Czas pracy w organizacjach pozarządowych po zmianach

Nowe zasady czasu pracy w organizacjach pozarządowych

Nowe regulacje w zakresie czasu pracy zaczęły obowiązywać od 23 sierpnia br. Przewidują one możliwość wydłużania okresów rozliczeniowych do 12 miesięcy, możliwość stosowania przerywanego i elastycznego czasu pracy, dopuszczenie odpracowania prywatnych wyjść z pracy, elektroniczne harmonogramy oraz możliwość sporządzania rozkładów czasu pracy na okres krótszy niż okres rozliczeniowy. Które z nowych zasad można zastosować w organizacji pozarządowej i jak to zrobić?

Wydłużenie okresów rozliczeniowych dopuszczalne jest w każdym systemie czasu pracy – pod warunkiem że jest to uzasadnione przyczynami obiektywnymi, technicznymi lub dotyczącymi organizacji pracy. W takich przypadkach okres rozliczeniowy może być przedłużony, nie więcej jednak niż do 12 miesięcy, przy zachowaniu ogólnych zasad dotyczących ochrony bezpieczeństwa i zdrowia pracowników (art. 129 § 2 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy; dalej: k.p.). Warunkiem wydłużenia okresów rozliczeniowych jest zachowanie norm czasu pracy oraz dobowego i tygodniowego odpoczynku należnego pracownikom.

Aby wprowadzić wydłużony okres rozliczeniowy, konieczne jest spełnienie przez pracodawcę wymogów formalnych, do których należą:

• wprowadzenie zapisu o stosowaniu rocznego okresu rozliczeniowego do układu zbiorowego pracy,
• jeżeli pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy – zawarcie porozumienia z zakładową organizacją związkową,
• w razie braku zakładowej organizacji związkowej – zawarcie porozumienia z przedstawicielami pracowników wyłonionymi w sposób zwyczajowo przyjęty w danym zakładzie pracy.

Zobacz również: Elastyczny czas pracy - fakty i mity

Przykład

W fundacji, ze względu na sezonowość wykonywanych zadań, konieczne jest wydłużenie okresu rozliczeniowego. W fundacji nie działa związek zawodowy. Jak zatem wyłonić przedstawicieli pracowników, aby skutecznie zawrzeć porozumienie z pracodawcą o wydłużeniu okresu rozliczeniowego na podstawie nowych przepisów k.p.?

W sytuacji gdy w fundacji nie działa związek zawodowy, stroną do rozmów w sprawie porozumienia o wprowadzeniu wydłużonego okresu rozliczeniowego są przedstawiciele pracowników wyłonieni w sposób zwyczajowo przyjęty w fundacji. Praktyka w takim postępowaniu może być różna – np. przedstawiciele pracowników mogą zostać wyłonieni w drodze wyborów. W takim przypadku pracodawca informuje pracowników o przeprowadzeniu wyborów i wyznacza termin na składanie przez pracowników kandydatur na przedstawicieli. Określa jednocześnie sposób zgłoszenia kandydatury i informuje o ustalonej przez siebie liczbie przedstawicieli (np. 3). Po upływie terminu na zgłaszanie kandydatur pracodawca dokonuje komisyjnego przeliczenia oddanych głosów. Do rady pracowników zostają wyłonione te osoby, które uzyskały kolejno największą liczbę głosów. Z wyborów powinien zostać sporządzony protokół. Pracodawca informuje pracowników o wyniku przeprowadzonych wyborów, podając skład przedstawicieli pracowników. Tak wyłonieni przedstawiciele mogą zawrzeć z pracodawcą porozumienie dotyczące wydłużenia okresu rozliczeniowego w fundacji.