Indywidualne prawo pracy

Dnia 23 sierpnia 2013 r. weszła w życie ustawa z dnia 12 lipca 2013 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz ustawy o związkach zawodowych (Dz.U.2013.896), która nowelizuje przepisy w zakresie długości dopuszczalnych okresów rozliczeniowych czasu pracy oraz zasad ich przedłużania a także ruchomego czasu pracy.

W 2014 roku pracownicy zyskają więcej wolnego niż w roku bieżącym. Pracodawcy będą musieli oddać pracownikom dodatkowe dni wolne za dwa święta wypadające w sobotę. W nadchodzącym roku wypada też dużo długich weekendów, a umiejętne wykorzystanie urlopu może je jeszcze wydłużyć.

Ruchomy czas pracy jest to korzystna dla pracowników forma organizacji pracy. Charakteryzuje się tym, iż umożliwia pracownikom rozpoczynanie i kończenie pracy w określonych przedziałach czasowych. Jego wprowadzenie wymaga co do zasady zawarcia przez pracodawcę porozumienia ze związkami zawodowymi lub przedstawicielami pracowników. O objęcie ruchomym czasem pracy może również wystąpić sam pracownik.

Dodatek za pracę w nocy przysługuje pracownikowi, który wykonuje pracę w porze nocnej obejmującej 8 godzin między godziną 21.00 a 7.00. Za każdą godzinę pracy w porze nocnej przysługuje dodatek do wynagrodzenia w wysokości 20 % stawki godzinowej wynikającej z minimalnego wynagrodzenia za pracę. W związku ze wzrostem płacy minimalnej od stycznia 2014 r., wzrośnie również dodatek za pracę w nocy.

Czas pracy kierowców wykonujących przewóz drogowy określa ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców (Dz.U.2012.1155). Zalicza się do niego oprócz czasu przeznaczonego na samo prowadzenie pojazdu także wszystkie inne czynności związane z wykonywaniem przewozu.

Minimalne odszkodowanie za mobbing równa się wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w danym roku. Ile będzie wynosiło w 2014 roku?

Współczynnik ten służy do ustalania wysokości ekwiwalentu za 1 dzień urlopu, do którego pracownik nabył prawo w ciągu danego roku kalendarzowego, a którego nie wykorzystał w naturze. Ustala się go odrębnie w każdym roku kalendarzowym.

Zmiana przepisów Kodeksu Pracy pozwoliła na dostosowanie czasu pracy pracownika do jego potrzeb wynikających z sytuacji rodzinnej. Pracownik ma możliwość późniejszego odpracowania prywatnych wyjść z firmy, a rozkład czasu pracy może przewidywać różne godziny rozpoczynania pracy.

Każdemu pracownikowi przysługuje urlop wypoczynkowy. Warto pamiętać, że jego wymiar nie zależy tylko od faktycznie przepracowanych lat. Na wymiar ten wpływa również nasze wykształcenie. Kodeks pracy określa, w jaki sposób konkretne okresy nauki zaliczane są do okresu pracy, zwiększając przy tym wymiar urlopu.

Dni wolnych dla pracowników w 2014 r. będzie więcej niż w 2013 r. W obecnym roku pracownicy musieli przepracować 2008 godzin. W 2014 r. będą pracowali 2000, czyli o 8 godzin mniej. Dwa święta wypadają w sobotę i pracownicy otrzymają za nie dodatkowe dni wolne od pracy.

Obowiązkiem każdego pracodawcy jest prowadzenie akt osobowych pracownika. Dokumenty związane z ustaniem zatrudnienia, a więc także kopię wydanego pracownikowi świadectwa pracy przechowuje się w części C tych akt. Czy tak samo jest w przypadku umów terminowych?

Gdy pracownik zatrudniony jest na stanowisku wymagającym kreatywności, często efektem jego pracy bywa utwór w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. W takim wypadku może powstać spór o to komu przysługują majątkowe prawa autorskie do utworu będącego dziełem osoby zatrudnionej na podstawie umowy o pracę.

Warto pamiętać, że z uprawnień rodzicielskich mogą korzystać nie tylko matki, ale także ojcowie. Ponadto dzięki ostatnim zmianom Kodeksu Pracy ojcowie mają możliwość spędzenia z dzieckiem jeszcze więcej czasu.

Pracodawca nie może wypowiedzieć umowy podczas choroby pracownika. Wyjątkowo rozwiązanie umowy jest dopuszczalne w razie ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków oraz z przyczyn niezawinionych, czyli w przypadku przedłużającej się nieobecności w pracy z powodu choroby.

Zasady obliczania ekwiwalentu za niewykorzystany urlop określa rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 8.01.1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (Dz.U.1997.2.14 ze zm.).

Umowa na okres próbny może zostać wypowiedziana przez każdą ze stron stosunku pracy. Aby wypowiedzenie było skuteczne konieczne jest złożenie stosownego oświadczenia. Nie jest jednak wymagane podanie przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie.

Przepisy gwarantują pracownikom, których dobowy wymiar czasu pracy wynosi co najmniej 6 godzin 15 minutową przerwę. Na przerwy w czasie pracy mogą również liczyć pracownice matki karmiące dzieci piersią. Dodatkowo pracodawca może wprowadzić dla pracowników 60 minutową przerwę na spożycie posiłku lub załatwienie spraw osobistych.

Umowa o pracę może być rozwiązana za wypowiedzeniem przez każdą ze stron. Okresy wypowiedzenia są uzależnione od rodzaju umowy, a w przypadku umów na czas nieokreślony od stażu pracy. Najkrótszy okres wypowiedzenia wynosi 3 dni robocze, a najdłuższy 3 miesiące.

1 października 2013 r. weszły w życie przepisy określające warunki udzielania urlopu wychowawczego – określające w szczególności formę i termin złożenia wniosku w sprawie udzielenia takiego urlopu, a także wskazujące dokumenty stanowiące niezbędne załączniki do wniosku.

Czy mimo, iż pracownik wykorzystał w ciągu roku 2 tygodnie urlopu bez przerwy, pracodawca ma prawo narzucić mu wykorzystanie urlopu wypoczynkowego do końca roku?

Zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego, pracodawcy muszą wyznaczać dodatkowy dzień wolny za święto przypadające w sobotę. Podobnie należy postępować, gdy święto przypadnie w innym dniu wolnym od pracy wynikającym z przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy. W 2014 roku dwa święta wypadają w sobotę.

Przepisy Kodeksu pracy nie zakazują wprost zawierania wieloletnich, terminowych umów o pracę. Jeśli jednak organizacja zaproponuje pracownikowi np. umowę na czas określony wynoszący 10 lat – i nie uzasadni takiej decyzji celem lub okolicznościami (zwłaszcza gdy w umowie będzie przewidziana możliwość jej wcześniejszego rozwiązania za dwutygodniowym wypowiedzeniem), to w przypadku sporu sądowego związanego z jej wypowiedzeniem sąd może uznać taką umowę za próbę obejścia prawa (uniknięcia stosowania trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia).

Ugoda między pracodawcą a pracownikiem pozwala zakończyć spór bez konieczności wydawania wyroku przez sąd. Do jej zawarcia może dojść w postępowaniu przedsądowym, jak i w sądzie. Ugodowemu zakończeniu sprawy pomagają komisje pojednawcze i mediatorzy.

Zatrudnienie pracownika z urzędu pracy może przynieść przedsiębiorcy wymierne korzyści. Dzięki środkom z Funduszu Pracy przedsiębiorcy mogą starać się o dofinansowanie lub refundację wydatków w zależności od tego, z jakiego instrumentu wsparcia zamierzają skorzystać. Warunkiem jest przyjęcie do pracy osoby bezrobotnej.

Dnia 23 sierpnia 2013 r. weszły w życie nowe regulacje dotyczące czasu pracy. Aktualnie istnieje m.in. możliwość wydłużenia okresu rozliczeniowego do 12 miesięcy, zastosowania przerywanego i elastycznego czasu pracy. Jakie nowe zasady czasu pracy można stosować w organizacjach pozarządowych?

Umowa o pracę na okres próbny jest szczególnym rodzajem terminowej umowy o pracę, której popularność wzrasta w związku z ciągłym wzrostem wymagań dotyczących pracy zarówno po stronie pracodawców jak i pracowników. Umowa o pracę na okres próbny może poprzedzać zawarcie każdej umowy o pracę innego rodzaju, nie jest jednak przyrzeczeniem nawiązania przez którąkolwiek ze stron stosunku pracy na innej podstawie w przyszłości.

Wydłużenie okresu pobierania zasiłku macierzyńskiego w związku z wprowadzeniem urlopu rodzicielskiego może skutkować tym, że w okresie opieki nad dzieckiem pracownica (ubezpieczona niebędąca pracownicą) urodzi kolejne dziecko. Wówczas powstaje wątpliwość, czy ubezpieczona nabędzie prawo do zasiłku macierzyńskiego za okres podstawowego urlopu macierzyńskiego, czy ma prawo do dalszej części urlopu rodzicielskiego.

Prawidłowo ustalony wymiar czasu pracy w danym okresie rozliczeniowym stanowi podstawę dla prawidłowego planowania rozkładów czasu pracy. Sprawa ta jest o tyle istotna, iż aktualnie, na mocy ostatniej nowelizacji Kodeksu pracy, pracodawcy mają możliwość wprowadzania 12 miesięcznego okresu rozliczeniowego w każdym systemie czasu pracy, co daje możliwość elastyczniejszego gospodarowania czasem pracy pracowników.

Z związku z ostatnimi zmianami w prawie pracy, pojawia się pytanie o maksymalną długość przedziału czasowego w ramach ruchomego czasu pracy. ile maksymalnie może wynosić przedział godzinowy w ruchomym czasie pracy, aby nie powodował on naruszenia przepiów dobowym odpoczynku?

Długość okresu wypowiedzenia umowy zawartej na czas nieokreślony jest uzależniona od stażu pracy. Najkrótszy wynosi 2 tygodnie – jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy, a najdłuższy 3 miesiące – jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.

Wypowiedzenie warunków pracy i płacy stanowi swoistą propozycję pracodawcy zmodyfikowania obowiązującej strony umowy. Uważa się je za dokonane, jeśli pracownikowi zaproponowano na piśmie nowe warunki. W praktyce wypowiedzenie oznacza dla pracownika pogorszenie warunków pracy lub płacy.

Obowiązkiem pracownika jest m.in. sumienne i staranne wykonywanie pracy oraz stosowanie się do poleceń służbowych. Polecenia służbowe nie mogą być sprzeczne z przepisami prawa lub umową o pracę i muszą dotyczyć pracy. Czy polecenia przełożonych mogą tworzyć nowe obowiązki pracownika?

Wydanie świadectwa pracy to bezwzględny obowiązek pracodawcy. Nie zależy od podstawy nawiązania stosunku pracy, sposobu jego rozwiązania ani długości okresu zatrudnienia. Kiedy pracodawca wydaje pracownikowi świadectwo pracy?

Do ustalenia zamiaru świadczenia pracy (gotowości do pracy) nie zawsze jest konieczna obecność pracownika w zakładzie pracy. Wystarczy, że pracownik potwierdza gotowość stawienia się do pracy na każde wezwanie pracodawcy. Jednocześnie to uzewnętrznienie zamiaru wykonywania pracy przez pracownika musi być jednoznaczne i nie może budzić żadnych wątpliwości pracodawcy.

Umowa o zakazie konkurencji, oprócz m.in. zakresu działalności konkurencyjnej, której pracownik powinien się powstrzymać czy okresu obowiązywania tego zakazu, powinna zawierać informacje o wysokości odszkodowania za przestrzeganie zakazu konkurencji oraz termin i sposób jego wypłaty. Odszkodowanie z tytułu takiej umowy musi wynosić przynajmniej 25% wynagrodzenia otrzymanego przez pracownika przed ustaniem stosunku pracy na stanowisku objętym klauzulą konkurencyjną.

Przejście zakładu pracy na innego pracodawcę to rozwiązanie stosowane w celu uniknięcia zwolnień grupowych i związanych z nimi wydatków. Umieszczenie niepotrzebnych, chronionych czy uciążliwych zatrudnionych w odrębnej spółce nie zawsze jest bowiem możliwe. Taką próbę podejmuje np. wydawca „Rzeczpospolitej”.

Wyliczenie pracowniczego stażu pracy może niekiedy wzbudzić wątpliwości. Czy można wliczyć okresy pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy pracownikowi, który objął gospodarstwo po osobie, która nie była jego rodzicem?

Przestój ekonomiczny to czas niewykonywania pracy przez pracownika z przyczyn niedotyczących pracownika pozostającego w gotowości do pracy. Warunki i tryb wykonywania pracy w tym okresie przedsiębiorca ustala w układzie zbiorowym pracy lub w porozumieniu z zakładowymi organizacjami związkowymi.

Od 2014 roku nauczyciele przedszkolni będą korzystać z ulg na przejazdy komunikacją miejską, jakie dotychczas przysługiwały pozostałym nauczycielom. Jest to wynikiem uchwalenia przez sejm nowelizacji ustawy o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego oraz ustawy - Karta Nauczyciela.

Można zaryzykować stwierdzenie, iż sytuacja, w której pracownik otrzymuje wypowiedzenie umowy o pracę, jest najczęściej wydarzeniem niespodziewanym. Na co należy zwrócić uwagę otrzymując wypowiedzenie? O tym poniżej.

W przypadku, gdy pracownik został potraktowany przez pracodawcę w sposób naruszający przepisy Kodeksu pracy, może dochodzić swoich praw na drodze sądowej.

W sytuacji niesłusznego otrzymania przez pracownika wypowiedzenia umowy na czas nieokreślony, pracownikowi przysługują określone uprawnienia. Pracownik może skierować sprawę do sądu, który oceni zasadność zwolnienia.

Urlop tacierzyński i urlop ojcowski to dwa różne rodzaje urlopu przysługujące pracownikowi ojcu, który chce sprawować opiekę nad dzieckiem. Zasadniczą różnica między nimi polega na tym, iż urlop tacierzyński zależy od tego czy matka dziecka wróci do pracy i zrezygnuje z części urlopu macierzyńskiego, a urlop ojcowski jest udzielany niezależnie od urlopu macierzyńskiego.

Urlop wychowawczy jest udzielany na wniosek pracownika. Mogą z niego skorzystać rodzice lub opiekunowie dziecka. Maksymalny wymiar urlopu wynosi 36 miesięcy. Po zakończeniu urlopu pracodawca dopuszcza pracownika do pracy na dotychczasowym stanowisku.

Wykonywanie przez pracownika pracy w godzinach nadliczbowych jest możliwe w ściśle określonych przypadkach. Kiedy i czy w ogóle pracownik może odmówić pracy w godzinach nadliczbowych?

Uzasadnienie wypowiedzenia umowy o pracę jest konieczne w przypadku rozwiązywania umowy o pracę na czas nieoznaczony. Pracodawca ma obowiązek wskazać na piśmie przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę. Jak sformułować przyczynę wypowiedzenia?

Dla ważności złożonego przez pracodawcę wypowiedzenia niezbędne jest jego prawidłowe uzasadnienie, co ma istotne znaczenie z punktu widzenia potencjalnych sporów sądowych. Podanie nieprawidłowej przyczyny może bowiem skutkować obowiązkiem wypłaty odszkodowania lub ponownego zatrudnienia pracownika.

Pracownicy mają możliwość składania wniosków o dofinansowanie do wypoczynku ich dzieci. Wraz z końcem wakacji służby kadrowo-płacowe organizacji non profit powinny zakończyć rozliczanie wniosków o dofinansowanie do wypoczynku dzieci pracowników.

Urlop wychowawczy po zmianach, które weszły w życie dnia 1 października 2013 r. został dostosowany do prawa UE. Przewidziano, że jeden z 36 miesięcy musi zostać wykorzystany przez drugiego z rodziców. Gdy nie skorzysta z przysługującego mu uprawnienia, miesiąc urlopu wychowawczego przepada.

Czas pracy - zmiany

Długie weekendy w 2014 roku

Ruchomy czas pracy w 2014 r.

Praca w nocy - dodatki w 2014 r.

Czas pracy kierowcy

Minimalne odszkodowanie za mobbing w 2014 r.

Współczynnik ekwiwalentu pieniężnego za urlop w 2014 roku

Prywatne wyjścia z pracy - nowe zasady

Czy lata nauki wpływają na wymiar urlopu wypoczynkowego?

Więcej dni wolnych dla pracowników w 2014 roku

Świadectwo pracy – podstawowe założenia i wydawanie

Prawa autorskie do utworu pracowniczego

Jak poinformować pracownika o zakresie jego obowiązków?

Uprawnienia rodzicielskie pracownika - ojca

Wypowiedzenie umowy podczas choroby pracownika

Jak obliczyć ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop

Jak wypowiedzieć umowę na okres próbny?

Jakie przerwy w czasie pracy przysługują pracownikowi?

Jakie są okresy wypowiedzenia umowy o pracę?

Wniosek o urlop wychowawczy

Narzucenie pracownikowi obowiązku wykorzystania urlopu wypoczynkowego do końca roku

Dzień wolny za święto wypadające w sobotę w 2014 roku

Zawarcie wieloletniej umowy o pracę na czas określony

Ugoda między pracodawcą a pracownikiem

Zatrudnienie pracownika z urzędu pracy - korzyści dla przedsiębiorcy

Czas pracy w organizacjach pozarządowych po zmianach

Dopuszczalność kilkakrotnego zawarcia umowy o pracę na okres próbny

Urodzenie dziecka w trakcie urlopu rodzicielskiego a urlop macierzyński

Wymiar czasu pracy w 2014 roku

Maksymalny przedział godzinowy w ruchomym czasie pracy

Wypowiedzenie umowy o pracę na czas nieokreślony

Wypowiedzenie warunków pracy i płacy

Obowiązki a polecenia służbowe

Wydanie świadectwa pracy

Gotowość do wykonywania pracy

Odszkodowanie z umowy o zakazie konkurencji

Przejście zakładu pracy na innego pracodawcę

Okres pracy w gospodarstwie rolnym a pracowniczy staż pracy

Przestój ekonomiczny

Ulgi na przejazdy dla nauczycieli przedszkolnych od 2014 roku

Na co zwrócić uwagę otrzymując wypowiedzenie umowy o pracę

Spory o roszczenia ze stosunku pracy

Odwołanie od wypowiedzenia umowy o pracę na czas nieokreślony

Urlop tacierzyński i urlop ojcowski

Urlop wychowawczy 2013/2014

Czy pracownik może odmówić pracy w godzinach nadliczbowych?

Uzasadnienie wypowiedzenia umowy o pracę - jak sformułować przyczynę wypowiedzenia

Uzasadnienie wypowiedzenia umowy o pracę przez pracodawcę

Dokumentowanie wypoczynku dzieci pracowników

Urlop wychowawczy po zmianach