W trakcie roku kalendarzowego świadczeniobiorcy (emeryci lub renciści)
są zobowiązani zawiadomić ZUS (właściwy według miejsca zamieszkania) o
podjęciu działalności zarobkowej i o wysokości osiąganego dochodu. Można
tego dokonać na formularzu ZUS Rw-73 lub w innej formie, np. przez
złożenie pisma, oświadczenia. Ważne, aby w zawiadomieniu umieścić
informację, od kiedy została podjęta dodatkowa praca zarobkowa i jaka
jest wysokość przychodu. Natomiast po upływie roku kalendarzowego, do
końca lutego, świadczeniobiorcy powinni poinformować również o wysokości
uzyskanego dochodu w poprzednim roku kalendarzowym.
Obowiązki składkowy i podatkowy, którym podlegają poszczególne przychody pracownicze, pracodawcy muszą ustalać na podstawie albo rozporządzenia składkowego, albo ustawy o pdof. Niektóre przychody są zwolnione zarówno ze składek, jak i z podatku, niektóre są zwolnione ze składek, ale podlegają opodatkowaniu (lub odwrotnie), a niektóre są zwolnione zarówno z oskładkowania, jak i z opodatkowania – jednak na odmiennych zasadach i po spełnieniu odmiennych warunków.
Przedsiębiorcy, którzy mają zaległości w opłacaniu składek za okres przed 1 marca 2009 r., już niebawem będą mogli ubiegać się o ich umorzenie. Aby jednak ZUS darował długi, trzeba będzie spłacić pozostałe zaległe należności oraz opłacać na bieżąco wszystkie należne składki. Ustawa, wprowadzająca takie umorzenie składek, uchwalona 30 listopada 2012 r. przez Senat obecnie oczekuje na podpis prezydenta.