REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Środki zfśs w przypadku upadłości lub likwidacji pracodawcy

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Anna Martuszewicz

REKLAMA

Pracodawcy w stanie upadłości bądź likwidacji do wyczerpania środków zfśs zarządzają nimi tak jak dotychczas. Nie muszą jedynie odprowadzać nowych odpisów i mają możliwość obniżenia ich wysokości np. przez zapisy w regulaminie wynagradzania.

REKLAMA

W zależności od tego, czy mamy do czynienia z likwidacją czy też upadłością pracodawcy, jego sytuacja jest różna. Można wskazać jednak kilka punktów wspólnych. Przede wszystkim fundusz w obu przypadkach działa tak długo, jak długo na jego koncie znajdują się jakiekolwiek środki (mimo że datą graniczną istnienia funduszu jest zakończenie działalności przez pracodawcę).

REKLAMA

Obaj pracodawcy mają obowiązek dokonywać odpisów na fundusz (i to zarówno bieżących, jak i zaległych). Zasady naliczania odpisów i terminy ich przekazywania także pozostają bez zmian. Zdaniem Sądu Najwyższego ustawa z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych ma charakter powszechny i uniwersalny, gdyż wyłączenie jej stosowania, a ściślej zaniechanie odpisów może wynikać tylko z niezatrudniania pracowników. Dlatego stosowania tej ustawy nie wyłączają zmiany dotyczące pracodawcy, a szczególnie jego przekształcenie, likwidacja czy upadłość (wyrok z 4 kwietnia 2008 r., I PK 243/07). A zatem pracodawca upadły bądź w likwidacji ma w tym zakresie takie same obowiązki jak wszyscy tworzący fundusz pracodawcy.

Czy świadczenia przyznane z zfśs zawsze są zwolnione ze składek i podatku >>

W czasie postępowania upadłościowego, jak również likwidacji firmy związki zawodowe mają takie same uprawnienia jak w okresie normalnego funkcjonowania zakładu. Dotyczy to m.in. uzgadniania treści zmian regulaminu wynagradzania (układu zbiorowego pracy) w przedmiocie rezygnacji z tworzenia funduszu czy obniżenia wysokości odpisów. Nadal związkom będzie przysługiwało prawo wystąpienia do sądu z roszczeniem o zwrot środków wydatkowanych niezgodnie z przepisami ustawy lub o przekazanie należnych środków na fundusz.

Rezygnacja z funduszu – jedno z rozwiązań

Upadły lub likwidowany przedsiębiorca bądź osoby działające w jego imieniu (np. syndyk, likwidator) mogą podjąć decyzję o nietworzeniu funduszu. Zrezygnowanie z tworzenia funduszu może nastąpić przez wprowadzenie odpowiednich zapisów do regulaminu wynagradzania bądź układu zbiorowego pracy. Należy jednak pamiętać, że rezygnacja z tworzenia funduszu wywiera skutek jedynie „na przyszłość” (zwalnia z obowiązku odprowadzania odpisów i zwiększeń) i nie obejmie środków już zgromadzonych na rachunku funduszu ani odpisów zaległych.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Rezygnacja ta może nastąpić w dowolnym momencie. Ale tak długo jak na koncie funduszu będą jakiekolwiek środki, pracodawca w likwidacji lub upadły będzie obarczony obowiązkami wynikającymi z gospodarowania tymi środkami. Nie musi jedynie dokonywać nowych odpisów. Przez wprowadzenie odpowiednich zapisów regulaminu wynagradzania bądź układu istnieje także możliwość obniżenia wysokości odprowadzanych odpisów.

Całkowita likwidacja funduszu nastąpi z chwilą wydatkowania wszystkich pieniędzy zgromadzonych na rachunku.

Upadłość pracodawcy

Jak stwierdził Sąd Najwyższy, z ogłoszenia upadłości przedsiębiorstwa nie wynika likwidacja zakładowego funduszu socjalnego (wyrok z 2 września 1999 r., I PKN 242/99).

Likwidacja i upadłość pracodawcy >>

REKLAMA

W przywołanym już wcześniej wyroku Sąd Najwyższy stwierdził, że syndyk, który zatrudnia pracowników po ogłoszeniu upadłości, nie jest zwolniony z obowiązku dokonywania odpisów na zakładowy funduszu świadczeń socjalnych (I PK 243/07).

Ze składu masy upadłości zostało wyłączone mienie przeznaczone na pomoc dla pracowników upadłego i ich rodzin, stanowiące zgromadzone na odrębnym rachunku bankowym środki pieniężne zfśs wraz z:

  • przypadającymi po ogłoszeniu upadłości kwotami pochodzącymi ze zwrotu udzielonych pożyczek na cele mieszkaniowe,
  • wpłatami odsetek bankowych od środków tego funduszu,
  • opłatami pobieranymi od osób korzystających z usług i świadczeń socjalnych, finansowanych z tego funduszu i organizowanych przez upadłego.

Składniki tego mienia oznacza sędzia–komisarz.

WAŻNE!

Wyłączenie środków funduszu z masy upadłościowej oznacza, że nie można ich przeznaczyć na spłatę innych zobowiązań firmy.

Mieniem tym zarządza upadły, chyba że został ustanowiony likwidator, kurator bądź przedstawiciel albo reprezentant upadłego. Wydatkowanie środków może nastąpić jedynie na cele określone w ustawie (działalność socjalna), na rzecz osób uprawnionych do korzystania z funduszu, według szczegółowych zasad określonych w regulaminie funduszu, z zastosowaniem kryteriów socjalnych (sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osób uprawnionych), z zachowaniem uprawnień zakładowych organizacji związkowych.


Środki te powinny zostać wydatkowane aż do ich wyczerpania. Jeżeli po zakończeniu postępowania upadłościowego pozostaną niewykorzystane środki, powinny one zostać przekazane na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, według stanu na dzień zamknięcia bilansu upadłego przedsiębiorcy (czyli po utracie statusu pracodawcy).

Świadczenia socjalne u dwóch pracodawców >>

Przedsiębiorstwo w upadłości nie musi natomiast odprowadzać na fundusz niektórych zwiększeń, takich jak:

  • przychody z tytułu sprzedaży, dzierżawy i likwidacji środków trwałych służących działalności socjalnej, w części nieprzeznaczonej na utrzymanie lub odtworzenie zakładowych obiektów socjalnych,
  • przychody z tytułu sprzedaży i likwidacji zakładowych domów i lokali mieszkalnych w części nieprzeznaczonej na utrzymanie pozostałych zakładowych zasobów mieszkaniowych (art. 7 ust. 2 ustawy o zfśs).

Likwidacja pracodawcy

Przepisy ustawy o zfśs nie dają natomiast odpowiedzi na pytanie, co dzieje się ze środkami funduszu, gdy pracodawca kończy swoją działalność przez wdrożenie procedury likwidacyjnej. A zatem należy uznać, że tak długo jak pracodawca istnieje – czyli tak długo jak zatrudnia pracowników, co nie jest tożsame z faktyczną likwidacją firmy – ma obowiązek gromadzić odpisy i zwiększenia. Dopiero z chwilą rozwiązania umowy o pracę z ostatnim pracownikiem na firmie przestają ciążyć obowiązki związane z tworzeniem i gospodarowaniem funduszem. A zatem dopiero wtedy może ona przejąć niewykorzystane środki na fundusz operacyjny. Brak jest podstaw prawnych do nałożenia na pracodawcę (tak samo jak w przypadku upadłości pracodawcy) obowiązku przekazania niewykorzystanych środków na FGŚP.

Podstawa prawna:

Orzecznictwo:

  • wyrok SN z 2 września 1999 r. (I PKN 242/99, OSNP-wkł. 2000/3/8),
  • wyrok SN z 4 kwietnia 2008 r. (I PK 243/07, M.P.Pr. 2008/7/380, OSNP 2009/17–18/222).
Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zła wiadomość dla pracowników z Ukrainy: prezydent zawetował ustawę

Obywatele Ukrainy mogą legalnie przebywać w Polsce do 30 września 2025 roku. Co w praktyce oznacza zawetowanie przez Prezydenta RP nowelizacji ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy?

Za te zwolnienia lekarskie ZUS nie zapłaci ani złotówki. Czego nie można robić na L4?

ZUS przypomina, że zwolnienie lekarskie nie powinno być traktowane jako okazja do dorabiania bądź wyjazdu turystycznego. Niewłaściwe korzystanie z „chorobowego” może mieć konsekwencje: ZUS wstrzyma wypłatę albo będzie żądał zwrotu już wypłaconego zasiłku chorobowego, opiekuńczego lub świadczenia rehabilitacyjnego.

10 tys. zł za załatwienie świadczenia wspierającego: ZUS ostrzega przed oszustami

Oszuści oferują załatwienie świadczenia wspierającego z ZUS za opłatą w wysokości 10 tys. zł. Tymczasem taki wniosek można złożyć za darmo samodzielnie przez Internet. ZUS ostrzega.

Czternasta emerytura z KRUS - kiedy wypłata? [Terminy]

KRUS podaje dokładne terminy wypłaty czternastej emerytury w 2025 roku. Kto może spodziewać się dodatkowych pieniędzy we wrześniu? W jakiej wysokości świadczenie przysługuje w tym roku?

REKLAMA

Kto z pracowników jest chroniony przed natychmiastowym zwolnieniem z pracy, na jakich zasadach

Zgodnie z art. 39 Kodeksu pracy ochrona przedemerytalna oznacza, że pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę, jeśli pracownikowi (w okresie trwania zatrudnienia) brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego. Sprawdź, komu przysługuje okres ochronny.

Długo wyczekiwane zmiany dla wielu grup pracowników: policjantów, strażaków, ratowników medycznych, lekarzy, pielęgniarek, ratowników górskich i innych obywateli. Będą surowe kary

„Bezpieczeństwo jest dla nas priorytetem. Nie ma przyzwolenia na przemoc wobec osób, które pomagają innym. Bez względu na to czy jest to ratownik medyczny, policjant, strażak czy każdy obywatel, który ratuje innych. Wszyscy musimy też czuć się bezpiecznie idąc np. do przychodni, szpitala czy urzędu. Bezkarność tych, którzy odważą się zaatakować musi się skończyć" – powiedział Minister Sprawiedliwości Waldemar Żurek.

Większe uprawnienia PIP - lepsza ochrona pracowników. Duża reforma w prawie pracy: koniec z zastępowaniem umowy o pracę umową cywilnoprawną

Reforma Państwowej Inspekcji Pracy (PIP) trafiła właśnie na listę prac legislacyjnych Rady Ministrów. Jej celem jest przyznanie PIP nowych kompetencji, które pozwolą skuteczniej chronić prawa osób zatrudnionych w Polsce. Dzięki temu projektowi, a docelowo ustawie, możliwe stanie się m.in. ograniczenie nadużyć pracodawców polegających na stosowaniu umów cywilnoprawnych zamiast umów o pracę.

Kontrole L4 i obniżenie świadczeń 2025. ZUS sprawdza, czy naprawdę jesteś chory

W Polsce rośnie skala nadużyć związanych ze zwolnieniami lekarskimi. Dla większości pracowników L4 to czas leczenia i regeneracji, ale część traktuje je jak okazję do dorobienia albo wyjazdu na wakacje. Liczby mówią same za siebie. Tylko w pierwszym półroczu 2025 roku ZUS odzyskał 150,5 mln zł, wstrzymując tysiące niesłusznie wypłacanych świadczeń.

REKLAMA

14. emerytura w 2025 r. nie dla każdego emeryta i rencisty. ZUS pokazał w tabeli ile wynosi brutto i netto. Kiedy wypłata? Kto nie dostanie wcale?

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje, że tzw. czternasta emerytura zostanie w 2025 r. wypłacona - jak co roku - we wrześniu razem z comiesięcznymi świadczeniami. Pierwsi seniorzy otrzymają czternastą emeryturę 1 września a ostatni 1 października. Do dodatkowego świadczenia uprawnione będą osoby, które na 31 sierpnia 2025 roku będą miały prawo do emerytury, renty lub innego świadczenia emerytalno-rentowego i będą je pobierały. ZUS informuje, że "czternastki" nie dostaną osoby z miesięczną emeryturą lub rentą wyższą niż 4728,91 zł brutto.

Zatrudnianie seniorów: co daje pracodawcy i pracownikowi?

W obliczu niepokojących zmian demograficznych, starzenia się społeczeństwa i rosnących wyzwań kadrowych coraz większe znaczenie zyskuje aktywizacja zawodowa osób pozostających poza rynkiem pracy, w tym w wieku emerytalnym oraz pobierających renty. Odpowiedzialne zarządzanie zespołami wielopokoleniowymi, przy uwzględnieniu potrzeb pracowników 60+, może być realnym wsparciem dla rynku pracy i firm.

REKLAMA