Cudzoziemcy, PIP

800 plus i inne prawa oraz zasiłki tylko do 4 marca 2026 r.: zmieniają się zasady dla wybranych grup na terytorium RP. Dlaczego? Bo w życie weszła w życie nowelizacja przepisów, która porządkuje mechanizmy przyznawania świadczeń socjalnych cudzoziemcom. Zmiany intensyfikują kontrole administracyjne oraz cyfryzację wymiany informacji, co powinno zmniejszyć ryzyko wyłudzeń oraz skoncentrować pomoc publiczną na najbardziej potrzebujących, którzy mają formalne pozwolenie na pobyt, na pracę a dzieci chodzą do polskich szkół.

Będą nowe przepisy o PIP. Przewidują wyższe kary, więcej uprawnień inspektorów, kontrole zdalne. Najbardziej rewolucyjna zmian to możliwość wydawania przez inspektorów decyzji o przekształceniu umów cywilnoprawnych w etaty z natychmiastowym skutkiem – bez czekania na rozstrzygnięcie sądu.

Szykuje się reforma Państwowej Inspekcji Pracy: co będzie oznaczała dla pracowników i pracodawców? Na ten moment wiadomo, że rozwiązania mają na celu zapobieganie obchodzeniu prawa i zapewnienie pracownikom realnej ochrony. Reforma ma dwa główne wymiary: organizacyjny – zmiana struktury PIP, wdrożenie narzędzi cyfrowych i standardów kontroli zdalnych; społeczny – budowanie nowego wizerunku inspekcji jako partnera pracowników, a nie instytucji represyjnej. "Główny Inspektor Pracy w rozmowie z money.pl przekonuje, że szykowana na przyszły rok reforma rządowa nie wywoła masowego przekształcania nieprawidłowo zawartych umów w etaty. – Jeżeli ktoś chce zawrzeć umowę doraźną, krótką, jest emerytem, to dlaczego go uszczęśliwiać etatem? – pyta Marcin Stanecki.".

Reforma Państwowej Inspekcji Pracy (PIP) trafiła właśnie na listę prac legislacyjnych Rady Ministrów. Jej celem jest przyznanie PIP nowych kompetencji, które pozwolą skuteczniej chronić prawa osób zatrudnionych w Polsce. Dzięki temu projektowi, a docelowo ustawie, możliwe stanie się m.in. ograniczenie nadużyć pracodawców polegających na stosowaniu umów cywilnoprawnych zamiast umów o pracę.

Działalność PIP to nie tylko kontrole, ale i bezpłatne porady prawne dla pracodawców. Inspekcja pracy wydaje 350 tysięcy porad rocznie, które skierowane są wprost do osób zatrudniających pracowników. Warto korzystać z pomocy PIP.

W dobie globalizacji coraz więcej polskich firm sięga po talenty spoza kraju. Od 1 czerwca 2025 r. proces zatrudniania cudzoziemców zostanie zmodernizowany i w pełni zdigitalizowany dzięki nowej ustawie z 20 marca 2025 r. o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom. Choć formalności nadal wymagają precyzji, są prostsze, szybsze i dostępne online.

Ilu cudzoziemców pracuje w Polsce? Jaki jest udział cudzoziemców w ogólnej liczbie pracujących?

Zgodnie z danymi Polskiego Instytutu Ekonomicznego (PIE) do 2035 r. z polskiego rynku pracy ubędzie aż 2,1 mln pracowników. Czy pracownicy z Ukrainy odejdą? Kogo można tanio zatrudnić na te miejsca?

Nowe przepisy o zatrudnianiu cudzoziemców wejdą w życie najprawdopodobniej w maju lub czerwcu 2025 roku. Nie będzie m.in. obowiązkowego testu rynku pracy. Planowana jest pełna elektronizacja legalizacji pracy cudzoziemca w Polsce. Jakie jeszcze zmiany przewidziane są na ten rok?

Niedokonywanie wpłat do PPK w terminie stanowi wykroczenie z art. 107 pkt 2 ustawy o PPK. Pracodawcy grozi za to nawet do 1 mln zł kary. Ściganiem niedopełniania obowiązków w tym zakresie zajmuje się Państwowa Inspekcja Pracy.

Aukcji podczas Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy w 2025 r. jest co niemiara. Każdy znajdzie coś, co może go zainteresować. Znalazło się też coś dla przedsiębiorców, pracowników, pracodawców, działów HR, księgowych czy prawników specjalizujących się w prawie pracy.

Rząd rozpatrzy pakiet ustaw migracyjnych, wprowadzających zmiany w zasadach dostępu cudzoziemców do rynku pracy. Konfederacja Lewiatan krytycznie ocenia generalny wymóg zawierania umów o pracę z cudzoziemcami.

Pracownicy z Nigerii, Kenii i Zimbabwe stają się istotnym wsparciem dla polskiego rynku pracy, szczególnie w sektorach wymagających wytrzymałości i tężyzny fizycznej, takich jak przemysł, logistyka, budownictwo. Proces legalizacji zatrudnienia, choć wymagający i czasochłonny, jest fundamentem długotrwałej współpracy, która pozwala skuteczne wypełniać luki kadrowe.

W czwartek opublikowano strategię migracyjną na lata 2025-2030. Podano w niej, że, aby uzupełnić niedobory w zawodach deficytowych, Polska będzie dopuszczać cudzoziemców na rynek pracy.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zapowiada, ze Państwowa Inspekcja Pracy uzyska nowe kompetencje w walce z fikcyjnym samozatrudnieniem. W określonych okolicznościach inspektorzy PIP będą mogli nakazać zmianę istniejących umów cywilnoprawnych na umowy o pracę. Obecnie PIP nie ma narzędzi do walki z nadużyciami w zakresie stosowania umów cywilnoprawnych.

Zezwolenie na pracę cudzoziemca zostanie wydane tylko, gdy będzie on pracował na umowie o pracę? Taką zmianę przewiduje projekt zmian Ustawy o warunkach dopuszczalności powierzenia pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Zgodnie z tymi przepisami legalne byłoby tylko zatrudnienie cudzoziemca na umowie o pracę.

PIP ściga pracodawców, którzy mimo obowiązku nie zapisują pracowników do PPK. Uczestnictwo w PPK to uprawnienie pracownika. Jeśli podmiot zatrudniający nie dopełnia obowiązku zawarcia w imieniu i na rzecz osoby zatrudnionej umowy o prowadzenie PPK w przewidzianym terminie, podlega karze grzywny w wysokości od 1000 zł do nawet 1 000 000 zł.

Na koniec czerwca 2024 roku do ubezpieczeń społecznych w ZUS było zgłoszonych 1 mln 160 tys. cudzoziemców. W ciągu miesiąca przybyło ich blisko 10 tys. a od 2008 roku ponad 1 mln 140 tys. Takie dane podał 24 lipca 2024 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Państwowa Inspekcja Pracy może kontrolować pracodawców o każdej porze dnia i nocy. Jednak do przeprowadzenia kontroli konieczna jest legitymacja służbowa i specjalne upoważnienie. Wkrótce to się może zmienić.

Polska staje się coraz bardziej atrakcyjnym miejscem do pracy dla cudzoziemców. Liczba obcokrajowców ubezpieczonych w ZUS pod koniec marca przekroczyła 1,138 mln osób. To więcej o 10,7 tys. niż w grudniu 2023 r.

Co kontroluje PIP w 2024 roku w zakresie pracy zdalnej i badania trzeźwości pracowników? Czy PIP przeprowadza kontrolę w miejscu świadczenia pracy zdalnej?

15102,2 tys. osób pracowało w gospodarce narodowej według stanu na ostatni dzień sierpnia 2023 r. – takie dane przekazał Główny Urząd Statystyczny. To o 22,6 tys. osób mniej niż w lipcu 2023 r. Średnia wieku pracujących wyniosła 42,6 roku, mediana wieku 42,0 lata. Średnia wieku i mediana wieku pracujących w gospodarce narodowej były podobne dla kobiet i mężczyzn.

996,5 tys. cudzoziemców pracowało w Polsce w końcu lipca 2023 r., o ponad 10 tys. więcej niż miesiąc wcześniej. Ich udział w ogólnej liczbie pracujących wyniósł w lipcu 6,5%. Obcokrajowcy pracujący w Polsce pochodzili z ponad 150 państw. Najwięcej było pracowników z Ukrainy – prawie 691 tys. Takie dane podał Główny Urząd Statystyczny.

Budżet Państwowej Inspekcji Pracy na 2024 r. wynosi aż 551 mln 478 tys. zł. Z czego to wynika? Między innymi z faktu powołania nowych instytucji i wdrożenia nowych regulacji, w zakresie których będzie działa Państwowa Inspekcja Pracy.

PIP planuje przeprowadzić w 2024 r. ogółem 60 tys. kontroli, skupiając się na sektorach: budowlanym, OZE, ciepłownictwa, a także na branży magazynowania, sprzedaży i przetwórstwa złomu metali. Weryfikowane będzie także przestrzeganie przepisów prawa pracy, które weszły w życie w 2023 r., czyli dotyczących  pracy zdalnej oraz wdrażających tzw. dyrektywę work-life balance.