Określenie rodzaju i stanowiska pracy w umowie o pracę

Rodzaj pracy może zostać w umowie o pracę określony bardziej lub mniej szczegółowo – wynika z orzecznictwa Sądu Najwyższego. Strony stosunku pracy, określając rodzaj pracy w sposób ogólny, pozostawiają pracodawcy – w ramach jego uprawnień kierowniczych – uszczegółowienie zakresu czynności pracownika (wyrok SN z 2 października 2008 r., sygn. akt I PK 73/08, niepublikowany).

Określenie rodzaju pracy

Im bardziej ogólnie zostaną określone warunki umowy, tym większą swobodę ma pracodawca w kierowaniu pracownika do innej pracy. Konstruując umowę o pracę, warto wiedzieć, że określenie w umowie samego rodzaju pracy bez np. wskazania konkretnego stanowiska daje pracodawcy więcej możliwości w przyszłości – zmiana stanowiska nie pociąga bowiem za sobą zmiany rodzaju wykonywanej pracy i najczęściej nie będzie wymagała wypowiedzenia warunków umowy (wyrok SN z 19 lutego 1976 r., sygn. akt I PRN 5/76, OSNC 1976, nr 10, poz. 226). Szerokie określenie zakresu warunków pracy pozwala na ich uszczegółowienie później – w zakresie czynności powierzanych pracownikowi, a nawet w poleceniach pracodawcy.

Czy umowy o pracę z brakami formalnymi są ważne >>

Zakres czynności pracownika stanowi konkretyzację umówionego rodzaju pracy, jest zbiorczym poleceniem pracodawcy i nie wymaga zgody pracownika na jego zmianę – ocenia SN. Zmiana tego zakresu oznacza nieistotną zmianę warunków pracy lub płacy i mieści się w zakresie uprawnień kierowniczych pracodawcy. Pracodawca może jej dokonać, wydając polecenie służbowe, które wiąże pracownika. Natomiast istotna zmiana warunków pracy – w razie braku zgody pracownika – wymaga wręczenia pracownikowi wypowiedzenia zmieniającego.

Przykład

Określenie rodzaju pracy – przy produkcji mrożonek
Pracodawca prowadzi zakład przetwórstwa owocowo-warzywnego, w którym zatrudnia kilkudziesięciu pracowników przy produkcji mrożonek owocowych i kilkudziesięciu przy produkcji mrożonek warzywnych. Pracują oni przy różnych liniach produkcyjnych. Jeśli w umowie o pracę z nowym pracownikiem jako jej rodzaj zostanie wskazana praca przy produkcji mrożonek warzywnych, trwałe przesunięcie pracownika do pracy przy drugim rodzaju produkcji będzie wymagało dokonania wypowiedzenia zmieniającego. Jeśli rodzaj pracy określony zostanie w sposób ogólny – jako praca przy produkcji mrożonek – przesunięcie pracownika do pracy przy innej linii produkcyjnej będzie możliwe wielokrotnie w ciągu roku w zależności od potrzeb pracodawcy i na podstawie jego polecenia.

Miejsce wykonywania pracy

Podobnie jest w przypadku określania w umowach o pracę miejsca jej wykonywania. Pracodawca może wskazać je bardzo ogólnie, np. jako miejscowość, albo bardziej szczegółowo. Jeżeli miejsce świadczenia pracy zostało w umowie określone w sposób ogólny, to kierowanie pracownika do wykonywania pracy na obszarze mieszczącym się w tak wskazanych granicach nie oznacza zmiany warunków pracy. Jest jedynie ich konkretyzacją, dokonywaną w ramach uprawnień kierowniczych pracodawcy, gdyż do istoty stosunku pracy należy jej świadczenie pod kierownictwem pracodawcy.

Wypowiedzenie zmieniające czy porozumienie zmieniające >>

Przykład

Miejsce pracy – Warszawa
Pracodawca prowadzi w Warszawie sześć sklepów ze sprzętem wędkarskim. Jeśli zatrudniając sprzedawcę wskaże Warszawę jako miejsce wykonywania pracy, a pracownik wyrazi na to zgodę, pracodawca będzie mógł – określając zakres czynności pracownika – polecić mu wykonywanie pracy w określonym sklepie. Jeśli jako miejsce wykonywania pracy zostanie wskazany w umowie konkretny sklep, przesunięcie do innej placówki będzie wymagało dokonania wypowiedzenia zmieniającego.