Zmiany w urlopach wychowawczych od 1 października

Zmiany w urlopie wychowawczym obowiązują od dnia 1 października 2013 r. Zmienia się przede wszystkim określenie wymiaru urlopu wychowawczego: zamiast „do 3 lat” ustawodawca posłużył się sformułowaniem „do 36 miesięcy”. Wymiar urlopu nie uległ więc zmianie, a jedynie sposób określenia z lat na miesiące. Warto wspomnieć, że projekt zmian przewidywał wydłużenie tego okresu do 37 miesięcy.

Kolejne zmiany dotyczą sposobu jego wykorzystywania. Najważniejsze z nich to gwarancja urlopu w wymiarze 1 miesiąca dla każdego z rodziców oraz wydłużenie okresu równoczesnego korzystania z urlopu przez oboje z rodziców.

1 miesiąc urlopu dla każdego z rodziców

Poprzedni stan prawny zezwalał na wykorzystanie urlopu wychowawczego w pełnym wymiarze przez jednego z rodziców. Po zmianie Kodeksu pracy każdemu z rodziców lub opiekunów dziecka przysługuje wyłączne prawo do 1 miesiąca urlopu. Takie rozwiązanie jest konsekwencją obowiązku nałożonego na państwa członkowskie UE przez dyrektywę Rady 2010/18/UE dotyczącą urlopu rodzicielskiego. Państwa członkowskie miały wprowadzić rozwiązania przewidujące, że każdy rodzic ma przypisaną część urlopu wychowawczego, której nie może przenieść na drugiego rodzica.

Gdyby, zgodnie ze zmianą, matka chciała wykorzystać pełny wymiar urlopu, będzie przysługiwało jej tylko 35 miesięcy, gdyż 1 miesiąc tego urlopu zawsze przypadnie ojcu dziecka. Zasadą jest, że żaden z rodziców lub opiekunów dziecka nie może zrezygnować z gwarantowanego miesiąca na rzecz drugiego rodzica lub opiekuna. Niewykorzystany przez rodzica 1 miesiąc urlopu przepada.

Polecamy również: Urlop wychowawczy po zmianach

Prawo przewiduje jednak wyjątkową sytuację, w której jeden z rodziców może wykorzystać urlop wychowawczy w pełnym wymiarze. Z 36 miesięcy urlopu wychowawczego może skorzystać matka lub ojciec dziecka, gdy drugi z rodziców nie żyje albo nie przysługuje mu władza rodzicielska, został jej pozbawiony czy uległa ograniczeniu lub zawieszeniu.

Wymiar urlopu wychowawczego w przypadku dziecka niepełnosprawnego został uregulowany w ten sam sposób. Rodzice dziecka niepełnosprawnego nie mogą więc liczyć na dłuższy wymiar urlopu. Wszystkim rodzicom, niezależnie od tego czy dziecko jest niepełnosprawne, przysługuje 36 miesięcy.

Części urlopu

Dotychczas urlop wychowawczy można było wykorzystać w 4 częściach. Zgodnie z aktualnym stanem prawnym urlop będzie można wykorzystywać w maksymalnie 5 częściach. Podziału dokonuje się w sposób dowolny, wybrany przez rodziców.