REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak uchylić mandat karny nałożony przez inspekcję pracy

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Sebastian Kowalski

REKLAMA

W razie braku zgody na przyjęcie mandatu karnego inspektor pracy składa do sądu wniosek o ukaranie. Jednak gdy sąd ustali, że mandat był nałożony bezpodstawnie, nakaże zwrot uiszczonej grzywny.

Niekiedy po przeprowadzeniu kontroli inspektor pracy nakłada na osoby nieprzestrzegające przepisów prawa pracy mandat karny. W 2009 r. inspektorzy pracy nałożyli na sprawców wykroczeń w sumie ponad 20 tys. mandatów, a średnia wysokość mandatu wynosiła 1236 zł.

REKLAMA

Autopromocja

Mandat karny jest stosowany w sytuacjach, kiedy popełnienie wykroczenia jest bezsporne i można poprzestać na wymierzeniu grzywny w niższej wysokości. Grzywny orzekane w 2009 r. przez sądy były średnio o ponad 700 zł wyższe od grzywien nakładanych w drodze mandatu. Jednak zdarza się, że osoba, której inspektor pracy zarzuca popełnienie wykroczenia nieopatrznie przyjmuje mandat, a z czasem zaczyna mieć wątpliwości, czy rzeczywiście zasłużyła na ukaranie.

Czy inspektor pracy przeprowadzający kontrolę ma prawo zamknąć zakład pracy lub jego część >>

Tryb uchylania mandatu jest określony dla wszystkich nałożonych mandatów – bez względu na to, kto je nakłada, a więc ma również zastosowanie np. do mandatów za wykroczenia drogowe.

Nałożenie mandatu i egzekucja

Inspektor pracy może nałożyć w drodze mandatu grzywnę w wysokości do 2000 zł, a w niektórych przypadkach – nawet do 5000 zł (art. 96 § 1a i 1b Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia, zwanego dalej k.p.s.w.).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Każdy funkcjonariusz publiczny uprawniony do nałożenia grzywny w drodze mandatu karnego, wystawiając go, ma obowiązek:

  • określić wysokość kary,
  • określić zarzucone wykroczenie,
  • pouczyć sprawcę wykroczenia o prawie odmowy przyjęcia mandatu i o skutkach prawnych tej odmowy.

Nie można nałożyć mandatu, jeśli osoba, na którą ma być nałożony, odmówi jego przyjęcia. W takim wypadku inspekcja pracy występuje do sądu z wnioskiem o ukaranie. Jeżeli ukarany przyjmie mandat, to staje się on prawomocny i podlega egzekucji w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Grzywna nakładana mandatem przez inspektora pracy stanowi dochód budżetu państwa. Te proste zasady decydują o tym, że dla organów państwa korzystniejsze jest nakładanie grzywny w formie mandatu niż wdrażanie kosztownego i czasochłonnego postępowania przed sądem.


Przesłanki uchylenia mandatu

Prawomocny mandat karny podlega uchyleniu, jeżeli grzywnę nałożono za czyn niebędący czynem zabronionym jako wykroczenie (art. 101 § 1 k.p.s.w.). Uchylenie następuje na wniosek ukaranego złożony w terminie 7 dni od daty uprawomocnienia się mandatu. Osoba, która przyjęła mandat, po czym doszła do przekonania, że nie powinna być ukarana, może doprowadzić do jego uchylenia.

Odpowiedzialność pracodawcy za naruszenie praw pracowniczych >>

Aby uchylić mandat, muszą być spełnione łącznie 2 przesłanki:

  • czyn, za który nałożono mandat, nie był wykroczeniem,
  • ukarany złożył do sądu wniosek o uchylenie mandatu w terminie 7 dni od dnia uiszczenia grzywny (mandat gotówkowy) lub od dnia przyjęcia mandatu (mandat kredytowany).

WAŻNE!

Nie można skutecznie domagać się uchylenia mandatu tylko z tego powodu, że nałożona grzywna jest za wysoka.

Czyn nie jest wykroczeniem wtedy, gdy zachowanie sprawcy nie wyczerpuje znamion określonych w przepisie będącym podstawą nałożenia mandatu lub gdy wprawdzie wyczerpuje te znamiona, ale nie jest dokonany przez osobę, na którą nałożono mandat.

Przykłady

Damian K. – członek zakładowej organizacji związkowej – został zwolniony z pracy na podstawie art. 52 § 1 pkt 1 k.p. po tym, jak stawił się do pracy nietrzeźwy. Reprezentujący pracodawcę Kamil N. nie uzyskał zgody organizacji związkowej reprezentującej Damiana K. na rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia, a mimo to takie oświadczenie złożył. W czasie kontroli Kamil N. przyjął mandat od inspektora pracy za rażące naruszenie przepisów o rozwiązywaniu umowy o pracę (art. 281 pkt 3 k.p.). Jednak po 3 dniach wniósł do sądu wniosek o uchylenie mandatu, wskazując, że Damianowi K. należało się dyscyplinarne zwolnienie. Sąd uchylił mandat, gdyż stwierdził, że naruszenie przepisów prawa pracy nie było rażące; merytoryczne podstawy rozwiązania stosunku pracy istniały, a naruszono jedynie normy proceduralne (wyrok SN z 6 lutego 2003 r., III KKN 513/00).

***

W lipcu i sierpniu 2010 r. Jacek K. nie płacił całości wynagrodzeń swoim pracownikom, ponieważ kontrahent, dla którego wykonywał prace budowlane, niespodziewanie zbankrutował i nie zapłacił za roboty wykonane w okresie od maja do sierpnia 2010 r. przez firmę Jacka K. Jacek K. znalazł się w bardzo złej sytuacji finansowej i aby nie zbankrutować, sprzedał m.in. kilka maszyn, wypłacił część wynagrodzeń pracownikom oraz zawarł umowę na roboty remontowe w szpitalu. We wrześniu Jacek K. spłacił zaległości wobec pracowników. Jednak w czasie kontroli inspektor pracy stwierdził, że Jacek K., nie płacąc w terminie pełnych wynagrodzeń pracownikom, popełnił wykroczenie z art. 282 § 1 pkt 1 k.p. Jacek K. przyjął mandat w wysokości 1200 zł, jednak z czasem uznał, że skoro nie miał pieniędzy na zapłatę wynagrodzeń, bo jego kontrahent nie zapłacił za wykonane usługi, to nie powinien płacić mandatu. Złożył więc wniosek o jego uchylenie. Sąd ustalił, że choć Jacek K. rzeczywiście nie wypłacił w terminie pełnego wynagrodzenia swoim pracownikom, to jednak nie można postawić mu zarzutu nagannego postępowania. Przeciwnie, robił wszystko, co mógł, aby zaspokoić roszczenia pracowników i dlatego nie popełnił wykroczenia (wyrok SN z 23 września 2009 r., IV KK 66/09).


Postępowanie przed sądem

Sądem właściwym do rozpoznania sprawy o uchylenie prawomocnego mandatu karnego jest sąd, na którego obszarze działania została nałożona grzywna. Żaden inny organ nie może mandatu anulować lub cofnąć.

W przedmiocie uchylenia mandatu karnego sąd orzeka na posiedzeniu. Przed wydaniem postanowienia sąd może zarządzić stosowne czynności w celu sprawdzenia podstaw do uchylenia mandatu karnego, w szczególności przeprowadzić dowody z dokumentów lub zeznań świadków. W posiedzeniu ma prawo uczestniczyć ukarany oraz inspektor pracy.

Co grozi pracodawcy za niewykonanie poleceń inspektora pracy >>

Jeżeli sąd uzna racje ukaranego, to wydaje odpowiednie postanowienie o uchyleniu mandatu karnego, nakazując jednocześnie zwrot uiszczonej kwoty tej inspekcji, na której rachunek wpłacono grzywnę. Zwrotowi podlega kwota nominalna – bez odsetek. W przypadku gdy sąd uzna, że czyn był wykroczeniem – wyda postanowienie o odmowie uchylenia mandatu. Na żadne z tych postanowień nie przysługuje zażalenie, a postępowanie w sprawie o uchylenie mandatu nie podlega wznowieniu (uchwała SN z 30 września 2003 r., I KZP 25/03).

Podstawa prawna:

Orzecznictwo:

  • wyrok SN z 6 lutego 2003 r. (III KKN 513/00, OSNKW 2003/5–6/50),
  • wyrok SN z 23 września 2009 r. (IV KK 66/09, niepubl.),
  • uchwała SN z 30 września 2003 r. (I KZP 25/03, OSNKW 2003/9–10/81).
Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Najmłodsi pracownicy niechętnie idą na zwolnienie lekarskie, dlaczego

Pracownicy z pokolenia Z czyli do 29. roku życia) rzadziej korzystają ze zwolnień lekarskich niż ich starsi współpracownicy. Dane z audytów absencji chorobowej przeprowadzonych w przedsiębiorstwach na terenie całej Polski w okresie ostatnich kilkunastu miesięcy pokazują jasno, że najmłodsza grupa pracowników charakteryzuje się najniższym poziomem nieobecności z powodów zdrowotnych.

Zetki chcą pracować z sensem, w dobrej atmosferze i za dużą kasę

Dla pokolenia Z zaangażowanie w pracę naprawdę ma znaczenie. Z kolei 40 procent młodych mówi, że bardzo się stara w codziennych obowiązkach, a kolejne 42 procent twierdzi, że nie zawsze wszystko wychodzi im idealnie. 57 proc. młodych wskazuje pieniądze jako kluczowy czynnik wyboru pracodawcy i motywacji. Ale to nie wystarczy.

Ksiądz: 6000 zł, biskup: 10000 zł, a zakonnica ...300 zł? Zarobki i emerytury duchownych 2025

Jak wyglądają finanse duchowieństwa w Polsce? Najnowsze dane pokazują, że zarobki i świadczenia kapłanów oraz sióstr zakonnych są bardzo zróżnicowane. Prześwietlamy ich miesięczne dochody i zasady przyznawania emerytur, ujawniając pełen obraz finansowy osób duchownych.

Zaufanie pracowników: jaką jest dla firmy wartością, co zrobić by ją budować

Stwierdzenie, że zaufanie pracowników zwiększa wyniki firmy, nie budzi kontrowersji. Firmy radzą sobie lepiej, gdy ich pracownicy im ufają. Czy można jednak przeliczyć zaufanie na konkretny wynik finansowy?

REKLAMA

Czy będą zmiany dla osób z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności?

Osoby niepełnosprawne ruchowo w stopniu umiarkowanym czują się dyskryminowane. Z tego powodu do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej skierowano kilka ważnych pytań. Wątpliwości na temat ewentualnych zmian w obowiązujących przepisach rozwiewa Pełnomocnik Rządu do spraw Osób Niepełnosprawnych Łukasz Krasoń.

Czas pracy kadry zarządzającej (kierownicy, dyrektorzy i inni). Czy wszyscy menadżerowie nie mają prawa do nadgodzin? Co wynika z kodeksu pracy i orzecznictwa?

Czas pracy kadry zarządzającej w Polsce podlega szczególnym regulacjom prawnym, które różnią się od zasad obowiązujących pracowników wykonujących zadania operacyjne. Przepisy kodeksu pracy wskazują możliwość wyłączenia menadżerów pełniących funkcje kierownicze z norm dotyczących limitów czasu pracy i rozliczania nadgodzin. W praktyce pojawiają się liczne pytania, jak te zasady stosować, a orzecznictwo sądowe dostarcza cennych wskazówek.

Od 19 czerwca 2025 r. kolosalne podwyżki dla tych pracowników. Rozporządzenie w mocy, po nowemu zarabiają do 23 000 zł a dodatki do 3 400 zł

W wielu tekstach skupiamy się na podwyżkach dla pracowników samorządowych, dla pracowników w budżetówce, w tym nauczycieli, policjantów czy w służbie zdrowia, a warto też pamiętać o innych grupach zawodowych, może bardziej niszowych, ale jednak istniejących od dawna na polskim rynku pracy. Już od 19 czerwca 2025 r. kolosalne podwyżki dla tych pracowników. Rozporządzenie jest w mocy i po nowemu pracownicy zarabiają do 23 000 zł a dodatki do wynagrodzenia to nawet do 3 400 zł. Dla wielu takie stawki to tylko marzenie.

Niedoszacowane ryzyko w branży budowlanej. Blisko 3,5 tys. wypadków w 2024 r.

W branży budowlanej co roku dochodzi do tysięcy wypadków – w 2024 r. odnotowano 3442 zdarzenia, 78 osób zginęło, a 57 zostało ciężko rannych (dane GUS). Choć główną przyczyną jest błąd ludzki, finansową odpowiedzialność ponoszą pracodawcy. Dzięki rozszerzonej polisie OC możliwe jest przeniesienie roszczeń na ubezpieczyciela, jednak pośrednicy ubezpieczeniowi ostrzegają: firmy często zaniżają sumy gwarancyjne i bagatelizują ryzyko.

REKLAMA

Wakacyjna praca nastolatków 2025 [Co mówią przepisy i na co muszą uważać rodzice oraz pracodawcy]

Sezon letni to czas, gdy młodzież chętnie podejmuje się pierwszych zawodowych wyzwań. Jednak zanim nastolatek trafi do pracy w gastronomii, biurze czy przy zbiorach owoców, warto upewnić się, że jego zatrudnienie jest zgodne z prawem. Eksperci Job Impulse przypominają, że przepisy jasno określają, kto, kiedy i w jakich warunkach może pracować w czasie wakacji.

Dodatkowa praca: co teraz motywuje do szukania drugiego etatu lub innej możliwości dorobienia

Powody podejmowania dodatkowej pracy nie zawsze mają wymiar dochodowy. Owszem, najwięcej osób szuka pracy na drugi etat, bo nie wystarcza im pieniędzy na utrzymanie. Jednak wśród motywów znajdują się zgoła inne, na przykład chęć zdobycia dodatkowych doświadczeń zawodowych.

REKLAMA