Nie 4 tys., a 7 tys. zł zasiłku pogrzebowego z ZUS od 2026 r. Długo wyczekiwana waloryzacja w końcu wchodzi w życie. Na wniosek Z-12 jest 12 miesięcy od zgonu

• Zasiłek pogrzebowy od 2011 r. nie był waloryzowany
• 7 tys. zł zasiłku pogrzebowego
• Nowe zasady wypłaty zasiłku pogrzebowego
• Wypłata zasiłku pogrzebowego na nowych zasadach
• Nienależnie wypłacony zasiłek pogrzebowy
• Przepisy przejściowe

Zasiłek pogrzebowy od 2011 r. nie był waloryzowany

Od 1 marca 2011 r. zasiłek pogrzebowy nie był waloryzowany. Przez 14 lat jego wysokość jest niezmienna i wynosi 4 tys. zł. Kwota ta nie pokrywa niezbędnych kosztów pogrzebu. Jest ona niewspółmiernie niska.

7 tys. zł zasiłku pogrzebowego

Od stycznia 2026 r. kwota zasiłku pogrzebowego ma wzrosnąć aż o 3 tys. zł czyli wsparcie z ZUS wyniesie 7 tys. zł. Ustawa została już w sierpniu podpisana przez prezydenta Karola Nawrockiego.

Nowe zasady wypłaty zasiłku pogrzebowego

W art. 115 ustawy o emeryturach i rentach z FUS dodaje się ust. 3a: Ustalenie prawa do zasiłku pogrzebowego oraz jego wysokości nie wymaga wydania decyzji, z wyjątkiem przypadków, o których mowa w art. 78 ust. 3 (W razie poniesienia kosztów pogrzebu przez więcej niż jedną osobę lub podmiot, o którym mowa w ust. 2, zasiłek pogrzebowy ulega podziałowi między te osoby lub podmioty – proporcjonalnie do poniesionych kosztów pogrzebu.) oraz art. 79 ust. 1. (W razie poniesienia kosztów pogrzebu przez inną osobę niż członek rodziny osoby zmarłej, pracodawca, dom pomocy społecznej, gmina, powiat, osoba prawna kościoła lub związku wyznaniowego).

Dalej w w art. 116 po ust. 3 dodaje się ust. 3a w brzmieniu: Wniosek w sprawie przyznania zasiłku pogrzebowego zgłasza się w organie rentowym bezpośrednio lub za pośrednictwem zakładu pogrzebowego.

W art. 118 ustawy o emeryturach i rentach z FUS wprowadza się trzy zmiany:

• ust. 1 otrzymuje brzmienie: Organ rentowy wydaje decyzję w sprawie prawa do świadczenia lub ustalenia jego wysokości po raz pierwszy w ciągu 30 dni od dnia wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania tej decyzji, z uwzględnieniem ust. 1a–3 oraz art. 120.
• po ust. 1a dodaje się ust. 1b w brzmieniu: W przypadku gdy ustalenie prawa do zasiłku pogrzebowego oraz jego wysokości wymaga wydania decyzji, decyzja ta jest wydawana w ciągu 14 dni od dnia wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania tej decyzji.
• ust. 2 otrzymuje brzmienie: Jeżeli w wyniku decyzji zostało ustalone prawo do świadczenia oraz jego wysokość, organ rentowy dokonuje wypłaty świadczenia w terminie określonym w ust. 1, a w przypadku zasiłku pogrzebowego w terminie określonym w ust. 1b.

Wypłata zasiłku pogrzebowego na nowych zasadach

Następnie w art. 129 po ust. 2 wprowadza się ust. 2a w brzmieniu: W przypadku gdy ustalenie prawa do zasiłku pogrzebowego oraz jego wysokości nie wymaga wydania decyzji, zasiłek ten wypłaca się w ciągu 14 dni od dnia wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do ustalenia prawa do zasiłku. Dotychczas termin wypłaty zasiłku był dłuższy i wynosił 30 dni.

Co ważne, w art. 130 po ust. 2b dodaje się ust. 2c w brzmieniu: Zasiłek pogrzebowy wypłaca się w całości lub w części, zgodnie z wnioskiem, upoważnionemu przez osobę uprawnioną zakładowi pogrzebowemu, o którym mowa w art. 116 ust. 3a, w formie bezgotówkowej na wskazany w upoważnieniu rachunek płatniczy tego zakładu pogrzebowego prowadzony w kraju lub wydany w kraju zakładowi pogrzebowemu instrument płatniczy w rozumieniu ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych.

Nienależnie wypłacony zasiłek pogrzebowy

W art. 138 po ust. 3 dodaje się ust. 3a w brzmieniu: Za nienależnie pobrane świadczenia w rozumieniu ust. 1 uważa się również zasiłek pogrzebowy wypłacony z przyczyn niezależnych od organu rentowego osobie nieuprawnionej.

Dalej w art. 144 ust. 1 otrzymuje brzmienie: Od osób nieuprawnionych do pobierania świadczeń określonych w ustawie kwoty nienależnie pobranych świadczeń, o których mowa w:

1) art. 138 ust. 2 i 3, ustalone prawomocną decyzją organu rentowego,

2) art. 138 ust. 3a

– podlegają potrąceniu z innych świadczeń wypłacanych przez Zakład, a jeżeli prawo do świadczeń nie istnieje, zostało zawieszone bądź dokonanie potrącenia ze świadczenia nie jest możliwe – ściągnięciu w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji lub egzekucji sądowej.

Przepisy przejściowe

Ustawa zmieniająca zasady przyznawania prawa do zasiłku pogrzebowego oraz podnosząca wysokość tego zasiłku wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2026 r. Zgodnie z nowelizacją do postępowań w sprawie zasiłku pogrzebowego wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie nowych przepisów stosuje się przepisy dotychczasowe.