Uprawnienia pracodawcy

Pracownik, który wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych ze swojej winy wyrządził pracodawcy szkodę, ponosi odpowiedzialność materialną według zasad określonych w Kodeksie pracy.

Powierzenie wykonywania innej pracy na okres do 3 miesięcy może nastąpić bez konieczności zmiany umowy o pracę, w drodze polecenia służbowego. Należy w nim wskazać stanowisko, poinformować o wynagrodzeniu w okresie przeniesienia (nie może być niższe niż obecnie otrzymywane). W oparciu o regulacje wewnątrzzakładowe stosowane będą inne niż dotychczas rozwiązania związane z czasem pracy.

Wybuch epidemii koronawirusa SARS-CoV-2 (wywołującego chorobę COVID-19) w Polsce oraz związane z nim zmiany w organizacji pracy i życia codziennego stanowią duże wyzwanie dla pracodawców. Konieczne stało się przeorganizowanie działalności wielu zakładów pracy, a część z nich musiała całkowicie wstrzymać działalność. Zostało to spowodowane przede wszystkim wprowadzonymi przez władze publiczne zakazami wykonywania niektórych rodzajów działalności, np. kin, galerii handlowych, sklepów wielkopowierzchniowych. Już teraz możemy przypuszczać, że wraz z upływem czasu kolejni przedsiębiorcy zostaną zmuszeni do ograniczenia lub wstrzymania działalności. Taki scenariusz jest możliwy w szczególności w przypadku długotrwałego braku zamówień lub dostaw niezbędnych materiałów, jak również w razie objęcia pracowników kwarantanną. Obowiązujące przepisy przewidują kilka rozwiązań, które mogą pomóc pracodawcom w przeorganizowaniu pracy i zmniejszeniu kosztów związanych z zatrudnieniem.

Pracownicy podlegają odpowiedzialności porządkowej m.in. za nieprzestrzeganie ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy, przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów przeciwpożarowych, a także przyjętego sposobu potwierdzania przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy [vide art. 108 k.p.].

Bardzo często pracownicy zadają pytanie, czy mają obowiązek poinformować pracodawcę o posiadaniu stopnia niepełnosprawności. Odpowiedź na to pytanie zależy od tego, czy dany pracownik chce skorzystać z uprawnień przyznanym przez przepisy prawa osobom niepełnosprawnym.

Zgodnie z przepisami prawa powszechnie obowiązującego pracodawca może uruchomić procedurę badania trzeźwości pracownika wyłącznie w razie uzasadnionego podejrzenia znajdowania się przez pracownika w stanie nietrzeźwości. Gdy pracownik odmówi badania, a jednocześnie jego zachowanie obiektywnie nie będzie rodzić uzasadnionych wątpliwości, że znajduje się pod wpływem alkoholu pracodawca nie będzie miał zatem środków do „przymuszenia” pracownika do poddania się badaniu.

Badanie trzeźwości pracownika może odbyć się za żądanie pracodawcy albo pracownika. Nie budzi wątpliwości, że badanie może być wykonane przez Policję czy Straż Miejską. Problemy pojawiają się przy wykonywaniu badania trzeźwości przez pracodawcę.

Pracodawcy, których firmy ucierpiały na skutek nałożenia na Polskę rosyjskiego embarga oraz pracodawcy, którym brakuje funduszy na szkolenia dla pracowników mogą skorzystać z finansowego wsparcia. Jednak ze względu na niewiedzę przedsiębiorców o dostępnych środkach zainteresowanie pomocą jest niewielkie.

Dnia 1 stycznia 2015 r. weszły w życie zmiany w dowozie pracowników do pracy. Przedsiębiorca, który organizuje dowóz pracowników do pracy autobusem ma prawo skorzystać ze zwolnienia z podatku dochodowego.

Obecnie coraz więcej osób decyduje się na pracę poza miejscem zamieszkania. Niektórzy pracodawcy decydują się na zapewnienie swoim pracownikom nieodpłatnego dowozu do miejsca pracy. Czy pracodawcy mają taki obowiązek i czy dowóz do pracy stanowi dla pracowników dodatkowy przychód podlegający opodatkowaniu?

Umowa o pracę zawiera warunki pracy i płacy, a w szczególności: rodzaj pracy, miejsce wykonywania pracy, wynagrodzenie za pracę ze wskazaniem jego składników, wymiar czasu pracy i termin rozpoczęcia pracy przez pracownika. Czy zlecenie pracownikowi innej pracy zawsze wymaga wypowiedzenia zmieniającego?

Skrócenie okresu wypowiedzenia może nastąpić jednostronnie przez pracodawcę albo na podstawie porozumienia stron. Jeżeli skrócenia dokonuje samodzielnie pracodawca – powodem wypowiedzenia muszą być przyczyny niedotyczące pracownika. Ponadto możliwość jednostronnego skrócenia wypowiedzenia odnosi się tylko do 3-miesięcznego okresu wypowiedzenia.

Prawie przez cały 2012 r. pracownik chorował. Nie miał więc możliwości zgłosić terminu swojego urlopu do planu na ten rok ani tym bardziej go wykorzystać. Złożył wniosek o udzielenie zaległego urlopu w lutym. Pracodawca jednak odmówił. Ponadto zagroził, że jeżeli pracownik nie przyjdzie do pracy, zostanie dyscyplinarnie zwolniony. Czy można odmówić udzielenia zaległego urlopu? Czy rzeczywiście można zwolnić pracownika za niestawienie się do pracy?

Kiedy możliwe jest rozwiązanie umowy o pracę z chorym pracownikiem? Pracownik niezdolny do pracy z powodu choroby jest chroniony przed zwolnieniem. Długość okresu ochronnego jest jednak ściśle określona i po jego upływie pracodawca może rozwiązać z pracownikiem umowę, nawet jeżeli jest on nadal niezdolny do pracy.

Pracodawca ma prawo odsunąć pracownika od pełnionych obowiązków, jeśli ma uzasadnione podejrzenie stanu nietrzeźwości zatrudnionego. Pracownik, niezgadzający się z decyzją pracodawcy, może poprosić o zbadanie jego stanu trzeźwości, np. alkomatem znajdującym się w zakładzie pracy.

Bardzo często pracodawcy utożsamiają działalność socjalną tylko z przyznawaniem pomocy dla pracowników. Natomiast definicja działalności socjalnej obejmuje wiele form aktywności, w tym organizowanie imprez integracyjnych.

Po raz pierwszy tworzymy zfśs. Wiemy, że niektórzy pracownicy będą się ubiegać o dofinansowanie do zimowisk dla dzieci. Jak przyznawać taką pomoc z funduszu?

Zatrudniliśmy kilku pracowników w niepełnym wymiarze czasu pracy (1/2 etatu) w podstawowym systemie czasu pracy. Z reguły pracownicy ci świadczą pracę po 4 godziny dziennie od poniedziałku do piątku. W związku ze zmianami organizacyjnymi (otwieramy nowy oddział firmy) konieczne będzie zatrudnianie tych pracowników przez najbliższe miesiące w wymiarze 7 godzin dziennie przez 5 dni w tygodniu. Nie chcemy zmieniać pracownikom wymiaru etatów, gdyż jest to niezasadne ze względu na nasze krótkoterminowe potrzeby. Czy możemy zaplanować im w harmonogramach czasu pracy pracę w godzinach przekraczających wymiar czasu pracy określony w umowie o pracę?

Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy pracodawca może ukarać pracownika trzema rodzajami kar porządkowych: upomnieniem, naganą lub karą pieniężną. Pracodawca za każdy dzień nieusprawiedliwionej nieobecności może nałożyć na pracownika karę pieniężną w wysokości do jednodniowego wynagrodzenia. Natomiast w przypadku opuszczenia części dnia pracy stosuje się karę pieniężną do wysokości wynagrodzenia przypadającego za tę część dnia.

Pracodawca prowadzący zakład pracy chronionej musi posiadać wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych w wysokości co najmniej 50%, a w tym posiadać co najmniej 20% ogółu zatrudnionych osób zaliczonych do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności. Jeżeli nie spełnia tego warunku, organ przyznający status ZPChr w drodze decyzji administracyjnej – wojewoda, wydaje decyzję o utracie tego statusu.

Pracodawca może przeznaczyć część środków zgromadzonych w zakładowym funduszu świadczeń socjalnych na pożyczki związane z realizacją potrzeb mieszkaniowych pracowników. Zasady udzielania pomocy powinny być określone w regulaminie.

Obowiązek publikowania w Biuletynie Informacji Publicznej przez KRUS, ZUS i NFZ wydawanych przez te organy pisemnych interpretacji przepisów – to jedna ze zmian w uchwalonej 16 listopada br. tzw. trzeciej ustawie deregulacyjnej. Zacznie ona obowiązywać od 1 stycznia 2013 r. Publikowania interpretacji wydawanych przez ZUS od dawna domagały się organizacje zrzeszające przedsiębiorców.

Pracownikom, wykorzystującym do pracy prywatne samochody, przysługuje z tego tytułu rekompensata w postaci ryczałtu samochodowego. Jest to stała z góry ustalona kwota, jeżeli jednak pracownika nie ma w pracy, wartość ryczałtu ulega obniżeniu.

Jedną z form prowadzonej działalności socjalnej jest udzielanie pomocy materialnej – rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową. Z funduszu mogą być finansowane jedynie te rodzaje działalności socjalnej, które są objęte ustawową definicją działalności socjalnej. Pozwala to na udzielanie m.in. pomocy zwrotnej (pożyczki) jedynie na cele mieszkaniowe osobom uprawnionym.

Niektórzy pracodawcy będący w trudnej sytuacji finansowej zamiast redukcji etatów mogą np. pozbawić pracowników dodatkowych składników wynagrodzenia wynikających z regulaminu wynagradzania. Takie zmiany należy wprowadzić przez zmianę regulaminu wynagradzania oraz dodatkowo przez zmianę umów o pracę w trybie wypowiedzenia zmieniającego albo za porozumieniem stron.