Indywidualne prawo pracy

Wprowadzenie odmiennych lub dodatkowych warunków zatrudnienia w stosunku do postanowień umowy o pracę wymaga zastosowanie wypowiedzenia bądź porozumienia zmieniającego. Czy pracodawca może zrezygnować z prawa do wypowiedzenia zmieniającego (z art. 42 k.p.)?

4 marca 2014 r. weszła w życie nowelizacja przepisów o zasadach pracy w niedziele i święta. Katalog prac dozwolonych rozszerzono z myślą o przedsiębiorcach transgranicznych świadczących usługi drogą elektroniczną.

Porozumienie o rozwiązaniu umowy o pracę stanowi dwustronną czynność prawną, w której zarówno pracodawca jak i pracownik składają zgodne oświadczenia woli o ustaniu między nimi stosunku pracy. Może być zainicjowane przez dowolną ze stron.

Z jakich urlopów może korzystać pracownica - mama? Jak korzystać z urlopu macierzyńskiego i jak właściwie składać wnioski? O tym poniżej.

Umowa o pracę zawiera warunki pracy i płacy, a w szczególności: rodzaj pracy, miejsce wykonywania pracy, wynagrodzenie za pracę ze wskazaniem jego składników, wymiar czasu pracy i termin rozpoczęcia pracy przez pracownika. Czy zlecenie pracownikowi innej pracy zawsze wymaga wypowiedzenia zmieniającego?

Kodeks pracy różnicuje długość okresów wypowiedzenia z uwagi na rodzaj zawartej umowy o pracę. Przewiduje również przypadki zróżnicowania okresów wypowiedzenia w zależności od aktualnej sytuacji organizacyjno-finansowej pracodawcy czy konieczności przeprowadzenia postępowania upadłościowego lub likwidacyjnego.

Wzrastająca świadomość pracowników dotyczącą ich praw i obowiązków powoduje, że coraz częstszym zarzutem podejmowanym w stosunku do pracodawcy jest dopuszczanie się działań noszących znamion mobbingu. Ze względu na szeroką definicję tego pojęcia ocena zachowań nie zawsze jest jednoznaczna.

Przepis art. 29 § 1 pkt 2 k.p. wymienia miejsce wykonywania pracy jako jeden z istotnych elementów umowy o pracę, nie określa jednak sposobu jego ustalania ani też nie wymaga by strony uzgodniły jedno stałe miejsce jej wykonywania. Czy dopuszczalne jest w umowie o pracę określenie miejsca pracy jako „cały kraj”?

Czy wspólnik spółki osobowej może świadczyć pracę lub usługi na rzecz własnej spółki na podstawie umowy o pracę lub umowy zlecenia?

Na mocy wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE zmianie ulegną przepisy Kodeksu pracy, które różnicują okresy wypowiedzenia umów o pracę zawartych na czas określony i na czas nieokreślony. Trybunał uznał tę regulację za niezgodną z prawem Unii Europejskiej ze względu na jej dyskryminujący charakter. W konsekwencji wyroku Trybunału osoby zatrudnione na czas określony zyskają dłuższe okresy wypowiedzenia.

Zdarza się, że pracodawcy montują w zakładach pracy urządzenia będące czytnikami linii papilarnych. Mają one na celu kontrolę czasu pracy pracowników przez pracodawcę. Czy przetwarzanie danych biometrycznych przez pracodawcę jest zgodne z prawem?

Sprawca przestępstwa lub wykroczenia skarbowego w pewnych okolicznościach i przy spełnieniu określonych warunków ma szansę na uniknięcie skazania skutkującego wpisem do Krajowego Rejestru Karnego. Każde działanie pracownika ma swoje konsekwencje, szczególnie dla podmiotu, który go zatrudnia.

Okresy wypowiedzenia umowy o pracę zostały określone wprost w przepisach kodeksu pracy. Pracodawca i pracownik w określonych przypadkach mają możliwość wydłużenia okresu wypowiedzenia w umowie o pracę.

Przy spełnieniu określonych warunków pracownik będący rodzicem ma prawo wystąpienia z wnioskiem o udzielenie urlopu wychowawczego. Pozostając na urlopie wychowawczym, pracownik objęty jest ochroną trwałości stosunku pracy.

Podpisując umowę o pracę z pracownikiem, pracodawcy nie zawsze uda się przewidzieć sytuacje, które zaistnieją po pewnym czasie i spowodują konieczność zmiany treści stosunku pracy. W zależności od sformułowania samej umowy o pracę, tego, jakie elementy umowy pracodawca chce zmodyfikować oraz tego, czy na zmianę taką wyraża zgodę pracownik, pracodawca ma do wyboru kilka dopuszczalnych przez przepisy rozwiązań.

Pracodawca może jednostronnie zmieniać warunki zatrudnienia pracowników poprzez tak zwane wypowiedzenie zmieniające. Kiedy i w jaki sposób pracownik może wyrazić zgodę na zaproponowane mu w wypowiedzeniu zmieniającym nowe warunki pracy i płacy?

Z dniem 1 października 2013 r. weszły w życie nowe przepisy dotyczące zasad udzielania urlopu wypoczynkowego. W prowadzone zmiany zakładają m.in. podwyższenie z 3 do 4 miesięcy wymiaru urlopu wychowawczego, który może być jednocześnie wykorzystywany przez oboje rodziców lub opiekunów dziecka, a także możliwość jego podziału na 5 części.

Zdarzają się sytuacje niesłusznego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę. Jakie wiążą się z tym uprawnienia pracownika? Pracownik, który nie zgadza się z decyzją pracodawcy o wypowiedzeniu mu stosunku pracy może odwołać się od tej decyzji. W tym celu powinien on w ciągu 7 dni od dnia otrzymania pisma o wypowiedzeniu umowy wnieść odwołanie do sądu pracy.

Kodeks pracy przewiduje możliwość rozwiązania przez pracownika stosunku pracy bez zachowania okresu wypowiedzenia. Kiedy i w jakiej formie pracownik może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia?

Praca w godzinach nadliczbowych często jest wynikiem nadmiaru obowiązków zawodowych, zastępstwa za nieobecnego kolegę lub koleżankę, a także konieczności zakończenia pilnego projektu. Wykonywanie obowiązków ponad ustalony wymiar czasu pracy rodzi określone prawa pracownika. Jakie uprawnienia przysługują pracownikowi w związku z nadgodzinami?

Praca w nadgodzinach w przypadku zatrudnienia na niepełnym etacie polega na wykonywaniu pracy ponad ustalone w umowie progi godzinowe. Strony ustalają liczbę godzin pracy ponad określony wymiar czasu pracy pracownika, której przekroczenie oznacza pracę w godzinach nadliczbowych. Czym skutkuje brak określenia takiego progu?

W niektórych przypadkach przepisy nakładają na pracodawców obowiązek ponownego zatrudnienia zwolnionego wcześniej pracownika. Dotyczy to sytuacji, w których do rozwiązania stosunku pracy doszło zgodnie z prawem i skutecznie. Kiedy na pracodawcy ciąży wspomniany obowiązek?

Handel generuje ok. 2 mln miejsc pracy, co stanowi ok. 15 proc. wszystkich zatrudnionych. Znacznie więcej osób zatrudnionych jest w handlu detalicznym niż w hurcie i tendencja ta utrwala się: 54,6 proc. w 2000 r. wobec 56,6 proc. w roku 2011. Jakie skutki dla tej grupy pracowników będzie mieć wprowadzenie zakazu handlu w niedzielę?

Mocą przepisów Kodeksu Pracy pracownik jest zobowiązany do przestrzegania reguł obowiązujących w firmie, w której jest zatrudniony. Jakie sankcje wobec niepożądanego zachowania pracownika może stosować pracodawca?

Zakaz handlu w niedziele został negatywnie oceniony przez Radę Ministrów. POHiD popierając stanowisko Rady Ministrów, wystosowała oświadczenie w sprawie projektów ustawowego i lokalnego ograniczenia czasu pracy handlu. Czas pracy jest dla handlu najcenniejszym zasobem. Super- i hipermarkety oraz dyskonty zatrudniają w Polsce łącznie 450 000 pracowników. Jakimi konsekwencjami grozi wprowadzenie zakazu handlu w niedziele?

Czy pracodawca może nagrywać pracowników w pracy? Coraz szybszy rozwój techniki sprawia, że za pomocą bardzo niewielkich nakładów finansowych pracodawca może monitorować działania pracowników. Jednak nagrywanie pracowników zarówno w formie audio, jak i audio-wideo jest dopuszczalne tylko po wcześniejszym ich poinformowaniu o tym.

Reprezentacja pracodawcy w sprawach pracowniczych to w przypadku pracodawców, którzy są osobami prawnymi, osoba lub organ zarządzający tą jednostką albo inna wyznaczona do tego osoba, a w przypadku pracodawców, którzy są osobami fizycznymi, pracodawca osobiście, osoby zarządzające lub inne do tego wyznaczone. Jakie są skutki naruszenia reprezentacji przy rozwiązywaniu umów o pracę?

Do 20 stycznia 2014 r. pracodawcy zatrudniający w 2013 r. co najmniej 25 pracowników niepełnosprawnych, którzy byli zobowiązani do wpłat na PFRON, mają obowiązek sporządzenia i przekazania deklaracji DEK-R za poprzedni rok. Ci, którzy byli z tych wpłat zwolnieni, sporządzają i przekazują informację roczną INF-2.

Pracodawca, zatrudniając pracownika niepełnoetatowego, powinien w dodatkowej informacji o warunkach zatrudnienia określić obowiązujące go normy czasu pracy, a także do postanowień umowy o pracę wpisać wymiar etatu w oparciu o te normy oraz limit godzin ponadwymiarowych. Jakie są zasady określania norm i czasu pracy pracowników niepełnoetatowych?

Złożenie sprawozdania o pracujących, wynagrodzeniach i czasie pracy (Z-10) oraz o warunkach pracy (Z-06) należy do obowiązków pracodawcy. Niedochowanie terminu złożenia sprawozdań lub podanie nieprawidłowych danych naraża pracodawcę na karę grzywny lub pozbawienia wolności.

Skrócenie okresu wypowiedzenia może nastąpić jednostronnie przez pracodawcę albo na podstawie porozumienia stron. Jeżeli skrócenia dokonuje samodzielnie pracodawca – powodem wypowiedzenia muszą być przyczyny niedotyczące pracownika. Ponadto możliwość jednostronnego skrócenia wypowiedzenia odnosi się tylko do 3-miesięcznego okresu wypowiedzenia.

Od 1 stycznia 2014 r. rozpoczynają się aplikacje radcowska, adwokacka i notarialna. Pracodawcy, których pracownicy odbywają te aplikacje, mają wobec nich pewne obowiązki. Zakres tych obowiązków uległ zmianie od 23 sierpnia 2013 r. w wyniku nowelizacji przepisów. Obecnie pracownikom odbywającym aplikacje przysługuje prawo do płatnego zwolnienia od pracy tylko wówczas, gdy pracodawca wyraził zgodę na aplikację.

Plan urlopów określa terminy urlopów wypoczynkowych w danym zakładzie pracy. Plan ustala pracodawca, uwzględniając wnioski pracowników. Jest wiążący dla pracodawcy i pracowników. Czy możliwe są odstępstwa od ustalonego wcześniej planu?

Pracodawca ma możliwość powierzenia pracownikowi innej pracy niż określona w umowie o pracę, bez konieczności wypowiadania dotychczasowych warunków pracy lub płacy. Powierzenie pracownikowi innej pracy może nastąpić na okres nieprzekraczający 3 miesięcy w roku kalendarzowym. Na przełomie roku więc pracodawca może powierzyć taką pracę nawet na 6 miesięcy, tj. od 1 października 2013 r. do 31 marca 2014 r. Ponadto obwarowane jest określonymi w Kodeksie pracy warunkami.

Jednym ze sposobów zabezpieczenia interesów pracodawcy jest zawarcie z pracownikiem umowy o zakazie konkurencji, która może obowiązywać w trakcie zatrudnienia albo po jego ustaniu. O ile umowa obowiązująca podczas zatrudnienia nie powoduje obowiązku wypłaty odszkodowania przez pracodawcę, o tyle zawarcie tzw. klauzuli konkurencyjnej po ustaniu stosunku pracy jest odpłatne.

Wymiar urlopu wypoczynkowego zależy od stażu pracy u danego pracodawcy i wynosi odpowiednio 20 dni, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 10 lat oraz 26 dni jeżeli pracownik był zatrudniony dłużej. Pracownicy młodociani mogą natomiast liczyć na 26 dni urlopu już po roku pracy.

Dnia 23 sierpnia 2013 r. weszła w życie ustawa z dnia 12 lipca 2013 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz ustawy o związkach zawodowych (Dz.U.2013.896), która nowelizuje przepisy w zakresie długości dopuszczalnych okresów rozliczeniowych czasu pracy oraz zasad ich przedłużania a także ruchomego czasu pracy.

W 2014 roku pracownicy zyskają więcej wolnego niż w roku bieżącym. Pracodawcy będą musieli oddać pracownikom dodatkowe dni wolne za dwa święta wypadające w sobotę. W nadchodzącym roku wypada też dużo długich weekendów, a umiejętne wykorzystanie urlopu może je jeszcze wydłużyć.

Ruchomy czas pracy jest to korzystna dla pracowników forma organizacji pracy. Charakteryzuje się tym, iż umożliwia pracownikom rozpoczynanie i kończenie pracy w określonych przedziałach czasowych. Jego wprowadzenie wymaga co do zasady zawarcia przez pracodawcę porozumienia ze związkami zawodowymi lub przedstawicielami pracowników. O objęcie ruchomym czasem pracy może również wystąpić sam pracownik.

Dodatek za pracę w nocy przysługuje pracownikowi, który wykonuje pracę w porze nocnej obejmującej 8 godzin między godziną 21.00 a 7.00. Za każdą godzinę pracy w porze nocnej przysługuje dodatek do wynagrodzenia w wysokości 20 % stawki godzinowej wynikającej z minimalnego wynagrodzenia za pracę. W związku ze wzrostem płacy minimalnej od stycznia 2014 r., wzrośnie również dodatek za pracę w nocy.

Czas pracy kierowców wykonujących przewóz drogowy określa ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców (Dz.U.2012.1155). Zalicza się do niego oprócz czasu przeznaczonego na samo prowadzenie pojazdu także wszystkie inne czynności związane z wykonywaniem przewozu.

Minimalne odszkodowanie za mobbing równa się wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w danym roku. Ile będzie wynosiło w 2014 roku?

Współczynnik ten służy do ustalania wysokości ekwiwalentu za 1 dzień urlopu, do którego pracownik nabył prawo w ciągu danego roku kalendarzowego, a którego nie wykorzystał w naturze. Ustala się go odrębnie w każdym roku kalendarzowym.

Zmiana przepisów Kodeksu Pracy pozwoliła na dostosowanie czasu pracy pracownika do jego potrzeb wynikających z sytuacji rodzinnej. Pracownik ma możliwość późniejszego odpracowania prywatnych wyjść z firmy, a rozkład czasu pracy może przewidywać różne godziny rozpoczynania pracy.

Każdemu pracownikowi przysługuje urlop wypoczynkowy. Warto pamiętać, że jego wymiar nie zależy tylko od faktycznie przepracowanych lat. Na wymiar ten wpływa również nasze wykształcenie. Kodeks pracy określa, w jaki sposób konkretne okresy nauki zaliczane są do okresu pracy, zwiększając przy tym wymiar urlopu.

Dni wolnych dla pracowników w 2014 r. będzie więcej niż w 2013 r. W obecnym roku pracownicy musieli przepracować 2008 godzin. W 2014 r. będą pracowali 2000, czyli o 8 godzin mniej. Dwa święta wypadają w sobotę i pracownicy otrzymają za nie dodatkowe dni wolne od pracy.

Obowiązkiem każdego pracodawcy jest prowadzenie akt osobowych pracownika. Dokumenty związane z ustaniem zatrudnienia, a więc także kopię wydanego pracownikowi świadectwa pracy przechowuje się w części C tych akt. Czy tak samo jest w przypadku umów terminowych?

Gdy pracownik zatrudniony jest na stanowisku wymagającym kreatywności, często efektem jego pracy bywa utwór w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. W takim wypadku może powstać spór o to komu przysługują majątkowe prawa autorskie do utworu będącego dziełem osoby zatrudnionej na podstawie umowy o pracę.

Warto pamiętać, że z uprawnień rodzicielskich mogą korzystać nie tylko matki, ale także ojcowie. Ponadto dzięki ostatnim zmianom Kodeksu Pracy ojcowie mają możliwość spędzenia z dzieckiem jeszcze więcej czasu.

Czy pracodawca może zrezygnować z prawa do wypowiedzenia zmieniającego?

Rozszerzenie katalogu prac dozwolonych w niedziele i święta

Porozumienie o rozwiązaniu umowy o pracę

Urlopy dla pracownic - matek

Czy zlecenie pracownikowi innej pracy zawsze wymaga wypowiedzenia zmieniającego?

Długość okresu wypowiedzenia

Mobbing w zakładzie pracy i jego konsekwencje

Miejsce wykonywania pracy

Umowa o pracę lub zlecenie z własną spółką osobową

Dłuższe okresy wypowiedzenia dla zatrudnionych na czas określony

Czytnik linii papilarnych - kontrola czasu pracy przez pracodawcę

Dobrowolne poddanie się odpowiedzialności pracownika spółki

Wydłużenie okresu wypowiedzenia umowy o pracę

Urlop wychowawczy a ochrona trwałości stosunku pracy

Kiedy stosować porozumienie lub wypowiedzenie zmieniające?

Wypowiedzenie zmieniające warunki pracy i płacy - zgoda pracownika

Zmiany w urlopach wychowawczych

Niesłuszne lub niezgodne z prawem wypowiedzenie umowy o pracę - uprawnienia pracownika

Kiedy i w jakiej formie pracownik może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia?

Praca w godzinach nadliczbowych - prawa pracownika

Praca w nadgodzinach w przypadku zatrudnienia na niepełnym etacie

Obowiązek ponownego zatrudnienia zwolnionego pracownika

Miejsce handlu na rynku pracy

Odpowiedzialność porządkowa pracowników

Zakaz handlu w niedziele - Oświadczenie POHiD

Czy pracodawca może nagrywać pracowników w pracy

Reprezentacja pracodawcy w sprawach pracowniczych i skutki jej naruszenia przy rozwiązywaniu umów o pracę

Roczna deklaracja i informacja o zatrudnieniu niepełnosprawnych do 20 stycznia 2014 r.

Normy i czas pracy pracownika niepełnoetatowego

Konieczność złożenia rocznych sprawozdań przez pracodawców

Skrócenie okresu wypowiedzenia przez pracodawcę

Obowiązki pracodawcy wobec pracowników, którzy rozpoczynają aplikacje prawnicze

Plan urlopów w organizacji

Prawidłowe powierzenie pracownikowi innej pracy

Prawne i finansowe warunki pracowniczego zakazu konkurencji

Ile dni urlopu wypoczynkowego przysługuje pracownikowi?

Czas pracy - zmiany

Długie weekendy w 2014 roku

Ruchomy czas pracy w 2014 r.

Praca w nocy - dodatki w 2014 r.

Czas pracy kierowcy

Minimalne odszkodowanie za mobbing w 2014 r.

Współczynnik ekwiwalentu pieniężnego za urlop w 2014 roku

Prywatne wyjścia z pracy - nowe zasady

Czy lata nauki wpływają na wymiar urlopu wypoczynkowego?

Więcej dni wolnych dla pracowników w 2014 roku

Świadectwo pracy w aktach osobowych pracownika

Prawa autorskie do utworu pracowniczego

Jak poinformować pracownika o zakresie jego obowiązków?

Uprawnienia rodzicielskie pracownika - ojca