REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak uchylić mandat karny nałożony przez inspekcję pracy

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Sebastian Kowalski

REKLAMA

W razie braku zgody na przyjęcie mandatu karnego inspektor pracy składa do sądu wniosek o ukaranie. Jednak gdy sąd ustali, że mandat był nałożony bezpodstawnie, nakaże zwrot uiszczonej grzywny.

Niekiedy po przeprowadzeniu kontroli inspektor pracy nakłada na osoby nieprzestrzegające przepisów prawa pracy mandat karny. W 2009 r. inspektorzy pracy nałożyli na sprawców wykroczeń w sumie ponad 20 tys. mandatów, a średnia wysokość mandatu wynosiła 1236 zł.

REKLAMA

Autopromocja

Mandat karny jest stosowany w sytuacjach, kiedy popełnienie wykroczenia jest bezsporne i można poprzestać na wymierzeniu grzywny w niższej wysokości. Grzywny orzekane w 2009 r. przez sądy były średnio o ponad 700 zł wyższe od grzywien nakładanych w drodze mandatu. Jednak zdarza się, że osoba, której inspektor pracy zarzuca popełnienie wykroczenia nieopatrznie przyjmuje mandat, a z czasem zaczyna mieć wątpliwości, czy rzeczywiście zasłużyła na ukaranie.

Czy inspektor pracy przeprowadzający kontrolę ma prawo zamknąć zakład pracy lub jego część >>

Tryb uchylania mandatu jest określony dla wszystkich nałożonych mandatów – bez względu na to, kto je nakłada, a więc ma również zastosowanie np. do mandatów za wykroczenia drogowe.

Nałożenie mandatu i egzekucja

Inspektor pracy może nałożyć w drodze mandatu grzywnę w wysokości do 2000 zł, a w niektórych przypadkach – nawet do 5000 zł (art. 96 § 1a i 1b Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia, zwanego dalej k.p.s.w.).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Każdy funkcjonariusz publiczny uprawniony do nałożenia grzywny w drodze mandatu karnego, wystawiając go, ma obowiązek:

  • określić wysokość kary,
  • określić zarzucone wykroczenie,
  • pouczyć sprawcę wykroczenia o prawie odmowy przyjęcia mandatu i o skutkach prawnych tej odmowy.

Nie można nałożyć mandatu, jeśli osoba, na którą ma być nałożony, odmówi jego przyjęcia. W takim wypadku inspekcja pracy występuje do sądu z wnioskiem o ukaranie. Jeżeli ukarany przyjmie mandat, to staje się on prawomocny i podlega egzekucji w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Grzywna nakładana mandatem przez inspektora pracy stanowi dochód budżetu państwa. Te proste zasady decydują o tym, że dla organów państwa korzystniejsze jest nakładanie grzywny w formie mandatu niż wdrażanie kosztownego i czasochłonnego postępowania przed sądem.


Przesłanki uchylenia mandatu

Prawomocny mandat karny podlega uchyleniu, jeżeli grzywnę nałożono za czyn niebędący czynem zabronionym jako wykroczenie (art. 101 § 1 k.p.s.w.). Uchylenie następuje na wniosek ukaranego złożony w terminie 7 dni od daty uprawomocnienia się mandatu. Osoba, która przyjęła mandat, po czym doszła do przekonania, że nie powinna być ukarana, może doprowadzić do jego uchylenia.

Odpowiedzialność pracodawcy za naruszenie praw pracowniczych >>

Aby uchylić mandat, muszą być spełnione łącznie 2 przesłanki:

  • czyn, za który nałożono mandat, nie był wykroczeniem,
  • ukarany złożył do sądu wniosek o uchylenie mandatu w terminie 7 dni od dnia uiszczenia grzywny (mandat gotówkowy) lub od dnia przyjęcia mandatu (mandat kredytowany).

WAŻNE!

Nie można skutecznie domagać się uchylenia mandatu tylko z tego powodu, że nałożona grzywna jest za wysoka.

Czyn nie jest wykroczeniem wtedy, gdy zachowanie sprawcy nie wyczerpuje znamion określonych w przepisie będącym podstawą nałożenia mandatu lub gdy wprawdzie wyczerpuje te znamiona, ale nie jest dokonany przez osobę, na którą nałożono mandat.

Przykłady

Damian K. – członek zakładowej organizacji związkowej – został zwolniony z pracy na podstawie art. 52 § 1 pkt 1 k.p. po tym, jak stawił się do pracy nietrzeźwy. Reprezentujący pracodawcę Kamil N. nie uzyskał zgody organizacji związkowej reprezentującej Damiana K. na rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia, a mimo to takie oświadczenie złożył. W czasie kontroli Kamil N. przyjął mandat od inspektora pracy za rażące naruszenie przepisów o rozwiązywaniu umowy o pracę (art. 281 pkt 3 k.p.). Jednak po 3 dniach wniósł do sądu wniosek o uchylenie mandatu, wskazując, że Damianowi K. należało się dyscyplinarne zwolnienie. Sąd uchylił mandat, gdyż stwierdził, że naruszenie przepisów prawa pracy nie było rażące; merytoryczne podstawy rozwiązania stosunku pracy istniały, a naruszono jedynie normy proceduralne (wyrok SN z 6 lutego 2003 r., III KKN 513/00).

***

W lipcu i sierpniu 2010 r. Jacek K. nie płacił całości wynagrodzeń swoim pracownikom, ponieważ kontrahent, dla którego wykonywał prace budowlane, niespodziewanie zbankrutował i nie zapłacił za roboty wykonane w okresie od maja do sierpnia 2010 r. przez firmę Jacka K. Jacek K. znalazł się w bardzo złej sytuacji finansowej i aby nie zbankrutować, sprzedał m.in. kilka maszyn, wypłacił część wynagrodzeń pracownikom oraz zawarł umowę na roboty remontowe w szpitalu. We wrześniu Jacek K. spłacił zaległości wobec pracowników. Jednak w czasie kontroli inspektor pracy stwierdził, że Jacek K., nie płacąc w terminie pełnych wynagrodzeń pracownikom, popełnił wykroczenie z art. 282 § 1 pkt 1 k.p. Jacek K. przyjął mandat w wysokości 1200 zł, jednak z czasem uznał, że skoro nie miał pieniędzy na zapłatę wynagrodzeń, bo jego kontrahent nie zapłacił za wykonane usługi, to nie powinien płacić mandatu. Złożył więc wniosek o jego uchylenie. Sąd ustalił, że choć Jacek K. rzeczywiście nie wypłacił w terminie pełnego wynagrodzenia swoim pracownikom, to jednak nie można postawić mu zarzutu nagannego postępowania. Przeciwnie, robił wszystko, co mógł, aby zaspokoić roszczenia pracowników i dlatego nie popełnił wykroczenia (wyrok SN z 23 września 2009 r., IV KK 66/09).


Postępowanie przed sądem

Sądem właściwym do rozpoznania sprawy o uchylenie prawomocnego mandatu karnego jest sąd, na którego obszarze działania została nałożona grzywna. Żaden inny organ nie może mandatu anulować lub cofnąć.

W przedmiocie uchylenia mandatu karnego sąd orzeka na posiedzeniu. Przed wydaniem postanowienia sąd może zarządzić stosowne czynności w celu sprawdzenia podstaw do uchylenia mandatu karnego, w szczególności przeprowadzić dowody z dokumentów lub zeznań świadków. W posiedzeniu ma prawo uczestniczyć ukarany oraz inspektor pracy.

Co grozi pracodawcy za niewykonanie poleceń inspektora pracy >>

Jeżeli sąd uzna racje ukaranego, to wydaje odpowiednie postanowienie o uchyleniu mandatu karnego, nakazując jednocześnie zwrot uiszczonej kwoty tej inspekcji, na której rachunek wpłacono grzywnę. Zwrotowi podlega kwota nominalna – bez odsetek. W przypadku gdy sąd uzna, że czyn był wykroczeniem – wyda postanowienie o odmowie uchylenia mandatu. Na żadne z tych postanowień nie przysługuje zażalenie, a postępowanie w sprawie o uchylenie mandatu nie podlega wznowieniu (uchwała SN z 30 września 2003 r., I KZP 25/03).

Podstawa prawna:

Orzecznictwo:

  • wyrok SN z 6 lutego 2003 r. (III KKN 513/00, OSNKW 2003/5–6/50),
  • wyrok SN z 23 września 2009 r. (IV KK 66/09, niepubl.),
  • uchwała SN z 30 września 2003 r. (I KZP 25/03, OSNKW 2003/9–10/81).
Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Odmowa renty wdowiej: 7 powodów odmowy renty wdowiej przez ZUS

Otrzymałaś odmowę przyznania renty wdowiej przez ZUS? Sprawdź, jakie są najczęstsze powody niepozwalające na wypłatę nowego świadczenia. Jeśli nie zgadzasz się z rozstrzygnięciem Zakładu, możesz odwołać się do sądu.

Czy jesteśmy gotowi na skrócony tydzień pracy? Jak go sobie wyobrażamy?

Jak sobie wyobrażamy skrócony tydzień pracy? Mniej godzin, ale pięć dni w tygodniu? Więcej godzin i dodatkowy dzień wolny? Ale kiedy, w poniedziałek czy piątek, a może środę? Badacze z Uniwersytetu SWPS przyjrzeli się wyobrażeniom.

Renta wdowia - kiedy pierwsze wypłaty? Terminy wypłat ZUS w lipcu i sierpniu

Renta wdowia pozwala na łączenie dwóch świadczeń renty rodzinnej po zmarłym małżonku i świadczenia emerytalno-rentowego. Lipiec to termin pierwszych wypłat renty wdowiej. Kiedy dokładnie ZUS wypłaci świadczenie w lipcu i sierpniu 2025 r.?

Podwyżek w samorządzie ciąg dalszy. Z wyrównaniem od 1 lipca 2025 r. nowe maksymalne stawki wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego [projekt]

Podwyżek w samorządzie ciąg dalszy. Wielce prawdopodobne, że tak. Bo ma dojść do dostosowania poziomu maksymalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego oraz dodatku funkcyjnego do zmienionej kwoty bazowej, wynikającej z ustawy budżetowej na rok 2025. Zatem z wyrównaniem od 1 lipca 2025 r. mają obowiązywać nowe maksymalne stawki wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego w samorządzie.

REKLAMA

PIP: 350 tysięcy bezpłatnych porad rocznie dla pracodawców. Inspekcja pracy nie tylko kontroluje, ale i pomaga

Działalność PIP to nie tylko kontrole, ale i bezpłatne porady prawne dla pracodawców. Inspekcja pracy wydaje 350 tysięcy porad rocznie, które skierowane są wprost do osób zatrudniających pracowników. Warto korzystać z pomocy PIP.

Gdzie chcą pracować Polacy? Ranking 2025: wymarzonym miejscem pracy branża motoryzacyjna. Bije na głowę IT

Gdzie w 2025 roku chcą pracować Polacy? Oto ranking branż. Okazuje się, że wymarzonym miejscem pracy jest branża motoryzacyjna. Bije na głowę IT. Czym kierują się pracownicy przy wyborze branży, w której podejmują pracę?

Zmiany w stażu pracy od 2026 roku. Więcej praw dla 5 mln pracowników

Zmiany w stażu pracy, które wejdą w życie 1 stycznia 2026 roku to więcej praw dla nawet 5 mln pracowników w Polsce. Nowe przepisy oznaczają też realny wzrost kosztów pracy. Działy kadr i płac już powinny przygotowywać się do zmian.

Zmiana branży w 2025 – od czego zacząć i gdzie znaleźć ogłoszenia pracy?

Rynek pracy, jaki znaliśmy, właśnie przestaje istnieć. Dzieje się to na naszych oczach i tak naprawdę tempo zmian jest znacznie szybsze, niż przypuszczali eksperci. Choć brzmi to aż nadto dramatycznie, to jednak nie można zaprzeczyć, że wielu pracowników zmaga się aktualnie z poważnymi problemami zawodowymi, a pracodawcy dwoją się i troją, aby stworzyć nowe systemy zarządzania w rzeczywistości AI. Niektóre zawody już przestają istnieć lub przechodzą intensywne zmiany, u podstaw których znajdziemy wdrożenie czata GPT do codziennych obowiązków. Dla niektórych osób jedynym rozwiązaniem okazała się zmiana pracy, dla innych w grę wchodzi tylko zmiana branży. Przebranżowienie to współczesny odpowiednik ucieczki z tonącego statku - tylko w tym wypadku pracownik sam buduje swoją szalupę ratunkową. Zatem jak aktualnie wygląda temat zmiany branży? Jakie są powody? W którą stronę iść i gdzie szukać nowych zawodowych wyzwań?

REKLAMA

Składka zdrowotna 2025: ryczałt, karta podatkowa, podatek liniowy, zasady ogólne. Jaka jest podstawa wymiaru? Ile procent?

Jaka jest podstawa wymiaru składki oraz kwota składki zdrowotnej w 2025 roku dla niektórych grup ubezpieczonych? ZUS informuje o wysokości składki na ryczałcie, karcie podatkowej, przy zasadach ogólnych, podatku liniowym, podatku od kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej oraz dla osób współpracujących.

Do kiedy jest nabór firm i instytucji do pilotażu skróconego tygodnia pracy?

Pilotaż skróconego tygodnia pracy jest konieczny. Może się okazać, że powszechny zapis o krótszym czasie pracy będzie tragiczny dla polskiej gospodarki, firm i społeczeństwa. Do kiedy trwa nabór firm i instytucji do projektu?

REKLAMA