Tematy - Prawa pracodawcy, Prawa pracownika - INFOR.PL

Stosunek pracy na podstawie powołania podlega w zasadzie przepisom, które regulują umowny stosunek pracy, czyli taki który powstał na podstawie umowy o pracę. Z pewnymi jednak wyjątkami.

Zgodnie z konstrukcją prawną odwołania równoznacznego z wypowiedzeniem umownego stosunku pracy pracownik może zostać pozbawiony stanowiska wcześniej niż upłynie okres wypowiedzenia.

Powołanie, jak każda inna forma powstania stosunku pracy, musi spełniać pewne określone prawem przesłanki, aby było ważne i zgodne z prawem.

Umowa o zakazie konkurencji jest zawierana pomiędzy pracodawcą i pracownikiem, która ma na celu uniemożliwienie pracownikowi pracy w firmie konkurencyjnej, często w zamian za pewne wynagrodzenie, szczególnie jeżeli dotyczy także okresu po rozwiązaniu stosunku pracy.

Umowa o pracę jest podstawowym dokumentem, który podpisują pracownik i pracodawca w celu nawiązania stosunku pracy. Warto jednak wiedzieć, że w praktyce dopuszcza się także inny sposób zawarcia umowy.

Często spotykamy się z sytuacją, kiedy pracodawca żąda od osoby przyjmowanej do pracy zaświadczenia o niekaralności. Czy takie działanie jest zgodne z prawem?

Większość umów o pracę może zostać rozwiązana z zachowaniem określonego w przepisach prawa okresu wypowiedzenia. Umowa o pracę może także zostać rozwiązana.

Kwestionariusz osobowy to formularz, którego wypełnienia może żądać pracodawca od osoby starającej się o pracę, lub od pracownika.

Pracodawca musi mieć możliwość identyfikacji osób starających się o zatrudnienie, często przyszłych pracowników. Dlatego ma prawo żądać od takich osób pewnych dokumentów.

Omawiany artykuł określa enumeratywnie warunki zatrudnienia, które dla pracowników skierowanych do pracy na terytorium Polski nie mogą być mniej korzystne niż te, które przewidują przepisy polskiego prawa pracy.

Upływ trzymiesięcznego okresu nieobecności pracownika w pracy z powodu tymczasowego aresztowania skutkuje wygaśnięciem nie tylko stosunku pracy zawartego na podstawie umowy, ale także powołania.

Z dniem śmierci pracownika stosunek pracy - niezależnie od podstawy jego nawiązania - wygasa. Jest to konsekwencją obowiązku osobistego świadczenia pracy przez pracownika. Stosunek pracy wygasa z końcem dnia, w którym pracownik zmarł, nie zaś z chwilą - momentem jego śmierci.

Przepisy rozdziału IIa Kodeksu pracy weszły w życie z dniem 1 maja 2004 r., z dniem przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. Ich celem jest zapewnienie pracownikom kierowanym do pracy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej warunków zatrudnienia nie mniej korzystnych niż te, które gwarantują przepisy kodeksu pracy oraz inne akty prawne z zakresu prawa pracy.

Pomimo odrębności zarówno dotyczących sposobu świadczenia pracy, jak i miejsca jej wykonywania pracownikowi świadczącemu pracę w formie telepracy przysługują - tak jak pozostałym pracownikom - wszystkie prawa wynikające ze stosunku pracy, na przykład prawo do urlopu wypoczynkowego.

Za nieprzestrzeganie przez pracownika ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy, przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów przeciwpożarowych, a także przyjętego sposobu potwierdzania przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy, pracodawca może stosować kary porządkowe.

Oprócz omówionych w niniejszym dziale poszczególnych działów akt osobowych pracownika, do których prowadzenia jest zobowiązany pracodawca, przepisy prawa nakładają na niego także obowiązek prowadzenia innych ewidencji i rejestrów.

Dokumentacja pracownicza musi zawierać wszystkie dane dotyczące m.in. przebiegu zatrudnienia, w tym korzystanie ze szczególnych uprawnień związanych z opieką nad małoletnim dzieckiem.

Pracodawca jest zobowiązany do prowadzenia pewnej dokumentacji pracowniczej i jej przechowywania. W takiej dokumentacji muszą znaleźć się wszystkie dokumenty stanowiące historię zatrudnienia danego pracownika w firmie, w szczególności te wymagane prawem.

Pracodawca zakłada i prowadzi oddzielne dla każdego pracownika akta osobowe.

Zdarza się, że pracownik źle wykona zleconą przez siebie pracę, a konsekwencje tego musi ponieść pracodawca, jako odpowiedzialny przez kontrahentami. Czy pracodawca ma w takim wypadku możliwość wyegzekwowania od pracownika poniesionych strat?

Norma pracy, mówiąc najogólniej to podstawowe czynności, jakie pracownik musi wykonać w określonym czasie pracy, przy normalnych warunkach pracy.

Zakaz konkurencji to zobowiązanie się pracownika w drodze umowy z pracodawcą, że nie podejmie prowadzenia działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy oraz nie podejmie zatrudnienia w ramach stosunku pracy lub innego stosunku prawnego u podmiotu prowadzącego działalność konkurencyjną wobec pracodawcy.

Pracownicza odpowiedzialność materialna ma na celu umożliwienie pracodawcy uzyskania od pracownika odszkodowania wówczas, gdy w sposób zawiniony naraził pracodawcę na szkodę. Kodeks pracy przewiduje odrębnie odpowiedzialność pracownika za szkodę wyrządzoną z winy umyślnej oraz szkodę wyrządzoną z winy nieumyślnej.

W obecnej dobie kryzysu może dojść do sytuacji, że nasza firma nie będzie potrzebować tylu pracowników, ilu zatrudnialiśmy do tej pory. Aby uniknąć ich zwolnienia, szczególnie jeżeli są fachowcami, można ich wypożyczyć innej firmie, w której akurat jest zapotrzebowanie na dodatkowe zatrudnienie.

Zasadniczo pracownik wykonuje pracę przewidzianą w umowie o pracę. Pracodawca może jednak, pod pewnymi warunkami, polecić pracownikowi wykonywanie pracy nieprzewidzianej w łączącej strony umowie.

Transport zapewniony pracownikom, w celu ułatwienia im dojazdu do pracy nie musi powodować po ich stronie obowiązku podatkowego. Nie zawsze można bowiem przypisać przychód z tego tytułu konkretnemu pracownikowi.

Komisja pojednawcza nie jest organem ustanowionym na stałe, ze stałą liczbą członków.

Oprócz tego, że ugoda może być sprzeczna z prawem lub zasadami współżycia społecznego, może ona także naruszać interes pracownika.

Kodeks pracy wskazuje sytuacje, kiedy ugoda jest niedopuszczalna. Mianowicie wtedy, gdy ugoda jest sprzeczna z prawem lub zasadami współżycia społecznego.

Pracownik ma prawo do natychmiastowego zakończenia stosunku pracy z pracodawcą w ścisłe określonych przez prawo pracy sytuacjach. Pracodawca może się z tym nie zgodzić i wystąpić do sądu pracy o odszkodowanie.

Pracodawcy przysługują określone roszczenia wobec pracownika, który rozwiązał z nim umowę bez wypowiedzenia bez uzasadnionych przyczyn.

Pracownik, który z nieuzasadnionych przyczyn został zwolniony z pracy przez pracodawcę w trybie natychmiastowym może żądać przywrócenia go do pracy.

Pracownikowi, z którym rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów przysługuje roszczenie o odszkodowanie. O odszkodowaniu orzeka sąd pracy.

Jednym z najważniejszych uprawnień pracownika jest prawo do urlopu wypoczynkowego. Natomiast obowiązkiem pracodawcy jest udzielenie pracownikowi płatnych dni wolnych na odpoczynek.

Pracodawca, który zatrudnia telepracownika ma prawo kontrolować sposób wykonywania pracy na odległość. Kontrola telepracownika musi jednak zostać przeprowadzona w ściśle określony sposób.

Pracodawca zwalniający pracowników poprzez zwolnienia grupowe ma obowiązek zatrudnić ich w pierwszej kolejności, jeśli upora się z problemami i rozpocznie ponowne zatrudnianie.

Świadectwo pracy jest jednym z najważniejszych dokumentów stwierdzających zatrudnienie pracownika u danego pracodawcy. Jest niezbędny przy podejmowaniu kolejnego stosunku pracy.

Świadectwo pracy wydawane jest pracownikowi w związku z zakończeniem trwania stosunku pracy pomiędzy pracodawcą a pracownikiem. W treści świadectwa pracy muszą znaleźć się informacje szczegółowe dotyczące zatrudnienia pracownika u danego pracodawcy.

Pracodawca rozstając się ze swoim pracownikiem ma obowiązek sporządzić świadectwo pracy. Świadectwo pracy zawiera najważniejsze informacje dotyczące zatrudnienia pracownika.

Pracodawca ma obowiązek wydać pracownikowi świadectwo pracy wskazujące dane dotyczące zatrudnienia pracownika. W przypadku wydania błędnego świadectwa pracownik ma prawa żądać jego sprostowania.

Każdemu pracownikowi przysługuje 20 lub 26 dni urlopu w ciągu roku. Co się dzieje w przypadku, gdy pracownik tych dni nie wykorzysta?

Czasem zdarzają się sytuacje, że pracodawca musi odwołać pracownika z urlopu. Jakie warunki muszą zostać spełnione, żeby takie odwołanie było zgodne z prawem?

Młodociani pracownicy mogą zostać zatrudnieni tylko w celu przygotowania zawodowego lub przy wykonywaniu prac lekkich.

Każdy ma prawo odwołać się od krzywdzącej dla niego decyzji. Również pracownik może sprzeciwić się decyzji o nałożeniu na niego kary porządkowej.

Pracodawca powinien dokładnie rozważyć zastosowanie kary wobec pracownika, informacja o ukaraniu znajdzie się bowiem w jego aktach osobowych.

Kodeks pracy zakreślił pewne nieprzekraczalne terminy, po upływie których pracodawca nie może już ukarać pracownika karą porządkową, nawet jeżeli pracownik na to zasługuje.

Nie wolno zatrudniać kobiet przy pracach szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia.

Kobiety - pracownice w ciąży podlegają szczególnej ochronie. Pracodawcy muszą im stworzyć odpowiednie warunki zatrudnienia.

Każdemu pracownikowi przysługuje prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego. Pracownik nie może zrzec się prawa do urlopu.

Prawa pracodawcy, Prawa pracownika

Odpowiednie stosowanie przepisów kodeksu pracy do powołania (art. 69)

Sytuacja odwołanego w okresie wypowiedzenia i po jego upływie (art. 71)

Termin i forma powołania (art. 68(2))

Umowa o zakazie konkurencji również w aktach osobowych

Co może zastąpić umowę o pracę w dokumentacji pracowniczej?

Żądanie zaświadczenia o niekaralności

Oświadczenie o wypowiedzeniu lub rozwiązaniu umowy o pracę

Kiedy pracodawca może żądać złożenia kwestionariusza osobowego?

Jakich dokumentów może żądać pracodawca od osoby ubiegającej się o pracę?

Warunki zatrudnienia pracownika skierowanego do pracy na terytorium Polski (art. 67(2))

Tymczasowe aresztowanie pracownika a stosunek pracy (art. 66)

Śmierć pracownika a stosunek pracy (art. 63 (1))

Skierowanie pracownika do pracy w Polsce (art. 67(1))

Równe traktowanie telepracownika (art. 67(15))

Dokumentacja pracownicza dotycząca wymierzenia kary porządkowej

Ewidencje niebędące częścią akt osobowych

Jakie oświadczenia rodzica będącego opiekunem dziecka znajdują się w aktach osobowych pracownika?

O czym pracodawca musi powiadomić nowego pracownika na piśmie?

Z czego składają się akta osobowe pracownika?

Wadliwe wykonanie produktu a obniżenie wynagrodzenia

Czym jest norma pracy?

Na czym polega zakaz konkurencji?

Odpowiedzialność materialna pracowników

Akta osobowe pracownika

Wypożyczenie pracownika innej firmie

Kiedy pracodawca może zlecić wykonywanie innej pracy?

Pracownicy nie muszą płacić podatku od transportu zapewnionego przez pracodawcę

Wynagrodzenie członka komisji pojednawczej (art. 257)

Żądanie uznania ugody za bezskuteczną (art. 256)

Kiedy nie można zawrzeć ugody? (art. 253)

Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracownika

Roszczenie pracodawcy wobec pracownika za nieuzasadnione rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia

Przywrócenie do pracy natychmiastowo zwolnionego pracownika

Odszkodowanie dla pracownika bezzasadnie zwolnionego z pracy

Jak udzielić pracownikowi urlopu wypoczynkowego?

Kontrola telepracownika przez pracodawcę

Ponowne zatrudnienie pracownika zwolnionego w ramach zwolnień grupowych

Czym jest świadectwo pracy?

Co musi znaleźć się w świadectwie pracy?

Pozew o wydanie świadectwa pracy

Sprostowanie świadectwa pracy

Zaległy urlop wypoczynkowy (art. 168)

Odwołanie z urlopu (art. 167)

Kiedy wolno zatrudniać młodocianych? (art.191)

Sprzeciw od kary (art. 112)

Co pracodawca bierze pod uwagę wymierzając karę pracownikowi? (art. 111)

Kiedy pracodawca może zastosować karę pieniężną? (art. 109)

Przy jakich pracach nie wolno zatrudniać kobiet? (art. 176)

Ochrona pracownicy w ciąży (art.177)

Pracownika ma prawo do urlopu wypoczynkowego (art.152)