Tematy - Pracodawca, Prawa i obowiązki w zakresie BHP - INFOR.PL

Pracodawca jest zobowiązany dostarczyć pracownikowi nieodpłatnie środki ochrony indywidualnej zabezpieczające przed działaniem niebezpiecznych i szkodliwych dla zdrowia czynników występujących w środowisku pracy oraz informować go o sposobach posługiwania się tymi środkami.

Śmierć pracodawcy powoduje wygaśnięcie stosunku pracy wszystkich pracowników. Dotyczy to tylko sytuacji, gdy pracodawca jest osobą fizyczną. Wygaśnięcie stosunku pracy następuje z mocy prawa z dniem śmierci pracodawcy. Jakie konsekwencje dla pracownika powoduje śmierć pracodawcy?

Kodeks pracy wyróżnia kilka systemów czasu pracy. Systemy czasu pracy powinny być wprowadzone w regulaminie pracy, układzie zbiorowym pracy lub w obwieszczeniu, jeżeli w zakładzie nie ma regulaminu pracy lub układu zbiorowego.

Pojęcie stażu pracy występuje w przepisach w dwóch znaczeniach, tj. ogólnego okresu zatrudnienia pracownika oraz tzw. zakładowego stażu pracy, czyli okresu zatrudnienia u danego pracodawcy. Wyróżnia się niekiedy również trzecie znaczenie dotyczące tzw. urlopowego stażu pracy. Jaki wpływ na uprawnienia pracownika ma staż pracy?

Społeczna inspekcja pracy jest służbą społeczną pełnioną przez pracowników, mającą na celu zapewnienie przez zakład pracy bezpiecznych i higienicznych warunków pracy oraz ochronę uprawnień pracowniczych, określonych w przepisach prawa pracy. Jakie uprawnienia przysługują społecznemu inspektorowi pracy?

Pracodawca może skrócić pracownikowi okres wypowiedzenia jednostronnie z 3 miesięcy maksymalnie do 1 miesiąca. Takie skrócenie jest możliwe tylko w określonych przypadkach. Czy odszkodowanie za skrócony okres wypowiedzenia podlega oskładkowaniu?

Jest to rozkład czasu pracy, który może być stosowany w ramach systemów czasu pracy. W praktyce, ze względów organizacyjnych, najczęściej występuje w systemie czasu pracy podstawowym bądź równoważnym (jeżeli jest to możliwe).

Równoważny system czasu pracy to system, w którym możliwe jest wydłużenie wymiaru godzin do przepracowania w poszczególnych dniach i odpowiednie skracanie tego wymiaru w innych dniach.

Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia może nastąpić z winy pracownika oraz z przyczyn przez niego niezawinionych. Przed rozwiązaniem umowy o pracę bez wypowiedzenia pracodawca musi zasięgnąć opinii reprezentującej pracownika zakładowej organizacji związkowej ze wskazaniem przyczyny rozwiązania umowy.

Spór zbiorowy może dotyczyć np. warunków pracy, płacy, świadczeń socjalnych czy praw i wolności związkowych pracowników lub innych grup zawodowych osób, którym przysługuje prawo zrzeszania się. Strony sporu zbiorowego w celu jego rozwiązania mogą prowadzić rokowania lub mediacje i arbitraż.

Pracodawcy zobowiązani do tworzenia zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (bądź tworzący go mimo braku obowiązku) powinni opracować i wprowadzić regulamin ZFŚS.Jakie regulacje powinien zawierać regulamin ZFŚS?

Trwają ostatnie ustalenia, kiedy rozpoczną się prace Rady Dialogu Społecznego (RDS), która zrzesza przedstawicieli rządu, pracodawców i pracowników. RDS ma zająć się zmianami w Kodeksie pracy, ustawą o związkach zawodowych oraz ustawą o rozwiązywaniu sporów zbiorowych. Ustawa o Radzie Dialogu Społecznego weszła w życie 11 września br. i zastąpiła Komisję Trójstronną ds. Społeczno-Gospodarczych.

Przeniesienie służbowe może polegać na zmianie miejsca pracy lub warunków pracy i płacy. Pracodawca, przenosząc pracownika na inne miejsce pracy lub stanowisko pracy, powinien mu zmienić warunki pracy i płacy. W przypadku szczególnych grup pracowników może nastąpić przeniesienie służbowe na innych zasadach. Dotyczy to pracowników sfery budżetowej i samorządowej.

Porozumienie stron jest najczęściej i najchętniej stosowaną metodą zakończenia stosunku pracy. Porozumienie stron jest jednym z kilku możliwości rozwiązania umowy o pracy przewidzianych przepisami ustawy – Kodeks pracy. Obie strony stosunku pracy, pracownik i pracodawca mogą skorzystać z tego trybu rozwiązania umowy o pracę.

Postępowanie o roszczenia ze stosunku pracy jest prowadzone przed sądem pracy. W sprawach pracowniczych można występować do sądu pracy w przypadkach wskazanych przez przepisy Kodeksu pracy.

Pracodawca ma obowiązek zapewnić nieodpłatne posiłki i napoje pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych, jeżeli jest to niezbędne ze względów profilaktycznych. Pracownikom nie przysługuje ekwiwalent pieniężny za te posiłki i napoje.

Pracownikowi, z tytułu podróży krajowej oraz podróży zagranicznej, odbywanej w terminie i miejscu określonych przez pracodawcę, przysługują diety oraz zwrot kosztów: przejazdów, dojazdów środkami komunikacji miejscowej, noclegów, innych niezbędnych udokumentowanych wydatków (określonych lub uznanych przez pracodawcę odpowiednio do uzasadnionych potrzeb). W czasie podróży krajowej dieta jest przeznaczona na pokrycie zwiększonych kosztów wyżywienia.

Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) to fundusz celowy, w rozumieniu przepisów o finansach publicznych, posiadający osobowość prawną powołany do wspierania rehabilitacji oraz zatrudniania osób niepełnosprawnych. Jaka jest kwota miesięcznego dofinansowania do wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego oraz kto nie może skorzystać z dofinansowania?

Outplacement jest to pomoc zwalnianym pracownikom w znalezieniu nowej pracy, oferowana przez przedsiębiorstwo zmuszone do redukcji zatrudnienia. Outplacement może być indywidualny (prowadzony dla konkretnej, wybranej osoby) bądź grupowy (dla określonych grup zawodowych zwalnianych w firmie).

Potwierdzenie zdolności pracownika do pracy następuje na podstawie badań lekarskich zakończonych wydaniem przez lekarza medycyny pracy orzeczenia o braku przeciwwskazań do świadczenia pracy przez pracownika na danym stanowisku. Orzeczenie lekarskie jest również dokumentem usprawiedliwiającym nieobecność pracownika w pracy z powodu choroby (jego lub w określonych sytuacjach również członka rodziny).

Senat poparł ograniczenie do 50 proc. ulg we wpłatach na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, co ma zapewnić stabilność funkcjonowania PFRON. Wymiar kar dla pracodawców, którzy źle wyliczą kwotę wpłaty na PFRON ma wynosić trzykrotność różnicy między tym, co należało się funduszowi, a co do niego nie wpłynęło, jednak nie więcej niż 30 proc. należnej ulgi.

Zapewnienie pracownikom odzieży i obuwia roboczego jest jednym z elementów wypełniania przez pracodawcę obowiązków w zakresie zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy w miejscu pracy. Pracodawca powinien zapewnić wydanie odzieży i obuwia roboczego nowo zatrudnionemu pracownikowi, jeżeli wymagają tego przepisy bhp. Obowiązek ten dotyczy również sytuacji, gdy w czasie zatrudnienia następuje zmiana stanowiska pracy na wymagające używania odzieży i obuwia roboczego.

Pracodawca może ponieść odpowiedzialność, jeżeli nie zapewnia pracownikom warunków bhp przy wykonywaniu pracy. Ponadto może ponieść odpowiedzialność za niezapewnienie warunków bhp osobom zatrudnionym na podstawie umów cywilnoprawnych.

Pracownik zawierając umowę o pracę zobowiązuje się do sumiennego i starannego świadczenia pracy, stosowania się do poleceń przełożonych, wykonywania ciążących na nim obowiązków i dbania o dobro zakładu pracy. Podstawowe obowiązki pracownika zostały wskazane w Kodeksie pracy. Za niewypełnianie lub niewłaściwe wypełnianie obowiązków pracownik może ponieść odpowiedzialność porządkową, a nawet może zostać zwolniony dyscyplinarnie.

Niewypłacalność pracodawcy zachodzi, gdy na podstawie przepisów prawa upadłościowego i naprawczego sąd upadłościowy wyda postanowienie o ogłoszeniu upadłości pracodawcy obejmującej likwidację majątku dłużnika, ogłoszeniu upadłości pracodawcy z możliwością zawarcia układu. W sytuacji gdy pracodawca jest niewypłacalny, roszczenia jego pracowników, byłych pracowników lub członków rodziny zmarłego pracownika są zaspokajane z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Nagrodą jest dodatkowe, zwykle jednorazowe, wynagrodzenie pieniężne, wypłacane pracownikom za specjalne zasługi, z okazji świąt, jubileuszu firmy itp. Czy wartość nagrody pracownika podlega opodatkowaniu i oskładkowaniu?

Pomimo znaczących różnic cechujących sale konferencyjne i stanowiska komputerowe, normy oświetleniowe dla każdego z tego typu pomieszczeń są bardzo podobne. Tymczasem, dokładne dostosowanie rozwiązań świetlnych do zadań może zwiększyć komfort i wydajność pracowników oraz przynieść wymierne korzyści.

Inspektor pracy jest organem Państwowej Inspekcji Pracy powołanym do kontroli i nadzoru przestrzegania przepisów Kodeksu pracy, w szczególności dotyczących prawidłowości zatrudnienia i zasad bhp. inspektor pracy ma prawo do wydawania decyzji, poleceń. Jakie inne prawa i obowiązki ma inspektor pracy?

Fundusz Pracy ma na celu finansowanie świadczeń przysługujących bezrobotnym oraz programów na rzecz przeciwdziałania bezrobociu. Ze środków Funduszu Pracy finansowane są m.in. koszty wynagrodzeń wypłacanych młodocianym, koszty szkolenia pracowników, bezrobotnych i innych uprawnionych osób, kursy i studia podyplomowe realizowane z inicjatywy pracodawcy lub za jego zgodą.

Z wynagrodzenia pracownika może być prowadzona zarówno egzekucja administracyjna, jak i komornicza. Organ egzekucyjny wysyła do pracodawcy osoby zadłużonej i do dłużnika zawiadomienie o zajęciu wynagrodzenia. W związku z prowadzeniem egzekucji na pracodawcy spoczywa szereg obowiązków. Za ich niewypełnienie grozi kara grzywny do 2 tys. zł.

Jako działalność konkurencyjną można wskazać działalność pracownika naruszającą lub zagrażającą interesom pracodawcy. Pracownicy w umowie o zakazie konkurencji zarówno na czas trwania umowy o pracę, jak i po jej zakończeniu mogą zostać zobowiązani do powstrzymania się od działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy.

W celu ochrony interesów pracowników określono tzw. limity lub granice dokonywanych potrąceń z przysługującego im wynagrodzenia za pracę. Kodeks pracy określa szczegółowo jakie potrącenia mogą być dokonywane z wynagrodzenia bez zgody pracownika.

Chociaż wypowiedzenie stanowi zwykły sposób rozwiązania umowy o pracę, to jednak ustawodawca stawia warunki prawidłowości wypowiedzenia. Poprawność wypowiedzenia wymaga spełnienia zarówno przesłanek formalnych, jak też należytego uzasadnienia. Pomimo faktu, iż każde wypowiedzenie jest skuteczne, to jednak poprawne jego złożenie, chroni pracodawcę przed ewentualnymi roszczeniami pracownika.

Zgodnie z przepisami prawa powszechnie obowiązującego pracodawca może uruchomić procedurę badania trzeźwości pracownika wyłącznie w razie uzasadnionego podejrzenia znajdowania się przez pracownika w stanie nietrzeźwości. Gdy pracownik odmówi badania, a jednocześnie jego zachowanie obiektywnie nie będzie rodzić uzasadnionych wątpliwości, że znajduje się pod wpływem alkoholu pracodawca nie będzie miał zatem środków do „przymuszenia” pracownika do poddania się badaniu.

Dni wolne od pracy to dni, w których pracownik nie świadczy pracy. Przepisy prawa pracy wyróżniają następujące rodzaje dni wolnych od pracy, m.in. niedziela, święto, dzień wolny za święto. Ponadto Kodeks pracy ściśle określa kiedy pracownik może pracować w niedziele i święta.

Od lutego 2016 roku w życie wejdzie nowelizacja Kodeksu pracy, zgodnie z którą obecnie obowiązujące przepisy dotyczące umów zawieranych na czas określony zostaną zmienione. Co do zasady, umowy na czas określony będą zawierane maksymalnie na okres 33 miesięcy między tymi samymi stronami a łączna liczba tych umów nie może przekraczać trzech co oznacza, że każdorazowo czwarta umowa na czas określony powinna być zawierana na czas nieokreślony. Od tej zasady przewidziane zostały wyjątki.

Pracodawca może dofinansować pracownikom bilety na przejazd środkami lokomocji, do teatru, kina. Czy bilety dla pracowników są opodatkowane podatkiem dochodowym i podlegają oskładkowaniu?

Przed zatrudnieniem pracownika tymczasowego, agencja pracy tymczasowej powinna uzgodnić z pracodawcą użytkownikiem m.in. rodzaj pracy, która ma być powierzona pracownikowi, wymiar czasu pracy, miejsce wykonywania pracy tymczasowej, czy sposób wykorzystania urlopu wypoczynkowego.

Cudzoziemiec zatrudniony w Polsce podlega polskim przepisom prawa pracy i podobnie jak polscy pracownicy ma prawo do godziwego wynagrodzenia za wykonaną pracę. Jakie są zasady zatrudniania cudzoziemców?

Kodeks pracy nie zawiera szczegółowej regulacji poświęconej mianowaniu. W tym zakresie odsyła do innych aktów prawnych regulujących prawa i obowiązki poszczególnych grup zawodowych. Nawiązanie stosunku pracy na podstawie mianowania może nastąpić tylko wtedy, gdy przewidują to przepisy prawa, np. ustawa o pracownikach samorządowych, czy Karta Nauczyciela.

W razie sporu pracownik oraz pracodawca powinni dążyć do ugodowego zakończenia sporu. Takim sposobem jest mediacja, która może być prowadzona na podstawie umowy o mediację lub postanowienia sądu.

Zastąpienie umów o pracę oraz umów zleceń jednolitym kontraktem pracy, wprowadzenie minimalnej stawki godzinowej nie mniejszej niż 12 zł, likwidację finansowania etatów związkowych przez przedsiębiorstwa - zaproponowała PO w programie gospodarczym, który ocenili eksperci.

Stawka jednej roboczogodziny pracownika ochrony w sądzie wynosi tylko 5,79 zł bez VAT, czyli ponad połowę mniej niż ustawowe wynagrodzenie minimalne. Nowelizacja ustawy o Prawo zamówień publicznych miała polepszyć sytuację w sektorze. Jednakże rzeczywistość pokazuje, że podmioty publiczne decydują się na oferty firm usługowych, w których roboczogodzina pracownika wyceniana jest poniżej minimalnego wynagrodzenia - uważają eksperci z Konfederacji Lewiatan.

Szersza ochrona praw pracowników, m.in. przez zapis w kodeksie karnym , że kto narusza prawa „osoby wykonującej pracę zarobkową" wynikające ze stosunku pracy lub ubezpieczenia społecznego podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2, zdaniem ekspertów z Konfederacji Lewiatan jest niepotrzebna, gdyż zgodnie z obowiązującym stanem prawnym interesy pracownika są dostatecznie chronione.

11 września 2015 r. weszła w życie ustawa o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu społecznego. Jakie są zadania i jak będzie przedstawiał się skład Rady?

W sierpniu 2015 r. padł rekord ofert pracy od 2001 r. Pracodawcy w urzędach pracy zgłosili 119 tys. ofert zatrudnienia i aktywizacji zawodowej. Sytuacja najbardziej poprawiła się na w województwie śląskim, łódzkim i kujawsko-pomorskim.

Projekt noweli ustawy o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych zakłada wprowadzenie wpłat na Fundusz, z uwagi na nieprawidłowości w ich wystawianiu, m.in. przy wystawianiu ulg. 8 września 2015 r. odbyło się pierwsze czytanie ustawy.

Projekt nowelizacji Kodeksu pracy przygotowany przez Ministerstwo Gospodarki zakłada, że tylko wybrane dokumenty, m.in. świadectwo pracy, wypowiedzenie umowy mają być przechowywane przez 50 lat od ustania zatrudnienia pracownika. Projekt wymaga jednak dalszych prac i nie będzie skierowany do Sejmu w tej kadencji.

Przepisy prawa pracy nie zawierają wyraźnego zakazu wystawiania weksli w stosunkach pracy. Pracodawcy często korzystają z takiego zabezpieczenia, w szczególności przy powierzeniu pracownikowi mienia z obowiązkiem zwrotu albo do wyliczenia się. Jednak zdaniem Sądu Najwyższego posługiwanie się wekslem do zabezpieczenia roszczeń pracodawcy wobec pracowników jest niezgodne z prawem. Stanowisko to podzielają także resort pracy i PIP.

Dla bezpieczeństwa i komfortu pracy mechaników ważne są nie tylko podstawowe parametry, jak wielkość warsztatu czy liczba i wyposażenie stanowisk naprawczych. Znaczenie mają również odpowiednie oświetlenie, nawierzchnia i nieprzekraczające norm natężenie hałasu.

Pracodawca, Prawa i obowiązki w zakresie BHP

Środki ochrony indywidualnej - definicja

Śmierć pracodawcy - konsekwencje dla pracownika

Jakie są systemy czasu pracy?

Staż pracy - definicja

Uprawnienia społecznego inspektora pracy

Skrócenie okresu wypowiedzenia a składki ZUS

Czym jest ruchomy czas pracy?

Na czym polega równoważny system czasu pracy?

Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia

Sposoby rozwiązania sporu zbiorowego

Co powinno znaleźć się w regulaminie ZFŚS?

Kiedy rozpocznie działalność Rada Dialogu Społecznego?

Przeniesienie służbowe pracownika w różnych grupach zawodowych

Procedura rozwiązania umowy o pracę na mocy porozumienia stron

Postępowanie o roszczenia ze stosunku pracy

Posiłki, napoje profilaktyczne i regeneracyjne wydawane pracownikom

Co przysługuje pracownikowi z tytułu podróży służbowej?

Wysokość dofinansowania z PFRON

Czym jest outplacement?

Potwierdzenie zdolności do pracy - orzeczenie lekarskie

Senat za ograniczeniem ulg we wpłatach na PFRON

Wysokość ekwiwalentu za odzież i obuwie robocze

Odpowiedzialność pracodawcy za naruszenie przepisów BHP

Podstawowe obowiązki pracownika w prawie pracy

Niewypłacalność pracodawcy w prawie pracy

Nagroda dla pracownika a składki ZUS

Oświetlenie przestrzeni biurowej a zróżnicowana specyfika pracy

Prawa i obowiązki inspektora pracy

Co jest finansowane z Funduszu Pracy

Obowiązki pracodawcy w związku z prowadzeniem egzekucji z wynagrodzenia

Umowa o zakazie konkurencji w prawie pracy

Granice potrąceń dokonywanych z wynagrodzenia pracownika

Prawidłowe wypowiedzenie umowy o pracę

Czy pracownik lub gość przebywający na terenie zakładu może odmówić badania trzeźwości

Pojęcie dnia wolnego od pracy

Umowy na czas określony po nowelizacji Kodeksu pracy

Bilety dla pracowników a składki ZUS

Uzgodnienia między agencją pracy tymczasowej a pracodawcą użytkownikiem

Zasady zatrudniania cudzoziemców

Nawiązanie stosunku pracy na podstawie mianowania

Mediacja w sporach z zakresu prawa pracy

Jednolity kontrakt o pracę zamiast umowy o pracę - propozycje zmian

Roboczogodzina pracownika ochrony w sądzie to 5,79 zł

Wyższe kary dla pracodawców za nieprzestrzeganie przepisów - projekt

Weszła w życie ustawa o Radzie Dialogu Społecznego

Rekord ofert pracy - sierpień 2015 r.

Zmiany w PFRON - pierwsze czytanie w Sejmie

Zmiany w dokumentacji pracowniczej

Weksel w prawie pracy

Bezpieczna praca w warsztacie samochodowym