Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

System emerytalny - raport

System emerytalny - raport OFE. /Fot. Fotolia
System emerytalny - raport OFE. /Fot. Fotolia
Fotolia
System emerytalny od reformy w 1999 r. pierwszy raz został poddany przeglądowi. Z raportu jasno wynika, że konieczna jest gruntowa reforma otwartych funduszy emerytalnych.

Konieczna jest gruntowna reforma otwartych funduszy emerytalnych - to główny wniosek płynący z przeglądu funkcjonowania systemu emerytalnego, który przedstawili w środę Ministrowie Pracy oraz Finansów. Przegląd funkcjonowania systemu emerytalnego, pierwszy od startu reformy w 1999 r., przeprowadziło Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej oraz Ministerstwo Finansów. Przeanalizowano skutki reformy dla bezpieczeństwa i wysokości przyszłych emerytur, a także jej wpływ na finanse publiczne, rynek kapitałowy i wzrost gospodarczy.

Wprowadzenie OFE kosztowało przyszłych emerytów ponad 17 mld zł. Opłaty nie były uzależnione od wyników inwestycyjnych. Stopy zwrotu osiągane przez OFE były niższe od waloryzacji kont w ZUS, a także od wyników Funduszu Rezerwy Demograficznej. Inwestycje OFE były także wystawione na większe ryzyko.

Choć OFE odegrały początkowo ważną rolę w rozwoju polskiego rynku kapitałowego, to ich znaczenie będzie maleć, podobnie jak ich rola w prywatyzacji państwowych spółek. Jednocześnie OFE zwiększały dług publiczny i koszty jego obsługi. Skutkowało to m.in. niższym ratingiem Polski.

Wnioski? Zmiany w systemie emerytalnym powinny ograniczyć koszty i ryzyko funkcjonowania OFE zarówno dla przyszłych emerytów jak i dla finansów publicznych, czyli wszystkich podatników. Muszą również wspierać wzrost gospodarczy kraju i zapewnić stabilność polskiego rynku kapitałowego.

Polecamy serwis: ZUS płaci odsetki za opóźnienie w wypłacie

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zespół ekspertów MPiPS i MF przeanalizował 9 rekomendacji zmian, które rozwiązywałyby problemy zidentyfikowane w czasie przeglądu. Odrzucono następujące warianty: stopniowego wygaszania kapitałowej części systemu, całkowitej jej likwidacji, braku jakichkolwiek zmian, zawieszenia składki przekazywanej do OFE, powrotu do składki przekazywanej do OFE w wysokości 7,3%, programowanej wypłaty emerytur.

Ministrowie zarekomendowali przekazanie do konsultacji społecznych trzech propozycje zmian: likwidację nieakcyjnej części OFE, dobrowolność udziału w OFE, dobrowolność udziału w OFE z dodatkową składką. Wyboru ostatecznego rozwiązania rząd dokona po zakończeniu konsultacji społecznych. Potrwają one co najmniej 30 dni.

Ministrowie zarekomendowali również powierzenie ZUS wypłaty emerytur z OFE. Aby zminimalizować ryzyko związane z wahaniami na rynkach finansowych zdecydowano, że środki z OFE będą stopniowo przenoszone do ZUS na 10 lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego. Ich waloryzacja będzie się odbywać na obecnych zasadach.

Przegląd funkcjonowania systemu emerytalnego

Koszty OFE

Przyszli emeryci od startu reformy emerytalnej zapłacili instytucjom zarządzającym OFE 17 mld zł opłat. Koszty zarządzania OFE wahały się między 0,4%-0,6% rocznie. W zarządzanym przez ZUS Funduszu Rezerwy Demograficznej było to od 0,003% do 0,1%. To oznacza, że koszty OFE były ponad 100-krotnie większe niż FRD.

Wysokość pobieranych przez instytucje finansowe opłat nie była uzależniona od osiąganych przez OFE wyników. Dzięki temu np. w kryzysowym 2008 r., gdy OFE straciły ponad 20 mld zł środków swoich członków, jednocześnie zarządzające OFE instytucje finansowe pobrały prawie 2 mld zł opłat.

Wyniki inwestycyjne OFE

W latach 1999-2012 - po uwzględnieniu wszystkich pobranych opłat - OFE zarobiły średnio 6,6%. W tym czasie średnioroczna wysokość waloryzacji konta w ZUS wyniosła 6,8%, a subkonta w ZUS - 8,5%. Z kolei średnioroczna stopa zwrotu zarządzanego przez ZUS Funduszu Rezerwy Demograficznej wyniosła 7,2%.

Przeanalizowano również, jakie stopy zwrotu można było w tym czasie osiągnąć na rynku finansowym. W latach 1999-2012 warszawski indeks giełdowy WIG zyskał 7,7% średniorocznie. Z kolei na 5-letnich obligacjach skarbowych można było zarobić średnio 6,9%, a na 10-letnich - 6,7%. Średni nominalny wzrost gospodarczy Polski wzrósł w badanym okresie średnio o 7%.

Zobacz również: Emerytury i renty - obowiązki pracodawcy

Zmienność wyników OFE

Różnica w wahaniach stóp zwrotu OFE wyniosła w latach 1999-2012 ponad 9%. W tym czasie zmienność waloryzacji konta w ZUS była na poziomie 4%. Wahania w wynikach osiąganych przez Funduszu Rezerwy Demograficznej przekroczyły 5%.

Co to oznacza w praktyce? Osoba przechodząca na emeryturę w kryzysowym 2008 r. straciła przez spadki na giełdzie prawie 15% środków w OFE. Odrobienie tej straty zajęłoby kilka lat. Taka osoba mogła opóźnić przejście na emeryturę lub pogodzić się ze stratą i mieć niższą emeryturę.

OFE a warszawska giełda

OFE odegrały ważna rolę w rozwoju rynku kapitałowego. Mają 18% udział w kapitalizacji warszawskiej giełdy. Pomimo obniżenia składki do OFE w 2011 roku udział ten wzrósł w rok o jedną piątą. Z powodu rosnącego limitu na inwestycje w akcje OFE pozostaną one ważnym graczem na GPW. Maleć będzie rola OFE w prywatyzacji. Do sprzedania pozostało niewiele państwowych spółek. Plan rządu na lata 2013-2016 zakłada 16 mld zł wpływów ze sprzedaży udziałów w państwowych firmach.

OFE a finanse publiczne

Bez OFE dług publiczny były niższy. W 2012 r. wyniósłby 38% PKB zamiast 56% PKB (według metodologii Eurostatu) oraz 35% PKB zamiast 53% PKB według metodologii krajowej. Nie przekroczyłby 40% PKB nawet w latach kryzysowych. Mogłoby to oznaczać wyższy rating Polski i tańsze pożyczanie pieniędzy na rynku. Niższe byłyby wydatki budżetu państwa na obsługę długu - w latach 1999-2012 o 13,3 mld zł, zaś w samym 2012 roku o 2,1 mld zł.

Rekomendacje zmian w systemie emerytalnym

Likwidacja nieakcyjnej części OFE

Obligacje byłyby przeniesione z OFE do ZUS. Tam zostałyby zaksięgowane na subkoncie i co roku waloryzowane na tych samych zasadach jak obecnie, czyli o wysokość średniego nominalnego wzrostu gospodarczego za ostatnie 5 lat. Przesunięcie obligacji obniży dług publiczny o ok. 11% PKB.

Jednocześnie zmianie uległyby limity inwestycyjne OFE. Zlikwidowany zostałby limit OFE na inwestycje w akcje (obecnie 47,5%) i wprowadzony zakaz kupowania obligacji skarbowych. Spowodowałoby to wzrost inwestowania OFE w realną gospodarkę - m.in. obligacje przedsiębiorstw. Zniesiony byłby również mechanizm tzw. minimalnej stopy zwrotu i uzupełniania niedoboru.

Zaproponowane zmiany mają zachęcić OFE do większej konkurencji między sobą o klienta. Powinno to wpłynąć pozytywnie na wysokość świadczeń przyszłych emerytów. 

Zadaj pytanie: Forum Kadry

Dobrowolność udziału w OFE

Każdy członek OFE sam decydowałby, czy chce pozostać w OFE czy przenieść swoje aktywa do ZUS. Na decyzję miałby 3 miesiące. Podobnie jak na starcie reformy w 1999 r. musiałby zawiadomić ZUS o chęci pozostania w OFE.

Osoby, które dopiero rozpoczynają pracę nadal mogłyby wybrać do którego OFE chcą należeć. Jeśli samodzielnie nie dokonają wyboru, nie zostaną wylosowane jak obecnie do jednego z OFE, lecz ich składki będą w całości trafiać do ZUS.

Składki i aktywa osób, które nie zdecydują się zostać w OFE, zostaną przeniesione na subkonto w ZUS i waloryzowane co roku na obecnych zasadach. Decyzja o przejściu do ZUS byłaby nieodwoływalna. Osoby, które zostaną w OFE mogłyby w przyszłości zmienić decyzję.

Państwo pozostanie gwarantem emerytury minimalnej.

Dobrowolność OFE „plus”

Oprócz możliwości wyboru pomiędzy pozostaniem w OFE, a przejściem do ZUS, przyszły emeryt mógłby przekazywać do swojego funduszu dodatkową składkę. Jeżeli zdecydowałby się na ten wariant do ZUS przekazywałby składkę w wysokości 17,52% wynagrodzenia brutto, a pozostałą część składki (2%) wraz z składką dodatkową (2%) do OFE (łącznie 21,52% wynagrodzenia brutto)

W przypadku osób pozostających w OFE nie byłby stosowany tzw. suwak bezpieczeństwa. Po przejściu na emeryturę mogliby wybrać, czy chcą wypłacić zgromadzone środki jednorazowo lub wykupić programową/dożywotnią emeryturę na rynku.

Opłacanie wyższej składki do kapitałowej części systemu lepiej zabezpieczy przyszłych emerytów przed ryzykiem ubóstwa, a budżet państwa przed koniecznością dopłat do emerytur minimalnych.

Polecamy również serwis: Zasiłki i inne świadczenia

Źródło: Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej

Reklama
Zaktualizuj swoją wiedzę z naszymi publikacjami i szkoleniami
Źródło: Własne
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Uprawnienia rodzicielskie
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
    nie ma takiej możliwości
    3
    6
    9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
    Następne
    Kadry
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Mały ZUS plus wydłużony o rok

    Pracowaliśmy nad rozwiązaniami, aby tzw. Mały ZUS był wydłużony o rok - powiedziała minister rodziny i polityki społecznej Marlena Maląg.

    Praca dzieci na roli - wykaz czynności szczególnie niebezpiecznych

    W dniu 1 czerwca przypada Dzień Dziecka. W tym szczególnym czasie, ale i każdego dnia, warto pamiętać o ochronie pracy dzieci. Dzieci mogą bowiem pracować na roli, w ramach pomocy rodzicom w gospodarstwie. Należy jednak bezwzględnie przestrzegać pewnych zasad BHP. Szczególnie ważny jest wykaz czynności szczególnie niebezpiecznych, związanych z prowadzeniem gospodarstwa rolnego, których nie wolno powierzać dzieciom poniżej 16 lat. Jakie to czynności? Poniżej wykaz wraz z omówieniem.

    ZUS online: elektroniczne wiadomości i umawianie wizyt

    Komunikat ZUS: Dostępna jest już aktualizacja aplikacji mobilnej mZUS. W nowej wersji zmieniliśmy wygląd aplikacji i rozbudowaliśmy ją o kolejne funkcje.

    Świadczenie wspierające - prace Sejmu trwają

    Trwa procedowanie świadczenia wspierającego, odbyło się już drugie czytanie w Sejmie. W dniu 24 maja 2023 r. przygotowano dodatkowe sprawozdanie Komisji Społecznej i Rodziny. Czym jest świadczenie wspierające? Kto będzie uprawniony do świadczenia wspierającego? W jakiej wysokości będzie przyznawane świadczenie wspierające?

    Jak uzyskać świadczenie rehabilitacyjne?

    Jak uzyskać świadczenie rehabilitacyjne? Kiedy należy się świadczenie rehabilitacyjne? Ile wynosi świadczenie rehabilitacyjne? Jak długo może trwać świadczenie rehabilitacyjne? Jak ZUS płaci świadczenie rehabilitacyjne?

    Renta socjalna 2023
    Co to jest renta socjalna? Co trzeba zrobić żeby dostać rentę socjalną? Komu przysługuje prawo do renty socjalnej? Ile wynosi renta socjalna w 2023 roku? Czy od decyzji lekarza w sprawie renty socjalnej można się odwołać?
    Dzień Dziecka - czy dzieci mogą pracować?

    W dniu 1 czerwca przypada Dzień Dziecka. Wielu zastanawia się czy dzieci mogą pracować. Często widzi się dzieci w reklamie czy w serialu telewizyjnym. Czy taka działalność dziecka ma charakter pracy zarobkowej? Czy na pracę dziecka potrzebna jest zgoda rodzica i inspektora pracy? Poniżej najważniejsze warunki formalne, aby móc legalnie zatrudniać dziecko i szanować jego prawa. 

    Rynek IT w Polsce - specjaliści poszukiwani

    Badania pokazują, że polski rynek IT nadal charakteryzuje duża dynamika – po spadku zapotrzebowania na specjalistów IT w drugiej połowie 2022 r. popyt na ich pracę wzrasta. W jakich obszarach poszukiwania się specjaliści IT? Okazuje się, że m.in. co do wiedzy z zakresu: BI, Big Data, Data Science. 

    KRUS - do 31 maja 2023 r. termin na złożenie oświadczenia o podatku

    Jak podaje Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (dalej: KRUS) w dniu 31 maja 2023 r. upływa termin złożenia zaświadczenia lub oświadczenia dotyczącego rocznej kwoty granicznej podatku dochodowego od przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej za 2022 r. To ważny termin, należy o nim pamiętać, ponieważ konsekwencją może być ustanie ubezpieczenia społecznego rolników z dniem, do którego rolnik/domownik był zobowiązany złożyć takie zaświadczenie/oświadczenie w KRUS.

    Kryzys gospodarczy i niskie płace

    Zakończyć kryzys rosnących kosztów utrzymania: podnieść płace, opodatkować zyski! Takie hasło przewodnie towarzyszy kampanii, którą prowadzi Europejska Konfederacja Związków Zawodowych, czyli Europejska Konfederacja Związków Zawodowych (dalej: ETUC). Związki podkreślają konieczność wyrównania płacy pomiędzy kobietami i mężczyznami jak i ogólnie zagwarantowanie wyższych wynagrodzeń.

    Zwrot nadpłaty składki na ubezpieczenie zdrowotnej - ostatnie dwa dni na wysłanie wniosku

    Złożenie rozliczenia składki zdrowotnej po terminie, który upłynął 22 maja, nie skutkuje konsekwencjami, ale tylko wysłanie wniosku o najpóźniej pierwszego czerwca - gwarantuje zwrot nadpłaty. 

    Płace w sektorze IT w Polsce w 2023 roku hamują po latach dynamicznych wzrostów

    Średnie wynagrodzenie rodzimych specjalistów w sektorze IT wzrosło – takie są wnioski wynikające z badania „Raport Płacowy 2023”, przeprowadzonego przez firmę badawczą Valueships na zlecenie Organizacji Pracodawców Usług IT – SoDA w lutym 2023 roku. Osoby zatrudnione w oparciu o umowę o pracę otrzymały podwyżki wynoszące średnio 12 proc. r/r. Natomiast w przypadku kontraktów B2B pensje świadczących usługi urosły o 6 proc. r/r. Podwyżki te są odzwierciedleniem koniunktury, która w panowała w 2022 r. Na początku br. firmy deklarowały kolejne wzrosty płac. W związku z dynamicznymi zmianami w IT branżowi eksperci przewidują dalsze podwyżki, jednak nie na spodziewanych wcześniej poziomach. Według nich wyniosą one od 5 do 10 procent i będą dotyczyły jedynie konkretnych stanowisk, co wynika ze słabnącej sytuacji gospodarczej na świecie.

    Czym jest urlop na żądanie?

    Czym jest urlop na żądanie? Czym różni się urlop wypoczynkowy od urlopu na żądanie? Czy urlop na żądanie to to samo co urlop z powodu siły wyższej? Z jakiego powodu można wziąć urlop na żądanie? Ile jest płatny urlop na żądanie? Kiedy się zgłasza urlop na żądanie?

    Świadczenie wspierające i pielęgnacyjne. Co uchwalił sejm?

    Świadczenie wspierające i pielęgnacyjne na nowych zasadach. Przewidziano kilka progów. Świadczenie wspierające ma być tylko dla pełnoletnich, przed 18. rokiem życia jedynie świadczenie pielęgnacyjne, które ma być wypłacane na każde dziecko.

    Śmiertelny wypadek strażaka podczas ćwiczeń - kto płaci za pogrzeb?

    Śmiertelny wypadek strażaka podczas ćwiczeń - kto płaci za pogrzeb? Okazuje się, że szczególne uprawnienia przysługują rodzinie tylko w związku ze śmiercią strażaka w akcji ratowniczej. 

    Praca zdalna. Jakie zdarzenia nie będą uznawane za wypadki przy pracy

    Praca zdalna zagościła na stałe w wielu firmach. Od kwietnia zaczęły również w pełni obowiązywać przepisy Kodeksu pracy regulujące jej zasady. W wielu aspektach samą organizację pracy zdalnej mogą dookreślić pracodawcy za pomocą zapisów regulaminów pracy czy porozumień z pracownikami. Natomiast jeden aspekt pozostaje prawie całkowicie niezmieniony – jest nim zapewnienie bezpieczeństwa pracownikom. W związku tym umożliwiając pracę zdalną pracodawca musi mieć pewność, że warunki jej wykonywania są odpowiednie i nie będą generowały zagrożeń. 

    Lekarski egzamin weryfikacyjny 2023. 900 lekarzy spoza UE chce pracować w Polsce

    Do lekarskiego egzaminu weryfikacyjnego (LEW) przystąpi 29 maja 2023 r. w Łodzi 900 osób, które ukończyły studia medyczne w państwie niebędącym członkiem Unii Europejskiej i chcą wykonywać zawód lekarza w Polsce. To przede wszystkim obywatele Ukrainy i Białorusi.

    Minimalne wynagrodzenie w 2024 r. Związkowcy – podwyższać, pracodawcy – zamrozić

    Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych proponuje, by minimalne wynagrodzenie w 2024 r. wynosiło co najmniej 4300 zł od 1 stycznia, i co najmniej 4540 zł od lipca. Zdaniem Związku Przedsiębiorców i Pracodawców (ZPP) najlepsze będzie zamrożenie wynagrodzeń na obecnym poziomie.

    Olbrzymie zainteresowanie konkursem ZUS na poprawę BHP dla przedsiębiorców

    Konkurs na poprawę BHP dla przedsiębiorców. Ponad 5 tysięcy wniosków wpłynęło w konkursie dla płatników składek na projekty poprawy bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP). Na ten cel ZUS przeznaczy 100 milionów zł. Wnioski dotyczyły takich dziedzin, jak: przetwórstwo przemysłowe, budownictwo oraz opieka zdrowotna i pomoc społeczna.

    Wniosek o zwrot nadpłaconej składki zdrowotnej za 2022 rok dostępny na PUE ZUS

    Wniosek o zwrot nadpłaty, w związku z rozliczeniem składki zdrowotnej za 2022 r., jest udostępniany na Platformie Usług Elektronicznych ZUS. Przed jego podpisaniem i wysłaniem należy koniecznie potwierdzić rachunek bankowy, na który ma być przekazany zwrot.

    Praca zdalna i cyberbezpieczeństwo. Wyzwania dla pracodawców w erze pracy na odległość

    W ostatnich latach praca zdalna stała się coraz popularniejsza, a pandemia COVID-19 jeszcze bardziej przyspieszyła ten trend. Pracownicy coraz częściej pracują z domu lub innego miejsca poza tradycyjnym biurem. Choć praca zdalna ma wiele korzyści, to również stawia przed pracodawcami wiele wyzwań, zwłaszcza w kontekście cyberbezpieczeństwa. 

    Zasady równego wynagradzania. Walka z różnicami płacowymi ze względu na płeć

    Równość płci i walka z dyskryminacją to ważne kwestie społeczne i prawne, które mają istotne znaczenie w dziedzinie pracy. Jednym z najważniejszych aspektów równości jest zapewnienie równego wynagrodzenia dla mężczyzn i kobiet wykonujących tę samą pracę lub pracę o równorzędnej wartości.

    Ochrona danych osobowych w miejscu pracy. Wprowadzenie RODO a prywatność pracowników

    Wprowadzenie ogólnych uregulowań prawnych dotyczących ochrony danych osobowych przyniosło zmiany również w sferze miejsc pracy. Rozporządzenie Ogólne o Ochronie Danych Osobowych (RODO), które weszło w życie w maju 2018 roku, ma na celu zapewnienie większego bezpieczeństwa danych i ochronę prywatności obywateli. 

    Dzień Matki. Co należy się matkom

    Dzień Matki to dobra okazja, by przypomnieć, z jakich świadczeń pieniężnych korzystają matki i ojcowie. Co należy się rodzicom mającym dzieci?

    Dzień Matki. Łączenie macierzyństwa z powrotem na rynek pracy to wyzwanie

    Mamy stawiane są przed wieloma wyzwaniami. Dotyczy to zarówno samego macierzyństwa, ale także powrotu do pracy. Z jednej strony obciąża je opieka nad dzieckiem, a z drugiej strony, wydłużające się okresy urlopów związanych z macierzyństwem powodują trudności z powrotem na rynek pracy.