Tematy - Orzecznictwo SN, Pracownik chroniony - INFOR.PL

Osoby w wieku przedemerytalnym oraz kobiety w ciąży należą do grupy pracowników, których ochrona w czasie zwolnień grupowych ulega jedynie niewielkiemu ograniczeniu. W takim przypadku pracodawca może zastosować wobec nich jedynie wypowiedzenie zmieniające.

Prezes spółki w wieku przedemerytalnym korzysta ze szczególnej ochrony polegającej m.in. na zakazie wypowiadania mu umowy o pracę. Nie można także przenieść go na inne stanowisko ani obniżyć mu wynagrodzenia, chyba że wyrazi na to zgodę.

Zdarza się, że strony, zawierając umowę o pracę, nie mają na celu jej wykonywania, a jedynie objęcie pracownika ubezpieczeniami społecznymi. Taka umowa może być uznana za umowę pozorną.

Podjęta przez nieuprawniony podmiot działający w imieniu pracodawcy czynność z zakresu prawa pracy jest ważna i skuteczna, gdy zostanie ona potwierdzona przez inny podmiot (organ) właściwy do podejmowania takich czynności – także przez podjęcie określonych czynności faktycznych.

Kwotę bazową obowiązującą w dacie złożenia wniosku o emeryturę po ukończeniu powszechnego wieku emerytalnego przez osobę, która po uzyskaniu prawa do wcześniejszej emerytury podlegała przez co najmniej 30 miesięcy ubezpieczeniu społecznemu lub ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, uwzględnia się tylko do obliczenia części socjalnej później ustalonej emerytury (na podstawie uchwały składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z 10 września 2009 r., I UZP 6/09).

Odwołanie członka zarządu osoby prawnej i wypowiedzenie mu umowy o pracę nie powoduje zmiany jego stanowiska jako pracownika. Członek zarządu nadal pozostaje na tym samym stanowisku pracowniczym, nawet jeżeli jest zwolniony z obowiązku wykonywania pracy.

Do okresu zasiłkowego należy zaliczać każdą niezdolność do pracy, niezależnie od tego, czy ubezpieczony ma prawo do zasiłku chorobowego. Od dnia zakończenia każdej z nich należy liczyć odrębnie 60-dniową przerwę między dwoma okresami niezdolności do pracy spowodowanymi tą samą chorobą. Jeżeli okres ten nie przekracza 60 dni, zasiłek chorobowy nie przysługuje (na podstawie uchwały Sądu Najwyższego z 2 września 2009 r., II UZP 7/09).

Jeśli pracownik uważa, że został niesłusznie zwolniony, to musi złożyć do sądu skargę, żądając od firmy odszkodowania lub przywrócenia do pracy. Nie może kwestionować sposobu zwolnienia występując o sprostowanie świadectwa pracy - orzekł w wydanej 4 listopada br. uchwale Sąd Najwyższy.

Pracownicy korzystający z dodatkowego urlopu macierzyńskiego objęci będą szczególną ochroną stosunku pracy jak pracownicy przebywający na urlopie macierzyńskim. Taką zmianę przewiduje projekt zmian przepisów kodeksu pracy, który rozpatrzy Sejm na najbliższym posiedzeniu.

Czas pracy pracownika mobilnego może być liczony od chwili wyjścia z domu do chwili powrotu do domu, wliczając w to czas przejazdu samochodem służbowym do siedziby kontrahenta, a także czas przerwy w podróży przeznaczony np. na posiłek czy odpoczynek w trasie (wyrok Sądu Najwyższego z 27 stycznia 2009 r., II PK 140/08).

Stosunek pracy, w którym pozostaje radny, jest objęty ochroną, dzięki której pracodawca nie może dowolnie zmieniać radnemu warunków zatrudnienia. Pracodawca musi również przywrócić radnego do pracy bez względu na przyczynę wygaśnięcia mandatu.

Zatrudniając kobiety w zakładzie pracy, pracodawca jest zobowiązany do zapewnienia im odpowiednich warunków pracy. Dotyczy to głównie organizacji pomieszczeń higienicznosanitarnych oraz niezatrudniania przy określonych rodzajach prac.

Na pracodawcy ciąży wiele obowiązków związanych z działaniem na terenie jego zakładu pracy związków zawodowych. Obowiązki te można podzielić na mające charakter organizacyjny oraz informacyjno-konsultacyjny.

Świadczenie rehabilitacyjne należy się pracownikowi nawet z powodu innego schorzenia niż to, na które dostał zasiłek chorobowy. Ważne jest jedynie zachowanie ciągłości niezdolności do pracy (wyrok Sądu Najwyższego z 19 stycznia 2009 r., II UK 149/08).

Utratę prawa do zasiłku powoduje podjęcie faktycznej działalności zarobkowej. Sam fakt rejestracji firmy lub objęcia udziałów w spółce w czasie zwolnienia lekarskiego nie przesądza o utracie prawa do zasiłku (wyrok Sądu Najwyższego z 9 czerwca 2009 r., II UK 403/08).

W razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy żaden z pracowników nie podlega szczególnej ochronie przed zwolnieniem.

W przypadku śmierci członka OFE fundusz dokonuje wypłaty kwalifikowanej połowy środków zgromadzonych na rachunku zmarłego małżonka, druga połowa zaś należna małżonkowi jest „przechowywana” przez OFE do czasu osiągnięcia przez tę osobę wieku emerytalnego – niezależnie od tego, czy żyjący małżonek uczestniczy w powszechnym ubezpieczeniu społecznym.

Brak prawa osób zarządzających zakładem pracy do należności za nadgodziny nie dotyczy sytuacji wykonywania przez nie stałego dodatkowego zatrudnienia na rzecz tego samego pracodawcy poza normalnymi godzinami pracy.

W oświadczeniu o zamiarze uzyskiwania dochodów skutkujących zawieszeniem lub zmniejszeniem świadczeń emerytalnych lub rentowych nie jest konieczne podawanie konkretnych kwot dochodów (wyrok Sądu Najwyższego z 6 maja 2009 r., II UK 368/08).

Nowelizacja Kodeksu pracy przywracająca zasadę, że każde święto obniża wymiar czasu pracy o 8 godzin jest zgodna z Konstytucją RP. Nie trzeba będzie odpracowywać drugiego dnia świątecznego występującego w jednym tygodniu.

Jeżeli członek zarządu spółki został zatrudniony na podstawie umowy o pracę w wymiarze 1/2 etatu, to jego wynagrodzenie powinno wynosić połowę wynagrodzenia pełnoetatowych członków zarządu, określonego w uchwale walnego zgromadzenia wspólników lub akcjonariuszy (wyrok Sądu Najwyższego z 9 czerwca 2009 r., II PK 7/09).

Pracownik zatrudniony w naszej firmie posiada w ramach swego stażu pracy udokumentowanego świadectwami pracy 10 lat zatrudnienia w warunkach szczególnych na kolei oraz 10 lat stażu pracy w szczególnym charakterze jako wychowawca. Niedługo ukończy 56 lat. Czy w takiej sytuacji pracownikowi będzie przysługiwać ochrona przedemerytalna? Jeżeli tak, to czy w celu nabycia emerytury w obniżonym wieku, okresy pracy w warunkach szczególnych i szczególnym charakterze należy zsumować?

Uprawnienie pracowników do zrzeszania się w związek zawodowy jest niekwestionowaną gwarancją wolności związkowych najpełniej wyrażoną w ustawie z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (DzU z 2001 r. nr 79, poz. 854 ze zm.).

Ustalanie płac na zasadzie powiązań rodzinnych, w oderwaniu od jakości i ilości świadczonej pracy, w kwotach rażąco wygórowanych jest niezgodne z zasadami współżycia społecznego. Postanowienia umów o pracę naruszające te zasady są nieważne (wyrok Sądu Najwyższego z 5 czerwca 2009 r., I UK 13/09).

Rozwiązanie stosunku pracy w trybie art. 231 § 4 Kodeksu pracy nie uprawnia do nabycia odprawy pieniężnej z tytułu zwolnień grupowych na podstawie art. 8 ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników), chyba że przyczyną rozwiązania stosunku pracy była poważna zmiana warunków pracy na niekorzyść pracownika (uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z 18 czerwca 2009 r., III PZP 1/09).

Pracodawca powinien zostać uprzedzony o doraźnym zwolnieniu swojego pracownika.

W razie jednoczesnego doręczenia pracownikowi dwóch sprzecznych oświadczeń woli pracodawcy – o wypowiedzeniu i rozwiązaniu stosunku pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika, skuteczne jest drugie oświadczenie – o rozwiązaniu stosunku pracy bez wypowiedzenia, w szczególności gdy wypowiedzenie złożył nieuprawniony podmiot (wyrok Sądu Najwyższego z 6 maja 2009 r., II PK 285/08).

Mam 57 lat, posiadam ponad 35-letni staż pracy, w tym 22 lata w warunkach szczególnych. Z dniem 1 lipca 2009 r. otrzymałem od mojego pracodawcy wypowiedzenie z pracy z powodu likwidacji mojego stanowiska. Czy działanie pracodawcy jest zgodne z prawem? Co z tzw. ochroną przedemerytalną?

Najpierw należy przeprowadzić postępowanie stwierdzające bezskuteczność egzekucji składek z majątku spółki, zakończone decyzją o umorzeniu tego postępowania, a dopiero po wydaniu takiej decyzji ZUS ma prawo wszcząć egzekucję z majątku osoby prywatnej, tj. członka zarządu spółki – dłużnika (uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z 13 maja 2009 r., I UZP 4/09).

Wysokość jednorazowego odszkodowania należy ustalać na podstawie przepisów obowiązujących w dniu, w którym zapadła decyzja ZUS odmawiająca przyznania takiego odszkodowania. Jeżeli wnioskodawca otrzyma odszkodowanie na podstawie wyroku sądowego, należą mu się dodatkowo cywilne odsetki ustawowe, również liczone od dnia pierwotnej decyzji ZUS (uchwała Sądu Najwyższego z 7 kwietnia 2009 r., I UZP 2/09).

Obecnie zmieniamy regulamin pracy obowiązujący w naszej firmie. Czy jeśli wprowadzimy w nim zapis, że na terenie zakładu pracy nie można palić, a złamanie tego zakazu jest ciężkim naruszeniem podstawowych obowiązków pracowniczych, zwolni to nas od obowiązku tworzenia palarni?

Pracownica wykorzystała 9 tygodni urlopu macierzyńskiego. Ze względu na kłopoty zdrowotne trafiła do szpitala. Pracownica samotnie wychowuje dziecko. Czy w takim przypadku jej urlop macierzyński w związku z pobytem w szpitalu ulega przerwaniu? W czasie pobytu pracownicy w szpitalu dzieckiem opiekuje się jego babcia.

Pracodawca, chcąc wykorzystać dodatkowe środki z PFRON, musi wywiązać się z obowiązków wobec funduszu, np. składania comiesięcznego raportu o zatrudnianiu niepełnosprawnych.

Tylko jedno oszkodowanie przysługuje za niezgodne z prawem wypowiedzenie, a następnie nieprawidłowe rozwiązanie bez wypowiedzenia umowy o pracę przez tego samego pracodawcę. Pracownik decyduje, czy chce odszkodowania z tytułu wadliwego wypowiedzenia czy odszkodowania z tytułu rozwiązania bez wypowiedzenia. Żądanie przywrócenia do pracy wyłącza roszczenie odszkodowawcze z tytułu zwolnienia bez wypowiedzenia (wyrok Sądu Najwyższego z 22 lipca 2008 r., II PK 361/07).

Sprawa o ustalenie prawa lub wysokości zasiłku chorobowego, gdzie stronami sporu są płatnik składek i zasiłków oraz ZUS, powinna być rozpoznana w I instancji przez sąd okręgowy. Rozpoznanie jej przez sąd rejonowy skutkuje nieważnością postępowania (wyrok Sądu Najwyższego z 12 marca 2009 r., II UK 273/08).

Jeżeli w ramach działalności gospodarczej realizowana jest umowa cywilnoprawna, to podstawą do ubezpieczeń społecznych jest ta działalność. Dla ubezpieczeń nie jest istotny sposób opodatkowania i kategoryzacji przychodów z takiej umowy w przepisach podatkowych.

Ukaranie pracownika karą porządkową jest uzasadnioną i wystarczającą przyczyną wypowiedzenia umowy o pracę na czas nieokreślony. W postępowaniu sądowym dotyczącym wypowiedzenia pracownik nie może skutecznie kwestionować faktów stanowiących podstawę ukarania jako uzasadnionej przyczyny wypowiedzenia, jeżeli wcześniej nie odwołał się od kary do sądu (wyrok Sądu Najwyższego z 13 października 2008 r., II PK 62/08).

Aby uznać wypowiedzenie umowy o pracę na czas nieokreślony za wadliwe, należy wykazać, że przyczyna wypowiedzenia była nierzeczywista. Taką przyczyną nie jest stwierdzenie, że wypowiedzenie mogło zostać dokonane z innego powodu niż wskazany w oświadczeniu pracodawcy.

Fikcyjne określenie w umowie miejsca wykonywania pracy może skutkować utratą prawa do diet i innych należności z tytułu podróży służbowej, ponieważ nie będzie ona podróżą służbową. Zarówno przejazd, jak i przewóz prowadzony w ramach obowiązków służbowych po określonych trasach lub na określonym obszarze nie mogą być uznane za podróż służbową i nie można domagać się z tego tytułu należności (wyrok Sądu Najwyższego z 4 lutego 2009 r., II PK 230/08).

Od 8 stycznia 2009 r. pracownicy mogą jednocześnie otrzymywać emeryturę i pensję od pracodawcy, bez konieczności rozwiązywania umowy o pracę. W związku z tym powstały wątpliwości, czy takim pracownikom przysługuje odprawa emerytalna.

O tym, kiedy pracodawca może zwolnić chorego pracownika, decyduje okres jego zatrudnienia w danym zakładzie pracy.

W przypadku zwolnień grupowych obejmujących pracowników zatrudnionych na czas określony pracodawca jest zobowiązany do przeprowadzenia zwolnień zgodnie z procedurą dotyczącą zwolnień grupowych oraz do wypłacenia odpraw przewidzianych w tej ustawie. Niezastosowanie lub naruszenie tych przepisów skutkuje koniecznością zapłaty odszkodowań za niezgodne z prawem rozwiązanie umów o pracę - niezależnie od obowiązku wypłacenia odpraw (wyrok Sądu Najwyższego z 4 grudnia 2008 r., II PK 137/08 i II PK 138/08).

Ryczałtowe wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych powinno zostać określone jako odrębny składnik płacy. Ustalenie go jako niewyodrębnionej części wynagrodzenia zasadniczego jest niezgodne z przepisami prawa pracy (wyrok Sądu Najwyższego z 3 kwietnia 2008 r., II PK 288/07).

W jednym z hipermarketów zatrudniamy od 3 miesięcy pracownicę. Wcześniej przez dwa lata pracowała w hurtowni, a następnie przez 5 miesięcy pobierała zasiłek dla bezrobotnych. Ma 2-letniego synka i ostatnio wystąpiła o urlop wychowawczy. Wcześniej z urlopu wychowawczego nie korzystała. Czy mimo krótkiego stażu pracy mamy obowiązek udzielić jej urlopu wychowawczego? Czy w razie skorzystania z urlopu będzie mogła skrócić jego okres i wrócić do pracy wcześniej niż planowała?

21 listopada 2008 r. Sejm uchwalił nowelizację Kodeksu pracy wprowadzającą znaczne zmiany w zakresie uprawnień rodzicielskich. Będą one wprowadzane stopniowo w ciągu kilku najbliższych lat.

Jesteśmy firmą sprzedającą dekodery. Wręczyliśmy pracownikowi wypowiedzenie umowy o pracę połączone ze zwolnieniem z obowiązku świadczenia pracy. Osoba ta poza stałą miesięczną pensją otrzymuje comiesięczną premię uzależnioną od wyników sprzedaży dekoderów (procent od wartości zawartych w danym miesiącu umów), a także dodatek za każdą godzinę montażu dekodera u klienta. Które świadczenia i w jakiej wysokości powinny być wypłacane w okresie wypowiedzenia?

Przepisy prawa pracy szczególną ochroną otaczają kobiety w ciąży. Ochrona ta dotyczy wszystkich elementów stosunku pracy (rodzaju, miejsca, czasu oraz wynagrodzenia za pracę) i trwa przez cały okres ciąży.

Nasza pracownica urodziła bliźnięta. Okazało się, że jedno z bliźniąt wymaga dłuższej hospitalizacji. Drugie dziecko przebywa z pracownicą w domu. Po wykorzystaniu 8 tygodni urlopu macierzyńskiego po porodzie pracownica przedłożyła mi zaświadczenie, że jedno z dzieci w dalszym ciągu przebywa w szpitalu i złożyła wniosek o przerwanie urlopu macierzyńskiego z tego powodu. Czy w tej sytuacji muszę zgodzić się na wniosek pracownicy? Czy dopuszczalne będzie w takim przypadku przerwanie urlopu macierzyńskiego?

Zasadą jest, że urlop macierzyński jest wykorzystywany przez pracujące matki w całości po porodzie. Czasem jednak zdarza się, że po porodzie pracownice chcą wrócić do pracy tak szybko, jak to tylko możliwe. Dlatego korzystają z części urlopu macierzyńskiego przed porodem, żeby skrócić jego okres przypadający po porodzie. Powstaje zatem wątpliwość, czy pracownica może wykorzystać po porodzie dowolną długość urlopu macierzyńskiego?

Prowadzę zakład krawiecki. W związku z awarią maszyny (produkcji japońskiej) przesunąłem jedną z pracownic na podstawie polecenia służbowego do wykonywania pracy w prasowalni. Naprawa maszyny przedłuża się, gdyż czekamy na sprowadzenie części zamiennej z Japonii. Wiem, że w razie uzasadnionych potrzeb firmy mogę powierzać pracownikom inną odpowiednią do ich kwalifikacji pracę na okres maksymalnie 3 miesięcy w roku. Czy w związku z przestojem mogę pracownicy powierzyć inną pracę na okres dłuższy niż 3 miesiące w jednym roku, bez zmian w umowie o pracę? Zaznaczam, że wynagradzam ją tak samo jak przy pracy w zakładzie krawieckim.

Orzecznictwo SN, Pracownik chroniony

Sytuacja pracowników szczególnie chronionych w czasie zwolnień grupowych

Ochrona przed wypowiedzeniem

Pozorna umowa o pracę

Kiedy czynność podjęta przez nieuprawniony podmiot jest ważna

Czy ponownemu przeliczeniu podlega całość emerytury w razie późniejszego zakończenia zatrudnienia

Skutki odwołania ze stanowiska w zarządzie dla stosunku pracy

Jak ustalać 60-dniową przerwę między dwoma okresami niezdolności do pracy spowodowanymi tą samą chorobą

Sprostowanie świadectwa pracy nie zmienia trybu zwolnienia

Ochrona pracowników korzystających z dodatkowego urlopu macierzyńskiego

Czy czas pracy pracownika mobilnego obejmuje czas podróży oraz przerwy występujące w jej trakcie

Radny pracownikiem firmy

Szczególna ochrona kobiet a przepisy BHP

Obowiązki pracodawcy wobec związku zawodowego

Kiedy nie można odmówić świadczenia rehabilitacyjnego

Kiedy następuje utrata prawa do zasiłku chorobowego

Likwidacja i upadłość pracodawcy

Po śmierci małżonka OFE wypłaci połowę środków

Za dodatkową funkcję - dodatkowe wynagrodzenie

Czy w kierowanym do ZUS oświadczeniu emeryta o zamiarze podjęcia pracy zarobkowej należy podawać wysokość dochodu

Święto dniem wolnym

Czy wynagrodzenie członka zarządu zależy od wymiaru etatu

Czy przysługuje ochrona przedemerytalna pracownikowi, który pracował w dwóch różnych zawodach uprawniających do wcześniejszej emerytury

Lista członków związku zawodowego

Czy wysokość płacy w umowie o pracę może być ustalana przez pracodawcę i pracownika w dowolny sposób

Czy pracownikowi rezygnującemu z pracy po przejściu zakładu na nowego pracodawcę należy się odprawa z tytułu zwolnień grupowych

Czynności doraźne działacza związkowego

Które z jednocześnie doręczonych przez pracodawcę pism jest ważne

Ochrona przedemerytalna a rozwiązanie stosunku pracy

Egzekucja składek z majątku członka zarządu spółki

Wysokość odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy

Palarnia w zakładzie pracy

Czy urlop macierzyński samotnej matki ulega przerwaniu, gdy pracownica jest w szpitalu

Zasady dofinansowania z PFRON

Jakie odszkodowanie przysługuje pracownikowi za wadliwe wypowiedzenie umowy o pracę

Który sąd jest właściwy w przypadku sporu między płatnikiem zasiłku a ZUS

Składki ZUS od umowy czy od działalności gospodarczej

Czy ukaranie karą porządkową może być przyczyną wypowiedzenia

Złe wypowiedzenie - tylko z nieistniejących przyczyn

Jakie są skutki fikcyjnego określenia miejsca wykonywania pracy, dokonanego w celu obejścia przepisów administracyjnych innego państwa

Jakie są zasady wypłaty odprawy emerytalnej po zmianie ustawy emerytalnej

Przesłanki zwolnienia chorego pracownika

Jakie są skutki niezastosowania przepisów o zwolnieniach grupowych do pracowników zatrudnionych na czas określony

Czy ryczałt za nadgodziny musi być ustalony jako odrębny składnik płacy

Urlop wychowawczy u nowego pracodawcy

Zmiany w prawie pracy od 2009 r. (cz. 1)

Wynagrodzenie w okresie zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy w trakcie wypowiedzenia

Ograniczenia związane z pracą kobiet w ciąży

Czy pracownica może przerwać urlop macierzyński w razie zachorowania jednego z bliźniąt

Jak długi powinien być urlop macierzyński

Skierowanie pracownika do innej pracy w razie przestoju