Tematy - Wynagrodzenie, Orzecznictwo SN - INFOR.PL

Umowa o dzieło jest jedną z najpopularniejszych umów zawieranych pomiędzy pracownikami a pracodawcami. Wynagrodzenie stanowi drugi jej podstawowy element, gdyż umowa ta została ukształtowana w kodeksie cywilnym jako umowa z natury swej odpłatna.

Na mocy umowy zlecenia przyjmujący zlecenie (zleceniobiorca) zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie (zleceniodawcy). Zlecenie jest najczęściej odpłatne. Kodeks cywilny zakłada, że umowa zlecenia jest z reguły umową odpłatną. Za wykonanie zlecenia zleceniobiorcy należy się wynagrodzenie, chyba że co innego wynika z umowy lub z okoliczności. Należy zatem przyjąć, na podstawie zresztą Kodeksu cywilnego, że umowa zlecenie może być także nieodpłatna.

Status pracodawcy może posiadać wyodrębniony finansowo i organizacyjnie oddział firmy, jeżeli samodzielnie zatrudnia pracowników.

Możliwość zmiany ustalonego w umowie o dzieło wynagrodzenia za wykonanie dzieła zależy od tego, w jaki sposób strony umowy określiły wynagrodzenie. Kodeks rozróżnia w tym zakresie między ryczałtowym wynagrodzeniem a kosztorysowym określeniem wynagrodzenia.

Pracodawca bez obaw może powołać się na utratę zaufania jako przyczynę rozwiązania umowy o pracę z pracownikiem. Wystarczy, że racjonalnie uzasadni swoją decyzję i np. wykaże niesumienność pracownika.

Wbrew pozorom często dochodzi do sytuacji, kiedy pracodawca źle obliczy wynagrodzenie swojego pracownika. Czy w takiej sytuacji może je odzyskać?

Pracownicy przechodzący do nowego pracodawcy na zasadzie art. 23(1) Kodeksu pracy w warunkach, gdy regulamin wynagradzania u tego pracodawcy jest mniej korzystny od dotychczas obowiązującego ich regulaminu, zachowują uprawnienia w zakresie treści stosunku pracy i warunków wynagradzania do czasu upływu okresu ich wypowiedzenia.

Zbyt duże ustępstwa pracownika w ugodzie zawartej z pracodawcą mogą spowodować uznanie ugody za bezskuteczną (wyrok Sądu Najwyższego z 29 czerwca 2010 r., I PK 51/10).

Klauzula o zrzeczeniu się przez pracownika wszelkich roszczeń od pracodawcy zawarta w porozumieniu stron o rozwiązaniu umowy o pracę jest nieważna.

O wykonywaniu funkcji kierownika średniego szczebla decyduje zakres prac i obowiązków, a nie to, czy komórka, którą dana osoba kieruje, jest w formalny sposób wyodrębniona albo czy ma ona określoną rangę w zakładzie pracy.

Pracownik, który nie przyczynił się w żaden sposób do wypłaty nienależnego wynagrodzenia za pracę, co do zasady nie musi liczyć się z obowiązkiem zwrotu tego typu płatności ze stosunku pracy. Bez znaczenia jest też fakt późniejszego poinformowania przez pracodawcę o nienależnej wypłacie (wyrok Sądu Najwyższego z 8 czerwca 2010 r., I PK 31/10).

Dla ważności wypowiedzenia nie ma znaczenia długość okresu między reorganizacją pracodawcy a wypowiedzeniem z tego tytułu umowy o pracę. Jednak wypowiedzenie powinno być złożone nie wcześniej niż po podjęciu stosownych decyzji w sprawie reorganizacji przez organ nadzorczy osoby prawnej – spółki (wyrok Sądu Najwyższego z 19 stycznia 2010 r., I PK 163/09).

Członek zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością może wykonywać swoje obowiązki na podstawie umowy o zarządzanie na podstawie, której menedżer mający zarządzać spółką nabywa kompetencje do prowadzenia i reprezentowania spółki przez oznaczony w umowie czas. Takie umowy, określane jako kontrakty menedżerskie, często rodzą problemy w kwestiach prawnych i podatkowych. Jak należy traktować kontrakt menedżerski członka zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością?

Zgoda pracownika poszerza przedmiotowy zakres możliwości dokonywania przez pracodawcę potrąceń należności z tytułu wynagrodzenia pracowniczego.

Jednym z podstawowych obowiązków pracodawcy jest terminowe i prawidłowe wypłacanie wynagrodzenia. Niewypłacenie wynagrodzenia pracownikowi stanowi wykroczenie przeciwko prawom pracownika.

1 kwietnia zwróciłem się do pracodawcy z wnioskiem o rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron. Pracodawca przystał na moją propozycję w związku z czym, stosunek pracy ustał tego samego dnia. Kilka dni później dowiedziałem się, iż wszyscy pracownicy zatrudnieni w firmie, w której pracowałem otrzymali podwyżki wynagrodzenia z mocą wsteczną od 1 stycznia. Czy w sytuacji gdy nie jestem już pracownikiem, mój były zakład pracy powinien wypłacić mi podwyżkę?

Zgodnie z kodeksem pracy, wypłaty wynagrodzenia za pracę dokonuje się co najmniej raz w miesiącu. Tak więc odejście od tej zasady może nastąpić jedynie na rzecz ustalenia częstszych wypłat.

Sposób wypłaty wynagrodzenia pracownikom może normować układ zbiorowy pracy, regulamin wynagrodzenia bądź indywidualnie umowa o pracę. Jeżeli takie uregulowania obowiązują u danego pracodawcy to nimi w pierwszej kolejności należy się kierować.

Zgodnie z podstawową zasadą prawa pracy pracownik nie może przenieść prawa do wynagrodzenia na inną osobę, a ewentualną umowę, za pomocą której pracownik rozporządził prawem do wynagrodzenia należy uznać za nieważną.

Pracownik w marcu tego roku pracował sześć dni po 9 godzin na dobę, tj. przepracował 6 godzin nadliczbowych. Czy pracownik w takiej sytuacji powinien wystąpić z wnioskiem o udzielenie w zamian czasu wolnego, czy też pracodawca może swobodnie zadecydować, czy udzieli pracownikowi czasu wolnego, czy też wypłaci dodatek za czas przepracowany w nadgodzinach?

Zgodnie z Kodeksem pracy, pracodawca ma obowiązek wypłacać pracownikowi wynagrodzenie w miejscu, terminie i czasie określonych w regulaminie pracy lub w innych przepisach prawa pracy. Zasadniczo wynagrodzenie powinno być wypłacane do rąk pracownika. Istnieje jednak możliwość jego przekazywanie na konto bankowe.

Co do zasady wypłata wynagrodzenia jest dokonywana w formie pieniężnej. Przepisy prawa umożliwiają jednak pewne odstępstwa od tej zasady.

Powierzenie innych obowiązków niż wskazane w umowie na okres dłuższy niż 3 miesiące za zgodą pracownika powoduje faktyczną zmianę treści umowy o pracę. Zmiana uprawnień przez pracodawcę, np. cofnięcie dodatku do wynagrodzenia, jest dopuszczalna tylko za wypowiedzeniem (wyrok Sądu Najwyższego z 14 stycznia 2010 r., I PK 155/09).

Pracodawca może zobowiązać pracownika do pozostawania poza normalnymi godzinami pracy w gotowości do wykonywania pracy wynikającej z umowy o pracę w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym przez pracodawcę. Taka sytuacja określana jest mianem dyżuru. Jakie są obowiązki i prawa związane z dyżurem?

W przypadku zwolnienia pracownika z obowiązku świadczenia pracy powstaje kwestia wypłacenia takiemu pracownikowi wynagrodzenia. Jak zatem naliczyć takie wynagrodzenie?

Pracodawca odpowiada za dopuszczenie pracownika bez prawidłowego orzeczenia lekarskiego do pracy tylko wówczas, gdy wie, że badanie przeprowadzono nieprawidłowo, a nieprawidłowości te są widoczne (wyrok Sądu Najwyższego z 8 czerwca 2010 r., I PK 29/10).

Zgodnie z art. 63(1) § 1 kodeksu pracy, z dniem śmierci pracownika stosunek pracy wygasa. Trzeba pamiętać, że w takiej sytuacji kodeks w szczególny sposób reguluje sytuację praw majątkowych pracownika po jego śmierci, gdyż zgodnie z Kodeksem cywilnym do spadku nie należą m.in. prawa, które z chwilą śmierci przechodzą na określone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami.

Wydatkowanie środków funduszu socjalnego zgodnie z przepisami ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych oraz postanowieniami regulaminu funduszu, ale bez porozumienia ze związkami zawodowymi nie jest naruszeniem ustawy o zfśs. Pracodawca nie ma więc obowiązku zwrotu wydatkowanych środków do funduszu (wyrok Sądu Najwyższego z 11 maja 2010 r., II PK 234/09).

Obecnie zatrudniam 15 osób. Z uwagi na charakter i rodzaj zawartych z moimi kontrahentami umów, korzystniej byłoby dla mnie wypłacać wynagrodzenie raz na dwa miesiące, w takich bowiem okresach sam otrzymuję swoje pieniądze. Czy jednak nie będę w ten sposób łamał przepisów prawa pracy?

Wynagrodzenie za pracę to jedno z podstawowych praw pracownika. Podstawowe zasady jego wypłacania określa Kodeks pracy, w kwestii waluty w której będzie ono wypłacane, należy zajrzeć do Kodeksu cywilnego.

Kodeks pracy wyraża ogólną zasadę, że wynagrodzenie należy się pracownikowi za wykonaną pracę lub przepracowany okres, zazwyczaj z dołu. Są jednak sytuacje, kiedy pracownik nie świadczy pracy a pracodawca i tak zobowiązany jest do zapłaty wynagrodzenia.

W pojęciu wynagrodzenia mieszczą się wszelkie świadczenia należne od pracodawcy pracownikowi za świadczoną przez niego pracę. Wynagrodzenie jest ustalane w pieniądzu, ale nie wyklucza to świadczeń w naturze ustalanych na ogół jako uzupełnienie wynagrodzenia w pieniądzu.

Oczywiste jest, że nic tak nie motywuje pracownika do pracy, jak dodatkowe pieniądze wypłacone w postaci premii lub nagrody. W czasach kryzysu pracodawcy szukają jednak innych metod premiowania, które mają szansę się sprawdzić.

Pracodawca nie może ustalać miejsca pracy jako pewnego obszaru pracownikom innym niż pracownicy „mobilni”, np. handlowcy, serwisanci.

Przyjmuje się, iż obowiązujący pracownika zatrudnionego na cały etat wymiar czasu pracy wynosi 8 godzin dziennie i 40 godzin w tygodniu. Przekroczenie tych limitów oznacza pracę w godzinach nadliczbowych, za które należy się wynagrodzenie bądź czas wolny.

Zgodnie z Kodeksem pracy, pora nocna obejmuje 8 godzin między godzinami 21.00 a 7.00. Inaczej kwestia ta jest uregulowana chociażby w Kodeksie karnym, gdzie pora nocna przypada na godziny pomiędzy 22.00 a 6.00 rano.

Praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy, a także praca wykonywana ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy, stanowi pracę w godzinach nadliczbowych.

Systemy, rozkłady czasu pracy i okresy rozliczeniowe powinny być przede wszystkim ustalane w układach zbiorowych pracy (ponadzakładowych lub zakładowych) lub w regulaminie pracy.

W przypadku rozwiązania stosunku pracy pracownikowi należy się nie tylko ekwiwalent za urlop, ale także ekwiwalent za przepracowane godziny nadliczbowe.

Pracodawca może zobowiązać pracownika do pozostawania poza normalnymi godzinami pracy w gotowości do wykonywania pracy wynikającej z umowy o pracę w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym przez pracodawcę. Mowa w takim wypadku oczywiście o dyżurze.

Pracującym w nocy jest pracownik, którego rozkład czasu pracy obejmuje w każdej dobie co najmniej 3 godziny pracy w porze nocnej ustalonej w układzie zbiorowym, regulaminie pracy czy w obwieszczeniu lub który w okresie rozliczeniowym pracuje w nocy co najmniej przez 1/4 obowiązującego go czasu pracy.

Kwestię ochrony informacji o wysokości wynagrodzenia pracownika należy rozważać w dwóch płaszczyznach. Informacje te stanowią bowiem dobro osobiste pracownika w rozumieniu przepisów kodeksu cywilnego, a także dane osobowe w rozumieniu ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych.

Wynagrodzenie jest koniecznym elementem stosunku pracy, jego wypłata należy do podstawowych obowiązków pracodawcy. Ma on obowiązek terminowego i prawidłowego wypłacania wynagrodzenia.

Zgodnie z podstawową zasadą kodeksu pracy wynagrodzenie przysługuje pracownikowi za pracę, która została wykonana. Kodeks przewiduje także, że praca powinna być wykonana w sposób sumienny i staranny.

W przypadku zwolnienia pracownika z obowiązku świadczenia pracy powstaje kwestia wypłacenia takiemu pracownikowi wynagrodzenia. Zasadniczo wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną. Za czas niewykonywania pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia tylko wówczas, gdy przepisy prawa pracy tak stanowią.

Wynagrodzenie najczęściej składa się z części stałej i części ruchomej. Część stałą wynagrodzenia stanowią płaca zasadnicza oraz stałe dodatki, natomiast część ruchoma jest uzależniona od ilości pracy, sposobu jej wykonywania oraz osiągniętych efektów. Ruchomą część wynagrodzenia najczęściej stanowią premie, nagrody lub prowizje.

Likwidacja pracodawcy oznacza zakończenie kadencji społecznych inspektorów pracy. Jeżeli byli inspektorzy zostaną przejęci przez nowego pracodawcę, wówczas przez rok od daty zakończenia kadencji ich stosunek pracy u nowego pracodawcy pozostaje pod szczególną ochroną (wyrok Sądu Najwyższego z 16 marca 2010 r., II PK 191/09).

Uzyskanie świadczeń z ubezpieczenia chorobowego wyklucza możliwość dochodzenia od pracodawcy wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy spowodowanego bezprawnym rozwiązaniem stosunku pracy (wyrok Sądu Najwyższego z 7 stycznia 2010 r., II PK 164/09).

Wynagrodzenie, Orzecznictwo SN

Wynagrodzenie przy umowie o dzieło - porada

Wynagrodzenie przy umowie zlecenie - porada

Zakład czy oddział – kto jest pracodawcą

Zmiana wynagrodzenia określonego w umowie o dzieło - porada

Przejęcie pracowników skutkuje ich zatrudnieniem

Kiedy można rozwiązać umowę z powodu utraty zaufania do pracownika

Jak odzyskać nadpłacone wynagrodzenie?

Czy należy zmienić regulamin wynagradzania w sytuacji przejścia zakładu pracy?

Czy w ugodzie kończącej spór między pracownikiem a pracodawcą świadczenia obu stron muszą być tej samej wartości

Zrzeczenie się roszczeń pracowniczych jest nieważne

Elementy decydujące o sprawowaniu funkcji kierowniczej

Czy pracownik, który otrzymał nienależne wynagrodzenie, jest zobowiązany do jego zwrotu

Kiedy można złożyć wypowiedzenie umowy o pracę, którego przyczyną jest reorganizacja pracodawcy

Jak należy traktować wynagrodzenie członka zarządu zatrudnionego w oparciu o kontrakt menedżerski?

Zgoda pracownika na dokonywanie potrąceń z wynagrodzenia

Konsekwencje nieterminowej wypłaty wynagrodzenia

Podwyżki wynagrodzenia przyznawane za okres wsteczny

Termin wypłaty wynagrodzenia pracowniczego

Potwierdzenie odbioru wynagrodzenia pracowniczego

Wynagrodzenie do rąk współmałżonka

Czas wolny w zamian za godziny przepracowane ponad normę

Sposoby wypłaty wynagrodzenia pracowniczego

Forma wypłaty wynagrodzenia pracowniczego

Czy do zmiany warunków płacowych konieczne jest wypowiedzenie zmieniające

Jakie są obowiązki i prawa związane z dyżurem pracownika?

Czy można wypłacić wynagrodzenie w przypadku zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy?

W jakim zakresie pracodawca odpowiada za przeprowadzenie badań okresowych

Śmierć pracownika a prawo spadkowe

Czy można przyznawać świadczenia socjalne bez zgody związków zawodowych

Czy można wypłacać wynagrodzenie raz na dwa miesiące?

Czy można wypłacać wynagrodzenie w euro?

Czy wynagrodzenie przysługuje tylko za pracę wykonaną?

Jakie są rodzaje wynagrodzenia?

Opieka medyczna jako bezgotówkowy system motywowania

Obszar jako miejsce pracy

Wynagrodzenie za godziny nadliczbowe (art. 151(1))

Praca w porze nocnej (art. 151(7))

Praca w godzinach nadliczbowych (art. 151)

Nadgodziny w dniu wolnym od pracy (art. 151(3))

Jak się ustala systemy i rozkłady czasu pracy? (art. 150)

Ekwiwalent za nadgodziny (art. 151(6))

Dyżur (art. 151(5))

Dodatek za pracę w porze nocnej (art. 151(8))

Ochrona informacji dotyczących wynagrodzenia pracownika

Zasady ochrony wynagrodzenia za pracę

Wynagrodzenie za pracę wadliwą

Zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy a wynagrodzenie

Z czego składa się wynagrodzenie?

Społeczny inspektor pracy jest chroniony przed zwolnieniem

Czy pracownikowi przywróconemu do pracy przysługuje wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy, jeżeli za ten sam okres otrzymał zasiłek z ZUS