REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wynagrodzenie za godziny nadliczbowe

Marcin Mil
Wynagrodzenie za godziny nadliczbowe. /Fot. Fotolia
Wynagrodzenie za godziny nadliczbowe. /Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Zgodnie z regulacjami kodeksowymi praca w godzinach nadliczbowych dopuszczalna jest w razie konieczności prowadzenia akcji ratowniczej oraz wystąpienia szczególnych potrzeb pracodawcy. Jakie wynagrodzenie przysługuje pracownikowi za pracę w godzinach nadliczbowych?

Kiedy pracodawca może wymagać pracy w godzinach nadliczbowych?

Bardzo szerokie pojęcie „szczególnych potrzeb pracodawcy” może obejmować różne sytuacje, w których konieczność świadczenia pracy w godzinach nadliczbowych uzasadniona jest dobrem zakładu (co z resztą pośrednio wpływa na dobro pracowników), np. pojawienie się bardzo opłacalnego zlecenia, którego realizacja znacząco polepszy sytuację finansową zakładu, ale też wystąpienie sytuacji szczególnie trudnej, wymagającej podjęcia działań interwencyjnych, np. w celu utrzymania się zakładu na rynku.

REKLAMA

Autopromocja

Należy pamiętać, iż praca w godzinach nadliczbowych niedopuszczalna jest w przypadku pracowników zatrudnionych na stanowiskach, na których występują przekroczenia najwyższych dopuszczalnych stężeń lub natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia – zarówno fizycznego jak i psychicznego - np. w warunkach wzmożonego hałasu, ograniczenia ekspozycji na światło (przemysł ciężki, kopalnie, itp.), przekroczenia szkodliwego dla zdrowia promieniowania, itd.

Zobacz także: Dzień wolny za święto wypadające w sobotę w 2014 roku

Sytuacje sporne

Spory na tym tle mogą różnić się w zależności od danej branży - zarówno pod względem charakteru zdarzeń, jak i reżimu prawnego pod jaki w danym przypadku podlegają.

Dla przykładu dyżur lekarski uregulowany został w przepisach ustawy o zakładach opieki zdrowotnej i stanowi inną kategorię pracy ponad normalne godziny pracy aniżeli "praca w godzinach nadliczbowych" zdefiniowana w art. 151 § 1 k.p. (Wyrok sądu rejonowego we Wrocławiu z dnia 19 marca 2009 r. IV P 368/07).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Także praca związana z działalnością badawczą lub dydaktyczną w zakresie obowiązków nauczyciela akademickiego - np. w szpitalu - nie może być traktowana jako praca w godzinach nadliczbowych w ramach stosunku pracy ze szpitalem (Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 maja 2012 r. II PK 234/11). 

Zobacz również: Praca w nocy - dodatki w 2014 r.

Również podczas wykonywania dodatkowych zadań wynikłych z faktu sprawowania specjalnej funkcji w strukturach danego podmiotu (np. prorektora na uczelni), za który przysługuje dodatek funkcyjny (z resztą celem którego jest rekompensata wzmożonego wysiłku związanego z łączeniem aktualnych i nowych zadań) nie można mówić o pracy w godzinach nadliczbowych (Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 grudnia 2010 r. II PK 146/10).

Ważne!

Z drugiej strony np. sytuacja, w której pracownik, poza normalnym okresem pracy, świadczy pracę tą samą rodzajowo, co określona w umowie o pracę, ale już na innej podstawie (umowa cywilnoprawna lub następna umowa o pracę) stanowi próbę obejścia przepisów o czasie pracy i jest faktycznym kontynuowaniem pracy w godzinach nadliczbowych - i to niezależnie od woli stron stosunku pracy (Wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 17 sierpnia 2006 r. III APa 24/06).


REKLAMA

Także powodowane względami organizacyjnymi, stałe wykonywanie pracy ponad normę czasu pracy przez pracownika zajmującego stanowisko kierownicze nie pozbawia go prawa do dodatkowego wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych (Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 grudnia 2004 r. sygn. II PK 106/04.)

Należy pamiętać, iż polecenie wykonywania pracy ponad normę nie musi być wyraźne (Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 sierpnia 2004 r. I PK 707/03). Jako, że nie wymaga ono szczególnej formy, wystarczy porozumienie w sposób ustny a nawet dorozumiany – wynikające z charakteru i ciągu podejmowanych czynności, okoliczności, aspektu sytuacyjnego.

Polecamy serwis: Zatrudnianie i zwalnianie

Dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych

Zgodnie z art. 1511 kodeksu pracy za wykonywanie pracy w godzinach nadliczbowych przysługuje dodatek w wysokości pełnego wynagrodzenia za dany okres, jeśli praca wypada w niedziele i święta niebędące dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem (i w dni wolne od pracy udzielone pracownikowi w zamian za świadczenie pracy w takie niedziele lub święta) oraz za pracę w porze nocnej.

Dodatek w wysokości 100% wynagrodzenia przysługuje również za każdą godzinę pracy nadliczbowej z tytułu przekroczenia przeciętnej tygodniowej normy czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym (chyba, że jej przekroczenie nastąpiło właśnie w wyniku pracy w godzinach nadliczbowych, za które pracownikowi już przysługuje prawo do dodatku).

Za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających w każdym innym dniu pracownik otrzyma dodatek w wysokości połowy normalnego wynagrodzenia za ten okres.

Zobacz koniecznie: Więcej dni wolnych dla pracowników w 2014 roku

Błędy w harmonogramie pracy

Warto wspomnieć, iż pracodawca może błędnie ustalić w harmonogramie dni wolne, jednak z tego faktu nie od razu wynika praca w godzinach nadliczbowych. Praca w godzinach nadliczbowych wynika z pracy wykonywanej ponad obowiązujące normy czasu pracy (Wyrok SN z dnia 8 marca 2013 r., sygn. II PK 204/12).

Problem przerw w pracy

Także przerwy zaliczane do czasu pracy mieszczą się w kategorii czasu jej wykonywania w rozumieniu art. 151 k.p. - również w zakresie prawa do wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych (Wyrok SN z dnia 18 stycznia 2005 r. sygn. II PK 151/04).

Zadaj pytanie na: Forum Kadry

Źródło: Własne

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code
Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Pierwsze trzynaste emerytury ZUS wypłaci 1 kwietnia. Jaka będzie wysokość dodatkowej emerytury?

1 kwietnia pierwsze trzynastki wpłyną na konta emerytów i rencistów. Nie każdy dostanie dodatkową trzynastą emeryturę w takiej samej kwocie. Kwota, która wpłynie na konta seniorów jest uzależniona od tego jak wysoka jest ich comiesięczna wypłata z ZUS, ponieważ trzynastka będzie opodatkowana i oskładkowana.

BHP: Komu przysługuje obuwie ochronne?

Obuwie ochronne BHP – kto powinien je stosować i dlaczego jest niezbędne? Odgrywa kluczową rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa w miejscu pracy. W wielu branżach stanowi podstawowy środek ochrony indywidualnej, zabezpieczając pracowników przed poważnymi urazami. Dobrze dobrane buty nie tylko chronią stopy przed uderzeniami, przecięciami czy przebiciami, ale także zapewniają stabilność, wygodę i odporność na czynniki środowiskowe. W jakich zawodach obuwie ochronne jest konieczne i jakie zagrożenia może ograniczyć?

Czy dodatek motywacyjny będzie dla wszystkich pracowników? Obecne rozwiązania są krzywdzące

Związek Miast Polskich przyjął stanowisko w sprawie dofinansowania wynagrodzeń pracowników pomocy społecznej. Zdaniem samorządowców włączenie wszystkich pracowników realizujących zadania z zakresu szeroko rozumianej pomocy społecznej do programu dodatku motywacyjnego przełoży się na jakość świadczonych usług.

Obowiązkowe odpisy i dobrowolne zwiększenia na ZFŚS w 2025 r. Ile wynoszą i w jakim terminie je wpłacić?

Do 31 maja 2025 r. pracodawca tworzący zakładowy fundusz świadczeń socjalnych musi wpłacić na rachunek funduszu kwotę stanowiącą co najmniej 75 proc. równowartości dokonanych odpisów. Pozostałą kwotę dokonanych odpisów i zwiększeń należy przekazać na rachunek bankowy ZFŚS w terminie do 30 września 2025 r. Jaka jest wysokość odpisów i zwiększeń na ZFŚS w 2025 r.?

REKLAMA

Komu przysługuje renta wdowia i w jakiej wysokości? ZUS zaprasza na dyżur telefoniczny

Od 1 lipca 2025 r. osoby owdowiałe będą mogły pobierać swoją emeryturę oraz powiększyć ją o część renty rodzinnej po zmarłym małżonku. Alternatywnie będą mogły pobierać rentę rodzinną wraz z częścią swojej emerytury. Jak starać się o rentę wdowią odpowiedzą eksperci ZUS podczas dyżuru telefonicznego.

Komunikat ZUS: Wdrożenie nowej metryki programu Płatnik

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje o planowanym wdrożeniu nowej metryki 307 dla wersji 10.02.002 programu Płatnik.

Polacy żyją coraz dłużej - GUS opublikował tablicę średniego dalszego trwania życia. Czy ZUS przeliczy emerytury?

Nowa tablica średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn wskazuje, że Polacy żyją coraz dłużej. Czy warto składać wnioski o ponowne przeliczenie już otrzymywanej emerytury?

Trwa nabór wniosków o świadczenie wychowawcze. Jak uniknąć przerwy w wypłatach 800 plus?

1 czerwca 2025 r. rozpocznie się nowy okres świadczeniowy w programie 800 plus. Wniosek o świadczenie wychowawcze można złożyć jedynie drogą elektroniczną. Jak można uniknąć przerwy w wypłacie świadczenia?

REKLAMA

Jak prawidłowo usprawiedliwić nieobecności w pracy. Nieprzyjemne konsekwencje zaniedbania tego obowiązku

W razie nieobecności w pracy pracownik zobowiązany jest do jej usprawiedliwienia. W tym celu przepisy prawa pracy określają, jakie są przyczyny usprawiedliwiające nieobecność w pracy. Wymieniają też dowody, na podstawie których można usprawiedliwić nieobecność pracownika.

Zmiany w wynagrodzeniach 2025 i 2026 - transparentnie i jawnie

Do 7 czerwca 2026 roku Polska musi wdrożyć dyrektywę o jawności i przejrzystości wynagrodzeń. Przedsiębiorcy mają niewiele czasu na poważne zmiany w zakresie polityki płacowej. Nowe przepisy oznaczają bowiem konieczność przeprowadzenia wnikliwej analizy struktury płac w firmie, wprowadzenie nowych procedur dotyczących prawa do informacji o wynagrodzeniu i kryteriów ustalania jego wysokości. Choć prace nad ustawą wprowadzającą te przepisy nadal trwają, już teraz warto podjąć działania, które przygotują firmę na nową sytuację.

REKLAMA