REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Od jakiej daty należy liczyć wstecz 3-letni okres, za który ZUS może żądać zwrotu nienależnie pobranych rent i emerytur

Michał Culepa
Michał Culepa

REKLAMA

Termin, za który ZUS może żądać zwrotu nienależnie pobranych rent i emerytur, powinien być liczony 3 lata wstecz od dnia wydania decyzji nakazującej ich zwrot.

Jerzy G. uzyskał prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy na podstawie decyzji ZUS z grudnia 1997 r. Podstawą było orzeczenie lekarza orzecznika, który rozpoznał u wnioskodawcy różne schorzenia związane z układem krążenia (nadciśnienie, miażdżycę) oraz kręgosłupem (zmiany zwyrodnieniowe). Na podstawie tego orzeczenia Jerzego G. uznano za całkowicie niezdolnego do pracy.

REKLAMA

Autopromocja

W lutym 2003 r. Jerzy G. bezzasadnie odmówił poddania się badaniu lekarskiemu, w związku z tym od marca 2003 r. ZUS odebrał mu prawo do renty. Wkrótce potem postępowanie karne wykazało, że orzeczenie lekarskie, będące podstawą uzyskania przez Jerzego G. renty, było oparte na fałszywych danych – lekarz orzecznik miejscowego oddziału ZUS przyjął bowiem od Jerzego G. korzyść majątkową (ponad 1500 zł łapówki) za odpowiednie orzeczenie, bez dokumentacji i szczegółowych badań lekarskich. Jerzy G. został wraz z innymi osobami prawomocnie skazany za ten czyn w styczniu 2008 r. Następnie ZUS w maju 2008 r., stwierdzając uzyskanie świadczenia w sposób niezgodny z prawem, wydał decyzję odmawiającą Jerzemu G. prawa do renty i zażądał zwrotu świadczenia.

Rozstrzygnięcia sądów

Od tej decyzji Jerzy G. odwołał się do sądu, który oddalił to odwołanie. Jednak sąd II instancji powziął wątpliwość, czy ZUS ma prawo dochodzić zwrotu renty, biorąc pod uwagę art. 138 ust. 4 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU z 2009 r. nr 153, poz. 1227). Zgodnie z tym przepisem, nie można żądać zwrotu kwot nienależnie pobranych świadczeń za okres dłuższy niż 12 miesięcy, jeżeli osoba pobierająca świadczenia zawiadomiła organ rentowy o zajściu okoliczności powodujących ustanie lub zawieszenie prawa do świadczeń albo wstrzymanie wypłaty świadczeń w całości lub w części, a mimo to świadczenia były jej nadal wypłacane, w pozostałych zaś przypadkach – za okres dłuższy niż 3 lata. Problemem było ustalenie, od kiedy należy liczyć trzyletni termin: czy od daty wstrzymania świadczenia (która miała miejsce w 2003 r.) czy od daty decyzji odmawiającej Jerzemu G. prawa do renty w związku z jej wyłudzeniem, która zapadła w maju 2008 r.

Orzeczenie Sądu Najwyższego

Trzyletni okres wynikający z art. 138 ust. 4 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, za który organ rentowy może żądać zwrotu nienależnie pobranego świadczenia, należy liczyć od daty wydania decyzji zobowiązującej do zwrotu tego świadczenia – stwierdził Sąd Najwyższy w uchwale składu 3 sędziów z 16 października 2009 r. (I UZP 10/09).

Uzasadniając orzeczenie sąd wskazał, że przepis art. 138 ust. 4 ustawy o emeryturach i rentach z FUS nie wskazuje jednoznacznie momentu, od którego należałoby liczyć termin. Należy jednak przyjąć zasadę, że termin jest liczony od daty decyzji zobowiązującej do zwrotu. Podobną zasadę przyjmuje się bowiem dla innych świadczeń z ubezpieczeń społecznych (zwłaszcza świadczeń chorobowych i wypadkowych). W tym przypadku obowiązuje również zasada zwrotu pobranych kwot za okres ostatnich 3 lat, zgodnie z art. 84 ust. 3 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. W przypadku tych świadczeń przyjęto wykładnię, zgodnie z którą organ ubezpieczeń społecznych może żądać zwrotu tych świadczeń za okres nie dłuższy niż 3 lata od daty wydania i doręczenia decyzji (por. wyrok SN z 11 grudnia 2007 r., I UK 145/07, OSNP 2009/1-2/28). Nie ma więc powodu, by w stosunku do nienależnie pobranych emerytur i rent stosować inne zasady – obie regulacje (ustawa systemowa i emerytalna) są w tym zakresie niemal identyczne.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Wnioski z orzeczenia

W sytuacji gdy dochodzi do wydania przez organ rentowy dwóch następujących po sobie decyzji – jednej dotyczącej wstrzymania wypłaty świadczenia (np. renty, emerytury) i drugiej, stwierdzającej bezprawność uzyskania tego samego świadczenia – może dojść do sytuacji, w której osoba pobierająca świadczenie nie będzie miała obowiązku zwrotu wypłaconych kwot, nawet gdy świadczenia zostały pobrane z naruszeniem prawa. Będzie to miało miejsce w przypadku, gdy pierwszą decyzję (o wstrzymaniu wypłaty) dzieli od drugiej (stwierdzającej nienależność świadczenia i obowiązek jego zwrotu) dłuższy czas (np. kilka lat).

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zwolnienia grupowe 2025 [który pracodawca może zwolnić, kogo i z jakich przyczyn, jaka odprawa]

Zwolnienia grupowe to specyficzny sposób rozwiązania umów o pracę z większą ilością pracowników. Do przeprowadzenia takich zwolnień mają prawo pracodawcy spełniający określone wymogi - muszą mieć odpowiednio wysoki poziom zatrudnienia, a zwolnienie musi mieć określone przyczyny i być przeprowadzone w określonym czasie. Także nie każdy pracownik może być objęty zwolnieniem grupowym.

Co daje orzeczenie 02-P w 2025 r.? [Przykład]

Co oznacza symbol 02-P w orzeczeniu o niepełnosprawności i do czego uprawnia w 2025 r.? W dużej mierze pomoc będzie zależała od posiadanego stopnia niepełnosprawności. Jakie są aktualne przepisy?

Świadczenie rehabilitacyjne 2025 - jakie dokumenty?

Jakie dokumenty potrzebne są do świadczenia rehabilitacyjnego w 2025 roku? Wniosek o świadczenie rehabilitacyjne składa się na druku ZNp-7. Ile trwa pobieranie świadczenia rehabilitacyjnego z ZUS?

Świadczenie rehabilitacyjne 2025 – ile wynosi w I kwartale? Wskaźnik waloryzacji podstawy wymiaru to 100,2% [Wyliczenia]

Ile wynosi świadczenie rehabilitacyjne w I kwartale 2025 roku? Wskaźnik waloryzacji podstawy wymiaru na potrzeby wyliczenia wysokości świadczenia rehabilitacyjnego za każdy dzień niezdolności do pracy od stycznia do marca 2025 roku został określony na poziomie 100,2%. Artykuł zawiera przykładowe wyliczenie.

REKLAMA

Rekrutacja na odległość. Jak budować relacje z kandydatami w toku rekrutacji online?

Rekrutacja online to nowy standard w wielu branżach. Wirtualne spotkania, zdalne testy czy rozmowy wideo umożliwiają rekrutowanie niezależnie od lokalizacji. Jednak poza wieloma niezaprzeczalnymi plusami, jest i wyzwanie – budowanie relacji z kandydatami na odległość wymaga nowych umiejętności. Jak zorganizować efektywną rekrutację zdalną i jednocześnie zadbać o pozytywne candidate experience? Przyjrzyjmy się kluczowym elementom rekrutacji zdalnej.

Bed rotting stworzony przez pokolenie Z - co to jest? Czy work life balance posuwa się za daleko?

Bed rotting to trend, który stworzyło pokolenie Z. Co to jest dokładnie? Czy w tym przypadku work-life balance posuwa się za daleko? Jakie zagrożenia niesie ze sobą bed rotting?

3 najbardziej pożądane benefity pozapłacowe według pokolenia Z

Jak wiadomo pracownicy pokolenia Z mają nieco odmienny stosunek do pracy. Cenią przede wszystkim dobrostan psychiczny, elastyczną pracę i możliwości rozwoju. Stąd na jednym z pierwszych miejsc wśród benefitów pozapłacowych stawiają wsparcie psychologa. Coraz więcej pracodawców daje pracownikom taką możliwość.

Bezpłatne webinarium online. Nowe pokolenie = nowe zasady. O narzędziach pracy z Zetkami

Zapraszamy na bezpłatne webinarium online. Pokolenie Z rewolucjonizuje świat pracy, wymagając nowych podejść do komunikacji i współpracy. Ten webinar skupi się na praktycznych narzędziach i technikach, które pomogą Ci efektywnie zarządzać zespołem złożonym z przedstawicieli pokolenia Z. Odkryjemy technologie wspierające transparentność, autonomię i elastyczność, kluczowe dla budowania zaangażowanego i produktywnego środowiska pracy.

REKLAMA

Jak przedłużyć uprawnienia w PFRON do czasu wydania nowego orzeczenia o stopniu niepełnosprawności? [KOMUNIKAT]

Czy można przedłużyć poprzednie orzeczenie bez zaświadczenia, które określa termin ważności dotychczasowego orzeczenia? Co trzeba zrobić, aby dalej ubiegać się refundację składek ZUS/KRUS? Co powinien zrobić pracodawca, aby dalej ubiegać się o dofinansowanie do wynagrodzeń. Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych wydał komunikat, dotyczący przedłużania orzeczeń o stopniu niepełnosprawności.

Wniosek o dodatek dopełniający do renty socjalnej 2520 zł [WZÓR]

Pobierz wniosek o dodatek dopełniający do renty socjalnej w wysokości 2520 zł. Wniosek składa się na druku EDD-SOC. Od 1 marca 2025 roku kwota dodatku dopełniającego będzie wyższa. Do wniosku należy załączyć zaświadczenie o stanie zdrowia na druku OL-9.

REKLAMA