Tematy - Harmonogramy czasu pracy, Układy zbiorowe

Zadaniowy czas pracy to sposób rozliczania pracownika z wykonanych zadań, a nie z przepracowanych godzin. Kiedy można go wprowadzić? Jakie są prawa pracownika i obowiązki pracodawcy? Oto praktyczne wyjaśnienie.

Resort pracy a w tym Agnieszka Dziemianowicz-Bąk odpowiedzialni są zmiany w zbiorowym prawie pracy. Środowisko związkowców ale i pracodawców czekało od dawna na nowe regulacje. Według założeń już w 2025 r. mają wejść w życie zmiany w zakresie przepisów o układach zbiorowych pracy. Będą nowe zasady prowadzenia negocjacji przez pracodawców i związki zawodowe. Wreszcie z Kodeksu Pracy, który dotyczy przecież indywidualnego prawa pracy (relacji pracownik-pracodawca) będą usunięte, a wyodrębnione do innej, osobnej ustawy przepisy dotyczące układów zbiorowych pracy, tzw. UZP.

W dzisiejszym szybkim tempie życia zawodowego, prawidłowe zarządzanie czasem jest kluczowe dla efektywności i zadowolenia pracowników. Harmonogramy pracy i przerwy odgrywają kluczową rolę w kształtowaniu produktywności, zdrowia psychicznego i fizycznego pracowników, a także w tworzeniu sprzyjającego środowiska pracy.

Układ zbiorowy pracy – czym jest? Kogo obowiązuje? Jak go wypowiedzieć?

Wymiar czasu pracy w 2021 r. wyniesie 2016 godzin. Dwa święta wypadają w sobotę, a więc każde z nich obniża czas pracy o 8 godzin. Jak ustalić wymiar czasu pracy w 2021 r.?

Czas pracy w 2020 r. przedstawia poniższa tabela. Zgodnie z Kodeksem Pracy maksymalna liczba godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracującym wynosi 8 godzin – czyli 40 tygodniowo. Wymiar czasu pracy w 2020 r. różni się jednak od tego z lat poprzednich. Sprawdź, ile dni będzie trzeba przepracować w tym roku i kiedy najbardziej opłaca się wziąć urlop.

Co do zasady, pracodawca powinien zaplanować czas pracy poszczególnych pracowników w harmonogramach. Jednakże w ustawowo określonych wypadkach jest on zwolniony z tego obowiązku.

Święto 11 listopada w 2017 r. wypada w sobotę. Z tego powodu pracownikowi za święto przypadające w sobotę, tj. w jego dniu wolnym z tytułu przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy, należy zapewnić inny dzień wolny.

Istotną różnicą pomiędzy przerywanym systemem czasu pracy a pozostałymi systemami jest występowanie przerwy, która może trwać maksymalnie 5 godzin. Kiedy zastosować przerywany system czasu pracy i jak go wprowadzić?

Od 1 stycznia 2017 r. pracodawca zatrudniający co najmniej 20 i mniej niż 50 pracowników, nieobjętych układem zbiorowym pracy ustala warunki wynagradzania za pracę w regulaminie wynagradzania, jeżeli zakładowa organizacja związkowa wystąpi z wnioskiem o jego ustalenie. Pracodawca planujący modyfikacje zasad wynagradzania pracowników powinien dokonać zmiany regulaminu wynagradzania.

Planowanie miesiąca, układanie grafików czy rozkład czasu pracy to wszystko rutynowe czynności, wykonywane w każdej firmie. Nie jest to wcale takie proste i z tego powodu, szczególnie w dużych firmach, zajmuje się tym specjalny dział kadr i płac. Część pracodawców jednak samodzielnie prowadzi ewidencję czasu pracy i układa harmonogramy. Czy wiesz, jakie pułapki i błędy mogą narazić Cię na nieprzyjemności?

Dzięki stosowaniu układów zbiorowych, pracownicy mogą korzystać z dostosowanych do ich potrzeb warunków pracy. Układy zbiorowe (fr. Conventions Collectives) decydują we Francji o kształcie zatrudnienia w 98% przypadków.

Indywidualny rozkład czasu pracy jest stosowany wyłącznie na wniosek pracownika. Uwzględnia on specyfikę pracy dla konkretnej osoby. Jednakże nie we wszystkich systemach może być on stosowany.

Harmonogram czasu pracy określa indywidualny rozkład czasu pracy konkretnego pracownika lub poszczególnych grup pracowników w ustalonym dla nich okresie rozliczeniowym. Kiedy pracodawca ma obowiązek sporządzać harmonogram czasu pracy oraz co musi się w nim znaleźć?

Zdaniem pracodawców układy zbiorowe pracy powinny zastąpić w dużej mierze przepisy Kodeksu pracy. Kodeks miałby zawierać jedynie normy ogólne o charakterze ochronnym, a pozostałe kwestie regulowałyby układy zbiorowe.

Prawo dopuszcza dokonanie zmian w Zakładowym Układzie Zbiorowym Pracy. Można je wprowadzać jedynie poprzez przyjęcie przez strony układu Protokołu Dodatkowego. Co dzieje się w sytuacji, gdy jedna ze stron nie zgadza się na zawarcie Protokołu Dodatkowego?

Przepis art. 25 ustawy o związkach zawodowych przewiduje zwolnienie od pracy zawodowej w związku z pełnieniem funkcji związkowej poza zakładem pracy. W świetle tego unormowania pracownikowi powołanemu do pełnienia z wyboru funkcji związkowej poza zakładem pracy, jeżeli z wyboru wynika obowiązek wykonywania tej funkcji w charakterze pracownika (art. 25 ust. 1 ustawy o związkach zawodowych), przysługuje - na wniosek organizacji związkowej - prawo do urlopu bezpłatnego.

Ustalenia w układzie zbiorowym pracy pozostawia się zupełnej swobodzie stron. Ustawodawca nie nakłada na zakład pracy obowiązku zawarcia układu zbiorowego pracy. Zawarcie układu zależy jedynie od woli pracodawcy i zakładowej organizacji związkowej. Czego mogą dotyczyć ich ustalenia?

Wypowiedzenie układu zbiorowego pracy jest jednym ze sposobów jego rozwiązania. Zachowanie jakiej procedury jest konieczne dla zgodnego z prawem wypowiedzenia układu zbiorowego pracy z zachowaniem 3-miesięcznego okresu wypowiedzenia? Kiedy i w jaki sposób należy o tym poinformować Państwową Inspekcję Pracy? Jakie dokumenty muszą zostać sporządzone i podpisane przez strony? Czy należy podawać powody wypowiadania układu? O tym poniżej.

Nowelizacja czasu pracy, która obowiązuje od 23 sierpnia 2013 r., wprowadziła nowe regulacje dotyczące sporządzania rozkładów i harmonogramów czasu pracy. Obecnie rozkłady trzeba przygotowywać na co najmniej 1 miesiąc okresu rozliczeniowego i przedstawiać je pracownikom najpóźniej na 1 tydzień przed rozpoczęciem danego okresu rozliczeniowego. Jak sporządzać rozkłady i harmonogramy czasu pracy po zmianie przepisów od 23 sierpnia 2013 r.?

Planowanie czasu pracy po zmianach przepisów może przynosić korzyści. Od dziś pracodawcy mogą wydłużać okresy rozliczeniowe nawet do 12 miesięcy. Nowe przepisy pozwolą im lepiej spożytkować czas, za który płacą zatrudnionym, oraz uniknąć redukcji etatów w razie dekoniunktury.

Zawieszenie układu zbiorowego pracy, a co za tym idzie również niektórych uprawnień pracowniczych przez pracodawcę, jest możliwe w ściśle określonych przypadkach. Uprawnienie to, ma na celu umożliwienie przeprowadzenia procesów niezbędnych dla poprawy kondycji finansowej zakładu pracy.

Pracodawcy będą mogli wydłużać okresy rozliczeniowe czasu pracy do 12 miesięcy w każdym systemie czasu pracy. Dopuszczalne będzie również ustalenie dla pracowników ruchomego czasu pracy, który będzie pozwalał na naruszenie doby pracowniczej. Takie zmiany wprowadza nowelizacja Kodeksu pracy dotycząca czasu pracy, która wejdzie w życie od sierpnia 2013 r.

Elastyczny czas pracy przewiduje nowelizacja ustawy Kodeks pracy praz ustawy o związkach zawodowych, która weszła w życie z dniem 23 sierpnia 2013 r. Wprowadziła 12-miesięczne okresy rozliczeniowe czasu pracy oraz ruchomy czas pracy. Senat wprowadził do nowelizacji poprawki.

Układ zbiorowy pracy co do zasady wchodzi w życie z dniem zarejestrowania. Stronom układu przysługuje jednak uprawnienie do określenia innej daty, lecz nie może być to data poprzedzająca dzień rejestracji.

Układ zbiorowy pracy zawiera pracodawca z organizacją bądź organizacjami związkowymi. Połączenie i rozwiązanie organizacji zakładowych wpływa na zawarte układy zbiorowe pracy. Jak przekształcenia organizacyjne wypływają na obowiązywanie zakładowego układu zbiorowego pracy?

Układy zbiorowe pracy to dwustronne umowy zawierane przez partnerów społecznych. Kodeks pracy wyróżnia zakładowe i ponadzakładowe układy zbiorowe pracy zawierane odpowiednio pomiędzy pracodawcami i organizacjami pracodawców, a zakładowymi i ponadzakładowymi organizacjami związkowymi.

Kodeks pracy wyróżnia zakładowe układy zbiorowe pracy i ponadzakładowe układy zbiorowe pracy. Ponadzakładowy układ zbiorowy pracy zakładany jest przez właściwy statutowo organ ponadzakładowej organizacji związkowej oraz organ organizacji pracodawców.

Układy zbiorowe pracy można zmieniać. Dokonują tego strony układu za pomocą protokołów dodatkowych. Do protokołów należy stosować odpowiednio przepisy dotyczące układów.

Rozwiązanie układu zbiorowego pracy powoduje utratę jego mocy obowiązującej. Kodeks pracy wyróżnia 3 podstawowe rodzaje rozwiązania układu: zgodne oświadczenie stron, upływ okresu, na jaki został zawarty oraz upływ okresu wypowiedzenia.

Układy zbiorowe pracy są zupełnie dobrowolne. Zawierają je pracownicy reprezentowani przez zakładową bądź ponadzakładową organizację związkową oraz pracodawca bądź organizacja pracodawców. W celu ich zawarcia przeprowadza się rokowania.

Układ zbiorowy pracy zawiera reprezentacja pracowników z pracodawcą. Wyróżnia się zakładowy układ zbiorowy pracy oraz ponadzakładowy układ zbiorowy pracy. Układy określają zwykle warunki wynagradzania za pracę i przyznawanie innych świadczeń związanych z pracą.

Pracodawca przejmujący zakład pracy (lub jego część), w którym obowiązywał układ zbiorowy pracy ma obowiązek stosowania w odniesieniu do przejętych pracowników dotychczasowego układu. Zobowiązanie nałożone na nowego pracodawcę wygasa z upływem roku od dnia przejęcia zakładu pracy.

Odprawy przyznawane w związku z rozwiązaniem stosunku pracy mogą być różnicowane w porozumieniach pracodawców i związków zawodowych. Zróżnicowanie wysokości odpraw musi jednak być obiektywnie uzasadnione.

W związku z trudnościami ekonomicznymi na rynku pracy można zaobserwować tendencję firm do rozwiązywania układów zbiorowych pracy. Pracodawca, podejmując taką próbę, powinien liczyć się ze skutkami, jakie się z tym wiążą.

Jak pokazuje praktyka, przepisy ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych na tle różnych stanów faktycznych bywają niezwykle problematyczne. Każda ze stron, czy to związkowcy, czy to pracodawca stara się je interpretować z korzyścią dla siebie, co prowadzi w efekcie do wielu sporów.

W okresie od 1 stycznia 2011 r. do 7 października 2012 r. zgodnie z art. 130 § 21 Kodeksu pracy wymiaru czasu pracy nie obniżało święto przypadające w dniu wolnym od pracy z tytułu przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy – najczęściej były to soboty. Jednak w wyroku z 2 października br. (sygn. akt K 27/11, Dz.U. z 2012 r., poz. 1110) Trybunał Konstytucyjny uznał art. 130 § 21 Kodeksu pracy za niezgodny z konstytucyjną zasadą równości. Obecnie w sytuacji gdy święto pokrywa się z dniem wolnym z tytułu przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy, to obniża ono wymiar czasu pracy o 8 godzin. Aby zachować zasadę przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy, pracodawca ma obowiązek udzielić pracownikowi dnia wolnego w innym terminie.

Związek zawodowy może powołać przedstawiciela do pełnienia funkcji związkowej, np. negocjowania układu zbiorowego pracy. Wówczas delegatowi, na wniosek organizacji, na czas niezbędny do wykonania zadania przysługuje prawo do urlopu bezpłatnego.

W środę 15 sierpnia br. przypada święto Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. Z tego powodu w sierpniu 2012 r. pracownicy mogą mieć różne wymiary godzin do przepracowania.

Kilku naszych pracowników zatrudnionych w pełnym wymiarze czasu pracy świadczy pracę w równoważnym systemie czasu pracy (po 12 godzin) w 1-miesięcznym okresie rozliczeniowym, który odpowiada poszczególnym miesiącom kalendarzowym. Jeden z nich 31 maja br., który był dla niego dniem wolnym od pracy wynikającym z harmonogramu, został wezwany do pracy i pracował przez 12 godzin, przy czym nie był to dzień wolny wynikający z 5-dniowego tygodnia pracy. Jakie wynagrodzenie przysługuje pracownikowi za ten czas?

Pracownik może złożyć u pracodawcy wniosek o zastosowanie wobec niego indywidualnego rozkładu czasu pracy. Pracodawca powinien rozpatrzyć wniosek, jednak nie musi zgodzić się na zawarte w nim propozycje.

System skróconego tygodnia pracy jest to taki system czasu pracy, w którym dopuszczalne jest wykonywanie przez pracownika pracy przez mniej niż 5 dni w ciągu tygodnia, przy równoczesnym przedłużeniu dobowego wymiaru czasu pracy, nie więcej niż do 12 godzin, w okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 1 miesiąca.

W podstawowym systemie czasu pracy norma czasu pracy wynosi 8 godzin dziennie. Jednak w niektórych systemach norma ta może być zwiększona do 12 godzin, np. w przypadku zastosowania systemu skróconego tygodnia czasu pracy.

Zatrudniamy pracowników w biurze rachunkowym. W związku z tym, że ze względu na specyfikę pracy pracowników biura i indywidualne potrzeby klientów mamy problem z ustaleniem rozpoczynania godzin pracy, postanowiliśmy uelastycznić czas pracy tych pracowników. Chcemy wprowadzić tzw. ruchomy system czasu pracy, w którym umożliwilibyśmy pracownikom wybór godziny rozpoczynania pracy w poszczególnych dniach, wyznaczając jedynie przedział czasowy, w którym powinni przybyć do zakładu (między godz. 7.00 a 9.00). Czy możemy wprowadzić takie rozwiązanie w regulaminie pracy? Dowiedzieliśmy się bowiem, że może być ono zakwestionowane przez Państwową Inspekcję Pracy.

W naszej firmie obowiązuje 3-miesięczny okres rozliczeniowy, który trwa od 1 stycznia do 31 marca 2012 r. Chcemy wprowadzić zmianę do regulamin pracy, w którym sposób liczenia okresu rozliczeniowego zostanie ustalony jako: luty–kwiecień, maj–lipiec, sierpień–październik, listopad–styczeń. Jakie rozwiązanie dotyczące okresu rozliczeniowego zastosować w kwietniu br.? Jaki wpływ na sposób liczenia rocznego limitu godzin nadliczbowych ma wprowadzenie okresów rozliczeniowych na przełomie roku (tak jak w zaplanowanym nowym regulaminie)?

Kierowca zatrudniony przy przewozach materiałów szczególnie niebezpiecznych bardzo często pracuje – ze względu na specyfikę wykonywanych przewozów – w porze nocnej ustalonej dla wszystkich pracowników (u nas jest to czas między godz. 23.00 a 7.00). Zdecydowanie rzadziej wykonuje pracę w porze nocnej kierowców (od godz. 0.00 do godz. 4.00). Na podstawie jakich przepisów – Kodeksu pracy czy ustawy o czasie pracy kierowców – należy ustalić, czy pracownik jest pracownikiem pracującym w nocy?

Pracodawca, którego pracownicy wykonują pracę poza zakładem pracy, może rozważyć wprowadzenie dla nich zadaniowego systemu czasu pracy. W takim systemie pracodawca rozlicza pracownika z wykonanych zadań i nie musi rejestrować jego godzin pracy.

W rokowaniach dotyczących zawarcia układu zbiorowego pracy musi brać udział co najmniej jedna reprezentatywna organizacja związkowa. Za taką uważa się m.in. organizację będącą członkiem reprezentacyjnej ponadzakładowej organizacji związkowej.

Dłuższy niż miesięczny okres rozliczeniowy daje pracodawcy możliwość elastycznego planowania czasu pracy. Stosując taki okres, pracodawca nie jest związany wymiarami czasu pracy w poszczególnych miesiącach, lecz wymiarem obowiązującym w całym tym okresie.

Pracodawca może polecić pracownikowi wykonywanie pracy w godzinach nadliczbowych, gdy wynika to ze szczególnych potrzeb. Jednak taka praca powinna mieć charakter incydentalny, a liczba przepracowanych nadgodzin mieścić się w limicie określonym w Kodeksie pracy.

Harmonogramy czasu pracy, Układy zbiorowe

Zadaniowy czas pracy – elastyczna forma zatrudnienia. Sprawdź, kiedy i jak można ją stosować

7 ważnych zmian od 2025 r. Nowe prawo układów zbiorowych od 2025: nowe zasady negocjacji pracodawców i związków zawodowych. Kodeks pracy będzie krótszy, bez przepisów o UZP!

Harmonogramy pracy i przerwy: Zasady planowania czasu pracy

Układ zbiorowy pracy – kogo obowiązuje?

Czas pracy w 2021 – tabela wymiaru czasu pracy

Czas pracy w 2020 r. – tabela wymiaru czasu pracy

Kiedy pracodawca nie ma obowiązku tworzenia harmonogramu czasu pracy?

Kiedy udzielić dnia wolnego za święto 11 listopada 2017 r.

System przerywanego czasu pracy - kiedy można go zastosować, jak wprowadzić

Modyfikacja zasad wynagradzania pracowników

Błędy pracodawców związane z czasem pracy

Układy zbiorowe we Francji

Indywidualny rozkład czasu pracy na wniosek pracownika

Jak sporządzić harmonogram czasu pracy

Układy zbiorowe zamiast przepisów Kodeksu pracy

Dokonanie zmian w zakładowym układzie zbiorowym pracy

Zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy działacza związkowego wykonującego funkcje poza zakładem pracy

Ustalenia stron w układzie zbiorowym pracy

Wypowiedzenie układu zbiorowego pracy

Sporządzanie rozkładów i harmonogramów czasu pracy po zmianie przepisów

Planowanie czasu pracy po zmianach

Zawieszenie układu zbiorowego pracy

Jak zmienią się od sierpnia 2013 r. zasady rozliczania czasu pracy

Elastyczny czas pracy a poprawki Senatu

Układ zbiorowy pracy – wejście w życie

Układ zbiorowy pracy - połączenie i rozwiązanie organizacji zakładowych

Układy zbiorowe pracy – podstawowe informacje

Ponadzakładowy układ zbiorowy pracy – strony

Układ zbiorowy pracy – protokoły dodatkowe

Układ zbiorowy pracy - rozwiązanie

Układ zbiorowy pracy - rokowania

Układ zbiorowy pracy

Dotychczasowy układ zbiorowy pracy

Odprawy można różnicować

Skutki wypowiedzenia lub rozwiązania układu pracy

Nieprzedstawienie informacji o stanie liczebnym związku przez organizację związkową

Jak poprawnie ustalić czas pracy w grudniu 2012 r. po zmianie przepisów

Przedstawiciele związku zawodowego

W sierpniu 2012 r. pracownicy przepracują różną liczbę godzin

Jak wynagradzać za pracę w dniu harmonogramowo wolnym od pracy

Jak stosować indywidualny rozkład czasu pracy

Na czym polega praca w systemie skróconego tygodnia pracy

System skróconego tygodnia czasu pracy

Czy można zatrudniać pracowników w ruchomym systemie czasu pracy

Jak dokonać zmiany okresów rozliczeniowych

Czas pracy kierowcy - praca w porze nocnej

Zasady zatrudniania w zadaniowym czasie pracy

Uprawnienia reprezentatywnych organizacji związkowych

Dlaczego warto wprowadzić długi okres rozliczeniowy

Kiedy pracownik może odmówić pracy w godzinach nadliczbowych