Zatrudnianie niepełnosprawnych

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej uruchamia w 2025 roku wyjątkowy program „Wsparcie aktywizacji zawodowej opiekunów osób niepełnosprawnych”. Celem tej inicjatywy jest wyrównanie szans na rynku pracy dla osób, które na co dzień sprawują opiekę nad bliskimi z orzeczoną niepełnosprawnością. Dzięki kompleksowemu podejściu wsparcie zostanie dostosowane do realnych potrzeb zarówno zawodowych, jak i psychicznych opiekunów.

W swoim najnowszym raporcie Komitet ONZ ds. Praw Osób z Niepełnosprawnościami zwraca uwagę, że w Polsce brakuje spójnej, całościowej polityki uwzględniającej wszystkie wymiary praw osób z niepełnosprawnościami. Komisja w swoich zaleceniach dla Polski szczególnie porusza konieczność zmiany standardów w stosunku do kobiet i dzieci z niepełnosprawnościami. Co konkretnie powinno się zmienić do września 2026 r.? Poniżej szczegóły.

Wreszcie! Udostępniono tłumaczenia rekomendacji wobec Polski, wydanych w 2018 r. przez Komitet ONZ ds. Praw Osób z Niepełnosprawnościami z wdrażania przez nasz kraj Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych. Dla środowiska OzN jak i dla społeczeństw niezwykle istotne jest, aby móc zapoznać się z tłumaczeniami uwag Komitetu ONZ na język polski, Polski Język Migowy oraz ich opracowania w tekście łatwym do czytania i rozumienia oraz w formatach dostępnych. I tak, na stronie Biura Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych opublikowano Uwagi końcowe (Zalecenia) Komitetu ONZ ds. Praw Osób z Niepełnosprawnościami dla Polski.

Rok 2025 rozpoczął się dla społeczności osób z niepełnosprawnościami od przełomowego wydarzenia – ruszył projekt "Centrum Komunikacji dla Osób z Niepełnosprawnościami", realizowany przez Biuro Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych. Co ważne w III kwartale 2025 r. program wciąż trwa. Warto więc z niego skorzystać! Inicjatywa ma na celu fundamentalną zmianę w sposobie, w jaki osoby z różnorodnymi niepełnosprawnościami komunikują się ze światem. Co można zyskać? Jakie pieniądze są przeznaczone na realizację programu? Podpowiadamy.

Osoby niepełnosprawne ruchowo w stopniu umiarkowanym czują się dyskryminowane. Z tego powodu do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej skierowano kilka ważnych pytań. Wątpliwości na temat ewentualnych zmian w obowiązujących przepisach rozwiewa Pełnomocnik Rządu do spraw Osób Niepełnosprawnych Łukasz Krasoń.

Czy pracownicy ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności będą mogli korzystać z dodatkowego urlopu już w pierwszym roku, w którym wydano orzeczenie? Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej nie wyklucza wprowadzenia zmian. Chce jednak, by taki dodatkowy urlop był przyznawany proporcjonalnie, na podobnych zasadach jak „zwykły” urlop wypoczynkowy.

Kwota dofinansowania, jaką może uzyskać pracodawca, zależy nie tylko od stopnia niepełnosprawności, ale również od rodzaju schorzenia. Czy pojawią się kolejne kody uprawniające do wyższego dofinansowania? Jakie kwoty obowiązują w 2025 r.?

W dniu 5 maja przypada: Dzień Walki z Dyskryminacją Osób Niepełnosprawnych, a w Polsce to także Dzień Godności Osoby z Niepełnosprawnością Intelektualną. Trzeba zwrócić uwagę na sytuację tych osób, szczególnie w kontekście społecznym, zawodowym ale i ekonomicznym. Przecież już zgodnie z Konstytucją RP: Wszyscy są wobec prawa równi. Wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne. Nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny”. Musimy zatem wiedzieć, że uznając i popierając godność i prawa osób z niepełnosprawnościami, uznajemy własną godność i prawa.

Miejsce parkingowe przed zakładem pracy - czy zawsze jest gwarantowane dla osoby z niepełnosprawnością? Odpowiedź może zaskoczyć, bo jak to mawiają prawnicy: "to zależy". Wszystko zależy od momentu budowy czy przebudowy terenu przed zakładem. To uprawnienie dla osób z niepełnosprawnościami, z orzeczonym znaczny czy umiarkowanym stopnie, nie jest więc zawsze gwarantowane.

Co oznacza kod 07-S w orzeczeniu? Do jakich przywilejów uprawnia taki symbol? Na jakie wsparcie mogą liczyć osoby z niepełnosprawnościami w 2025 r.? Oto najważniejsze informacje!

575 zł dla pracowników z lekkim stopniem niepełnosprawności do każdej pensji. Jak uzyskać dofinansowanie? Gdzie należy złożyć wniosek? Na jakie dofinansowania mogą liczyć pracodawcy zatrudniający osoby z umiarkowanym i znacznym stopniem niepełnosprawności?

Wyczekiwaną od ponad 20 lat, co dopiero uchwaloną ustawę z dnia 21 lutego 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia przekazano Senatowi oraz Prezydentowi. Już naprawdę niedługo wejdą w życie rewolucyjne zmiany w zakresie pomocy dla osób z niepełnosprawnościami, dla seniorów, dla opiekunów w działaniach urzędów pracy, czy w programach dla bezrobotnych.

Co oznacza symbol 04-O w orzeczeniu o stopniu niepełnosprawności? Czy taki kod daje osobie niepełnosprawnej specjalne przywileje? Jakie są aktualne przepisy w 2025 i 2026 r.?

Przerwy w pracy dla osób niepełnosprawnych w 2025 r. Jakie przerwy należą się pracownikom posiadającym orzeczenie o niepełnosprawności? Co w przypadku obsługi komputera? Czy przerwy wliczają się do czasu pracy?

Czy można przedłużyć poprzednie orzeczenie bez zaświadczenia, które określa termin ważności dotychczasowego orzeczenia? Co trzeba zrobić, aby dalej ubiegać się refundację składek ZUS/KRUS? Co powinien zrobić pracodawca, aby dalej ubiegać się o dofinansowanie do wynagrodzeń. Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych wydał komunikat, dotyczący przedłużania orzeczeń o stopniu niepełnosprawności.

W artykule opis uprawnień pracowników posiadających orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu: znacznym, umiarkowanym i lekkim. Na 2025 r. jest ich wciąż sporo.

To wielkie rozczarowanie dla pracodawców zatrudniających osoby niepełnosprawne. Mieli obiecane podwyżki kwot dofinansowań od 1 lipca 2024 r. Z wstecznym wyrównaniem dla nowych stawek 2760 zł, 1550 zł, 575 zł.

Błąd w nowych przepisach polega na tym, że osoba niepełnosprawna (pracownik) nie ma prawnego obowiązku okazania zaświadczenia pracodawcy. Ten w efekcie może mieć kłopoty z dofinansowaniem od PFRON. Tu nie chodzi o złośliwość pracownika, jakiś konflikt. Tylko brak wiedzy niepełnosprawnego pracownika, że to zaświadczenie jest ważne dla pracodawców. Kwota dofinansowania, która tu wchodzi w grę to nawet do 4140 zł miesięcznie (od 1 lipca 2024 r., o ile zmiany uchwali Sejm, wciąż nie ma zapowiadanego projektu w parlamencie).

Luka w przepisach dla osób niepełnosprawnych polega na tym, że: 1) Zespół orzeczniczy (PZON) wydaje "nowe" orzeczenie o niepełnosprawności z "lżejszą" kwalifikacją stopnia niepełnosprawności (czyli mniej uprawnień dla osoby niepełnosprawnej). 2) Jednocześnie w obiegu prawnym jest wciąż poprzednie "stare" orzeczenie o niepełnosprawności z "wyższą" kwalifikacją stopnia. PZON nie ma podstawy prawnej do usunięcia "starego" orzeczenia. Lukę w przepisach usunie nowelizacja przepisów dla osób niepełnosprawnych.

Co trzeba zrobić w PFRON, aby dalej ubiegać się o dofinansowanie do wynagrodzeń lub refundację składek ZUS/KRUS? Są dwa kroki dla dwóch osobnych wariantów. Pierwszy to niepełnosprawny przedsiębiorca (albo rolnik), drugi wariant obejmuje przedsiębiorcę zatrudniającego osoby niepełnosprawne.

Znane już są kwoty: 2 760 zł, 1 550 zł, 575 zł dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych. Takie są propozycje, trwają konsultacje. Jednak już weszło w życie rozporządzenie, które określa czas na dofinansowanie do dnia 30 czerwca 2027 r.

Przedstawiciele osób niepełnosprawnych, którzy mają mieć zagwarantowane pieniądze na działalność, to rady ds. osób niepełnosprawnych. Prawdziwe, a nie wirtualne pieniądze umożliwią im realną działalność w społecznościach lokalnych na rzecz osób niepełnosprawnych.

Pracodawcy przysługuje ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych comiesięczne dofinansowanie do wynagrodzenia pracowników niepełnosprawnych. Wysokość dofinansowania zależy od stopnia niepełnosprawności pracownika.

Przedsiębiorca zatrudniający osoby niepełnosprawne może liczyć na dofinansowanie ich wynagrodzeń z PFRON. Przedsiębiorca ubiegający się o dofinansowanie przedstawia PFRON sprawozdania finansowe sporządzane zgodnie z przepisami o rachunkowości lub oświadczenie, w którym wskazuje, że nie jest zobowiązany do sporządzania takich sprawozdań.

W lutym 2024 r. wydano nowe zalecenia co do zatrudniania niepełnosprawnych m.in. w administracji publicznej. Okazuje się, że wciąż istnieje wiele barier proceduralnych, instytucjonalnych, organizacyjnych i kompetencyjnych, które utrudniają czy wręcz nawet uniemożliwiają osobom ze szczególnymi potrzebami (w tym z niepełnosprawnościami) udział w procesach rekrutacyjnych oraz świadczenie pracy w urzędach. Wciąż jest wiele do zrobienia.