Choroby neurologiczne a niepełnosprawność. Co z orzeczeniem po zmianach wytycznych dla komisji orzeczniczych w 2025 r.?

• Jakie są stopnie niepełnosprawności 2025 i 2026?
• Co zaliczamy do chorób neurologicznych?
• Na jakie choroby neurologiczne można dostać orzeczenie o niepełnosprawności?
• Na jakie choroby neurologiczne można dostać orzeczenie o niepełnosprawności?
• Jaki symbol niepełnosprawności oznacza choroby neurologiczne?
• W społeczeństwie wciąż jest duża nieświadomość praw, trzeba o tym mówi i pisać
• Na jakie choroby można dostać orzeczenie o niepełnosprawności?
• Choroby neurologiczne a niepełnosprawność. Co z orzeczeniem po zmianach w 2025 r.?

W przypadku określonych niepełnosprawności fizycznych i psychicznych można dostać orzeczenie o niepełnosprawności. Możliwe jest otrzymanie orzeczenia ze stopniem lekkim, umiarkowanym czy znacznym. W przypadku chorób neurologicznych, które dość często mają miejsce w stosunku do osób z niepełnosprawnościami orzekany jest zwykle znaczny stopień, ze względu na naprawdę poważne problemy zdrowotne tych osób, ogólnie związane z głową, które mają wpływ na inne narządy i funkcje organizmu.

Autopromocja

Jakie są stopnie niepełnosprawności 2025 i 2026?

W 2025 r. i wydaje się, że 2026 r. tak pozostanie, ponieważ nie są planowane zmiany w tym zakresie wyróżnia się: lekki, umiarkowany i znaczny stopień niepełnosprawności. Uszczegóławiając, trzeba wskazać, że to ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 44) wskazuje, że orzeczenie o zaliczeniu do:

• I grupy inwalidów traktowane jest na równi z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
• II grupy inwalidów traktowane jest na równi z orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności;
• III grupy inwalidów traktowane jest na równi z orzeczeniem o lekkim stopniu niepełnosprawności.

Orzeczenie ustalające stopień niepełnosprawności stanowi także podstawę do przyznania ulg i uprawnień na podstawie odrębnych przepisów, oczywiście najwięcej uprawnień mają osoby ze stopniem znacznym.

Co zaliczamy do chorób neurologicznych?

Do chorób neurologicznych zaliczamy różne schorzenia, mogą to być już tak powszechne sytuacje jak: częste migreny, które przecież dotykają większości nas, jednak istotny jest tutaj ich stopień i rodzaj nasilenia. Łatwo bowiem pomylić częsty ból głowy z migreną. Stopień ból jest bowiem całkiem inny. Kolejną z częstych chorób neurologicznych jest: choroba Alzheimera, następnie choroba Parkinsona, stwardnienie rozsiane, a także padaczka czy wreszcie udar mózgu.

Na jakie choroby neurologiczne można dostać orzeczenie o niepełnosprawności?

Orzeczenie o niepełnosprawności można m.in. dostać na takie choroby neurologiczne jak np. padaczka, stwardnienie rozsiane, stany po udarze, choroby rdzenia kręgowego.

Jaki symbol niepełnosprawności oznacza choroby neurologiczne?

Choroby neurologiczne mają taki symbol niepełnosprawności:10-N.

W społeczeństwie wciąż jest duża nieświadomość praw, trzeba o tym mówi i pisać

Na wielu forach, w wielu komentarzach ale i w codziennych rozmowach z opiekunami czy rodzicami osób z niepełnosprawnością można spotkać się z duża nieświadomością, niewiedzą i całkowitym zdezorientowaniem co przysługuje, z czego, na co można liczyć, co z czym się wyklucza. Przykładowo można znaleźć wpis:

Autopromocja

Zatrudnianie i zwalnianie pracowników

Sprawdź

"Drogie Mamy,

dzisiaj mój Franio otrzymał orzeczenie lekarskie o niepełnosprawności z symbolem 10-N (choroby neurologiczne) ze względu na zaburzenia napięcia mięśniowego i asymetrię. Orzeczenie zostało wydane na rok. Z kwitem, który dostałam będę starać się o zasiłek pielęgnacyjny w MOPSie. O co jeszcze pytać? O jakie zasiłki, ulgi czy zniżki mogę się ubiegać? Dziewczyny podpowiedzcie mi, bo w sprawach socjalno-urzędowych jestem nowicjuszem... nigdy nie korzystałam z pomocy państwa, ani żadnych fundacji."

Autopromocja

Dokumentacja i oświadczenia związane z pracą zdalną – wzory dokumentów dla każdej formy pracy zdalnej

Sprawdź

Przyznanie orzeczenia osobie niepełnosprawnej wiąże się z zagwarantowaniem m.in. taki praw jak:

1. świadczenie pielęgnacyjne (w wypadku osób z punktem 7 i 8 orzeczenia łącznie) – dla opiekunów osób niepełnosprawnych,
2. zasiłek pielęgnacyjny – wsparcie finansowe dla osób z niepełnosprawnością wymagających opieki,
3. ulgi podatkowe – np. możliwość odliczenia wydatków na opiekę w ramach ulgi rehabilitacyjnej,
4. pierwszeństwo w dostępie do usług społecznych i opiekuńczych,
5. udogodnienia w dostępie do świadczeń zdrowotnych – np. rehabilitacji, leczenia sanatoryjnego,
6. prawo do Karty Parkingowej – dla osób, które mają również znaczne ograniczenia w poruszaniu się,
7. dodatkowe wsparcie w edukacji – możliwość uzyskania asystenta w szkole czy indywidualnego toku nauczania.

Poniżej klarowne wyjaśnienie co przysługuje z jakiej instytucji w zakresie osób z niepełnosprawnościami.

Na jakie choroby można dostać orzeczenie o niepełnosprawności?

Orzeczenie o niepełnosprawności można otrzymać na różnorodne choroby związane z ograniczonym czy całkowicie uniemożliwionym fizycznym czy psychicznym funkcjonowaniem organizmu, są to m.in.:

• choroby układu oddechowego, np. astma, przewlekła obturacyjna choroba płuc, nowotwór płuc
• choroby neurologiczne, np. padaczka, stwardnienie rozsiane, stany po udarze, choroby rdzenia kręgowego
• niepełnosprawność ruchowa, w tym wady wrodzone i rozwojowe narządu ruchu
• upośledzenie umysłowe
• choroby narządów zmysłów, np. niedosłuch, głuchota, głuchoniemota, ograniczenie pola widzenia, ślepota
• choroby narządów ruchu, np. choroba zwyrodnieniowa stawów, choroba Parkinsona
• choroby układu krążenia, np. miażdżyca, choroba wieńcowa, nadciśnienie z powikłaniami
• choroby układu pokarmowego, np. choroby trzustki, wątroby, choroba Leśniowskiego-Crohna
• choroby układu moczowo-płciowego, np. choroby nerek, zwyrodnienie nerek, nowotwory złośliwe
• choroby psychiczne, np. schizofrenia, choroba dwubiegunowa

Choroby neurologiczne a niepełnosprawność. Co z orzeczeniem po zmianach w 2025 r.?

Pod koniec marca 2025 r. ujawniono wytyczne Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych dot. kwalifikowania do niepełnosprawności osób z zespołem Downa. Pełnomocnik Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych Łukasz Krasoń wydał zalecenia dla Wojewódzkich oraz Powiatowych Zespołów ds. Orzekania o Niepełnosprawności, które ułatwią uzyskiwanie orzeczeń o niepełnosprawności osobom z Zespołem Downa i diagnozami genetycznych chorób rzadkich. Od teraz lekarze orzecznicy przed rozpoczęciem pracy otrzymują przekazane wytyczne i zaczynają je realizować podczas orzekania.

Jak podaje strona rządowa: dzieci chorujące na blisko 150 chorób rzadkich w wypadku zwrócenia się przez rodziców do zespołów i udokumentowania schorzenia, otrzymają orzeczenia o niepełnosprawności do ukończenia 16 lat, z uwzględnieniem punktów 7 i 8 orzeczenia. Punkt 7 oznacza konieczność stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji. Z kolei punkt 8 – konieczność stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.

Choroby neurologiczne też znajdują się na liście 150 schorzeń wynikających z załącznika A do wytycznych nr BON-IV.4263.61.2025.SJ, w sytuacji których stwierdzenia:

• u orzekanego dziecka – istnieje zasadność kwalifikacji do niepełnosprawności z ustaleniem wskazania w pkt 7 (tj. konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji) oraz ustaleniem wskazania w pkt 8 (tj. konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji) na okres do ukończenia 16 roku życia i odpowiednio
• u osoby powyżej 16 roku życia, która spełnia kryteria kwalifikacji do określonego stopnia niepełnosprawności – istnieje zasadność wydania orzeczenia o stopniu niepełnosprawności na stałe.

Przykładowe tylko problemy neurologiczne to: zespoły neurozwyrodnieniowe spowodowane gromadzeniem się żelaza w mózgu; wrodzona wielostawowa artrogrypoza pochodzenia neurogennego; neuronalna lipofuscynoza ceroidowa; neurodegeneracja związana z kinazą pantotenianu; genetycznie uwarunkowane (z określonym patogennym wariantem genetycznym) zespoły neurorozwojowe z niepełnosprawnością intelektualną - które też wiążą się z innymi schorzeniami organizmu.