Kiedy można zwolnić pracownika z powodu choroby

Pracodawca, aby zapewnić normalny tok pracy zakładu, musi zatrudnić inną osobę w celu zastępstwa nieobecnego pracownika lub okresowo zwiększyć obowiązki innych pracowników. Może powstać również konieczność zlecania pracy w godzinach nadliczbowych, zmiany planów urlopów czy korekty w pracy zmianowej poszczególnych pracowników. Powoduje to także dla pracodawcy dodatkowe koszty, np. obowiązek wypłaty pracownikom dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych.

Przyjmuje się, że nieprzewidziane, długotrwałe i powtarzające się nieobecności pracownika w pracy, wymagające od pracodawcy zmian organizacyjnych (np. wyznaczenia zastępstw) i pociągające za sobą wydatki na zatrudnienie pracowników w godzinach nadliczbowych lub innych osób na podstawie umów-zleceń mogą stanowić uzasadnioną przyczynę wypowiedzenia umowy o pracę, chociażby były niezawinione przez pracownika i formalnie usprawiedliwione. (...) Istotą i celem stosunku pracy jest bowiem zatrudnianie pracownika po to, aby pracodawca – płacąc mu wynagrodzenie – mógł na niego liczyć i prowadzić zamierzoną działalność. Częste i długotrwałe nieobecności w pracy są sprzeczne z tym celem (wyrok SN z 4 grudnia 1997 r., I PKN 422/97).

Trzeba jednak zaznaczyć, że każdy przypadek wypowiedzenia umowy o pracę z powodu choroby powinien być oceniany indywidualnie. Zdarza się bowiem, że wypowiedzenie z powodu długotrwałej niezdolności pracownika do pracy może okazać się – w danych okolicznościach faktycznych – sprzeczne z zasadami współżycia społecznego (art. 8 k.p.). Wskazał na to Sąd Najwyższy w wyroku z 21 stycznia 2003 r., uznając, że jakkolwiek długotrwałe nieobecności pracownika spowodowane chorobą mogą uzasadniać wypowiedzenie umowy o pracę, to jednak takie wypowiedzenie może być uznane za sprzeczne z zasadami współżycia społecznego w sytuacji, gdy dotyczy długoletniego pracownika nienagannie wykonującego dotąd swoje obowiązki pracownicze (I PK 96/02).

Podobnie wypowiedział się Sąd Najwyższy w wyroku z 6 listopada 2001 r., przyjmując, że pracodawca, który jest przedsiębiorcą, powinien organizować swą działalność gospodarczą, biorąc pod uwagę nieuchronność nieobecności pracowników spowodowanych chorobami, urlopami i innymi usprawiedliwionymi przyczynami. Wypowiedzenie umowy o pracę z uwagi na nieobecności pracownika spowodowane chorobą może być uznane za uzasadnione tylko wówczas, gdy pracodawca wykaże ich związek z naruszeniem jego istotnych interesów (I PKN 449/00).