Tematy - Ubezpieczenia społeczne, Uprawnienia pracownika - INFOR.PL

Urlop okolicznościowy jest uprawnieniem pracownika do dni wolnych od pracy, w związku z wystąpieniem określonych w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej szczególnych okoliczności.

Skorzystanie przez pracownika z urlopu bezpłatnego zależy od niego samego i od dobrej woli pracodawcy. Kwestia dopuszczalności urlopu bezpłatnego oraz zasady jego udzielania zostały określone w kodeksie pracy.

Związki zawodowe to organizacje pracowników zrzeszające się na zasadzie dobrowolności i samodzielności. Związek zawodowy powołuje się do reprezentowania i obrony praw, interesów zawodowych i socjalnych.

Plan urlopów stanowi sporządzone przez pracodawcę z uwzględnieniem wniosków urlopowych pracowników i konieczności zapewnienia normalnego toku pracy, zestawienie urlopów wypoczynkowych poszczególnych pracowników.

Zasady ustalania emerytur to przedmiot rozstrzygnięcia TK. Art. 21 ust. 3 ustawy o emeryturach i rentach z FUS w zakresie, w jakim nie ma zastosowania do osób, które pobierały wcześniejszą emeryturę, przyznaną na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 stycznia 1990 r. w sprawie wcześniejszych emerytur dla pracowników zwalnianych z pracy z przyczyn dotyczących zakładów pracy jest zgodny z art. 67 ust. 1 w związku z art. 32 ust. 1 konstytucji oraz nie jest niezgodny z art. 67 ust. 2 Konstytucji.

Emerytury w 2014 r. niewiele wzrosną. Wskaźnik waloryzacji pozostanie na ustawowym minimum 20% realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w 2013 r. Wobec tego podwyżka emerytury wyniesie od 34 gr do 1,24 zł dziennie.

Urlop w okresie wypowiedzenia powinien być wykorzystany w całości. Jeśli pracodawca udzieli pracownikowi nawet bez uzgodnienia w tym czasie urlopu, pracownik ma obowiązek go wykorzystać.

System emerytalny od reformy w 1999 r. pierwszy raz został poddany przeglądowi. Z raportu jasno wynika, że konieczna jest gruntowa reforma otwartych funduszy emerytalnych.

Urlop na żądanie pracodawca ma obowiązek udzielić we wskazanym przez pracownika terminie. Pracownik może w ten sposób wykorzystać nie więcej niż 4 dni urlopu w każdym roku kalendarzowym. W powszechnej opinii obowiązek ten ma charakter bezwzględny. Ostateczna decyzja w kwestii wykorzystania przez pracownika urlopu na żądanie należy jednak do pracodawcy. Jakie są najczęstsze problemy pracodawców?

Zgłoszenie zleceniobiorcy – absolwenta studiów wyższych do ZUS powinno nastąpić od dnia ukończenia studiów, którym jest dzień złożenia egzaminu dyplomowego. Nie ma przy tym znaczenia zamiar kontynuowania studiów przez zleceniobiorcę z tytułem licencjata.

Zasiłek macierzyński po wprowadzeniu zmian w Kodeksie pracy będzie przysługiwał m.in. za okres urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu macierzyńskiego oraz urlopu rodzicielskiego. Jaka będzie jego wysokość?

Dyskryminacja pracowników jest wciąż aktualnym tematem. Próba obrony prawa do równego traktowania może zakończyć się nieprzychylnym traktowaniem ze strony pracodawcy. Co w takiej sytuacji może zrobić pracownik? Na czym polega wiktymizacja?

Umowa zlecenia może stanowić jedyny tytuł ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego. Wówczas ubezpieczenie zleceniobiorcy upoważnia do bezpłatnej służby zdrowia. Czy brak wypłacenia wynagrodzenia uniemożliwia pracownikowi korzystanie z bezpłatnej opieki medycznej?

Przedsiębiorcy, którzy mają zaległości z tytułu nieopłaconych składek należnych za okres od 1 stycznia 1999 r. do 28 lutego 2009 r., mogą wystąpić do ZUS z wnioskiem o ich umorzenie. Jak ubiegać się o umorzenie zaległości wobec ZUS na podstawie nowych przepisów?

Rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem przez pracodawcę uprawnia pracownika do dni wolnych na poszukiwanie pracy. Pracownik składa w tym celu wniosek. Kiedy pracownik może otrzymać wolne na poszukiwanie pracy w związku z wypowiedzeniem mu przez stowarzyszenie umowy o pracę?

1 marca 2013 r. nastąpiła waloryzacja emerytur, w związku z czym obowiązują nowe kwoty najniższych emerytur i rent, a także dodatków oraz kwot maksymalnych zmniejszeń emerytur i rent z tytułu osiągania przychodu z działalności zarobkowej.

Zasiłek chorobowy przysługuje w razie czasowej niezdolności do wykonywania pracy. Okresy choroby w czasie ciąży nie są bezwzględnie wliczane do jednego okresu zasiłkowego. Sam fakt bycia w ciąży o tym nie przesądza. Ważna jest przyczyna niezdolności do pracy oraz długość przerw między zwolnieniami lekarskimi.

Dyskryminacja pracowników jako zdarzenie powodujące nierówne traktowanie w zatrudnieniu stanowi podstawę wystąpienia przez pracownika na drogę sądową. Powinien uprawdopodobnić zarzut nierównego traktowania. Na pracodawcę przechodzi wówczas ciężar dowodu, że kierował się obiektywnymi powodami.

Związki zawodowe jako organizacje pracowników pełnią przede wszystkim funkcje reprezentowania i obrony ich praw, interesów zawodowych i socjalnych.

Stażysta z urzędu pracy nie zawiera z pracodawcą umowy o pracę, a świadczona w ramach stażu praca nie jest stosunkiem pracy. Stażystom przysługują jednak niektóre uprawnienia pracownicze. Pracodawcy muszą im zapewnić np. część świadczeń wynikających z przepisów bhp czy płatne dni wolne.

W niektórych przypadkach inspektorzy ZUS po przeprowadzeniu kontroli wykonywania zadań i obowiązków w zakresie ubezpieczeń społecznych przez płatnika składek sporządzają protokół pokontrolny zawierający inne wnioski niż protokół sporządzony podczas kontroli, która miała miejsce wcześniej, mimo że stan faktyczny, jaki był wówczas kontrolowany, nie uległ zmianie. Jakie skutki dla przedsiębiorcy ma zmiana protokołu pokontrolnego?

Składki na ubezpieczenie społeczne młodocianych uzależnione są od roku nauki i okresu ubezpieczenia młodego pracownika oraz od podmiotu finansującego składki. Może nim być płatnik/pracodawca bądź ubezpieczony/pracownik.

ZUS ustalił składki na ubezpieczenia społeczne, Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za styczeń - grudzień 2013 r. dla osób prowadzących pozarolniczą działalność.

Gdy ubezpieczony spełnił wszystkie przesłanki do przyznania prawa do emerytury, a ZUS wydał decyzję odmowną, będzie musiał wypłacić emerytowi także odsetki ustawowe za opóźnienie w wypłacie. Nie dotyczy to sytuacji opóźnienia w przyznaniu lub wypłaceniu świadczenia, za które ZUS nie ponosi odpowiedzialności.

ZUS od początku 2013 r. zobowiązany jest do wydawania interpretacji indywidualnych w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Zasadniczo zleceniobiorca jest obejmowany obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi (emerytalnym, rentowymi i wypadkowym) w okresie od dnia oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia jej wykonywania do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia tej umowy. Do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego może przystąpić w każdej chwili, jeżeli przekaże płatnikowi składek-zleceniodawcy wniosek wyrażający wolę przystąpienia do tego ubezpieczenia. Ta generalna zasada nie będzie jednak miała zastosowania w licznych sytuacjach, kiedy umowa zlecenia nie stanowi tytułu do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych. Zdarza się tak np. w przypadku zbiegu tytułów do ubezpieczeń, m.in. gdy zleceniobiorca jest jednocześnie zatrudniony na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy.

Emeryci i renciści mają obowiązek złożenia zaświadczenia o zarobkach z poprzedniego roku kalendarzowego. Termin zgłoszenia mija z końcem lutego.

Pracownica jednostki samorządowej pracowała w 2012 r. od początku stycznia do 24 lutego. Od 27 lutego do końca czerwca przebywała na zwolnieniach lekarskich (w tym m.in. związanych z ciążą). W lipcu urodziła bliźnięta i do końca roku przebywała na urlopie macierzyńskim. Czy w tej sytuacji ma prawo do trzynastki za 2012 r.?

Jednym z uprawnień rodziców związanych z urodzeniem się dziecka są urlopy. Na razie w 2013 r. obowiązują takie same zasady ich udzielania jak w ubiegłym roku. Przygotowanych jest jednak kilka kolejnych zmian w tym zakresie, np. wprowadzenie wspólnych urlopów rodzicielskich.

Pracodawca, działający w strefie budżetowej, ma obowiązek wypłacić do końca marca 2013 r. dodatkowe wynagrodzenie roczne, tzw. trzynastkę. Prawo do jej otrzymania ma każdy pracownik, który m.in. przepracował minimum 6 miesięcy.

Od 1 stycznia 2013 r. obowiązują nowe regulacje w zakresie przystąpienia do dobrowolnych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych. Obecnie może do nich przystąpić każdy, kto nie spełnia warunków do podlegania tym ubezpieczeniom obowiązkowo.

Pracownik wystąpił do nas o urlop na żądanie, którego mu udzieliliśmy. Następnego dnia 2 godziny przed rozpoczęciem pracy odwołał swoją prośbę o urlop na żądanie, na co pracodawca nie wyraził zgody. Zdążyliśmy już bowiem zorganizować w firmie zastępstwo za pracownika. Pracownik stawił się jednak do pracy w tym dniu, ale nie został do niej dopuszczony. Obecnie domaga się od nas za ten dzień wypłaty wynagrodzenia. Czy pracodawca ma prawo nie zgodzić się na odwołanie urlopu na żądanie?

Pracodawca ma obowiązek przekazać pracownikom informacje o składkach przekazanych za nich do ZUS. Zgodnie z przepisami obowiązującymi od 1 stycznia 2012 r. informację taką przekazuje raz w roku, za rok ubiegły.

Szczególne uregulowania w zakresie ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego dotyczą uczniów oraz studentów przed ukończeniem 26 lat, którzy są zatrudnieni na podstawie umów zlecenia, a także uczniów – pracowników, którzy w świetle przepisów prawa pracy są uznawani za pracowników młodocianych.

Premia stanowi część wynagrodzenia za pracę. Prawo do żądania premii powstaje wówczas, gdy odpowiednie akty przewidują z góry skonkretyzowane i zobiektywizowane wskaźniki premiowania i wskaźniki te potwierdzają prawo pracownika do premii, jak również w sytuacji, gdy pracodawca będzie stosował przejrzyste kryteria premiowania, nawet w razie braku aktów wewnątrzzakładowych to regulujących (wyrok Sądu Najwyższego z 30 marca 1977 r., I PRN 26/77, OSNC 1977/11/225).

Do kogo należy opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne (zatrudniającego czy zakładu karnego) za pracującego skazanego, zależy od rodzaju zawartej umowy, czyli od podstawy zatrudnienia. Wynika to z faktu, że nie każda podstawa zatrudnienia powoduje powstanie obowiązku ubezpieczeń społecznych oraz ubezpieczenia zdrowotnego. Dla tej grupy osób ważne jest ustalenie, na jakiej podstawie prawnej mają wykonywać pracę zarobkową.

Zatrudniamy w naszym zakładzie pracy młodą matkę, która ma dwóch 3-letnich synów (bliźnięta). Pracownica w listopadzie br. wróciła do pracy po urlopie wychowawczym. Wystąpiła do nas o udzielanie przerw w pracy na karmienie. Czy te przerwy jej przysługują, jeżeli dzieci mają po 3 lata?

Obowiązujące przepisy dopuszczają zatrudnianie młodocianych, a więc osób, które ukończyły 16 lat, ale nie przekroczyły 18 lat. Wyjątkowo dopuszczalne jest również wykonywanie pracy przez osoby, które nie ukończyły 16 lat. Zarówno ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych, jak i ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych nie określają minimalnego wieku, od którego osiągnięcia jest uzależnione objęcie obowiązkiem ubezpieczeniowym.

W obowiązującym w naszym zakładzie regulaminie zapisaliśmy, że pracownikowi zatrudnionemu na stanowisku przedstawiciela handlowego może być wypłacona premia uznaniowa. Decyzję o jej przyznaniu, w wysokości nie większej niż 20% wynagrodzenia zasadniczego wynikającego z umowy o pracę, podejmuje bezpośredni przełożony pracownika po przeanalizowaniu osiągniętego przez niego poziomu sprzedaży naszych artykułów. Co do zasady, wysokość premii jest ustalana procentowo w zależności od liczby umów sprzedażowych zawartych przez pracowników z naszymi klientami. Ostatnio jeden z pracowników zażądał wypłaty premii uznaniowej, której nie przyznał mu przełożony ze względu na nieobecność pracownika w pracy przez znaczną część miesiąca z powodu choroby i w związku z tym niższą sprzedaż. Czy w razie niewypłacenia premii pracownik będzie mógł wystąpić do sądu z roszczeniem o jej wypłatę?

Na mocy ustawy z 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw osoby, które nie ukończyły jeszcze powszechnego wieku emerytalnego (odpowiednio wydłużonego na podstawie tej noweli), będą mogły wcześniej nabyć uprawnienia emerytalne. Świadczenie, które ZUS im przyzna, to tzw. emerytura częściowa.

W zawiadomieniu o zamiarze wszczęcia kontroli wskazano, że kontrola ZUS ma dotyczyć prawidłowości zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych tylko jednej pracownicy. Osoba ta przepracowała u nas tylko 2 tygodnie, a następnie poszła na zwolnienie lekarskie (posiadała okres wyczekiwania z tytułu poprzedniego zatrudnienia) – okazało się, że jest w trzecim miesiącu ciąży. Pracownica jest na zwolnieniu już od półtora miesiąca i przypuszczam, że nie wróci do pracy przed porodem. Dlaczego ZUS żąda akt tylko tej jednej pracownicy?

Pracownik może żądać ponownego zatrudnienia, jeśli odzyskał zdolność do pracy, a pracodawca zwolnił go uprzednio bez wypowiedzenia z powodu długotrwałej choroby. Pracodawca nie ma jednak takiego obowiązku, jeśli nie posiada faktycznych możliwości przyjęcia tej osoby do pracy.

Często o wystawienie zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu ubiegają się również osoby, z którymi zawarto umowę-zlecenie lub umowę o dzieło. Mogą one otrzymać jedynie zaświadczenie o osiąganych dochodach. Osobą uprawnioną do wystawienia zaświadczenia o zatrudnieniu jest pracodawca, którego łączy z konkretnym pracownikiem stosunek pracy
Pracodawca na wniosek pracownika ma obowiązek wystawienia mu zaświadczenia o wysokości wynagrodzenia. W przypadku podania w zaświadczeniu nieprawdziwych informacji pracodawca może podlegać odpowiedzialności karnej.

Do skutecznego zawarcia umowy o pracę konieczne jest zgodne oświadczenie woli pracownika i pracodawcy. W związku z tym osoba nieupoważniona do nawiązania stosunku pracy może wystąpić po obu stronach.

Pracownica działu kadr (nie jest nauczycielem akademickim ani pracownikiem naukowym) przygotowuje rozprawę doktorską z zakresu prawa pracy. Czy mamy obowiązek udzielenia pracownicy urlopu w wymiarze 28 dni, jeśli nie kierowaliśmy jej na studia? Kiedy ewentualnie należy udzielić tego urlopu – przed obroną rozprawy doktorskiej czy wcześniej?

Uzyskanie emerytury jest na ogół uzależnione od złożenia wniosku o to świadczenie. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy ZUS przyznaje z urzędu emeryturę osobie pobierającej rentę z tytułu niezdolności do pracy.

Obowiązek publikowania w Biuletynie Informacji Publicznej przez KRUS, ZUS i NFZ wydawanych przez te organy pisemnych interpretacji przepisów – to jedna ze zmian w uchwalonej 16 listopada br. tzw. trzeciej ustawie deregulacyjnej. Zacznie ona obowiązywać od 1 stycznia 2013 r. Publikowania interpretacji wydawanych przez ZUS od dawna domagały się organizacje zrzeszające przedsiębiorców.

Pracownikom, wykorzystującym do pracy prywatne samochody, przysługuje z tego tytułu rekompensata w postaci ryczałtu samochodowego. Jest to stała z góry ustalona kwota, jeżeli jednak pracownika nie ma w pracy, wartość ryczałtu ulega obniżeniu.

Prowadzę mały zakład fryzjerski. Ze względu na złą koniunkturę na rynku – być może – będę zmuszony zgłosić do sądu gospodarczego wniosek o ogłoszenie upadłości. Czy po złożeniu takiego wniosku nadal będę musiał opłacać składki ZUS?

Jestem rzemieślnikiem, mistrzem cukiernictwa. Prowadzę średniej wielkości rodzinną firmę (piekarnię-cukiernię), w której zatrudniam młodocianych pracowników w celu praktycznej nauki zawodu. Od 1 września br. w mojej firmie do wykonywania zawodu cukiernika przyucza się również mój 16-letni syn. Księgowa powiedziała mi, że członek rodziny zatrudniony na podstawie umowy o pracę musi zostać zgłoszony do ZUS jako osoba współpracująca. Oznacza to bardzo wysokie składki, które musiałbym opłacać za syna. Czy to prawda?

Ubezpieczenia społeczne, Uprawnienia pracownika

Urlop okolicznościowy

Urlop bezpłatny

Związki zawodowe w Polsce

Plan urlopów

Zasady ustalania emerytur - wyrok TK

Emerytury 2014 r.

Urlop na wypowiedzeniu

System emerytalny - raport

Urlop na żądanie – najczęstsze problemy pracodawców

Zgłoszenie zleceniobiorcy – absolwenta studiów wyższych do ZUS

Zasiłek macierzyński za czas rocznego urlopu macierzyńskiego

Dyskryminacja w pracy – ochrona przed “wiktymizacją” w prawie angielskim

Umowa zlecenia bez wynagrodzenia a bezpłatna służba zdrowia

Umorzenie zaległości wobec ZUS

Dni wolne na poszukiwanie pracy - wzór wniosku

Emerytury 2013 - waloryzacja

Okresy choroby w czasie ciąży - jeden okres zasiłkowy?

Dyskryminacja pracowników

Związki zawodowe – funkcje

Stażysta z urzędu pracy - uprawnienia pracownicze

Zmiana protokołu pokontrolnego przez inspektora ZUS - skutki dla przedsiębiorcy

Składki na ubezpieczenia społeczne młodocianych

Składki na ubezpieczenia społeczne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych 2013

ZUS płaci odsetki za opóźnienie w wypłacie

ZUS - interpretacje indywidualne

Ubezpieczenie społeczne zleceniobiorcy

Zaświadczenie o zarobkach emerytów i rencistów

Prawo do trzynastki za przepracowanie okresu krótszego niż 6 miesięcy

Zmiany w urlopach dla rodziców w 2013 r.

Okres pracy uprawniający do nabycia trzynastki

Zmiany w dobrowolnych ubezpieczeniach

Czy pracownik może jednostronnie cofnąć wniosek o urlop na żądanie

W 2013 r. pracodawcy po raz pierwszy przekazują pracownikom zbiorczą RMUA

Zatrudniasz ucznia lub studenta - oto obowiązki wobec ZUS

Kiedy premia regulaminowa, a kiedy uznaniowa

Kto płaci składki za pracującego skazanego

Do jakiego wieku dziecka przysługują pracownicy przerwy na karmienie

Zatrudniasz młodocianych - sprawdź, jakie masz obowiązki ubezpieczeniowe

Kiedy pracownik ma prawo do premii regulaminowej, a kiedy może otrzymać premię uznaniową

Emerytura częściowa - kto może z niej skorzystać

Kontrola doraźna ZUS

Prawo powrotu do pracy w razie odzyskania zdolności do pracy

Jak wystawić zaświadczenie o wysokości wynagrodzenia

Zawarcie umowy o pracę przez osobę nieupoważnioną

Czy pracownicy podnoszącej kwalifikacje bez zgody pracodawcy przysługuje urlop na przygotowanie rozprawy doktorskiej

Krótki przewodnik, jak uzyskać emeryturę

Od 1 stycznia 2013 r. będzie łatwiejszy dostęp do interpretacji ZUS, KRUS i NFZ

Ryczałt za używanie prywatnego samochodu a nieobecność w pracy

Opłacanie składek przez przedsiębiorcę w upadłości

Kiedy ojciec zatrudniający syna w swojej firmie nie musi zgłaszać go do ZUS jako osobę współpracującą