REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jakie prawa przysługują pracownikowi w przypadku zwolnienia z pracy z powodu redukcji etatów?

Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego.
Jakie prawa przysługują pracownikowi w przypadku zwolnienia z pracy z powodu redukcji etatów?
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Jakie prawa przysługują pracownikowi w przypadku zwolnienia z pracy z powodu redukcji etatów? Czy pracownikowi należy się odprawa przy rozwiązaniu umowy z przyczyn niedotyczących pracownika? Czy trzeba dokonywać konsultacji i zawierać porozumienie ze związkami przy zwolnieniu z przyczyn niedotyczących pracowników?
rozwiń >

Redukcja etatów i zwolnienia grupowe

Redukcja etatów najczęściej odbywa się w ramach procedury tzw. zwolnień grupowych, ale w rzeczywistości chodzi o to, że umowa jest rozwiązywana z przyczyny niedotyczącej pracownika a pracodawcy, który np. decyduje się na redukcję etatów. W ramach takich zwolnień można też zakończyć stosunek z jednym pracownikiem, nie musi się to odnosić do całej załogi czy dużej grupy pracowników.

Przez redukcję etatów można rozumieć sytuację ograniczenia zatrudnienia osób zatrudnionych na takich samych stanowiskach, wykonujących ten sam zakres obowiązków. Różni się to od likwidacji stanowiska pracy (które zwykle dotyczy sytuacji jednostkowej), tj. z danym stanowiskiem wiążą się określone zadania i obowiązki, które zwykle są jedyne i niepowtarzalne w strukturze zakładu pracy i to właśnie to jedne, jedyne stanowisko jest likwidowane, a nie kilka podobnych stanowisk.

Ustawa o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników z dnia 13 marca 2003 r. (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1969, dalej jako: ustawa) określa kiedy i w jakim trybie może dojść do jednoczesnego rozwiązania umów z dużą grupą pracowników.

Ile pracodawca musi zatrudniać pracowników aby skorzystać ze zwolnień grupowych?

Aby pracodawca mógł zastosować zwolnienia grupowe w ramach ustawy musi zatrudniać co najmniej 20 pracowników.

W jaki sposób pracodawca może dokonać zwolnień grupowych?

Pracodawca może rozwiązać umowy o pracę z przyczyn niedotyczących pracowników, w drodze:

1) dokonanego przez niego wypowiedzenia

2) na mocy porozumienia stron

jeżeli w okresie nieprzekraczającym 30 dni zwolnienie obejmuje co najmniej:

1) 10 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia mniej niż 100 pracowników,

2) 10% pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 100, jednakże mniej niż 300 pracowników,

3) 30 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 300 lub więcej pracowników

Dopiero jeżeli powyższe jest spełnione można mówić o zwolnieniach grupowych.

Czy możliwe są zwolnienia indywidualne w ramach grupowych?

Tak, możliwe są zwolnienia indywidualne. Mają miejsce w razie konieczności rozwiązania przez pracodawcę zatrudniającego co najmniej 20 pracowników stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, jeżeli przyczyny te stanowią wyłączny powód uzasadniający wypowiedzenie stosunku pracy lub jego rozwiązanie na mocy porozumienia stron, a zwolnienia w okresie nieprzekraczającym 30 dni obejmują mniejszą liczbę pracowników niż liczba określona dla zwolnienia grupowego.

Redukcja etatów - najczęstsza przyczyna zwolnienia grupowego

Wszystkie powody z jakich rozwiązywana jest umowa, a które nie dotyczą pracownika, bo dotyczą pracodawcy - dają pracownikowi pewne uprawnienia. Takimi przyczynami mogą to być:

  • redukcja etatów
  • zmiany organizacyjne
  • zmiany technologiczne
  • zmiany restrukturyzacyjne
  • zmniejszenie zapotrzebowania na świadczenie danych usług
  • lockdown
  • zmiany kadrowe
  • problemy finansowe
  • likwidacja stanowiska pracy
  • likwidacja działu
  • likwidacja jednostki organizacyjnej zakładu.

W prawie pracy wskazuje się, że przyczyny zostały określone tak szeroko, że w istocie każda zmiana w funkcjonowaniu zakładu pracy stanowi przyczynę uzasadniającą rozwiązanie umowy leżącą po stronie pracodawcy.

Jakie prawa przysługują pracownikowi w przypadku zwolnienia z pracy z powodu redukcji etatów?

Polecamy: „Zatrudnianie i zwalnianie pracowników. Obowiązki pracodawców 2023"

Z pewnością jest to odprawa, konsultacje ze związkami zawodowymi (jeżeli są w zakładzie pracy), możliwość odwołania się od wypowiedzenia umowy o pracę przez pracownika do sądu pracy i żądanie przywrócenia do pracy czy też odszkodowania, możliwość zgłoszenia zamiaru podjęcia zatrudnienia u tego samego pracodawcy w ciągu roku od dnia rozwiązania z nim stosunku pracy. Pracownik oczywiście musi wykorzystać zaległy urlop. Ponadto pracodawca zobowiązany jest wydać pracownikowi świadectwo pracy.

Czy pracodawca musi przeprowadzać konsultacje ze związkami zawodowymi?

Tak, pracodawca jest obowiązany skonsultować zamiar przeprowadzenia grupowego zwolnienia z zakładowymi organizacjami związkowymi działającymi u tego pracodawcy. Czego dotyczy taka konsultacja? Między innymi:

a) możliwości uniknięcia zwolnień grupowych

b) zmniejszenia rozmiaru grupowego zwolnienia

c) spraw pracowniczych związanych ze zwolnieniem, np. możliwości przekwalifikowania lub przeszkolenia zawodowego, a także uzyskania innego zatrudnienia przez zwolnionych pracowników.

O czym pracodawca powinien powiadomić związki w ramach konsultacji?

Pracodawca jest obowiązany zawiadomić na piśmie zakładowe organizacje związkowe o:

1) przyczynach zamierzonego grupowego zwolnienia,

2) liczbie zatrudnionych pracowników i grupach zawodowych, do których oni należą,

3) grupach zawodowych pracowników objętych zamiarem grupowego zwolnienia,

4) proponowanych kryteriach doboru pracowników do grupowego zwolnienia,

5) kolejności dokonywania zwolnień pracowników,

6) świadczeniach pieniężnych – w tym o sposobie ustalania ich wysokości.

Z pominięciem ostatniego punktu 6) - pracodawca jest zobowiązany przekazać również na piśmie ww. informacje właściwemu powiatowemu urzędowi pracy.

Konsultacje i porozumienie ze związkami zawodowymi?

Obywają się konsultacje i związki zawodowe ustosunkowują się do propozycji pracodawcy. Od dnia zawiadomienia, w terminie nie dłuższym niż 20 dni pracodawca i zakładowe organizacje związkowe zawierają porozumienie. W porozumieniu określa się zasady postępowania w sprawach dotyczących pracowników objętych zamiarem grupowego zwolnienia, a także obowiązki pracodawcy w zakresie niezbędnym do rozstrzygnięcia innych spraw pracowniczych związanych z zamierzonym grupowym zwolnieniem. Pracodawca - po zawarciu porozumienia zawiadamia na piśmie właściwy powiatowy urząd pracy o przyjętych ustaleniach dotyczących grupowego zwolnienia.

Czy pracownikowi przysługuje odprawa pieniężna w zw. ze zwolnieniem z powodu redukcji etatów?

Tak, pracownikowi, w związku z rozwiązaniem stosunku pracy w ramach grupowego zwolnienia, przysługuje odprawa pieniężna w wysokości:

1) jednomiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 2 lata;

2) dwumiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy od 2 do 8 lat;

3) trzymiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy ponad 8 lat.

Odprawę pieniężną ustala się według zasad obowiązujących przy obliczaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy. Wysokość odprawy pieniężnej nie może przekraczać kwoty 15-krotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Do 30 czerwca 2023 r. maksymalna kwota odprawy w związku ze zwolnieniem grupowym będzie wynosiła 15 x 3490 zł = 52 350 zł.

 Od 1 lipca 2023 r. do 31 grudnia 2023 r. maksymalna kwota odprawy w związku ze zwolnieniem grupowym będzie wynosiła 15 x 3600 = 54 000 zł.

Pracownikowi przysługuje ponowne zatrudnienie po zwolnieniach grupowych

Tak, ustawa nakłada na pracodawcę obowiązek, że w razie ponownego zatrudniania pracowników w tej samej grupie zawodowej pracodawca powinien zatrudnić pracownika, z którym rozwiązał stosunek pracy w ramach grupowego zwolnienia, jeżeli zwolniony pracownik zgłosi zamiar podjęcia zatrudnienia u tego pracodawcy w ciągu roku od dnia rozwiązania z nim stosunku pracy.

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
BHP: Komu przysługuje obuwie ochronne?

Obuwie ochronne BHP – kto powinien je stosować i dlaczego jest niezbędne? Odgrywa kluczową rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa w miejscu pracy. W wielu branżach stanowi podstawowy środek ochrony indywidualnej, zabezpieczając pracowników przed poważnymi urazami. Dobrze dobrane buty nie tylko chronią stopy przed uderzeniami, przecięciami czy przebiciami, ale także zapewniają stabilność, wygodę i odporność na czynniki środowiskowe. W jakich zawodach obuwie ochronne jest konieczne i jakie zagrożenia może ograniczyć?

Czy dodatek motywacyjny będzie dla wszystkich pracowników? Obecne rozwiązania są krzywdzące

Związek Miast Polskich przyjął stanowisko w sprawie dofinansowania wynagrodzeń pracowników pomocy społecznej. Zdaniem samorządowców włączenie wszystkich pracowników realizujących zadania z zakresu szeroko rozumianej pomocy społecznej do programu dodatku motywacyjnego przełoży się na jakość świadczonych usług.

Obowiązkowe odpisy i dobrowolne zwiększenia na ZFŚS w 2025 r. Ile wynoszą i w jakim terminie je wpłacić?

Do 31 maja 2025 r. pracodawca tworzący zakładowy fundusz świadczeń socjalnych musi wpłacić na rachunek funduszu kwotę stanowiącą co najmniej 75 proc. równowartości dokonanych odpisów. Pozostałą kwotę dokonanych odpisów i zwiększeń należy przekazać na rachunek bankowy ZFŚS w terminie do 30 września 2025 r. Jaka jest wysokość odpisów i zwiększeń na ZFŚS w 2025 r.?

Komu przysługuje renta wdowia i w jakiej wysokości? ZUS zaprasza na dyżur telefoniczny

Od 1 lipca 2025 r. osoby owdowiałe będą mogły pobierać swoją emeryturę oraz powiększyć ją o część renty rodzinnej po zmarłym małżonku. Alternatywnie będą mogły pobierać rentę rodzinną wraz z częścią swojej emerytury. Jak starać się o rentę wdowią odpowiedzą eksperci ZUS podczas dyżuru telefonicznego.

REKLAMA

Komunikat ZUS: Wdrożenie nowej metryki programu Płatnik

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje o planowanym wdrożeniu nowej metryki 307 dla wersji 10.02.002 programu Płatnik.

Polacy żyją coraz dłużej - GUS opublikował tablicę średniego dalszego trwania życia. Czy ZUS przeliczy emerytury?

Nowa tablica średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn wskazuje, że Polacy żyją coraz dłużej. Czy warto składać wnioski o ponowne przeliczenie już otrzymywanej emerytury?

Trwa nabór wniosków o świadczenie wychowawcze. Jak uniknąć przerwy w wypłatach 800 plus?

1 czerwca 2025 r. rozpocznie się nowy okres świadczeniowy w programie 800 plus. Wniosek o świadczenie wychowawcze można złożyć jedynie drogą elektroniczną. Jak można uniknąć przerwy w wypłacie świadczenia?

Jak prawidłowo usprawiedliwić nieobecności w pracy. Nieprzyjemne konsekwencje zaniedbania tego obowiązku

W razie nieobecności w pracy pracownik zobowiązany jest do jej usprawiedliwienia. W tym celu przepisy prawa pracy określają, jakie są przyczyny usprawiedliwiające nieobecność w pracy. Wymieniają też dowody, na podstawie których można usprawiedliwić nieobecność pracownika.

REKLAMA

Zmiany w wynagrodzeniach 2025 i 2026 - transparentnie i jawnie

Do 7 czerwca 2026 roku Polska musi wdrożyć dyrektywę o jawności i przejrzystości wynagrodzeń. Przedsiębiorcy mają niewiele czasu na poważne zmiany w zakresie polityki płacowej. Nowe przepisy oznaczają bowiem konieczność przeprowadzenia wnikliwej analizy struktury płac w firmie, wprowadzenie nowych procedur dotyczących prawa do informacji o wynagrodzeniu i kryteriów ustalania jego wysokości. Choć prace nad ustawą wprowadzającą te przepisy nadal trwają, już teraz warto podjąć działania, które przygotują firmę na nową sytuację.

Najlepiej teraz złóż wniosek o rentę wdowią ERWD. Sprawdź, dlaczego

ZUS podpowiada, że teraz jest najlepszy czas na złożenie wniosku o rentę wdowią ERWD. Dlaczego? Dopiero połowa osób uprawnionych złożyła wniosek o rentę wdowią. Od stycznia były duże kolejki. Kolejna fala wniosków przewidywana jest w maju 2025 r.

REKLAMA