Tematy - Renty, Orzecznictwo SN - INFOR.PL

Średnia emerytura wzrośnie od 1 marca o 75 zł, a renta o 55-64 zł. Będzie to kosztowało ZUS ok. 516 mln zł miesięcznie - poinformował rzecznik prasowy ZUS Przemysław Przybylski. Dodał, że ZUS ma pieniądze na waloryzację świadczeń.

Od 1 marca 2010 roku ZUS waloryzuje emerytury i renty oraz dokonuje podwyższenia świadczeń najniższych i dodatków do emerytur i rent.

Klauzula zasad współżycia społecznego umożliwia uniknięcie sytuacji, w których stosowanie prawa doprowadziłoby do skutków niemożliwych do zaakceptowania z uwagi na cel regulacji lub normy moralne.

Do 1 marca 2010 r. emeryci i renciści uzyskujący przychody mają obowiązek dostarczyć do ZUS zaświadczenie o wysokości tych przychodów.

Świadczenie ma charakter uznaniowy tylko wtedy, gdy regulamin wynagradzania nie określa warunków przyznania świadczenia albo gdy warunki przyznania świadczenia są określone w sposób na tyle ogólny, że uniemożliwiają kontrolę ich spełnienia. Premia uznaniowa lub nagroda pieniężna jest świadczeniem czysto uznaniowym. Skoro przyznanie oraz ustalenie jej wysokości pozostaje wyłącznie w gestii pracodawcy, to zbędne jest ustalenie przez pracodawcę regulaminu przyznawania nagród (wyrok Sądu Najwyższego z 9 lipca 2009 r., II PK 232/08).

Postępowanie o przyznanie renty rodzinnej wszczyna się na podstawie wniosku zainteresowanego. Wniosek taki składa osoba zainteresowana lub jej pełnomocnik.

Uprawnienia do renty rodzinnej przysługują dzieciom uczącym się nie tylko w kraju, ale również za granicą w szkołach podstawowych, ponadpodstawowych oraz kształcącym się w szkołach wyższych.

Pracodawca może żądać od pracownika zwrotu nienależnego świadczenia, ale tylko pod warunkiem wykazania, że pracownik wiedział lub powinien przypuszczać, iż sporne świadczenie od pracodawcy się nie należy.

Renta rodzinna to świadczenie przysługujące po zmarłym ubezpieczonym, który w chwili śmierci spełniał warunki do uzyskania emerytury lub renty. Prawo do niej mają m.in. dzieci własne, drugiego małżonka i przysposobione.

Likwidacja pracodawcy uzasadnia rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem ze wszystkimi pracownikami podlegającymi szczególnej ochronie (np. z kobietą w ciąży). Jednak przyczyna ta musi być wyraźnie wskazana w piśmie pracodawcy o wypowiedzeniu. Brak pouczenia o odwołaniu w piśmie pracodawcy w sprawie wypowiedzenia umowy o pracę stanowi przesłankę przywrócenia terminu w razie złożenia odwołania do sądu po upływie 7 dni od doręczenia wypowiedzenia (wyrok Sądu Najwyższego z 3 grudnia 2009 r., II PK 147/09).

Zadłużenie ZUS w bankach komercyjnych wynosi obecnie 1 mld 810 mln zł - poinformował na posiedzeniu sejmowej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny prezes ZUS Zbigniew Derdziuk. Dodał, że sytuacja zakładu jest stabilna, a emerytury i renty są wypłacane terminowo.

W Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej trwają prace nad rozporządzeniem w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe oraz zasad wypłaty tych świadczeń.

Porozumienie między pracodawcą a związkami zawodowymi dotyczące zwolnień grupowych może przewidywać wypłacanie odpraw, których wartość przekracza dla jednego pracownika 15-krotność minimalnego wynagrodzenia za pracę (wyrok Sądu Najwyższego z 24 lipca 2009 r., I PK 41/09).

Za zobowiązania z tytułu zaległych składek wobec ZUS członkowie zarządu spółki kapitałowej odpowiadają niezależnie od istnienia spółki. Odpowiedzialność trwa nawet po jej upadłości lub likwidacji i późniejszym wykreśleniu z Krajowego Rejestru Sądowego. ZUS w decyzji stwierdzającej zaległości nie może ustalać zakresu odpowiedzialności poszczególnych członków zarządu.

Termin, za który ZUS może żądać zwrotu nienależnie pobranych rent i emerytur, powinien być liczony 3 lata wstecz od dnia wydania decyzji nakazującej ich zwrot.

"Wypłata świadczeń emerytalno-rentowych nie jest zagrożona" - zapewnił w Senacie wiceminister pracy i polityki społecznej Marek Bucior. Poinformował, że w 2010 r. z Funduszu Rezerwy Demograficznej (FRD) do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (FUS) ma zostać przekazane 7,5 mld zł.

Minister finansów Jacek Rostowski zdementował doniesienia "Gazety Wyborczej" o planowanym przez rząd podwyższeniu składki rentowej dla najbogatszych Polaków.

Wiadomo już, jaka jest wysokość granicznych kwot przychodu dla 2009 r., stosowanych przy zawieszaniu albo zmniejszaniu emerytur i rent.

Zdarza się, że strony, zawierając umowę o pracę, nie mają na celu jej wykonywania, a jedynie objęcie pracownika ubezpieczeniami społecznymi. Taka umowa może być uznana za umowę pozorną.

W październiku 2009 r. zmarł mąż pracownicy, z którym mieszkała i prowadziła wspólne gospodarstwo domowe. Miał on prawo do emerytury. Czy pracownica i jej córka, która uczy się w drugiej klasie szkoły podstawowej, mają prawo do renty rodzinnej? Czy jako pracodawca mamy jakieś obowiązki związane z ubieganiem się rodziny pracownicy o rentę rodzinną?

Podjęta przez nieuprawniony podmiot działający w imieniu pracodawcy czynność z zakresu prawa pracy jest ważna i skuteczna, gdy zostanie ona potwierdzona przez inny podmiot (organ) właściwy do podejmowania takich czynności – także przez podjęcie określonych czynności faktycznych.

Od osób, które za podstawę wymiaru emerytury wskazują podstawę wymiaru renty z tytułu niezdolności do pracy, wymaga się, aby na dzień złożenia wniosku o emeryturę były uprawnione do tej renty.

Emeryci i renciści mogą przeliczyć swoje świadczenia w związku z możliwością uwzględnienia wynagrodzenia minimalnego za tzw. "okresy zerowe", w których niemożliwe było ustalenie faktycznego wynagrodzenia. Każdy, kto do 31 grudnia złoży do ZUS wniosek o przeliczenie, może liczyć na wyrównanie świadczenia za cały 2009 r.

Ponad połowa Polaków negatywnie oceniła w listopadzie Zakład Ubezpieczeń Społecznych, jednak stosunkowo najmniej krytycznych ocen jest wśród emerytów - wynika z sondażu Centrum Badania Opinii Społecznej.

Kwotę bazową obowiązującą w dacie złożenia wniosku o emeryturę po ukończeniu powszechnego wieku emerytalnego przez osobę, która po uzyskaniu prawa do wcześniejszej emerytury podlegała przez co najmniej 30 miesięcy ubezpieczeniu społecznemu lub ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, uwzględnia się tylko do obliczenia części socjalnej później ustalonej emerytury (na podstawie uchwały składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z 10 września 2009 r., I UZP 6/09).

Renta z tytułu niezdolności do pracy jest świadczeniem mającym wynagrodzić osobie ubezpieczonej utratę możliwości zarobkowania. Jej uzyskanie jest uzależnione m.in. od wydania orzeczenia o niezdolności do pracy.

Odwołanie członka zarządu osoby prawnej i wypowiedzenie mu umowy o pracę nie powoduje zmiany jego stanowiska jako pracownika. Członek zarządu nadal pozostaje na tym samym stanowisku pracowniczym, nawet jeżeli jest zwolniony z obowiązku wykonywania pracy.

W najbliższych miesiącach do ZUS będzie wpływało coraz mniej składek i będzie on musiał zaciągnąć większe kredyty, co w efekcie obciąży wszystkich podatników - uważają eksperci. ZUS zapewnia, że niezależnie od deficytu Zakładu, pieniędzy na wypłaty rent i emerytur na pewno nie zabraknie. Potwierdza to resort finansów.

Do okresu zasiłkowego należy zaliczać każdą niezdolność do pracy, niezależnie od tego, czy ubezpieczony ma prawo do zasiłku chorobowego. Od dnia zakończenia każdej z nich należy liczyć odrębnie 60-dniową przerwę między dwoma okresami niezdolności do pracy spowodowanymi tą samą chorobą. Jeżeli okres ten nie przekracza 60 dni, zasiłek chorobowy nie przysługuje (na podstawie uchwały Sądu Najwyższego z 2 września 2009 r., II UZP 7/09).

Ekspert Forum Obywatelskiego Rozwoju Wiktor Wojciechowski uważa, że wzrost wydatków na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych jeszcze w tym roku może zmusić ZUS do zaciągnięcia większych niż planowano kredytów w bankach komercyjnych.

Jeśli pracownik uważa, że został niesłusznie zwolniony, to musi złożyć do sądu skargę, żądając od firmy odszkodowania lub przywrócenia do pracy. Nie może kwestionować sposobu zwolnienia występując o sprostowanie świadectwa pracy - orzekł w wydanej 4 listopada br. uchwale Sąd Najwyższy.

Zniesienie limitów "dorabiania" dla osób posiadających uprawnienia do emerytury i renty oraz obniżenie kosztów zatrudnienia osób w wieku przedemerytalnym - przewiduje projekt nowelizacji ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, którym zajmie się Sejm.

Sejmowa Komisja Polityki Społecznej i Rodziny pozytywnie zaopiniowała projekty budżetu na 2010 r. w częściach dotyczących KRUS i PFRON-u.

Czas pracy pracownika mobilnego może być liczony od chwili wyjścia z domu do chwili powrotu do domu, wliczając w to czas przejazdu samochodem służbowym do siedziby kontrahenta, a także czas przerwy w podróży przeznaczony np. na posiłek czy odpoczynek w trasie (wyrok Sądu Najwyższego z 27 stycznia 2009 r., II PK 140/08).

Nasza pracownica wyszła ponownie za mąż. Mąż ma dorosłą studiującą córkę, która z nimi mieszka i jest wychowywana przez ojca i macochę, która jej formalnie nie przysposobiła. Czy w razie śmierci pracownicy córka jej męża ma prawo do renty rodzinnej po macosze? Co będzie w sytuacji, gdy wcześniej ZUS przyzna jej prawo do renty po biologicznej matce?

Świadczenie rehabilitacyjne należy się pracownikowi nawet z powodu innego schorzenia niż to, na które dostał zasiłek chorobowy. Ważne jest jedynie zachowanie ciągłości niezdolności do pracy (wyrok Sądu Najwyższego z 19 stycznia 2009 r., II UK 149/08).

Utratę prawa do zasiłku powoduje podjęcie faktycznej działalności zarobkowej. Sam fakt rejestracji firmy lub objęcia udziałów w spółce w czasie zwolnienia lekarskiego nie przesądza o utracie prawa do zasiłku (wyrok Sądu Najwyższego z 9 czerwca 2009 r., II UK 403/08).

W przypadku śmierci członka OFE fundusz dokonuje wypłaty kwalifikowanej połowy środków zgromadzonych na rachunku zmarłego małżonka, druga połowa zaś należna małżonkowi jest „przechowywana” przez OFE do czasu osiągnięcia przez tę osobę wieku emerytalnego – niezależnie od tego, czy żyjący małżonek uczestniczy w powszechnym ubezpieczeniu społecznym.

W oświadczeniu o zamiarze uzyskiwania dochodów skutkujących zawieszeniem lub zmniejszeniem świadczeń emerytalnych lub rentowych nie jest konieczne podawanie konkretnych kwot dochodów (wyrok Sądu Najwyższego z 6 maja 2009 r., II UK 368/08).

Brak prawa osób zarządzających zakładem pracy do należności za nadgodziny nie dotyczy sytuacji wykonywania przez nie stałego dodatkowego zatrudnienia na rzecz tego samego pracodawcy poza normalnymi godzinami pracy.

Nowelizacja Kodeksu pracy przywracająca zasadę, że każde święto obniża wymiar czasu pracy o 8 godzin jest zgodna z Konstytucją RP. Nie trzeba będzie odpracowywać drugiego dnia świątecznego występującego w jednym tygodniu.

Jeżeli członek zarządu spółki został zatrudniony na podstawie umowy o pracę w wymiarze 1/2 etatu, to jego wynagrodzenie powinno wynosić połowę wynagrodzenia pełnoetatowych członków zarządu, określonego w uchwale walnego zgromadzenia wspólników lub akcjonariuszy (wyrok Sądu Najwyższego z 9 czerwca 2009 r., II PK 7/09).

Ustalanie płac na zasadzie powiązań rodzinnych, w oderwaniu od jakości i ilości świadczonej pracy, w kwotach rażąco wygórowanych jest niezgodne z zasadami współżycia społecznego. Postanowienia umów o pracę naruszające te zasady są nieważne (wyrok Sądu Najwyższego z 5 czerwca 2009 r., I UK 13/09).

Rozwiązanie stosunku pracy w trybie art. 231 § 4 Kodeksu pracy nie uprawnia do nabycia odprawy pieniężnej z tytułu zwolnień grupowych na podstawie art. 8 ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników), chyba że przyczyną rozwiązania stosunku pracy była poważna zmiana warunków pracy na niekorzyść pracownika (uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z 18 czerwca 2009 r., III PZP 1/09).

Wniosek o emeryturę lub rentę zgłoszony w instytucji ubezpieczeniowej jednego państwa – strony umowy uruchamia postępowanie o przyznanie odpowiednich świadczeń w instytucji ubezpieczeniowej drugiego państwa – strony umowy.

W razie jednoczesnego doręczenia pracownikowi dwóch sprzecznych oświadczeń woli pracodawcy – o wypowiedzeniu i rozwiązaniu stosunku pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika, skuteczne jest drugie oświadczenie – o rozwiązaniu stosunku pracy bez wypowiedzenia, w szczególności gdy wypowiedzenie złożył nieuprawniony podmiot (wyrok Sądu Najwyższego z 6 maja 2009 r., II PK 285/08).

Spełniam warunki do nabycia prawa do emerytury pomostowej, mimo to nadal chciałbym pracować. Czy jest możliwe pobieranie tego świadczenia i zatrudnienie na dotychczasowym stanowisku?

Najpierw należy przeprowadzić postępowanie stwierdzające bezskuteczność egzekucji składek z majątku spółki, zakończone decyzją o umorzeniu tego postępowania, a dopiero po wydaniu takiej decyzji ZUS ma prawo wszcząć egzekucję z majątku osoby prywatnej, tj. członka zarządu spółki – dłużnika (uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z 13 maja 2009 r., I UZP 4/09).

Wysokość jednorazowego odszkodowania należy ustalać na podstawie przepisów obowiązujących w dniu, w którym zapadła decyzja ZUS odmawiająca przyznania takiego odszkodowania. Jeżeli wnioskodawca otrzyma odszkodowanie na podstawie wyroku sądowego, należą mu się dodatkowo cywilne odsetki ustawowe, również liczone od dnia pierwotnej decyzji ZUS (uchwała Sądu Najwyższego z 7 kwietnia 2009 r., I UZP 2/09).

Zakres przedmiotowy polsko-amerykańskiej umowy o zabezpieczeniu społecznym odnosi się do emerytur i rent. Umowa nie obejmuje swoim zasięgiem świadczeń krótkoterminowych, czyli np. zasiłków z tytułu choroby.

Renty, Orzecznictwo SN

ZUS-owi nie zabraknie pieniędzy na waloryzację emerytur i rent

Waloryzacja emerytur i rent

Zastosowanie klauzuli zasad współżycia społecznego przez sądy pracy

Zawieszenie lub zmniejszenie emerytury i renty

Czy pracodawca może określić w regulaminie zasady przyznawania premii uznaniowej

Renta rodzinna (cz. 3)

Renta rodzinna (cz. 2)

Zwrot nienależnego świadczenia od pracownika

Renta rodzinna (cz. 1)

Czy likwidacja pracodawcy uzasadnia rozwiązanie umowy o pracę z pracownicą w ciąży

ZUS jest zadłużony w bankach komercyjnych

Nowe rozporządzenie w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe

Czy można wypłacić wyższą odprawę z tytułu zwolnień grupowych niż maksymalna kwota ustawowa

Czy były zarząd spółki wykreślonej z rejestru nadal odpowiada za długi z tytułu niezapłaconych składek

Od jakiej daty należy liczyć wstecz 3-letni okres, za który ZUS może żądać zwrotu nienależnie pobranych rent i emerytur

Wypłata świadczeń emerytalno-rentowych nie jest zagrożona

Czy rząd podwyższy składkę rentową?

Zawieszanie albo zmniejszanie emerytur i rent - graniczne kwoty przychodu

Pozorna umowa o pracę

Prawo do renty rodzinnej dla wdowy i dziecka po zmarłym pracowniku

Kiedy czynność podjęta przez nieuprawniony podmiot jest ważna

Z renty na emeryturę

ZUS przelicza emerytury i renty z uwzględnieniem wynagrodzenia minimalnego

ZUS nie jest pozytywnie oceniany

Czy ponownemu przeliczeniu podlega całość emerytury w razie późniejszego zakończenia zatrudnienia

Zasady orzekania o niezdolności do pracy

Skutki odwołania ze stanowiska w zarządzie dla stosunku pracy

Coraz mniej składek - czy zabraknie pieniędzy na emerytury?

Jak ustalać 60-dniową przerwę między dwoma okresami niezdolności do pracy spowodowanymi tą samą chorobą

ZUS musi uporać się z rosnącymi wydatkami

Sprostowanie świadectwa pracy nie zmienia trybu zwolnienia

Zatrudnianie osób po 50. roku życia - zmiana przepisów

Pozytywnie o dotacjach do KRUS i PFRON

Czy czas pracy pracownika mobilnego obejmuje czas podróży oraz przerwy występujące w jej trakcie

Czy pasierbica ma prawo do renty rodzinnej po śmierci macochy

Kiedy nie można odmówić świadczenia rehabilitacyjnego

Kiedy następuje utrata prawa do zasiłku chorobowego

Po śmierci małżonka OFE wypłaci połowę środków

Czy w kierowanym do ZUS oświadczeniu emeryta o zamiarze podjęcia pracy zarobkowej należy podawać wysokość dochodu

Za dodatkową funkcję - dodatkowe wynagrodzenie

Święto dniem wolnym

Czy wynagrodzenie członka zarządu zależy od wymiaru etatu

Czy wysokość płacy w umowie o pracę może być ustalana przez pracodawcę i pracownika w dowolny sposób

Czy pracownikowi rezygnującemu z pracy po przejściu zakładu na nowego pracodawcę należy się odprawa z tytułu zwolnień grupowych

Wniosek o świadczenia polskie i amerykańskie

Które z jednocześnie doręczonych przez pracodawcę pism jest ważne

Dorabianie na emeryturze pomostowej

Egzekucja składek z majątku członka zarządu spółki

Wysokość odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy

Polsko - Amerykańska umowa o zabezpieczeniu społecznym