Uprawnienia pracodawcy

Wybuch epidemii koronawirusa SARS-CoV-2 (wywołującego chorobę COVID-19) w Polsce oraz związane z nim zmiany w organizacji pracy i życia codziennego stanowią duże wyzwanie dla pracodawców. Konieczne stało się przeorganizowanie działalności wielu zakładów pracy, a część z nich musiała całkowicie wstrzymać działalność. Zostało to spowodowane przede wszystkim wprowadzonymi przez władze publiczne zakazami wykonywania niektórych rodzajów działalności, np. kin, galerii handlowych, sklepów wielkopowierzchniowych. Już teraz możemy przypuszczać, że wraz z upływem czasu kolejni przedsiębiorcy zostaną zmuszeni do ograniczenia lub wstrzymania działalności. Taki scenariusz jest możliwy w szczególności w przypadku długotrwałego braku zamówień lub dostaw niezbędnych materiałów, jak również w razie objęcia pracowników kwarantanną. Obowiązujące przepisy przewidują kilka rozwiązań, które mogą pomóc pracodawcom w przeorganizowaniu pracy i zmniejszeniu kosztów związanych z zatrudnieniem.

Obecnie przepisy zawierają niejednolite rozwiązania w zakresie informowania pracodawców o konieczności udzielania dni wolnych pracownikom oraz umożliwienia im stawienia się do pełnienia służby wojskowej. Rzecznik MŚP chce zmian w tym zakresie.

Pracownicy podlegają odpowiedzialności porządkowej m.in. za nieprzestrzeganie ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy, przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów przeciwpożarowych, a także przyjętego sposobu potwierdzania przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy [vide art. 108 k.p.].

Osoby skazane mogą być zatrudniane tylko za zgodą i na warunkach określonych przez dyrektora zakładu karnego. Dla pracodawców zatrudnienie osoby skazanej to wiele korzyści.

Bardzo często pracownicy zadają pytanie, czy mają obowiązek poinformować pracodawcę o posiadaniu stopnia niepełnosprawności. Odpowiedź na to pytanie zależy od tego, czy dany pracownik chce skorzystać z uprawnień przyznanym przez przepisy prawa osobom niepełnosprawnym.

Przeważająca część doktryny prawa pracy oraz orzecznictwa stoi na stanowisku, iż pracownik nie ma prawa odmówić zastosowania się do polecenia pracodawcy o pracy w godzinach nadliczbowych. Nie dotyczy to jednak pewnych grup pracowników np. kobiet w ciąży lub pracowników niepełnosprawnych.

Zgodnie z przepisami prawa powszechnie obowiązującego pracodawca może uruchomić procedurę badania trzeźwości pracownika wyłącznie w razie uzasadnionego podejrzenia znajdowania się przez pracownika w stanie nietrzeźwości. Gdy pracownik odmówi badania, a jednocześnie jego zachowanie obiektywnie nie będzie rodzić uzasadnionych wątpliwości, że znajduje się pod wpływem alkoholu pracodawca nie będzie miał zatem środków do „przymuszenia” pracownika do poddania się badaniu.

Pracodawca zarządził, aby pracownicy znajdowali się w miejscu pracy 10 minut przed godziną rozpoczęcia pracy. Czy niestawienie się w pracy przed czasem może być przyczyną nałożenia na pracownika kary porządkowej?

Badanie trzeźwości pracownika może odbyć się za żądanie pracodawcy albo pracownika. Nie budzi wątpliwości, że badanie może być wykonane przez Policję czy Straż Miejską. Problemy pojawiają się przy wykonywaniu badania trzeźwości przez pracodawcę.

Ulgi podatkowe dla tworzących zakładowe żłobki, kluby dziecięce i przedszkola przewiduje projekt nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nad którym trwają prace w Sejmie.

Pracodawcy, których firmy ucierpiały na skutek nałożenia na Polskę rosyjskiego embarga oraz pracodawcy, którym brakuje funduszy na szkolenia dla pracowników mogą skorzystać z finansowego wsparcia. Jednak ze względu na niewiedzę przedsiębiorców o dostępnych środkach zainteresowanie pomocą jest niewielkie.

W myśl art. 87 k.c., kto złożył oświadczenie woli pod wpływem bezprawnej groźby drugiej strony lub osoby trzeciej, ten może uchylić się od skutków prawnych swego oświadczenia, jeżeli z okoliczności wynika, że mógł się obawiać, iż jemu samemu lub innej osobie grozi poważne niebezpieczeństwo osobiste lub majątkowe. Czy oświadczenie zakładu, że wypowie podwładnemu angaż, jeżeli ten nie zgodzi się na propozycję przekształcenia dotychczasowej umowy na czas nieokreślony w terminową stanowi groźbę bezprawną?

Dnia 1 stycznia 2015 r. weszły w życie zmiany w dowozie pracowników do pracy. Przedsiębiorca, który organizuje dowóz pracowników do pracy autobusem ma prawo skorzystać ze zwolnienia z podatku dochodowego.

Zatrudnienie osób skazanych jest możliwe, ale tylko za zgodą i na warunkach określonych przez dyrektora zakładu karnego, które powinny zapewnić prawidłowy przebieg odbywania kary pozbawienia wolności. Jakie korzyści z zatrudniania osób pozbawionych wolności mają pracodawcy?

Obecnie coraz więcej osób decyduje się na pracę poza miejscem zamieszkania. Niektórzy pracodawcy decydują się na zapewnienie swoim pracownikom nieodpłatnego dowozu do miejsca pracy. Czy pracodawcy mają taki obowiązek i czy dowóz do pracy stanowi dla pracowników dodatkowy przychód podlegający opodatkowaniu?

Jak powinien zachować się pracodawca, kiedy zachodzi podejrzenie, że pracownik znajduje się pod wpływem alkoholu? Czy pracodawca ma prawo poddania pracownika badaniom alkomatem? O tym poniżej.

Umowa o pracę zawiera warunki pracy i płacy, a w szczególności: rodzaj pracy, miejsce wykonywania pracy, wynagrodzenie za pracę ze wskazaniem jego składników, wymiar czasu pracy i termin rozpoczęcia pracy przez pracownika. Czy zlecenie pracownikowi innej pracy zawsze wymaga wypowiedzenia zmieniającego?

Zdarza się, że pracodawcy montują w zakładach pracy urządzenia będące czytnikami linii papilarnych. Mają one na celu kontrolę czasu pracy pracowników przez pracodawcę. Czy przetwarzanie danych biometrycznych przez pracodawcę jest zgodne z prawem?

Skrócenie okresu wypowiedzenia może nastąpić jednostronnie przez pracodawcę albo na podstawie porozumienia stron. Jeżeli skrócenia dokonuje samodzielnie pracodawca – powodem wypowiedzenia muszą być przyczyny niedotyczące pracownika. Ponadto możliwość jednostronnego skrócenia wypowiedzenia odnosi się tylko do 3-miesięcznego okresu wypowiedzenia.

Zwolnienie pracownika przebywającego na zwolnieniu lekarskim jest możliwe. Co do zasady pracownik przebywający na zwolnieniu lekarskim jest jednak chroniony przed zwolnieniem. Pracodawca może jednak zwolnić pracownika przebywającego na zwolnieniu jeśli dopuści się on ciężkiego naruszenia obowiązków pracowniczych. Granice ochrony kończą się również w przypadku długotrwałej nieobecności pracownika w pracy bez jego winy.

Prawie przez cały 2012 r. pracownik chorował. Nie miał więc możliwości zgłosić terminu swojego urlopu do planu na ten rok ani tym bardziej go wykorzystać. Złożył wniosek o udzielenie zaległego urlopu w lutym. Pracodawca jednak odmówił. Ponadto zagroził, że jeżeli pracownik nie przyjdzie do pracy, zostanie dyscyplinarnie zwolniony. Czy można odmówić udzielenia zaległego urlopu? Czy rzeczywiście można zwolnić pracownika za niestawienie się do pracy?

Odpowiedzialność jaką ponosi pracownik za szkodę powstałą w mieniu powierzonym mu przez pracodawcę reguluje kodeks pracy. Jest ona uzależniona od wystąpienia po stronie pracownika winy w działaniu powodującym szkodę.

Kiedy możliwe jest rozwiązanie umowy o pracę z chorym pracownikiem? Pracownik niezdolny do pracy z powodu choroby jest chroniony przed zwolnieniem. Długość okresu ochronnego jest jednak ściśle określona i po jego upływie pracodawca może rozwiązać z pracownikiem umowę, nawet jeżeli jest on nadal niezdolny do pracy.

Protokół powypadkowy zawiera ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy. Sporządzenie protokołu ciąży na pracodawcy. Czy jest on uprawniony do samodzielnej zmiany treści protokołu powypadkowego?

Pracodawca ma prawo odsunąć pracownika od pełnionych obowiązków, jeśli ma uzasadnione podejrzenie stanu nietrzeźwości zatrudnionego. Pracownik, niezgadzający się z decyzją pracodawcy, może poprosić o zbadanie jego stanu trzeźwości, np. alkomatem znajdującym się w zakładzie pracy.

Jesteśmy firmą produkcyjną zatrudniającą 45 pracowników. Kilka miesięcy temu zakupiliśmy nową skomputeryzowaną linię technologiczną. Wszyscy pracownicy odbyli przeszkolenie w zakresie obsługi urządzeń wchodzących w jej skład. Jednak mimo przeszkolenia i kilkumiesięcznego doświadczenia w obsłudze linii jeden z pracowników nadal ma kłopoty z jej obsługą, co kilkakrotnie już doprowadziło do zatrzymania całej linii produkcyjnej. Chcielibyśmy przenieść tego pracownika do innej pracy, jednak ze względu na to, że pracownik ten korzysta z ochrony przedemerytalnej, mamy wątpliwości co do prawnych możliwości takiej zmiany stanowiska, zwłaszcza że nowe stanowisko pracy wiązałoby się z obniżeniem wynagrodzenia pracownika. Co możemy zrobić w takiej sytuacji?

Bardzo często pracodawcy utożsamiają działalność socjalną tylko z przyznawaniem pomocy dla pracowników. Natomiast definicja działalności socjalnej obejmuje wiele form aktywności, w tym organizowanie imprez integracyjnych.

W związku z trudnościami ekonomicznymi na rynku pracy można zaobserwować tendencję firm do rozwiązywania układów zbiorowych pracy. Pracodawca, podejmując taką próbę, powinien liczyć się ze skutkami, jakie się z tym wiążą.

Po raz pierwszy tworzymy zfśs. Wiemy, że niektórzy pracownicy będą się ubiegać o dofinansowanie do zimowisk dla dzieci. Jak przyznawać taką pomoc z funduszu?

Stanowisko co do skutków przekroczenia terminu, w jakim pracodawca ma obowiązek poinformować pracowników o rezygnacji z tworzenia ZFŚS i wypłacania świadczenia urlopowego, nie jest jednolite. Państwowa Inspekcja Pracy prezentuje pogląd, zgodnie z którym pracodawca, który nie dotrzyma tego terminu, ma obowiązek przez cały rok wypłacać świadczenia urlopowe lub naliczać fundusz socjalny.

Zatrudniliśmy kilku pracowników w niepełnym wymiarze czasu pracy (1/2 etatu) w podstawowym systemie czasu pracy. Z reguły pracownicy ci świadczą pracę po 4 godziny dziennie od poniedziałku do piątku. W związku ze zmianami organizacyjnymi (otwieramy nowy oddział firmy) konieczne będzie zatrudnianie tych pracowników przez najbliższe miesiące w wymiarze 7 godzin dziennie przez 5 dni w tygodniu. Nie chcemy zmieniać pracownikom wymiaru etatów, gdyż jest to niezasadne ze względu na nasze krótkoterminowe potrzeby. Czy możemy zaplanować im w harmonogramach czasu pracy pracę w godzinach przekraczających wymiar czasu pracy określony w umowie o pracę?

Pracuję jako kadrowa w dużym zakładzie pracy. Nasza firma zaczyna przeżywać problemy finansowe i szukamy oszczędności. Obowiązujący u nas regulamin wynagradzania w sposób korzystniejszy określa prawa pracowników związane z wypłatą wynagrodzenia chorobowego niż wynika to z Kodeksu pracy. Czy musimy bezwzględnie stosować uregulowania zawarte w regulaminie wynagradzania, czy możemy stosować korzystniejsze dla firmy przepisy Kodeksu pracy? Czy możemy ewentualnie zawiesić obowiązywanie przepisów zawartych w regulaminie wynagradzania?

Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy pracodawca może ukarać pracownika trzema rodzajami kar porządkowych: upomnieniem, naganą lub karą pieniężną. Pracodawca za każdy dzień nieusprawiedliwionej nieobecności może nałożyć na pracownika karę pieniężną w wysokości do jednodniowego wynagrodzenia. Natomiast w przypadku opuszczenia części dnia pracy stosuje się karę pieniężną do wysokości wynagrodzenia przypadającego za tę część dnia.

Jesteśmy pracodawcą spoza sfery budżetowej. W naszej firmie od 2009 r. tworzymy zakładowy fundusz świadczeń socjalnych (nie jesteśmy objęci układem zbiorowym pracy i nie jesteśmy zobowiązani do wydania regulaminu wynagradzania). Na początku roku sprawdziliśmy stan zatrudnienia i okazało się, że na 1 stycznia 2013 r. zatrudniamy na pełny etat 10 pracowników. Czy w takiej sytuacji możemy zrezygnować z tworzenia funduszu oraz wypłacania świadczenia urlopowego na stałe? Czy musimy skonsultować się z pracownikami i uzyskać ich zgodę? Czy środki zgromadzone na funduszu możemy przeznaczyć na działalność naszej firmy?

Pracodawca prowadzący zakład pracy chronionej musi posiadać wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych w wysokości co najmniej 50%, a w tym posiadać co najmniej 20% ogółu zatrudnionych osób zaliczonych do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności. Jeżeli nie spełnia tego warunku, organ przyznający status ZPChr w drodze decyzji administracyjnej – wojewoda, wydaje decyzję o utracie tego statusu.

Kieruję przedsiębiorstwem usługowym zatrudniającym 30 pracowników, którzy w większości korzystają przy wykonywaniu swojej pracy z komputerów. Od kiedy firma rozwinęła się poza rynek lokalny, jestem zmuszony do częstszych wyjazdów. Niestety, zauważyłem, że w tym czasie efektywność pracowników spada. Wiąże się to najczęściej z poświęcaniem czasu na surfowanie po sieci w celach innych niż praca. Jest to w ostatnich latach problem większości firm nie tylko w Polsce. Jak temu zaradzić?

Pracodawca może przeznaczyć część środków zgromadzonych w zakładowym funduszu świadczeń socjalnych na pożyczki związane z realizacją potrzeb mieszkaniowych pracowników. Zasady udzielania pomocy powinny być określone w regulaminie.

Zatrudniamy księgową i chcemy do jej umowy o pracę wprowadzić postanowienie o zakazie podjęcia przez nią jakiegokolwiek dodatkowego zatrudnienia. Podejrzewamy, że nie wyrazi ona na to zgody. Czy możemy jednostronnie zakazać jej dodatkowej pracy i rozwiązać umowę z jej winy w razie zlekceważenia tego zakazu?

Obowiązek publikowania w Biuletynie Informacji Publicznej przez KRUS, ZUS i NFZ wydawanych przez te organy pisemnych interpretacji przepisów – to jedna ze zmian w uchwalonej 16 listopada br. tzw. trzeciej ustawie deregulacyjnej. Zacznie ona obowiązywać od 1 stycznia 2013 r. Publikowania interpretacji wydawanych przez ZUS od dawna domagały się organizacje zrzeszające przedsiębiorców.

Przekazanie przez pracodawcę do wykonania zewnętrznej firmie określonych obowiązków związanych z prowadzoną aktywnością gospodarczą (outsourcing) ma na celu przede wszystkim odciążyć przedsiębiorstwo, aby mogło ono w pełni skoncentrować się na podstawowych celach swojej działalności.

Pracownikom, wykorzystującym do pracy prywatne samochody, przysługuje z tego tytułu rekompensata w postaci ryczałtu samochodowego. Jest to stała z góry ustalona kwota, jeżeli jednak pracownika nie ma w pracy, wartość ryczałtu ulega obniżeniu.

Jedną z form prowadzonej działalności socjalnej jest udzielanie pomocy materialnej – rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową. Z funduszu mogą być finansowane jedynie te rodzaje działalności socjalnej, które są objęte ustawową definicją działalności socjalnej. Pozwala to na udzielanie m.in. pomocy zwrotnej (pożyczki) jedynie na cele mieszkaniowe osobom uprawnionym.

Jesteśmy dużą firmą produkcyjną, zatrudniającą około 200 pracowników. W związku z ciężką sytuacją finansową jesteśmy zmuszeni do rozwiązania umów o pracę z częścią pracowników. W stosunku do pozostałych pracowników planujemy zmianę ich warunków wynagradzania (zmniejszenie wynagrodzenia zasadniczego). W chwili obecnej 5 naszych pracownic jest w ciąży, zaś 18 pracowników osiągnęło wiek przedemerytalny. Czy pracownikom podlegającym szczególnej ochronie możemy zmienić na ich niekorzyść warunki wynagradzania? Jeżeli tak, to czy dodatek wyrównawczy możemy wypłacać im przez 6 miesięcy?

Niektórzy pracodawcy będący w trudnej sytuacji finansowej zamiast redukcji etatów mogą np. pozbawić pracowników dodatkowych składników wynagrodzenia wynikających z regulaminu wynagradzania. Takie zmiany należy wprowadzić przez zmianę regulaminu wynagradzania oraz dodatkowo przez zmianę umów o pracę w trybie wypowiedzenia zmieniającego albo za porozumieniem stron.

Zdarza się, że w trakcie trwania zatrudnienia, a nawet po jego ustaniu pracownicy dostarczają dokumenty potwierdzające staż pracy i wpływające na wymiar należnego im urlopu wypoczynkowego. W takim przypadku powstaje pytanie, czy pracodawca powinien uwzględnić te dokumenty i ponownie ustalić wymiar przysługującego urlopu oraz wypłacić ekwiwalent.

Czy mogę zgłosić u pracodawcy chęć wykorzystania jednego dnia urlopu na żądanie za pomocą SMS-a?

Pracownicy mają prawo do jednakowego wynagrodzenia za jednakową pracę lub za pracę o jednakowej wartości. Zasada ta obejmuje wszystkie składniki wynagrodzenia – zarówno wynagrodzenie zasadnicze, jak i wszelkiego rodzaju dodatki czy premie, bez względu na ich nazwę i charakter. Co więcej, dotyczy ona zarówno świadczeń pieniężnych, jak i niepieniężnych, związanych z pracą.

Pracodawca, zatrudniając pracowników, ma prawo oczekiwać, że będą oni wykonywali swoje obowiązki sumiennie i z należytym wykorzystaniem czasu. W związku z tym ma również prawo kontrolować, czy i jak pracownicy wykonują swoje obowiązki.

Przepisy Kodeksu pracy nie przewidują odrębnych rozwiązań w zakresie rozwiązania umowy z pracownicą w ciąży zatrudnioną na podstawie umowy w celu przygotowania zawodowego. Zatem ta grupa zatrudnionych podlega ogólnym zasadom dotyczącym ochrony zatrudnienia w okresie ciąży.