Podstawowe obowiązki pracownika w prawie pracy

Obowiązki pracownika

Podstawowe obowiązki pracownika zostały wskazane w Kodeksie pracy. Są one ogólne i uniwersalne dla wszystkich pracowników. Należy do nich w szczególności przestrzeganie:

• ustalonego czasu pracy,
• regulaminu pracy i ustalonego porządku,
• przepisów i zasad bhp oraz przepisów przeciw­pożarowych.

Niektóre grupy zawodowe, np. funkcjonariusze Policji, żołnierze zawodowi, obowiązki mają okre­ślone w odrębnych ustawach (pragmatykach zawodowych), inne - częściowo w pragmatykach, a w zakresie nieuregulowanym stosuje się przepi­sy Kodeksu pracy. Przepisy zawodowe określają większy zakres obowiązków pracowniczych bądź zaostrzają odpowiedzialność za ich niewykona­nie. Pragmatyki wprowadzają z reguły obowiązek pracy w godzinach nadliczbowych w normalnych dniach pracy w przypadku zaistnienia szczególnych potrzeb pracodawcy bez prawa do rekompensa­ty (dotyczy to np. pracowników samorządowych).

Rekomendowany produkt: Zmiany w prawie pracy + kodeks pracy gratis

W ramach stosunku pracy niektóre obowiązki pra­cownika są wskazywane w „zakresie obowiąz­ków", jeżeli taki zostanie stworzony dla zajmo­wanego przez niego stanowiska. Ponadto mogą wynikać z regulaminu pracy (jeżeli jest utworzo­ny) bądź z innych aktów wewnątrzzakładowych (zarządzeń, obwieszczeń). Podstawą obowiązku pracowniczego mogą być też polecenia praco­dawcy. W stosunkach służbowych formą wprowa­dzenia obowiązku może być rozkaz czy polecenie służbowe. Obowiązek wykonania poleceń pracow­niczych dotyczy poleceń niesprzecznych z prawem i umową o pracę. W przypadku stosunków służbowych powinny być one wykonane po uprzednim zwróceniu na ten fakt uwagi przełożonych. Podwyższone standardy i obowiązki pracownicze ma kadra menedżerska, w tym również w samo­rządzie czy urzędach. Z reguły ma ona obowiązek pracy w nadgodzinach bez możliwości uzyskania rekompensaty.

Niewypełnianie obowiązków pracowniczych

Za niewypełnianie lub niewłaściwe wypełnianie obowiązków pracownik może ponieść odpowie­dzialność porządkową. W przypadkach nagmin­nie powtarzających się lub zaniedbania podsta­wowych obowiązków pracowniczych pracodawca może wypowiedzieć pracownikowi umowę o pracę. Jeżeli pracownik dopuści się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych, praco­dawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypo­wiedzenia, natomiast w przypadku formacji służbo­wych może to być podstawą do wszczęcia postę­powania dyscyplinarnego i zwolnienia ze służby.

Zobacz wideoszkolenie:

• Rewolucyjne zmiany w umowach terminowych
• Zmiany w zasiłkach i e-zwolnienia
• Zmiany w terminowych umowach o pracę

Ubezpieczenie

Pracownik ma obowiązek informowania płatnika o wszelkich zmianach dotyczących jego danych osobowych oraz mających wpływ na prawidło­we ustalenie obowiązku podlegania ubezpiecze­niom, w tym na uprawnienia członków rodziny do korzystania z ubezpieczenia zdrowotnego. Jeżeli pracownik jest jednocześnie zatrudniony w kilku zakładach pracy lub posiada różne tytuły do obo­wiązkowych ubezpieczeń, ma obowiązek powiado­mienia każdego płatnika o wysokości rocznej pod­stawy składek na ubezpieczenia emerytalne i rento­we w celu ustalenia przekroczenia limitu. Pracownik odpowiada finansowo za skutki błędnego oświad­czenia dotyczącego rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Jeżeli podstawa zostanie przez pracownika zawy­żona i z tego powodu powstanie niedopłata skła­dek na te ubezpieczenia, będzie on musiał zwrócić płatnikowi powstałą zaległość wraz z odsetkami.

Zadaj pytanie na FORUM