REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Konstanty Wróblewski

REKLAMA

Pracodawcy często zwalniają pracowników z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia mimo braku podstawy prawnej do takiego zwolnienia. To rozwiązanie jest korzystne dla pracodawcy chociażby z powodu zapewnienia odpowiedniej atmosfery w zakładzie pracy.

W przepisach Kodeksu pracy nie ma podstawy prawnej umożliwiającej pracodawcy zwolnienie pracownika z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. Poza tym art. 22 § 1 k.p. wskazuje, że przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się m.in. do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy, a pracodawca do zatrudnienia pracownika za wynagrodzeniem. A zatem możliwość zwolnienia pracownika z obowiązku świadczenia pracy można ewentualnie wyprowadzić z ogólnej zasady, że zarówno pracodawca, jak i pracownik mogą korzystniej niż przepisy prawa pracy regulować zasady wykonywania pracy. Kwestia zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy ponadto była niejednokrotnie tematem orzecznictwa Sądu Najwyższego.

REKLAMA

Autopromocja

Zwolnienie – za zgodą czy bez zgody pracownika

REKLAMA

Sąd Najwyższy w wyroku z 4 marca 2009 r. stwierdził, że pracodawca nie może według własnego jednostronnego i swobodnego uznania zwolnić pracownika z obowiązku świadczenia pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia, czyli bez świadczenia pracy (II PK 202/08). Zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy jest dopuszczalne tylko i wyłącznie na podstawie zgodnego porozumienia stron stosunku pracy.

Jednak w praktyce często zdarzają się sytuacje, gdy pracodawca jednostronnie zwalnia pracownia z obowiązku świadczenia pracy. Dokonuje tego albo w piśmie wypowiadającym umowę o pracę albo w osobnym dokumencie o odpowiedniej treści.

Wynagrodzenie za czas zwolnienia z obowiązku pracy >>

Jeśli zwolnienie pracownika z obowiązku świadczenia pracy nastąpi na skutek jednostronnego oświadczenia woli pracodawcy, to niewątpliwie pracownik powinien zastosować się do takiej decyzji pracodawcy. Jednak nie jest to sytuacja bez wyjścia. Pracodawca, który dokonał tego w sposób bezpodstawny lub bezprawny, może liczyć się z tym, że pracownik ma możliwość dochodzenia przed sądem pracy roszczenia o dopuszczenie do świadczenia umówionej pracy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W takich sprawach rozpatrywanych przed sądem niezwykle istotna jest również długość okresu wypowiedzenia. Maksymalnie wynosi ona 3 miesiące, co jest równoznaczne z tym, że sąd nie zdąży w tak krótkim czasie orzec w tym przedmiocie.

WAŻNE!

Zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia może odbyć się tylko i wyłącznie za zgodą pracownika. Tylko w takim przypadku można uniknąć nieporozumień i ewentualnych spraw sądowych.

Zanim jednak pracodawca podejmie omawianą decyzję, zobowiązuje pracownika w pierwszej kolejności do wykorzystania urlopu wypoczynkowego (art. 1671 k.p.). Kolejność ma tu o tyle istotne znaczenie, gdyż zwalniając pracownika z obowiązku świadczenia pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia, nie można jednocześnie zobowiązać go do wykorzystania w tym samym okresie urlopu wypoczynkowego (zarówno bieżącego, jak i zaległego).


Treść zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy

W praktyce zarówno zobowiązanie do wykorzystania urlopu wypoczynkowego, jak i zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy zwykle zawiera się w piśmie wypowiadającym umowę o pracę. Nie ma jednak przeszkód, aby dokonać wszystkich tych czynności w osobnych dokumentach.

Tak czy inaczej pracodawca musi podać pracownikowi na piśmie:

  • okres i wymiar, w których zobowiązuje go do wykorzystania urlopu wypoczynkowego,
  • okres, w którym pracownik zostaje zwolniony z obowiązku świadczenia pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia,
  • informacje, że w okresie zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy ma prawo do wykorzystania płatnego zwolnienia na poszukiwanie pracy,
  • informację, że w przypadku przesunięcia okresu wykorzystywania urlopu wypoczynkowego zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy ulega odpowiedniemu wydłużeniu lub skróceniu.

Pracowniku – jesteś mi jeszcze potrzebny

Obecnie na skutek 2 orzeczeń Sądu Najwyższego istnieją poważne wątpliwości, czy można skutecznie wezwać do pracy pracownika zwolnionego z obowiązku jej świadczenia. Zgodnie z wyrokiem z 5 lipca 2005 r. skuteczne zwolnienie pracownika z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia przesądza o tym, że pracownik, który nie wyraża zgody na cofnięcie oświadczenia woli w tym przedmiocie, nie jest zobowiązany do podporządkowania się poleceniom pracodawcy świadczenia pracy we wskazanym miejscu i terminie. Niezastosowanie się pracownika do takich poleceń pracodawcy nie stanowi ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych (I PK 176/04). Z kolei w powoływanym wcześniej wyroku z 4 marca 2009 r. Sąd Najwyższy przedstawił tezę przeciwną. Sąd stwierdził, że jednostronne bezpodstawne zwolnienie pracownika z obowiązku wykonywania pracy w okresie trwającego stosunku pracy może być w każdym czasie odwołane przez pracodawcę poprzez wezwanie pracownika do podjęcia świadczenia pracy. Natomiast warunek uzyskania zgody pracownika na cofnięcie złożonego przez pracodawcę oświadczenia o zwolnieniu z obowiązku świadczenia pracy wedle art. 61 § 1 zdanie 2 k.c. powinien być postrzegany jako sprzeczny z art. 22 § 1 k.p. oraz z podstawową zasadą prawa dotyczącą godziwego wynagrodzenia (II PK 202/08).

Jak rozliczać składki ZUS za pracownika zwolnionego z wykonywania pracy w okresie wypowiedzenia >>

W przywołanych wyrokach zaprezentowano 2 różne rozwiązania dotyczące wezwania pracownika zwolnionego z obowiązku świadczenia pracy. Na podstawie pierwszego można stwierdzić, że wezwanie pracownika do stawienia się do pracy po zwolnieniu go z obowiązku świadczenia pracy może nastąpić tylko wtedy, gdy pracownik wyrazi na to zgodę. Natomiast w drugim z powoływanych wyroków sąd uznał, że wezwanie pracownika może nastąpić w każdym czasie, bez konieczności wyrażenia przez pracownika zgody na cofnięcie oświadczenia woli. Wobec tak różnej linii orzecznictwa Sądu Najwyższego, to do pracodawcy będzie należała ostateczna decyzja w tej sprawie, czyli, do którego wyroku się zastosuje, oraz na który wyrok powoła się w przypadku ewentualnego sporu sądowego z pracownikiem.

Podstawa prawna:

Orzecznictwo:

  • wyrok SN z 5 lipca 2005 r. (I PK 176/04, OSP 2007/1/4),
  • wyrok SN z 4 marca 2009 r. (II PK 202/08, niepubl.).
Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Ekstremalne temperatury zmniejszają wydajność pracy

Z powodu upałów w Chinach, Hiszpanii, Włoszech i Grecji PKB może spaść o blisko 1 pkt proc. - wynika z raportów ekspertów Allianz Trade. Ekstremalne temperatury maja duży wpływ na wydajność pracy.

Realia pracy tymczasowej. Co liczy się dziś dla firm i kandydatów? [Badanie]

Na rynku pracy, gdzie coraz trudniej o trwałość i przewidywalność, głos pracowników oraz pracodawców staje się jednym z najczulszych barometrów zmian. Job Impulse co roku bada poziom satysfakcji obu tych grup. Najnowsze wyniki wskazują, że oczekiwania wobec agencji dynamicznie rosną: firmy domagają się sprawnych, natychmiastowych rekrutacji, ale przy zachowaniu wysokiej jakości procesów i maksymalnym ograniczeniu rotacji. Z kolei pracownicy tymczasowi coraz wyraźniej sygnalizują potrzebę stabilności, poszerzania systemu benefitów, a także obsługi formalności online.

Lipiec 2025 – dni wolne, godziny pracy

Lipiec 2025 – dni wolne od pracy i godziny pracy. To najbardziej zapracowany miesiąc w roku. Jaki jest wymiar czasu pracy w lipcu? Czy kalendarz dni wolnych od pracy przewiduje święta w tym miesiącu?

Wyzwania dla pracodawców w zakresie wynagrodzeń. Zmiany pomogą zmniejszyć rotację pracowników

Połowa polskich pracowników uważa, że zarabia za mało. To powód dużej rotacji pracowników. Jakie wyzwania stoją przed pracodawcami? Co muszą zmienić, aby zmniejszyć rotację w firmie?

REKLAMA

Raz w roku 14 dni z rzędu urlopu wypoczynkowego? Czy to obowiązek pracownika?

Czy pracownik musi raz w roku kalendarzowym wykorzystać 14 dni urlopu wypoczynkowego z rzędu? Zgodnie z art. 162 Kodeksu pracy na wniosek pracownika urlop może być podzielony na części, ale co najmniej jedna część wypoczynku powinna trwać nie mniej niż 14 kolejnych dni kalendarzowych.

Nie do 5 000 zł a do 46 000 zł: nowe przepisy już w mocy. Poszła w górę wysokość grzywny za wykroczenia przeciwko przepisom ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych

Nie do 5 000 zł a do 46 000 zł. Aż 9. krotnie poszła w górę wysokość grzywny za wykroczenia przeciwko przepisom ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Kto zyska a kto straci i dlaczego tak się stało? Ustawodawca reaguje na bieżącą sytuację na rynku pracy. Tym samym znowelizowano najistotniejszą ustawą w obszarze ubezpieczeń społecznych jaką jest ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 350, dalej jako: ustawa). Zatem za co można nałożyć taką grzywnę?

Sprawdź, którym liderem jesteś: kontroler, terapeuta, mesjasz, eko-lider [Zarządzanie]

Dr Simon Western wyróżnia 4 typy liderów w firmach: terapeuta, mesjasz, kontroler i eko-lider. Który typ przywództwa został uszyty na miarę naszych czasów? Sprawdź, którym typem lidera jesteś.

Nadchodzi jawność wynagrodzeń. Co się zmieni?

94% kandydatów do pracy przez brak widełek płacowych w ogłoszeniu rezygnuje z aplikowania, nawet jeśli oferta jest atrakcyjna dla rozwoju ich ścieżki kariery. Nadchodzi jawność wynagrodzeń. Co to oznacza? Czy podanie widełek płacowych w ogłoszeniach o pracę będzie obowiązkowe?

REKLAMA

Lipiec 2025: jakie zmiany i ważne daty w prawie pracy i ubezpieczeń społecznych?

Lipiec 2025 r. przyniósł ważne zmiany w prawie pracy i ubezpieczeń społecznych. Zmiany mają wpływ na sytuację pracowników, pracodawców, osób z niepełnosprawnościami, przedsiębiorców, osób bezrobotnych, stażystów i dla wielu innych grup. Wchodzi w życie sporo nowych przepisów - jedne są bardziej niszowe - bo dotyczące np. zatrudnienia w służbach, a drugie mniej, odnoszące się do wielu osób. Przypominamy też jakie są ważne terminy kadrowo-płacowe, które powinny być dochowane w lipcu 2025 r.

Czy certyfikacja ISO nadal ma sens?

Zarządzanie jakością, zarządzanie środowiskowe, systemy zapewniania bezpieczeństwa i higieny pracy czy czystości mikrobiologicznej – nowoczesne organizacje, szczególnie te, działające globalnie, porządkują wewnętrzne procesy własnymi procedurami. Czy w tej sytuacji certyfikacja ISO nadal ma sens? – Bez wątpienia. I to nie tylko po to, żeby zwiększyć konkurencyjność i wiarygodność w oczach kontrahentów – przekonuje Katarzyna Petrusiewicz, ekspert CWS Workwear.

REKLAMA