Tematy - Emerytury, Uprawnienia pracownika - INFOR.PL

Wysokość emerytury pomostowej (przyznawanej za pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze) zależy od wysokości zarobków i długości stażu ubezpieczeniowego wnioskodawcy, a niekiedy również od kwoty składek emerytalnych zgromadzonych na indywidualnym koncie w ZUS. Istotne znaczenie ma także data zgłoszenia wniosku o przyznanie świadczenia.

Od 1 stycznia 2014 roku ulega wydłużeniu staż ubezpieczeniowy uprawniający kobiety do podwyższenia emerytury, aby osiągnęła ona wymiar emerytury najniższej.

Dyskryminacja pracowników jest wciąż aktualnym tematem. Próba obrony prawa do równego traktowania może zakończyć się nieprzychylnym traktowaniem ze strony pracodawcy. Co w takiej sytuacji może zrobić pracownik? Na czym polega wiktymizacja?

Rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem przez pracodawcę uprawnia pracownika do dni wolnych na poszukiwanie pracy. Pracownik składa w tym celu wniosek. Kiedy pracownik może otrzymać wolne na poszukiwanie pracy w związku z wypowiedzeniem mu przez stowarzyszenie umowy o pracę?

Zakład Ubezpieczeń Społecznych po raz kolejny musi zmierzyć się z możliwością wytoczenia pozwu zbiorowego. Dla ZUS-u nie będzie to pierwsza tego typu sytuacja, ponieważ pozew zbiorowy przeciwko tej instytucji wystosowali już, w innej sprawie, przedsiębiorcy, reprezentowani w owej głośnej sprawie przez jedną z krakowskich kancelarii prawnych.

Osoby, które wiek emerytalny osiągnęły w 2014 r. również będą mogły skorzystać z tzw. emerytury mieszanej, czyli obliczanej częściowo według starych, a częściowo według nowych zasad.

1 marca 2013 r. nastąpiła waloryzacja emerytur, w związku z czym obowiązują nowe kwoty najniższych emerytur i rent, a także dodatków oraz kwot maksymalnych zmniejszeń emerytur i rent z tytułu osiągania przychodu z działalności zarobkowej.

Zasiłek chorobowy przysługuje w razie czasowej niezdolności do wykonywania pracy. Okresy choroby w czasie ciąży nie są bezwzględnie wliczane do jednego okresu zasiłkowego. Sam fakt bycia w ciąży o tym nie przesądza. Ważna jest przyczyna niezdolności do pracy oraz długość przerw między zwolnieniami lekarskimi.

Dyskryminacja pracowników jako zdarzenie powodujące nierówne traktowanie w zatrudnieniu stanowi podstawę wystąpienia przez pracownika na drogę sądową. Powinien uprawdopodobnić zarzut nierównego traktowania. Na pracodawcę przechodzi wówczas ciężar dowodu, że kierował się obiektywnymi powodami.

Związki zawodowe jako organizacje pracowników pełnią przede wszystkim funkcje reprezentowania i obrony ich praw, interesów zawodowych i socjalnych.

Stażysta z urzędu pracy nie zawiera z pracodawcą umowy o pracę, a świadczona w ramach stażu praca nie jest stosunkiem pracy. Stażystom przysługują jednak niektóre uprawnienia pracownicze. Pracodawcy muszą im zapewnić np. część świadczeń wynikających z przepisów bhp czy płatne dni wolne.

Wdowie przysługuje renta rodzinna w wysokości 85% świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu mężowi. W przypadku zbiegu prawa do własnej emerytury i renty po zmarłym mężu może wybrać tylko jedno z nich.

Gdy ubezpieczony spełnił wszystkie przesłanki do przyznania prawa do emerytury, a ZUS wydał decyzję odmowną, będzie musiał wypłacić emerytowi także odsetki ustawowe za opóźnienie w wypłacie. Nie dotyczy to sytuacji opóźnienia w przyznaniu lub wypłaceniu świadczenia, za które ZUS nie ponosi odpowiedzialności.

Emeryci i renciści mają obowiązek złożenia zaświadczenia o zarobkach z poprzedniego roku kalendarzowego. Termin zgłoszenia mija z końcem lutego.

Pobieram rentę wypadkową i od marca 2013 r. będzie mi również przysługiwało prawo do emerytury. Czy będę mogła pobierać oba te świadczenia, czy tylko jedno z nich?

Osoby uprawnione do emerytury lub renty, które uzyskiwały w 2012 r. przychód z działalności objętej obowiązkiem ubezpieczeń społecznych, muszą poinformować ZUS o wysokości tych zarobków i dostarczyć zaświadczenie płatnika składek lub – jeśli za siebie opłacają składki – własne oświadczenie.

Pracownica jednostki samorządowej pracowała w 2012 r. od początku stycznia do 24 lutego. Od 27 lutego do końca czerwca przebywała na zwolnieniach lekarskich (w tym m.in. związanych z ciążą). W lipcu urodziła bliźnięta i do końca roku przebywała na urlopie macierzyńskim. Czy w tej sytuacji ma prawo do trzynastki za 2012 r.?

Pracownicze Programy Emerytalne są dobrowolną formą grupowego oszczędzania na emeryturę, organizowaną przez pracodawcę przy współudziale pracowników. Są tworzone w ramach dobrowolnego III filaru systemu emerytalnego. Środki zgromadzone w ramach PPE są własnością uczestnika programu i mogą podlegać wypłacie lub wypłacie transferowej.

W trakcie roku kalendarzowego świadczeniobiorcy (emeryci lub renciści) są zobowiązani zawiadomić ZUS (właściwy według miejsca zamieszkania) o podjęciu działalności zarobkowej i o wysokości osiąganego dochodu. Można tego dokonać na formularzu ZUS Rw-73 lub w innej formie, np. przez złożenie pisma, oświadczenia. Ważne, aby w zawiadomieniu umieścić informację, od kiedy została podjęta dodatkowa praca zarobkowa i jaka jest wysokość przychodu. Natomiast po upływie roku kalendarzowego, do końca lutego, świadczeniobiorcy powinni poinformować również o wysokości uzyskanego dochodu w poprzednim roku kalendarzowym.

Pracodawcy i zleceniodawcy są zobowiązani do poinformowania ZUS o zatrudnieniu emeryta lub rencisty oraz o kwocie przewidywanego osiągniętego przychodu. Należy to zrobić niezwłocznie po nawiązaniu współpracy z osobą pobierającą takie świadczenie. Po zakończeniu roku pracodawca (zleceniodawca) oraz pracownik (zleceniobiorca) do końca lutego każdego następnego roku muszą zawiadomić ZUS o wysokości uzyskanego przychodu za rok ubiegły.

Nowelizacja z 11 maja 2012 r. (tzw. ustawa wiekowa) wprowadziła nie tylko zmiany związane z podwyższeniem wieku emerytalnego wymaganego do uzyskania emerytury. Ustawa ta zmodyfikowała również w pewnym stopniu zasady ustalania wysokości świadczeń.

Jednym z uprawnień rodziców związanych z urodzeniem się dziecka są urlopy. Na razie w 2013 r. obowiązują takie same zasady ich udzielania jak w ubiegłym roku. Przygotowanych jest jednak kilka kolejnych zmian w tym zakresie, np. wprowadzenie wspólnych urlopów rodzicielskich.

Osoby, które do końca 2012 r. nie ukończyły dotychczas obowiązującego wieku emerytalnego, przejdą na emeryturę w wieku odpowiednio podwyższonym. Później niż pod rządami poprzednich przepisów uprawnienia emerytalne uzyskają też rolnicy, sędziowie i prokuratorzy.

Pracodawca, działający w strefie budżetowej, ma obowiązek wypłacić do końca marca 2013 r. dodatkowe wynagrodzenie roczne, tzw. trzynastkę. Prawo do jej otrzymania ma każdy pracownik, który m.in. przepracował minimum 6 miesięcy.

Pracownik wystąpił do nas o urlop na żądanie, którego mu udzieliliśmy. Następnego dnia 2 godziny przed rozpoczęciem pracy odwołał swoją prośbę o urlop na żądanie, na co pracodawca nie wyraził zgody. Zdążyliśmy już bowiem zorganizować w firmie zastępstwo za pracownika. Pracownik stawił się jednak do pracy w tym dniu, ale nie został do niej dopuszczony. Obecnie domaga się od nas za ten dzień wypłaty wynagrodzenia. Czy pracodawca ma prawo nie zgodzić się na odwołanie urlopu na żądanie?

Zatrudniamy pracownika urodzonego we wrześniu 1949 r. Zamierzał on przejść na emeryturę po ukończeniu 65 lat we wrześniu 2014 r. Jednak w związku z wejściem w życie od 1 stycznia 2013 r. nowych przepisów, wiek, w którym będzie mógł uzyskać to świadczenie, wyniesie 65 lat i 7 miesięcy. Słyszeliśmy, że dla osób, które będą miały wydłużony wiek emerytalny, zostały przewidziane emerytury częściowe. W jakim wieku będzie można uzyskać to świadczenie i czy z tej możliwości może skorzystać również nasz pracownik?

Od stycznia 2013 r. obowiązują zmienione zasady ustalania wysokości emerytur i rent. Stracą na nich emeryci, którzy pobierali wcześniejszą emeryturę, a zyskają osoby ubiegające się o rentę z tytułu niezdolności do pracy.

Osoby, którym ZUS zawiesił z powodu kontynuowania stosunku pracy emeryturę przyznaną przed 2011 r., mogą ubiegać się o podjęcie jej wypłaty. W tym celu do 22 lutego 2013 r. (czyli 3 miesiące od ogłoszenia wyroku Trybunału Konstytucyjnego, jeśli w sprawie zapadł prawomocny wyrok) należy złożyć skargę o wznowienie postępowania do właściwego sądu pracy i ubezpieczeń społecznych.

Nasz pracownik niedługo osiągnie 65 lat i ma zamiar złożyć do ZUS wniosek o przyznanie emerytury. Czy jako pracodawca jesteśmy zobowiązani do skompletowania wniosku o emeryturę? Jeśli tak, to jakiego rodzaju dokumenty (zaświadczenia) będziemy zobowiązani wystawić pracownikowi w postępowaniu o przyznanie emerytury?

31 stycznia 2013 r. odbędzie się kolejne (a pierwsze w tym roku) losowanie do otwartych funduszy emerytalnych, które dotyczyć będzie ok. 200 tys. osób. Tym razem będzie to losowanie w cudzysłowie, bo tylko jeden otwarty fundusz emerytalny (Amplico) spełnił kryteria udziału w tym wydarzeniu.

Ustalenie wysokości emerytury prawie zawsze jest uzależnione od dostarczenia przez wnioskodawcę określonych dokumentów. Muszą one potwierdzać okresy składkowe i nieskładkowe oraz wysokość uzyskiwanych wynagrodzeń.

Premia stanowi część wynagrodzenia za pracę. Prawo do żądania premii powstaje wówczas, gdy odpowiednie akty przewidują z góry skonkretyzowane i zobiektywizowane wskaźniki premiowania i wskaźniki te potwierdzają prawo pracownika do premii, jak również w sytuacji, gdy pracodawca będzie stosował przejrzyste kryteria premiowania, nawet w razie braku aktów wewnątrzzakładowych to regulujących (wyrok Sądu Najwyższego z 30 marca 1977 r., I PRN 26/77, OSNC 1977/11/225).

Chcemy zatrudnić na umowę-zlecenie osobę, która jest emerytem, ale nie ukończyła powszechnego wieku emerytalnego. Osoba ta jest zatrudniona u innego pracodawcy na umowę o pracę w wymiarze 1/3 etatu z wynagrodzeniem 1200 zł brutto. Jakie składki (finansowane przez płatnika i ubezpieczonego) powinniśmy opłacać za tę osobę z tytułu zawartego zlecenia, jeśli wynagrodzenie zostało określone w wysokości 500 zł brutto? Czy kwota ma w tym przypadku znaczenie dla obowiązku składkowego?

Zatrudniamy w naszym zakładzie pracy młodą matkę, która ma dwóch 3-letnich synów (bliźnięta). Pracownica w listopadzie br. wróciła do pracy po urlopie wychowawczym. Wystąpiła do nas o udzielanie przerw w pracy na karmienie. Czy te przerwy jej przysługują, jeżeli dzieci mają po 3 lata?

Na mocy ustawy z 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw osoby, które nie ukończyły jeszcze powszechnego wieku emerytalnego (odpowiednio wydłużonego na podstawie tej noweli), będą mogły wcześniej nabyć uprawnienia emerytalne. Świadczenie, które ZUS im przyzna, to tzw. emerytura częściowa.

W obowiązującym w naszym zakładzie regulaminie zapisaliśmy, że pracownikowi zatrudnionemu na stanowisku przedstawiciela handlowego może być wypłacona premia uznaniowa. Decyzję o jej przyznaniu, w wysokości nie większej niż 20% wynagrodzenia zasadniczego wynikającego z umowy o pracę, podejmuje bezpośredni przełożony pracownika po przeanalizowaniu osiągniętego przez niego poziomu sprzedaży naszych artykułów. Co do zasady, wysokość premii jest ustalana procentowo w zależności od liczby umów sprzedażowych zawartych przez pracowników z naszymi klientami. Ostatnio jeden z pracowników zażądał wypłaty premii uznaniowej, której nie przyznał mu przełożony ze względu na nieobecność pracownika w pracy przez znaczną część miesiąca z powodu choroby i w związku z tym niższą sprzedaż. Czy w razie niewypłacenia premii pracownik będzie mógł wystąpić do sądu z roszczeniem o jej wypłatę?

Zmiana terminów osiągania wieku uprawniającego do zakończenia aktywności zawodowej niesie za sobą również potrzebę dostosowania przepisów z ustaw pragmatycznych określających możliwość rozwiązania stosunku pracy z osobami wykonującymi zawody i prace wymagające szczególnych umiejętności.

Pracownik może żądać ponownego zatrudnienia, jeśli odzyskał zdolność do pracy, a pracodawca zwolnił go uprzednio bez wypowiedzenia z powodu długotrwałej choroby. Pracodawca nie ma jednak takiego obowiązku, jeśli nie posiada faktycznych możliwości przyjęcia tej osoby do pracy.

Często o wystawienie zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu ubiegają się również osoby, z którymi zawarto umowę-zlecenie lub umowę o dzieło. Mogą one otrzymać jedynie zaświadczenie o osiąganych dochodach. Osobą uprawnioną do wystawienia zaświadczenia o zatrudnieniu jest pracodawca, którego łączy z konkretnym pracownikiem stosunek pracy
Pracodawca na wniosek pracownika ma obowiązek wystawienia mu zaświadczenia o wysokości wynagrodzenia. W przypadku podania w zaświadczeniu nieprawdziwych informacji pracodawca może podlegać odpowiedzialności karnej.

Do skutecznego zawarcia umowy o pracę konieczne jest zgodne oświadczenie woli pracownika i pracodawcy. W związku z tym osoba nieupoważniona do nawiązania stosunku pracy może wystąpić po obu stronach.

Pracownica działu kadr (nie jest nauczycielem akademickim ani pracownikiem naukowym) przygotowuje rozprawę doktorską z zakresu prawa pracy. Czy mamy obowiązek udzielenia pracownicy urlopu w wymiarze 28 dni, jeśli nie kierowaliśmy jej na studia? Kiedy ewentualnie należy udzielić tego urlopu – przed obroną rozprawy doktorskiej czy wcześniej?

Jestem kadrową w przedsiębiorstwie autobusowym. W lutym 2013 r. jeden z kierowców zamierza zgłosić wniosek o przyznanie emerytury pomostowej i odejść z pracy. Pracuje u nas w szczególnych warunkach nieprzerwanie od 1995 r. Od 1 stycznia 2009 r. jest to praca o szczególnym charakterze, wymieniona w załączniku nr 2 do ustawy pomostowej. W jaki sposób powinniśmy potwierdzić mu okres wykonywania pracy „szczególnej” w latach 1995–2008 oraz po 2008 r.? Czy powinniśmy wyłączyć okresy, w których pracownik faktycznie nie wykonywał wspomnianej pracy, gdyż np. przebywał na zwolnieniu lekarskim?

Uzyskanie emerytury jest na ogół uzależnione od złożenia wniosku o to świadczenie. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy ZUS przyznaje z urzędu emeryturę osobie pobierającej rentę z tytułu niezdolności do pracy.

Obowiązek publikowania w Biuletynie Informacji Publicznej przez KRUS, ZUS i NFZ wydawanych przez te organy pisemnych interpretacji przepisów – to jedna ze zmian w uchwalonej 16 listopada br. tzw. trzeciej ustawie deregulacyjnej. Zacznie ona obowiązywać od 1 stycznia 2013 r. Publikowania interpretacji wydawanych przez ZUS od dawna domagały się organizacje zrzeszające przedsiębiorców.

Wystąpienie z wnioskiem o przyznanie emerytury wiąże się z koniecznością zgromadzenia dokumentacji, niejednokrotnie dotyczącej odległych lat zatrudnienia. Pracodawca ma obowiązek udzielić przyszłemu emerytowi pomocy w tym zakresie. Oprócz tego pracodawca musi sporządzić zaświadczenie o zatrudnieniu i wysokości osiągniętych przez pracownika zarobków (najczęściej na formularzu ZUS Rp-7), a także przygotować i – za zgodą pracownika – przesłać do ZUS wniosek o przyznanie emerytury. Poniżej przedstawiamy krok po kroku, jak sprawnie i bezproblemowo przejść przez formalności związane z ubieganiem się w ZUS o przyznanie świadczenia emerytalnego.

Wydłużenie wieku emerytalnego, które będzie stopniowo następować od 1 stycznia 2013 r., spowoduje, że zmienią się okresy ochronne przed zwolnieniem z pracy pracowników w wieku przedemerytalnym. W wyniku wejścia w życie reformy emerytalnej ochrona przedemerytalna niektórych grup pracowników będzie dłuższa niż dotychczasowe 4 lata.

Pracownikom, wykorzystującym do pracy prywatne samochody, przysługuje z tego tytułu rekompensata w postaci ryczałtu samochodowego. Jest to stała z góry ustalona kwota, jeżeli jednak pracownika nie ma w pracy, wartość ryczałtu ulega obniżeniu.

Pracownik ma prawo do urlopu wypoczynkowego. Jego wymiar jest uzależniony od stażu pracy, do którego wlicza się nie tylko okres faktycznego wykonywania pracy zawodowej, ale także inne określone przepisami prawa okresy, np. czas odbywania służby wojskowej.

Niezadowalająca wysokość świadczeń emerytalnych i rentowych sprawia, że emeryci i renciści bardzo często podejmują zatrudnienie w celu uzyskania dodatkowych dochodów. Liczne są również przypadki, gdy mimo ustalenia przez organ rentowy prawa do emerytury lub renty, świadczeniobiorca kontynuuje już wcześniej podjęte zatrudnienie. Okoliczność posiadania ustalonego prawa do emerytury lub renty nie oznacza jednak, że z tytułu zatrudnienia nie ma obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne. Z reguły bowiem zatrudnienie emeryta lub rencisty pociąga za sobą obowiązek opłacania tych składek. Dotyczy to zarówno zatrudnienia w ramach stosunku pracy, jak i niepracowniczego stosunku zatrudnienia.

Emerytury, Uprawnienia pracownika

Wysokość emerytury pomostowej

Emerytury 2014 - dłuższy staż ubezpieczeniowy dla kobiet

Dyskryminacja w pracy – ochrona przed “wiktymizacją” w prawie angielskim

Dni wolne na poszukiwanie pracy - wzór wniosku

Pozew zbiorowy przeciwko ZUS

Emerytura mieszana w 2014 roku

Emerytury 2013 - waloryzacja

Okresy choroby w czasie ciąży - jeden okres zasiłkowy?

Dyskryminacja pracowników

Związki zawodowe – funkcje

Stażysta z urzędu pracy - uprawnienia pracownicze

Emerytura i renta po zmarłym małżonku - wybór

ZUS płaci odsetki za opóźnienie w wypłacie

Zaświadczenie o zarobkach emerytów i rencistów

Czy można pobierać rentę wypadkową w razie nabycia prawa do emerytury

Przychody emerytów i rencistów w 2012 r. – obowiązki wobec ZUS

Prawo do trzynastki za przepracowanie okresu krótszego niż 6 miesięcy

PPE - dodatkowy dochód dla emeryta

Pamiętaj o wystawieniu zaświadczenia dla emeryta

Zaświadczenia dla emerytów i rencistów o uzyskanym przychodzie – jakie obowiązki ma pracodawca

Kto straci, a kto zyska na reformie emerytalnej

Zmiany w urlopach dla rodziców w 2013 r.

Emerytura w dotychczasowym i podwyższonym wieku emerytalnym

Okres pracy uprawniający do nabycia trzynastki

Czy pracownik może jednostronnie cofnąć wniosek o urlop na żądanie

Emerytura częściowa dla pracownika

Zmiany w ustalaniu wysokości emerytur i rent

Skargę na wznowienie postępowania w sprawie wypłaty zawieszonej emerytury należy złożyć do 22 lutego 2013 r.

Jakie obowiązki ma pracodawca wobec pracownika ubiegającego się o przyznanie emerytury

Losowanie do OFE 2013

Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe – ogólne zasady

Dokumenty wymagane do ustalenia wysokości emerytury

Kiedy premia regulaminowa, a kiedy uznaniowa

Jakie składki należy opłacać za emeryta-zleceniobiorcę

Do jakiego wieku dziecka przysługują pracownicy przerwy na karmienie

Emerytura częściowa - kto może z niej skorzystać

Kiedy pracownik ma prawo do premii regulaminowej, a kiedy może otrzymać premię uznaniową

Możliwość zwolnień niektórych pracowników a wiek emerytalny

Prawo powrotu do pracy w razie odzyskania zdolności do pracy

Jak wystawić zaświadczenie o wysokości wynagrodzenia

Zawarcie umowy o pracę przez osobę nieupoważnioną

Czy pracownicy podnoszącej kwalifikacje bez zgody pracodawcy przysługuje urlop na przygotowanie rozprawy doktorskiej

Jak wykazać, że pracownik pracował w szczególnych warunkach lub wykonywał pracę o szczególnym charakterze

Krótki przewodnik, jak uzyskać emeryturę

Od 1 stycznia 2013 r. będzie łatwiejszy dostęp do interpretacji ZUS, KRUS i NFZ

Jak uzyskać emeryturę – krok po kroku

Jakich pracowników w wieku przedemerytalnym nie będzie można zwolnić po zmianie przepisów

Ryczałt za używanie prywatnego samochodu a nieobecność w pracy

Czynniki wpływające na wymiar urlopu wypoczynkowego

Zatrudniasz emeryta lub rencistę - sprawdź, jakie składki za niego płacić