Kontrowersyjny zasiłek pogrzebowy
22.02.2011
Pokrycie kosztów każdego pogrzebu – choćby symbolicznego – uzasadnia żądanie wypłaty zasiłku pogrzebowego od ZUS. Warunkiem uzyskania zasiłku jest przedstawienie aktu zgonu oraz dokumentu potwierdzającego poniesione koszty pogrzebu.
Brak odpowiedzi pracodawcy w ciągu 14 dni od wniesienia przez pracownika sprzeciwu od nałożonej na niego kary porządkowej oznacza, że pracodawca przyjął sprzeciw w sposób dorozumiany. Aby uniknąć takiego skutku, pracodawca powinien mieć dowód, że odrzucił sprzeciw w przewidzianym terminie.
Im bardziej szczegółowo pracodawca opisze w umowie o pracę rodzaj lub stanowisko pracownika, tym w przyszłości trudniej będzie je zmienić, nawet ze względu na potrzeby zakładu. Może to wymagać złożenia wypowiedzenia zmieniającego, zależnie od tego, jak bardzo zmiana odbiega od zapisów zawartych w umowie.
Zwolnienie dyscyplinarne można uzasadnić wykorzystywaniem przez pracownika służbowego komputera do celów prywatnych, jeśli takie działanie było praktyką, a nie występowało tylko sporadycznie.
Prowadzę prywatny gabinet lekarski, w którym zatrudniam 12 osób. Podejrzewałem, że kilku pracowników wynosi z gabinetu różne materiały medyczne (np. strzykawki, bandaże) oraz lekarstwa. Ustanowiłem więc regulamin pracy, w którym jest zawarte postanowienie o możliwości przeprowadzenia przeze mnie co jakiś czas kontroli pracowników po zakończeniu przez nich pracy. Zostały wskazane osoby, które mogą w moim imieniu przeprowadzać taką kontrolę, oraz jest wprowadzona zasada, że kontrolę przeprowadzają zawsze osoby tej samej płci co kontrolowany. Jednak mimo to 2 pracownice zarzuciły mi, że taka regulacja narusza ich dobra osobiste. Czy w regulaminie pracy mogłem wprowadzić możliwość takiej kontroli pracowników i czy mam prawo ją przeprowadzać?
Jeśli pracownik nie może dojechać do pracy z powodu utrudnień na drodze spowodowanych przez intensywne opady śniegu, wówczas powinien jak najszybciej poinformować pracodawcę o przyczynie spóźnienia. Jeżeli nie będzie to możliwe, np. z braku telefonu komórkowego, wtedy powinien usprawiedliwić swoje spóźnienie po przybyciu do pracy.
Przejęcie składników majątkowych upadłego zakładu i kontynuacja działalności tego samego rodzaju oznaczają także konieczność przejęcia pracowników upadłej firmy w trybie art. 231 Kodeksu pracy (wyrok Sądu Najwyższego z 3 grudnia 2010 r., I PK 101/10).
Mimo nieważności zawartej umowy o pracę strony mogą nawiązać umowny stosunek pracy przez czynności dorozumiane. Jest to możliwe przez dopuszczenie pracownika do pracy, przyjmowanie pracy przez pracodawcę i realizowanie takiego stosunku prawnego, który odpowiada cechom stosunku pracy określonym w art. 22 k.p. – orzekł SN.
Czy sąd jest związany prawomocną decyzją ZUS
10.01.2011
Sąd ubezpieczeń społecznych jest związany decyzją ZUS, od której strona
ani nie wniosła odwołania w sposób przewidziany w przepisach Kodeksu
postępowania cywilnego, ani nie podważyła jej skuteczności w inny
przewidziany przez prawo sposób. Zaniechanie złożenia odwołania od
decyzji ZUS może mieć zatem bardzo niekorzystne skutki dla
ubezpieczonego.
Nie wolno karać w różny sposób i na podstawie różnych przepisów za ten sam czyn – stwierdził Trybunał Konstytucyjny, kwestionując możliwość jednoczesnego obowiązywania opłaty dodatkowej ZUS i kar kryminalnych dla pracodawców uchylających się od opłacania składek ubezpieczeniowych.
Czy związek zawodowy musi każdorazowo występować o zgodę pracownika na prowadzenie jego spraw
05.01.2011
W sprawach z zakresu prawa pracy związek zawodowy nie może wytoczyć powództwa na rzecz pracownika ani wstąpić do postępowania bez jego zgody. Jednak członkostwo w związku zawodowym lub podjęcie się przez ten związek obrony praw i interesów pracownika na jego wniosek oznacza zgodę pracownika, chyba że sprzeciwi się on czynnościom procesowym związku zawodowego (uchwała Sądu Najwyższego z 9 grudnia 2010 r., II PZP 6/10).
Nadmierne podwyższenie wynagrodzenia może być uznane przez ZUS jako czynność dokonana z zamiarem nadużycia prawa do świadczeń.
Odmowa wycofania wypowiedzenia zmieniającego może pozbawić odszkodowania z pakietu socjalnego
22.12.2010
Pracownik, który nie zgadza się na wycofanie przez firmę wypowiedzenia zmieniającego, traci prawo do odszkodowania z pakietu socjalnego – orzekł Sąd Najwyższy w wyroku z 8 stycznia 2010 r.
Naruszenie obowiązku konsultacji związkowej zwolnień grupowych powoduje wadliwość wypowiedzeń umów o pracę z tego tytułu. W efekcie pracodawca może być zobowiązany co najmniej do zapłaty odszkodowań za niezgodne z prawem rozwiązanie umów o pracę (wyrok Sądu Najwyższego z 25 czerwca 2010 r., II PK 32/10).
Okoliczności przedstawione pracownikowi na uzasadnienie decyzji o rozwiązaniu stosunku pracy, a następnie ujawnione w postępowaniu sądowym, muszą być takie same, zaś pracodawca pozbawiony jest możliwości powoływania się przed organem rozstrzygającym spór na inne przyczyny mogące przemawiać za słusznością wypowiedzenia umowy – orzekł Sąd Najwyższy w wyroku z 19 kwietnia 2010 r.
Pracownik, który nie zawinił ani nie przyczynił się w żaden sposób do wypłaty nienależnego mu składnika wynagrodzenia, nie ma obowiązku jego zwrotu – stwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z 8 czerwca 2010 r.
Koniec roku kalendarzowego to czas, kiedy pracodawca powinien podliczyć swoim pracownikom dni niewykorzystanego przez nich urlopu wypoczynkowego za dany rok oraz polecić rozpoczęcie jego wykorzystywania najpóźniej do końca marca następnego roku.
Kiedy choremu można wręczyć wypowiedzenie
22.12.2010
Ochrona przed wypowiedzeniem dotyczy tylko nieobecnego pracownika. Jeżeli mimo choroby pracownik stawia się do pracy i ją wykonuje, można mu skutecznie złożyć wypowiedzenie umowy o pracę.
Na pracodawcy ciąży wiele różnego typu obowiązków informacyjnych wobec pracowników. Ich cechą wspólną jest to, że uchybienia popełnione przez pracodawcę przy ich wykonaniu mogą spowodować negatywne konsekwencje nie tylko dla pracownika, ale i dla pracodawcy z odpowiedzialnością odszkodowawczą włącznie.
Naruszenie dobra osobistego pracownika
11.12.2010
W spółce z o.o. świadczącej usługi turystyczne doszło do kradzieży mienia (zginął sprzęt komputerowy i drukarka). Właściwe służby podjęły w tej sprawie czynności. Prezes spółki na własną rękę również prowadził postępowanie wyjaśniające. Byłem przesłuchiwany w charakterze świadka. Poczułem się dotknięty, tym bardziej że groziło mi zwolnienie dyscyplinarne. Czy pracodawca we własnym zakresie miał prawo prowadzić tego typu postępowanie i czy nie naruszył moich dóbr osobistych?
Wnioski o rentę można składać wielokrotnie
09.12.2010
Prawomocny wyrok wydany w sprawie odmowy przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy nie zamyka ubezpieczonemu drogi do ponownego złożenia wniosku o to świadczenie. Muszą jednak być przedłożone nowe dowody, a wnioskodawca musi spełniać wszystkie ustawowe warunki nabycia prawa do renty.
Możliwość dofinansowania z funduszu socjalnego imprez zbiorowych dla pracowników – np. wyjazdów integracyjnych – nie budzi już poważnych wątpliwości. Problemem jest natomiast to, czy wszystkim osobom uprawnionym należy przyznać świadczenia w jednakowej wysokości. W najnowszym orzecznictwie pojawia się pogląd, że wszelkie zbiorowe spotkania mogą być finansowane ze środków funduszu i nie trzeba różnicować sytuacji materialnej uczestniczących w nich osób.
Pracodawca ma prawo dyscyplinarnie zwolnić pracownika z powodu niezłożenia oświadczenia majątkowego w terminie. Nie może jednak z tego korzystać wbrew zasadom współżycia społecznego. Pogorszenia stanu zdrowia i towarzyszące temu stany psychiczne nie mogą stanowić okoliczności obciążającej. Świadczą o niezawinionym uchybieniu obowiązkowi złożenia oświadczenia majątkowego. W żadnym wypadku nie da się w takich warunkach przypisać jakiegokolwiek stopnia winy – orzekł Sąd Najwyższy w wyroku z 25 maja 2010 r.
Pracownic w ciąży nie można zatrudnić m.in. w porze nocnej, w godzinach nadliczbowych oraz przy pracach wzbronionych kobietom w ciąży. Ograniczenia te często dezorganizują pracodawcom pracę.
Wynagrodzenie za czas przestoju
30.11.2010
Pracownikowi przysługuje wynagrodzenie w razie przestoju spowodowanego warunkami atmosferycznymi. Jednakże wynagrodzenie to przysługuje tylko wtedy, gdy jego praca jest od takich warunków uzależniona i pod warunkiem że przepisy prawa pracy tak stanowią.
Stosunek pracy pracownika - radnego
26.11.2010
Stosunek pracy pracownika, który uzyskał mandat radnego podlega szczególnej ochronie. Zgodę na rozwiązanie z nim umowy o pracę musi wyrazić rada gminy.
Pracodawcy w stanie upadłości bądź likwidacji do wyczerpania środków zfśs zarządzają nimi tak jak dotychczas. Nie muszą jedynie odprowadzać nowych odpisów i mają możliwość obniżenia ich wysokości np. przez zapisy w regulaminie wynagradzania.
W razie braku zgody na przyjęcie mandatu karnego inspektor pracy składa do sądu wniosek o ukaranie. Jednak gdy sąd ustali, że mandat był nałożony bezpodstawnie, nakaże zwrot uiszczonej grzywny.
Zrównanie płac pracownikom
17.11.2010
Obniżenie płacy do poziomu wynagrodzenia otrzymywanego przez innych pracowników wykonujących tę samą pracę jest zasadne, gdy ma związek ze zmianami organizacyjnymi. Ta przyczyna powinna być wyraźnie wskazana w piśmie o wypowiedzeniu.
Pracodawcy często zwalniają pracowników z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia mimo braku podstawy prawnej do takiego zwolnienia. To rozwiązanie jest korzystne dla pracodawcy chociażby z powodu zapewnienia odpowiedniej atmosfery w zakładzie pracy.
Zawarcie porozumienia zmieniającego jest wygodnym dla pracodawcy sposobem modyfikacji warunków zatrudnienia. Porozumienie wiąże obie strony i pracownik nie może swobodnie wycofać się z niego, chyba że – godząc się na nie – działał pod wpływem groźby.
Co do zasady zmiana warunków pracy wymaga zawarcia wypowiedzenia zmieniającego lub porozumienia zmieniającego. Jednak prawo dopuszcza czasową zmianę warunków pracy z pominięciem tych procedur. Jednym z warunków jest, aby praca tymczasowa nie trwała dłużej niż 3 miesiące.
Czy prawo do świadczenia rehabilitacyjnego ma osoba, która nie pobiera przyznanej emerytury
06.11.2010
Osoba mająca prawo do emerytury nie ma prawa do świadczenia rehabilitacyjnego, chociażby była zgłoszona do ubezpieczenia chorobowego i nie pobierała emerytury ze względu na jej zawieszenie (wyrok Sądu Najwyższego z 24 sierpnia 2010 r., I UK 41/10).
Zły system kontroli jest winny temu, że pracownicy bezprawnie korzystają ze zwolnień lekarskich. Zdaniem Pracodawców RP potrzebne jest jak najszybsze rozwiązanie tego problemu.
Pracodawcy muszą w regulaminie zfśs jasno określić kryteria przydzielania środków z funduszu, sposób dokumentowania wysokości zarobków współmałżonka na potrzeby funduszu socjalnego oraz cele, na które można te środki przeznaczać.
Zakład czy oddział – kto jest pracodawcą
25.10.2010
Status pracodawcy może posiadać wyodrębniony finansowo i organizacyjnie oddział firmy, jeżeli samodzielnie zatrudnia pracowników.
Nowy pracodawca, który przejął zakład pracy lub jego część, staje się z mocy prawa stroną w dotychczasowych stosunkach pracy. Proponowanie pracownikom nowych umów ignorujących obowiązujące regulacje narusza przepisy prawa.
Pracodawca bez obaw może powołać się na utratę zaufania jako przyczynę rozwiązania umowy o pracę z pracownikiem. Wystarczy, że racjonalnie uzasadni swoją decyzję i np. wykaże niesumienność pracownika.
Zbyt duże ustępstwa pracownika w ugodzie zawartej z pracodawcą mogą spowodować uznanie ugody za bezskuteczną (wyrok Sądu Najwyższego z 29 czerwca 2010 r., I PK 51/10).
Klauzula o zrzeczeniu się przez pracownika wszelkich roszczeń od pracodawcy zawarta w porozumieniu stron o rozwiązaniu umowy o pracę jest nieważna.
O wykonywaniu funkcji kierownika średniego szczebla decyduje zakres prac i obowiązków, a nie to, czy komórka, którą dana osoba kieruje, jest w formalny sposób wyodrębniona albo czy ma ona określoną rangę w zakładzie pracy.
Pracownik, który nie przyczynił się w żaden sposób do wypłaty nienależnego wynagrodzenia za pracę, co do zasady nie musi liczyć się z obowiązkiem zwrotu tego typu płatności ze stosunku pracy. Bez znaczenia jest też fakt późniejszego poinformowania przez pracodawcę o nienależnej wypłacie (wyrok Sądu Najwyższego z 8 czerwca 2010 r., I PK 31/10).
Kiedy można złożyć wypowiedzenie umowy o pracę, którego przyczyną jest reorganizacja pracodawcy
07.09.2010
Dla ważności wypowiedzenia nie ma znaczenia długość okresu między reorganizacją pracodawcy a wypowiedzeniem z tego tytułu umowy o pracę. Jednak wypowiedzenie powinno być złożone nie wcześniej niż po podjęciu stosownych decyzji w sprawie reorganizacji przez organ nadzorczy osoby prawnej – spółki (wyrok Sądu Najwyższego z 19 stycznia 2010 r., I PK 163/09).
Powierzenie innych obowiązków niż wskazane w umowie na okres dłuższy niż 3 miesiące za zgodą pracownika powoduje faktyczną zmianę treści umowy o pracę. Zmiana uprawnień przez pracodawcę, np. cofnięcie dodatku do wynagrodzenia, jest dopuszczalna tylko za wypowiedzeniem (wyrok Sądu Najwyższego z 14 stycznia 2010 r., I PK 155/09).
Pracodawca odpowiada za dopuszczenie pracownika bez prawidłowego orzeczenia lekarskiego do pracy tylko wówczas, gdy wie, że badanie przeprowadzono nieprawidłowo, a nieprawidłowości te są widoczne (wyrok Sądu Najwyższego z 8 czerwca 2010 r., I PK 29/10).
Wydatkowanie środków funduszu socjalnego zgodnie z przepisami ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych oraz postanowieniami regulaminu funduszu, ale bez porozumienia ze związkami zawodowymi nie jest naruszeniem ustawy o zfśs. Pracodawca nie ma więc obowiązku zwrotu wydatkowanych środków do funduszu (wyrok Sądu Najwyższego z 11 maja 2010 r., II PK 234/09).
Obszar jako miejsce pracy
15.06.2010
Pracodawca nie może ustalać miejsca pracy jako pewnego obszaru pracownikom innym niż pracownicy „mobilni”, np. handlowcy, serwisanci.
Likwidacja pracodawcy oznacza zakończenie kadencji społecznych inspektorów pracy. Jeżeli byli inspektorzy zostaną przejęci przez nowego pracodawcę, wówczas przez rok od daty zakończenia kadencji ich stosunek pracy u nowego pracodawcy pozostaje pod szczególną ochroną (wyrok Sądu Najwyższego z 16 marca 2010 r., II PK 191/09).
Uzyskanie świadczeń z ubezpieczenia chorobowego wyklucza możliwość dochodzenia od pracodawcy wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy spowodowanego bezprawnym rozwiązaniem stosunku pracy (wyrok Sądu Najwyższego z 7 stycznia 2010 r., II PK 164/09).
Czy normy PN mają moc przepisów prawa?
10.05.2010
Polskie Normy nie są przepisami bhp, tj. przepisami prawa pracy. Nie można jednak organom administracji stawiać zarzutu naruszenia prawa przez odwołanie się do Polskiej Normy, która w sposób optymalny zapewnia realizację spoczywającego na pracodawcy obowiązku stworzenia pracownikom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy.(Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 6 maja 2008 r., sygn. akt I OSK 785/07)