Zwolnienia grupowe, Obowiązki pracownika

Pracownik, z którym pracodawca rozwiązał stosunek pracy w ramach zwolnień grupowych lub zwolnienia indywidualnego, ma prawo do odprawy pieniężnej. Jej maksymalna wysokość nie może przekraczać 15-krotności minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w dniu rozwiązania stosunku pracy. W 2025 r. jest to prawie 70 tys. zł. Czy będą zmiany w przyszłym roku?

W razie rozwiązania umowy o pracę z przyczyn niedotyczących pracownika, pracodawca wypłaca mu odprawę pieniężną. Taka sytuacja dotyczy pracodawcy zatrudniającego co najmniej 20 pracowników i przeprowadzającego zwolnienia grupowe lub indywidualne. Przepisy ściśle określają, jaka odprawa przysługuje wówczas zwalnianym pracownikom.

Rozwiązanie umowy o pracę z pracownikiem z powodów, które nie leżą po jego stronie, często wiąże się z koniecznością wypłaty odprawy pieniężnej. Do wypłaty zobowiązani są pracodawcy zatrudniający co najmniej 20 pracowników. Wysokość odprawy zależy od stażu pracy u danego pracodawcy.

Kiedy przysługuje odprawa z tytułu zwolnienia grupowego? Jak liczy się odprawę? Od czego zależy jej wysokość? W jakim terminie pracodawca powinien ją wypłacić pracownikowi?

Pracownik, którego umowa została rozwiązana w ramach zwolnień grupowych, ma prawo do odprawy pieniężnej. Jej wysokość zależy od wysokości miesięcznego wynagrodzenia pracownika i od zakładowego stażu pracy.

Firmy działające w naszym kraju coraz częściej przeprowadzają zwolnienia grupowe. Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, minister rodziny, pracy i polityki społecznej, przyznaje, że faktycznie tych zwolnień jest sporo.

Pracownik, który wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych ze swojej winy wyrządził pracodawcy szkodę, ponosi odpowiedzialność materialną według zasad określonych w Kodeksie pracy.

Odpowiedzialność za szkodę w mieniu powierzonym charakteryzuje się surowszą odpowiedzialnością pracownika i domniemaniem jego winy. Wystarczy, że pracodawca wykaże pracownikowi powstanie szkody i udowodni jej wysokość.

Pracodawca musi wskazać przyczynę wyboru pracownika do zwolnienia z pracy - tak stwierdził Sąd Najwyższy w postanowieniu z 3 sierpnia 2023 r., sygn. akt III PSK 90/22. Dotyczy to sytuacji tzw. zwolnień grupowych, gdzie do rozwiązania umowy o pracę są typowani pracownicy zatrudnieni na tym samym stanowisku, według pewnych kryteriów, a pracodawca rozwiązuje umowę tylko z wybranymi. Te kryteria muszą być dla pracowników jasne, konkretne i zrozumiałe.

Jakie prawa przysługują pracownikowi w przypadku zwolnienia z pracy z powodu redukcji etatów? Czy pracownikowi należy się odprawa przy rozwiązaniu umowy z przyczyn niedotyczących pracownika? Czy trzeba dokonywać konsultacji i zawierać porozumienie ze związkami przy zwolnieniu z przyczyn niedotyczących pracowników?

Jak rozwiązać umowę z pracownikiem z przyczyn go niedotyczących? Jakie kryteria należy brać pod uwagę przy zwolnieniach grupowych? Czy ważna jest sytuacja materialna, osobista i zawodowa przy doborze pracowników do zwolnień? Czy sąd może zakwestionować decyzję pracodawcy – pomimo swobody prowadzenia działalności i polityki kadrowej.

Kiedy następuje zwolnienie grupowe? Otóż zwolnienie grupowe obejmuje wypowiedzenie umowy co najmniej 10 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia mniej niż 100 pracowników, 10% pracowników, gdy pracodawca zatrudnia więcej niż 100, ale mniej niż 300 pracowników oraz 30 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia minimum 300 pracowników. W przypadku zwolnień grupowych pracownikom należy się odprawa. Jaka jest jej wysokość?