Mediacja w sporach z zakresu prawa pracy

Mediacja - definicja

Pośredniczenie w sporze przez bezstronną osobę trzecią, mające na celu ułatwienie stronom konflik­tu dojście do porozumienia.

Mediacja pomiędzy pracownikiem a pracodawcą

Strony stosunku pracy powinny dążyć do ugodo­wego zakończenia sporu na każdym jego etapie. Pracownik przed skierowaniem sprawy na drogę postępowania sądowego powinien mieć prawo do poddania sporu pod rozstrzygnięcie przez komi­sję pojednawczą. Jeżeli wystąpi z takim wnios­kiem, pracodawca może rozważyć możliwość utworzenia komisji, jeśli wcześniej nie została powołana w zakładzie pracy. Mediacja może być prowadzona na podsta­wie umowy (umowa o mediację) bądź decyzji sądu (postanowienie sądu o skierowaniu spra­wy do mediacji).

Rekomendowany produkt: Monitor prawa pracy i ubezpieczeń

Mediację na podstawie umowy o mediację może prowadzić niezależna osoba lub zespół.

Strony stosunku pracy samodzielnie mogą zwrócić się o rozwiązanie sporu w dro­dze mediacji. W umowie o poddanie sprawy pod mediację powinny określić co najmniej przedmiot mediacji (sporu), wskazać mediatora albo okre­ślić sposób jego powołania. Skierowanie sprawy do rozstrzygnięcia mediatora powoduje przerwa­nie biegu przedawnienia w sprawie; po bezsku­tecznym jej zakończeniu bieg przedawnienia jest liczony od nowa.

Mediatorem nie może być czynny zawodowo sędzia ani żadna ze stron konfliktu. Może nim być każda osoba fizyczna posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych oraz korzystająca z pełni praw publicznych. Mediator powinien cechować się bez­stronnością oraz chęcią nakłonienia stron sporu do wzajemnych ustępstw i zawarcia ugody. Listy zawo­dowych mediatorów są prowadzone przez preze­sów sądów okręgowych.

Mediacja sądowa

Mediacja sądowa jest prowadzona na podstawie postanowienia sądu. Kierując sprawę do mediacji, sąd wskazuje osobę mediatora oraz wyznacza czas mediacji. Sąd może skierować strony na media­cję do czasu zamknięcia pierwszego posiedzenia wyznaczonego na rozprawę. Później jest to możli­we wyłącznie na zgodny wniosek stron. Wynikiem postępowania mediacyjnego powin­na być ugoda. W celu jej zawarcia strony czynią wzajemne ustępstwa. Nie wszystkie ustępstwa są dopuszczalne, np. pracownik nie może zrzec się urlopu czy wynagrodzenia zasadniczego za pracę. Sąd nie zaakceptuje ugody, której treść jest nie­zgodna z prawem lub zasadami współżycia spo­łecznego albo na podstawie której strony zamie­rzają obejść przepisy prawa.

Ugoda sądowa jest tytułem egzekucyjnym, nie jest nim ugoda zawarta bezpośrednio przed mediato­rem. Tytułem egzekucyjnym jest również ugoda, która z mocy ustawy podlega wykonaniu w drodze egzekucji sądowej.