REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy działacza związkowego wykonującego funkcje poza zakładem pracy

Wojewódka i Wspólnicy Sp. k. Kancelaria Prawa Pracy
Warszawska kancelaria specjalizująca się wyłącznie w pomocy pracodawcom w zakresie zbiorowego i indywidualnego prawa pracy oraz świadczeń pracowniczych
Zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy działacza związkowego. /Fot. Fotolia
Zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy działacza związkowego. /Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Przepis art. 25 ustawy o związkach zawodowych przewiduje zwolnienie od pracy zawodowej w związku z pełnieniem funkcji związkowej poza zakładem pracy. W świetle tego unormowania pracownikowi powołanemu do pełnienia z wyboru funkcji związkowej poza zakładem pracy, jeżeli z wyboru wynika obowiązek wykonywania tej funkcji w charakterze pracownika (art. 25 ust. 1 ustawy o związkach zawodowych), przysługuje - na wniosek organizacji związkowej - prawo do urlopu bezpłatnego.

Grzegorz Trejgel - radca prawny w Kancelarii Prawa Pracy „Wojewódka i Wspólnicy” Sp. k.

REKLAMA

Autopromocja

Powyższe oznacza po pierwsze, iż z tych uprawnień może skorzystać jedynie pracownik zatrudniony w określonym zakładzie pracy. Jeśli chodzi o prawo do urlopu bezpłatnego to prawo to przysługuje jedynie takiemu pracownikowi, który został wybrany do pełnienia określonej funkcji w związku zawodowym i z wyboru tego wynika obowiązek świadczenia pracy. W tym przypadku chodzi jedynie o nawiązanie stosunku pracy z wyboru w wewnętrznych strukturach organizacji związkowej. Podstawą takiego wyboru i nawiązania stosunku pracy jest statut związku zawodowego, jego wewnętrzne uchwały, postanowienia statutowych władz związku  lub normy zwyczajowe. Przy czym istotne jest aby w momencie wyboru, działacz związkowy posiadał świadomość obowiązku realizowania zadań wynikających z powierzonej funkcji w ramach zatrudnienia wynikającego ze stosunku pracy. (tak też Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 października 2004 r., sygn. akt: I PK 599/03).

Takie rozumienie art. 25 ust. 1 ustawy o związkach zawodowych potwierdza treść § 1 ust. 1 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 11 czerwca 1996 r. w sprawie trybu udzielania urlopu bezpłatnego i zwolnień od pracy pracownikom pełniącym z wyboru funkcje w związkach zawodowych oraz zakresu uprawnień przysługujących pracownikom w czasie urlopu bezpłatnego i zwolnień od pracy, który stanowi, iż  z wnioskiem o udzielenie urlopu bezpłatnego w celu pełnienia z wyboru funkcji związkowej poza zakładem pracy, jeżeli z wyboru wynika obowiązek wykonywania tej funkcji w charakterze pracownika, może wystąpić do pracodawcy organizacja związkowa, w której pracownik ma pełnić daną funkcję.

Granice ochrony związkowca

REKLAMA

Wzmiankowane rozporządzenie reguluje tryb udzielania zwolnienia od pracy zawodowej na okres pełnienia funkcji poza zakładem pracy. Zgodnie z § 1 ust. 1 z wnioskiem może wystąpić jedynie ta organizacja związkowa, w której pracownik ma pełnić daną funkcję, co oznacza, iż z takim wnioskiem występuje określony szczebel organizacji związkowej a nie zakładowa organizacja związkowa działająca u pracodawcy. Przepisy ustawy o związkach zawodowych ani rozporządzenia nie wskazują o jaką organizację chodzi. W konsekwencji może być to każda organizacja pozazakładowa funkcjonują w określonej strukturze związku zawodowego. Z wnioskiem należy wystąpić w ciągu 14 dni przed proponowanym terminem rozpoczęcia urlopu bezpłatnego, wskazując okres, na jaki ma być on udzielony (§ 1 ust. 2 rozporządzenia w sprawie trybu…). Pracodawca ma obowiązek udzielić urlopu bezpłatnego na okres wskazany przez organizację związkową – tj. okres udzielenia mandatu z którego wynika obowiązek świadczenia pracy na rzecz związku zawodowego z wyboru. Przy czym udzielenie urlopu bezpłatnego w innym terminie może nastąpić jedynie z ważnych przyczyn, na podstawie porozumienia pracodawcy z organizacją związkową (§ 1 ust. 3 rozporządzenia w sprawie trybu…). Pracodawca nie ma możliwości odwołania takiego pracownika z urlopu. Zarówno odmowa udzielenia urlopu jak i odwołanie z niego pracownika należy potraktować jako utrudnianie wykonywania działalności związkowej podlegające odpowiedzialności karnej na podstawie art. 35 ust. 1  pkt 2) ustawy o związkach zawodowych.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Ponadto pracownik może domagać się przed Sądem pracy zobowiązania pracodawcy do udzielenia zwolnienia (podobnie wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 czerwca 1996 r., sygn. kat: I PRN 37/96).

Przepisy nie wskazują w jakiej formie powinien być taki wniosek złożony, jednakże dla celów dowodowych powinien być złożony na piśmie. Ponadto zgodnie z art. 25 ust. 11 ustawy o związkach zawodowych pracownikowi, który po urlopie bezpłatnym stawi się do pracy w przewidzianym terminie okres urlopu bezpłatnego wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze. Natomiast w okresie trwania urlopu bezpłatnego pracownik zachowuje prawo do umundurowania oraz do korzystania z lokalu mieszkalnego lub innego pomieszczenia mieszkalnego, zajmowanego przed urlopem bezpłatnym, jeżeli pracodawca jest uprawniony do określania warunków zajmowania przez pracowników takiego lokalu lub pomieszczenia oraz zachowuje prawo do świadczeń wynikających z tytułu zatrudnienia u pracodawcy udzielającego zwolnienia, zgodnie z przepisami określającymi zasady przyznawania takich świadczeń (§ 3, § 8 rozporządzenia w sprawie trybu…).

Forum Kadry

W przypadku wygaśnięcia mandatu zgodnie z § 2 rozporządzenia w sprawie trybu… organizacja związkowa, na której wniosek pracownikowi udzielono urlopu bezpłatnego, powinna niezwłocznie zawiadomić pracodawcę o wygaśnięciu mandatu pracownika. Wtedy stosuje się odpowiednio przepis art. 74 Kodeksu pracy, który stanowi że pracownik pozostający w związku z wyborem na urlopie bezpłatnym ma prawo powrotu do pracy u pracodawcy, który zatrudniał go w chwili wyboru, na stanowisko równorzędne pod względem wynagrodzenia z poprzednio zajmowanym, jeżeli zgłosi swój powrót w ciągu 7 dni od rozwiązania stosunku pracy z wyboru. Niedotrzymanie tego warunku powoduje wygaśnięcie stosunku pracy, chyba że nastąpiło z przyczyn niezależnych od pracownika. Ponadto należy podnieść, iż niezależnie od obowiązku organizacji związkowej pracownik ma obowiązek w terminie 7 dni od wygaśnięcia mandatu skutkującego rozwiązaniem stosunku pracy w strukturze związku zawodowego zgłosić swój powrót do pracy. Zaniechanie tego obowiązku będzie skutkowało wygaśnięciem stosunku pracy u pracodawcy (tak też Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 4 kwietnia 2002 r., sygn. akt: I PKN 233/01). Taka sytuacja ma miejsce w przypadku gdy działacz związkowy nie został wybrany do pełnienia funkcji na koleją kadencję. Jeżeli doszło do ponownego wyboru nie jest konieczne zgłaszanie gotowości do pracy w terminie 7 dni od wygaśnięcia poprzedniego mandatu i można żądać udzielenia urlopu bezpłatnego na następny okres. Jednakże organizacja związkowa ma obowiązek poinformować pracodawcę w odpowiednim wyprzedzeniem o wyborze pracownika (tak też wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 października 2004 r., sygn. akt: I PK 599/03). Z ostrożności powinien być to termin 14 dni przed rozpoczęciem kolejnej kadencji z uwagi na to, że zazwyczaj wybory do władz związku odbywają się wcześniej jeszcze w trakcie trwania poprzednich kadencji działaczy związkowych.

Czy zwolnienie byłego prezesa zarządu musi być konsultowane ze związkami

Stan prawny: 24 lipca 2014 roku
Podstawa prawna: ustawa z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11 czerwca 1996 r. w sprawie trybu udzielania urlopu bezpłatnego i zwolnień od pracy pracownikom pełniącym z wyboru funkcje w związkach zawodowych oraz zakresu uprawnień przysługujących pracownikom w czasie urlopu bezpłatnego i zwolnień od pracy

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
36 dni urlopu wypoczynkowego dla konkretnej grupy pracowników w 2025 r. Zmian nie przyniesie również 2026 r.

20 dni lub 26 dni to standardowy wymiar urlopu wypoczynkowego. W przypadku sporej grupy pracowników wymiar urlopu wynosi 30 dni lub 36 dni. Komu przysługuje tyle dni urlopu? Jakie warunki muszą zostać spełnione?

Koniec z tymi pytaniami: Ile chciałaby Pani/Pan zarabiać? A jakie były zarobki w poprzedniej firmie? Kodeks pracy w 2025 r. na to nie pozwoli. Już w ofercie pracy trzeba podać ile zarobi pracownik

Koniec z tabu o wynagrodzeniach! Jak wielu z nas musiało się zastanowić jaką kwotę wpisać w polu: Ile chciałaby Pani/Pan zarabiać? kiedy braliśmy udział w procesie rekrutacji. Już nie będziemy mieli takich wątpliwości (czy za dużo czy za mało podałam/em) bo ustawodawca unijny nakłada na Polskę obowiązek dostosowania Kodeksu pracy do przepisów unijnych. Stanie się to już w 2025 r. albo 2026 r., bo w Sejmie jest projekt.

300 plus dla tej grupy emerytów. Kiedy złożyć wniosek na 2025 r.

Od 1 marca 2025 r. ryczałt energetyczny zostanie zwaloryzowany. Uprawnieni emeryci i renciści otrzymają świadczenie w wysokości 312,71 zł.

30000 zł kary za umowę zlecenia z własnym pracownikiem

Nie można zastępować umów o pracę umowami zlecenia. Mimo to zdarza się, że pracodawcy zastępują umowy o pracę umowami zlecenia lub traktują je jak uzupełnienie stosunku pracy, co może być potraktowane jako próba obejścia prawa. Za takie praktyki grozi kara grzywny do 30000 zł.

REKLAMA

Redaktor do Portalu Infor.pl

Do naszego zespołu poszukujemy kreatywnej i zaangażowanej osoby na stanowisko Dziennikarza Portalu Internetowego.

Seniorzy masowo składają wnioski o świadczenie. Ile wyniesie renta wdowia i kto może ją otrzymać? [kalkulator i ankieta ZUS]

Nie słabnie zainteresowanie tzw. rentą wdowią. W całym kraju do ZUS wpłynęło 353 tys. wniosków o rentę wdowią. Nie ma powodu się śpieszyć – nie ma znaczenia, czy wniosek wpłynie do ZUS dzisiaj, czy za miesiąc – renta będzie przyznawana i wypłacana dopiero od lipca 2025 r.

800 plus przysługuje na każde dziecko – czy także na ukraińskie?

Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozpoczął przyjmowanie wniosków o 800 plus na nowy okres świadczeniowy. W ciągu pierwszych dziesięciu dni lutego 1,6 mln osób złożyło wnioski o świadczenie wychowawcze. Złożone dokumenty dotyczyły 2,4 mln dzieci.

Składki ZUS żołnierzy zawodowych i funkcjonariuszy służb mundurowych zwolnionych ze służby. Kto i kiedy powinien płacić?

Zakład Ubezpieczeń Społecznych udzielił kompleksowych wyjaśnień odnośnie trybu i zasad płacenia składek na ubezpieczenia społeczne do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, zwolnionych ze służby żołnierzy zawodowych i funkcjonariuszy innych służb mundurowych (np. policjantów, strażników granicznych, strażaków PSP).

REKLAMA

Od szybkiej kawy do wartościowego posiłku. Czyli nowoczesne benefity żywieniowe

Rynek pracy od kilku lat redefiniuje priorytety. Gdy dynamika kosztów życia łączy się z rosnącą świadomością pracowników, benefity stają się nie tylko dodatkiem do wynagrodzenia, lecz także kluczowym narzędziem motywacji i lojalności. Dane zawarte w raporcie Benefit Trendbook 2025, zrealizowanym przez Pluxee, pokazują, że aż 88 proc. pracowników oczekuje, by świadczenia wspierały codzienne wydatki, a dla 82 proc. stanowią one sposób na realizację drobnych przyjemności dla siebie i bliskich. W tej rzeczywistości karta na lunch finansowana przez pracodawcę staje się jednym z najbardziej uniwersalnych i elastycznych rozwiązań.

Komunikat PFRON: Przedłużanie orzeczeń o stopniu niepełnosprawności [refundacja składek, dofinansowanie do wynagrodzenia]

Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych przypomina o możliwości przedłużania orzeczeń miejskich, powiatowych lub wojewódzkich zespołów ds. orzekania o niepełnosprawności. Chodzi o orzeczenia, które wygasły 30 września 2024 r. lub później.

REKLAMA