Zmiany w urlopach wychowawczych

Urlop wychowawczy

Urlop wychowawczy jest szczególnym uprawnieniem związanym z rodzicielstwem. Jego celem jest stworzenie pracownikowi korzystnych warunków do sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem w sytuacji trudność w połączeniu obowiązków opiekuńczych z obowiązkami zawodowymi. Dzięki urlopowi wychowawczemu pracujący rodzice – ojciec lub matka, a także opiekunowie, mają szanse uczestniczyć w wychowaniu dziecka w czasie kilku pierwszych lat jego życia.

Nowelizacja

Ustawą z dnia 26 lipca 2013 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy (Dz.U.2013.1028), która weszła w życie dnia 1 października 2013 r. zostały znowelizowane przepisy dotyczące urlopu wychowawczego. Wprowadzone zmiany mają zapewnić realizację prawa do nieprzenoszalnej części urlopu wychowawczego w sposób nieutrudniający organizacji pracy i nieobciążający dodatkowymi obowiązkami o charakterze biurokratycznym zarówno pracodawców, jak i pracowników.

Konieczność nowelizacji związana jest z wejściem w życie dyrektywy Rady 2010/18/UE z dnia 8 marca 2010 r. w sprawie wdrożenia zmienionego porozumienia ramowego dotyczącego urlopu rodzicielskiego zawartego przez BUSINESSEUROPE, UEAPME, CEEP i ETUC oraz uchylającej dyrektywę 96/34/WE (Dz. Urz. UE L 68 z 18.3.2010, str. 13), a także z orzeczeniem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 22 kwietnia 2010 r. w sprawie C-486/08 Zentralbetriebsrat der LandeskrankenhauserTirols.

Zobacz serwis: Urlopy

Zasady udzielenia urlopu wypoczynkowego

Obecnie prawo do urlopu wychowawczego w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem ma pracownik zatrudniony co najmniej 6 miesięcy. Do sześciomiesięcznego okresu zatrudnienia wlicza się poprzednie okresy zatrudnienia. Wymiar urlopu wychowawczego wynosi do 36 miesięcy. Urlop jest udzielany na okres nie dłuższy niż do ukończenia przez dziecko 5 roku życia.

Aby pracownik mógł skorzystać z urlopu wychowawczego musi złożyć u pracodawcy odpowiedni wniosek w formie pisemnej na dwa tygodnie przed rozpoczęciem okresu, w którym zamierza korzystać z urlopu. Taki wniosek powinien zawierać:

1. wskazanie daty rozpoczęcia i zakończenia urlopu wychowawczego;
2. wskazanie okresu urlopu wychowawczego, który dotychczas został wykorzystany na dane dziecko;
3. określenie liczby części urlopu wychowawczego, z których dotychczas skorzystano na dane dziecko.

Zobacz: Urlop wychowawczy a umowa zlecenie

Dłuższy urlop ze względu na stan zdrowia dziecka

Jeżeli z powodu stanu zdrowia potwierdzonego orzeczeniem o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności dziecko wymaga osobistej opieki pracownika, niezależnie od urlopu, który zgodnie z obowiązującymi przepisami należy się rodzicom, może być udzielony urlop wychowawczy w wymiarze do 36 miesięcy, jednak na okres nie dłuższy niż do ukończenia przez dziecko 18 roku życia.

Co ważne każdemu z rodziców lub opiekunów dziecka przysługuje wyłączne prawo do jednego miesiąca urlopu wychowawczego z ogólnego wymiaru urlopu, również dotyczącego dziecka niepełnosprawnego. Prawa tego nie można przenieść na drugiego z rodziców lub opiekunów dziecka.

Nowością jest również to, że rodzice lub opiekunowie dziecka mogą jednocześnie korzystać z urlopu wychowawczego przez okres nieprzekraczający 4 miesięcy.

Podział urlopu na części

Dotychczas pracownik mógł wykorzystać urlop maksymalnie w czterech częściach. Obecnie można go podzielić na pięć części. Taka zmiana stanu prawnego umożliwiła pracownikom wykorzystywanie nieprzenoszalnej części urlopu wychowawczego jako samodzielnej części takiego urlopu i jednocześnie nie pogorszy sytuacji prawnej rodziców lub opiekunów dziecka w zakresie wykorzystywania urlopu wychowawczego w częściach.

Zadaj pytanie na FORUM

Dla kogo 36 miesięcy urlopu?

Rodzic dziecka ma prawo do urlopu wychowawczego w wymiarze do 36 miesięcy, jeżeli:

1. drugi rodzic dziecka nie żyje,
2. drugiemu rodzicowi dziecka nie przysługuje władza rodzicielska,
3. drugi rodzic dziecka został pozbawiony władzy rodzicielskiej albo taka władza uległa ograniczeniu lub zawieszeniu.