Ponad 8% podwyżki w ZUS już od stycznia 2026

• Składki ZUS w 2026 znowu odczuwalnie rosną
• Co z małym ZUS? czy też wzrośnie?
• Znaczny wzrost kosztów prowadzenia działalności gospodarczej
• Możliwe ulgi

Składki ZUS w 2026 znowu odczuwalnie rosną

Przeciętne prognozowane wynagrodzenie ustalone przez rząd w projekcie ustawy budżetowej na 2026 rok zamyka się kwotą 9420 zł. To wartość, od której zależą składki ZUS odprowadzane przez przedsiębiorców. Podstawa standardowych (tzw. duży ZUS) składek ZUS wynosi 60% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za pracę. Ta podstawa wyniesie zatem kwotowo 5652 zł w 2026 roku. Co za tym idzie, przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą będą odprowadzać za siebie począwszy od składek ZUS za styczeń 2026, składki w wysokości 1926,76 zł. W porównaniu do 2025 roku, jest to wzrost o 152,80 zł miesięcznie, bowiem póki co wynoszą one 1773,96 zł. To wzrost obciążeń o dokładnie 8,6% Roczne obciążenie składkami ZUS dla przedsiębiorców wzrośnie więc o 1833,60 zł.

Co z małym ZUS? czy też wzrośnie?

Mały ZUS jest liczony od innego wskaźnika wynagrodzeń - to jest od minimalnego wynagrodzenia. To w 2026 roku również wzrośnie, ale nie jest to tak znaczący wzrost, do jakiego byliśmy od kilku lat przyzwyczajeni. Minimalne wynagrodzenie 2026 wyniesie 4806 zł. Mały ZUS jest zaś liczony od podstawy wymiaru, która wynosi 30% minimalnego wynagrodzenia. To oznacza, że ta podstawa wyniesie w 2026 roku 1441,80 zł. W 2026 roku składka w uldze mały ZUS wyniesie zatem 456,18 zł miesięcznie. Natomiast obecnie w 2025 roku wynosi ona 442,90 zł. Wzrost wyniesie więc raptem kilkanaście złotych.

Znaczny wzrost kosztów prowadzenia działalności gospodarczej

Powyższe oznacza kolejny wzrost kosztów prowadzenia działalności gospodarczej, ponoszonych niezależnie od faktycznie uzyskiwanych dochodów. Co więcej, wyższe dochody będą oznaczały wyższą część ponoszą na składkę zdrowotną. To kolejny cios w przedsiębiorców - warto bowiem zauważyć, że na przestrzeni 5 lat obciążenia składkami ZUS wraz ze zdrowotną wzrastają dla nich o ponad 120%! Jeszcze w 2021 roku składki ZUS wynosiły bowiem ok. 1000 zł, a ze składką zdrowotną ok. 1050 zł (uwzględniając możliwość odliczenia jej części od podatku). Natomiast w 2026 roku obciążenie miesięczne składkami dla przedsiębiorców na dużym ZUS będzie wynosiło minimalnie 2359,30 zł.

Możliwe ulgi

Dla przedsiębiorców jest przewidzianych kilka ulg związanych z ZUS, ale mają one ograniczenia czasowe. Niemniej jednak możliwe jest:

1. Ulga na start: Oznacza ona, że w pierwszych 6 miesiącach prowadzenia działalności gospodarczej nie opłaca się składek ZUS. Trzeba jednak odprowadzać składkę zdrowotną.
2. Mały ZUS: Został już wyżej omówiony, a perspektywa czasowa dla tej preferencji składkowej otwiera się po wykorzystaniu ulgi na start, oraz jest możliwa do wykorzystania przez okres 24 miesięcy. Wtedy składki ZUS są liczone od podstawy wymiaru stanowiącej 30% minimalnego wynagrodzenia, a nie od 60% przeciętnego wynagrodzenia prognozowanego.
3. Mały ZUS Plus: Jest to ulga w zasadach opłacania składek tożsama z Małym ZUS, ale trzeba spełnić inne warunki do korzystania z niej, inaczej też oblicza się okres, w jakim można z niej skorzystać:
4. 1. gdy w poprzednim roku kalendarzowym przedsiębiorca nie przekroczył kwoty 120 tys. zł przychodu przy prowadzeniu działalności gospodarczej przez cały rok,
   2. gdy przedsiębiorca w poprzednim roku prowadził działalność gospodarczą przez minimum 60 dni,
   3. gdy nie korzysta z ulgi na start lub preferencyjnych składek ZUS,
   4. gdy nie wykonuje w ramach prowadzonej działalności prac na rzecz byłego pracodawcy,
   5. gdy nie korzysta z opodatkowania kartą podatkową i jest zwolniony z VAT na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o podatku od towarów i usług,
   6. ulga przysługuje przez okres 36 miesięcy w kolejnych 60 miesiącach. Po wykorzystaniu okresu 36 miesięcy, trzeba przez minimum 24 miesiące opłacać duży ZUS, a dopiero potem w okresie nowych 60 miesięcy, można znowu na 36 miesięcy przejść na Mały ZUS Plus, o ile nadal są spełnione wszystkie wyżej opisane pozostałe warunki.
4. Wakacje składkowe: W wybranym jednym miesiącu roku kalendarzowego przedsiębiorca może oświadczyć wobec ZUS, że nie będzie opłacał składki za następny miesiąc (dotyczy tylko składek ZUS, nie dotyczy zdrowotnej). Wniosek należy złożyć w danym miesiącu, aby skorzystać z ulgi w przyszłym. Oznacza to, że z ulgi można najpóźniej skorzystać w listopadzie danego roku, bowiem wtedy jeszcze można oświadczyć o korzystaniu z niej w grudniu. Ulga niewykorzystana w danym roku nie przechodzi na następny rok i przepada.