Tematy - Prawa pracownika - INFOR.PL

Jeżeli jest to uzasadnione sytuacją finansową pracodawcy, może być zawarte porozumienie o zawieszeniu stosowania w całości lub w części przepisów prawa pracy, określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy. Do takich przepisów zaliczamy układy zbiorowe pracy.

Praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy, a także praca wykonywana ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy, stanowi pracę w godzinach nadliczbowych.

Aby wspomóc pracowników mniej zamożnych, pracodawcy często powołują w swoich firmach tzw. Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych, z którego po spełnieniu określonych kryteriów, wypłacane są dodatkowe środki finansowe, bądź finansowane są określone cele, takie jak bony na święta, czy dodatkowe szkolenia.

Pracownikowi, z którym rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie, przysługuje roszczenie o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowanie. O przywróceniu do pracy lub odszkodowaniu orzeka sąd pracy.

Wynagrodzenie za pracę powinno być tak ustalone, aby odpowiadało w szczególności rodzajowi wykonywanej pracy i kwalifikacjom wymaganym przy jej wykonywaniu, a także uwzględniało ilość i jakość świadczonej pracy. Jeżeli jednak pracodawca chce zróżnicować wynagrodzenie pracownikom zajmującym to samo stanowisko, musi to uzasadnić.

Pracownik podlega okresowym badaniom lekarskim. W przypadku niezdolności do pracy trwającej dłużej niż 30 dni, spowodowanej chorobą, pracownik podlega ponadto kontrolnym badaniom lekarskim w celu ustalenia zdolności do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku.

Pomimo, że palenie tytoniu staje się coraz mniej popularne, wciąż zdarzają się nawet całe grupy pracowników, którzy wielokrotnie w ciągu dnia robią sobie przerwy na papierosa. Jak często pracownik może korzystać z takiej przerwy?

Umowy cywilno-prawne, w tym umowy zlecenia cieszą się dość dużą popularnością wśród pracodawców, szczególnie z uwagi na mniejsze koszty zatrudnienia. Czy przepisy prawa przewidują maksymalny czas trwania takiej umowy?

Utrata zaufania do pracownika nie musi przejawiać się tylko w wydaniu wyroku skazującego dotyczącego pracownika. Często samo wszczęcie postępowania karnego może spowodować, że pracodawca postrzega takiego pracownika jako mniej godnego zaufania. Czy brak wyroku skazującego może być podstawą do wypowiedzenia umowy o pracę?

Pracodawca często staje przed dylematem, jak zachować się w stosunku do pracownika, który bardzo często przebywa na zwolnieniu lekarskim, o ile bowiem w niektórych wypadkach pracownik rzeczywiście ma poważne problemy ze zdrowiem, o tyle w niektórych wypadkach takie zwolnienia są brane zdecydowanie na wyrost.

Częste przebywanie na urlopach wychowawczych nie stanowi podstawy do zmniejszenia wynagrodzenia i odmowy wysłania pracownicy na szkolenie podnoszące jej kwalifikacje zawodowe. Tak orzekł Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 8 stycznia 2008 r., sygn. akt: II PK 116/07.

Utworzony u pracodawcy regulamin premiowania jest dla zatrudnionych pracowników niezależnym od układu zbiorowego czy regulaminu wynagradzania źródłem prawa pracy i nie może być stosowany przez pracodawcę wybiórczo.

Obecnie powszechne są działania pracodawców mające na celu monitoring miejsca pracy, wykonywanych zadań czy ogólnie czasu spędzanego przez pracowników w pracy. Jak daleko może się posunąć pracodawca w kontrolowaniu swoich pracowników?

Kończy się zima i nieuchronnie zbliżamy się do okresu, w którym temperatura powietrza jest zbyt wysoka, aby móc efektywnie pracować w pomieszczeniach pracy. Wobec tego, pracownicy często zastanawiają się, czy pracodawca ma obowiązek zapewnienia im klimatyzacji w miejscu gdzie pracują.

Zarówno w okresie trwania stosunku pracy, jak i po jego zakończeniu, pracownik i pracodawca mogą zawrzeć umowę obejmującą zakaz konkurencji, czyli zakaz podejmowania przez pracownika działalności konkurencyjnej w stosunku do profilu działalności pracodawcy.

Pracodawca zatrudniający minimum 50 osób ma obowiązek umożliwić swoim pracownikom utworzenie rady pracowniczej, której podstawową funkcją jest współpraca z pracodawcą w zakresie zmian i nowych rozwiązań dotyczących zakładu pracy. Pracodawca musi jednak pamiętać, że jeżeli zdecyduje się na takie rozwiązanie, nałoży na siebie pewne określone obowiązki.

W praktyce często zdarzają się sytuacje, że pracodawcy bądź pracownikowi zależy na wcześniejszym zakończeniu współpracy. Możliwość takiego rozwiązania przewiduje Kodeks pracy poprzez skrócenie okresu wypowiedzenia.

Zgodnie z Kodeksem pracy, pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę kobiecie w okresie ciąży, a także w okresie przebywania na urlopie macierzyńskim. W związku z tym, że w niektórych przypadkach z urlopu macierzyńskiego może korzystać także ojciec, również on objęty jest taką ochroną w okresie przebywania na urlopie. Ustawodawca przewidział jednak pewne wyjątki od tej zasady.

Osoby chcące złożyć pozew w sprawach z zakresu prawa pracy wielokrotnie zastanawiają się, jaki sąd będzie właściwy do rozpatrywania konkretnej sprawy. W tym zakresie, odpowiednie zastosowanie będą miały przepisy prawa cywilnego.

Oczywiste jest, że używanie służbowego sprzętu do celów prywatnych jest z reguły zabronione przez pracodawców, którzy mają też narzędzia do kontrolowania swoich pracowników w zakresie wykorzystywania np. komputera służbowego, szczególnie jeżeli jest to komputer stacjonarny i podłączony do jednej wspólnej sieci. Czy jednak pracodawca może zwolnić pracownika za takie zachowanie?

Pracownicy tymczasowi to pracownicy, którzy są zatrudniani przez agencję pracy, a następnie „wypożyczani” pracodawcom, który są zainteresowani taką formą zatrudnienia. Zasady pracy pracownika tymczasowego określa umowa zawierana pomiędzy przyszłym pracodawcą a agencją.

Każdy pracownik ma prawo do urlopu okolicznościowego związanego z ważnym wydarzeniem rodzinnym, takim jak narodzenie dziecka czy ślub. Często jednak zastanawiamy się, w jaki sposób musimy udowodnić pracodawcy, że pewne zdarzenie rzeczywiście miało miejsce.

W przypadku niezgodnego z prawem rozwiązania umowy o pracę, jednym z roszczeń przysługujących pracownikowi jest roszczenie o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach. W przypadku przywrócenia do pracy, pracownikowi należy się w zasadzie tylko zaległe wynagrodzenie za pracę, inne świadczenia, takie jak ekwiwalent za urlop wypoczynkowy już nie.

Niemalże każdemu pracownikowi zdarzyło się spóźnić do pracy, szczególnie teraz, w okresie zimowym, kiedy nie można liczyć na komunikację miejską czy pociąg. Kodeks pracy nie zawiera uregulowań dotyczących spóźniania się do pracy, każdy pracodawca ma zatem swoją praktykę w tym zakresie.

Z dniem śmierci pracownika wygasa stosunek pracy, jaki łączył go z pracodawcą. Po stronie zakładu pracy powstają wówczas obowiązki związane z tą śmiercią, między innymi wypłata wynagrodzenia i ekwiwalentu na urlop czy wystawienia świadectwa pracy. Przepisy Kodeksu pracy wyraźnie stanowią, że pracodawca jest zobowiązany wypłacić pracownikowi ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy. Co jednak w sytuacji, kiedy pracownik zmarł i nie wykorzystał urlopu?

Pracownicy bardzo często zgłaszają pracodawcom potrzebę wyjścia z pracy w celu załatwienia spraw osobistych, co wiąże się zazwyczaj ze zwolnieniem z pracy na określony czas. Wielu pracowników chciałoby także w ciągu pracy mieć czas na zjedzenie obiadu. Czy pracodawca może wprowadzić w ciągu dnia przerwę w pracy, którą pracownicy będą mogli wykorzystać według swoich potrzeb?

Pracownikowi zatrudnionemu na pełny etat, w zależności od stażu pracy, przysługuje 20 lub 26 dni urlopu wypoczynkowego, który powinien być wykorzystany w roku kalendarzowym, w którym pracownik nabył do niego prawo. Urlop wypoczynkowy nie wykorzystany w danym roku, z dniem 1 stycznia roku następnego przekształca się w urlop zaległy.

Kodeks pracy daje pracodawcy uprawnienie do żądania od pracownika, bądź kandydata na pracownika, określonych danych osobowych. Warto wiedzieć, że niektórych danych w ogóle nie musimy ujawniać, gdyż pracodawca w ogóle nie ma prawa ich żądać.

Zawarcie długoterminowej umowy o pracę na czas określony z możliwością jej rozwiązania za dwutygodniowym wypowiedzeniem może być kwalifikowane jak obejście przepisów prawa pracy.

Pan Tomasz został zatrudniony w dużym banku, mającym swoją siedzibę w Krakowie. W umowie o pracę jako miejsce wykonywania pracy została wskazana siedziba pracodawcy, czyli Kraków. Aneksem z 4 października 2010 r. umowa o pracę została zmieniona w ten sposób, że miejsce pracy zostało określone na Rzeszów. Pan Tomasz zgodził się na te warunki, zależało mu bowiem na pracy, niemniej jednak jest to dla niego duży kłopot z uwagi na to, że nie może codziennie dojeżdżać do Rzeszowa, i ze swoją rodziną widuje się tylko w weekendy. Czy Pan Tomasz będzie mógł domagać się od pracodawcy dodatku za rozłąkę lub wypłacania delegacji?

Rozwiązanie umowy o pracę pracownicy w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego możliwe jest tylko wtedy, gdy pracownica sama wypowie umowę, lub w wyniku porozumienia stron. Zwolnienie pracownicy z woli pracodawcy, nawet za wypowiedzeniem, jest niedozwolone.

Za nieprzestrzeganie przez pracownika regulaminu pracy i przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisów przeciwpożarowych pracodawca może nakładać na pracowników kary porządkowe: upomnienie i naganę.

Bez względu na nazwę zawartej przez strony umowy, zatrudnieniem na podstawie stosunku pracy jest każde zatrudnienie, w którym pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

Praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy, a także praca wykonywana ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy, stanowi pracę w godzinach nadliczbowych. Czy zatem za pracę w nadgodzinach przysługuje dodatkowe wynagrodzenie?

Pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych, nieodpłatnie, odpowiednie posiłki i napoje, jeżeli jest to niezbędne ze względów profilaktycznych. O ile wszyscy wiedzą, że taki obowiązek ciąży na pracodawcy latem, to nie każdy wie, że także zimą pracownicy mają prawo do takich dodatków.

Kodeks pracy stanowi, że dniami wolnymi od pracy są niedziele i święta, określone ustawie o dniach wolnych od pracy. Ponadto, zgodnie z Kodeksem pracy, praca w placówkach handlowych w święta jest niedozwolona. Od takiej zasady są jednak wyjątki.

Przez ostatni rok pracowałam w firmie farmaceutycznej, ale wczoraj dostałam wypowiedzenie. W czasie pracy korzystałam z trzech tygodniu bezpłatnego urlopu. Czy ten okres zostanie mi policzony jako okres zatrudnienia w przypadku starania się o zasiłek dla bezrobotnych?

Pracownicy często obawiają się, że zgłaszając naruszenie do Państwowej Inspekcji Pracy bądź składając inspektorowi wyjaśnienia podczas kontroli, narażą się swojemu pracodawcy, a w konsekwencji stracą pracę. Nic bardziej mylnego.

Zasiłek macierzyński z tytułu przyjęcia dziecka w wieku do 7 roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego w wieku do 10 roku życia, na wychowanie i wystąpienia do sądu z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka albo przyjęcia dziecka w takim wieku w ramach rodziny zastępczej przysługuje przez okres określony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego.

Zasiłek macierzyński z tytułu urodzenia dziecka przysługuje przez okres określony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego.

Zasada udzielania urlopu w wymiarze godzinowym odnosi się do wszystkich pracowników, bez względu na system czasu pracy, w jakim są zatrudnieni, jak również bez względu na wymiar ich czasu pracy. Ta zasada udzielania urlopu obowiązuje zarówno przy pierwszym urlopie wypoczynkowym, jak i przy kolejnych urlopach. Zasada udzielania urlopu w wymiarze godzinowym dotyczy również tej części urlopu, która udzielana jest na żądanie pracownika.

Na podstawie Kodeksu pracy pracownik-ojciec wychowujący dziecko ma prawo do urlopu ojcowskiego. Przez okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu ojcowskiego ubezpieczonemu przysługuje zasiłek macierzyński.

Jaki urlop należy się pracownikowi, gdy po 5 miesiącach pracy nastąpi rozwiązanie stosunku pracy za porozumieniem stron, a pracownik jeszcze nie wykorzystał należnego mu urlopu? Ile dni urlopu należy mu się przed rozwiązaniem stosunku pracy?

W przypadku, gdy pracownica urodziła kolejne dziecko w czasie urlopu wychowawczego, zasiłek macierzyński przysługuje jej za okres odpowiadający części urlopu macierzyńskiego, która przypada po porodzie, tj. przez okres skrócony o 2 tygodnie.

Zgodnie z Kodeksem pracy w przypadku, gdy pracownik powraca do dotychczasowego pracodawcy w ciągu tego samego roku kalendarzowego, po trwającym co najmniej 1 miesiąc okresie urlopu bezpłatnego, urlopu wychowawczego, odbywania zasadniczej służby wojskowej lub jej form zastępczych, tymczasowego aresztowania, odbywania kary pozbawienia wolności lub nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy, przysługujący pracownikowi urlop wypoczynkowy ulega obniżeniu o 1/12 za każdy miesiąc niewykonywania pracy.

Zostałam zwolniona z pracy bez wypowiedzenia. Złożyłam odwołanie do sądu pracy, uznając zwolnienie za nieuzasadnione. Sąd po siedmiomiesięcznym postępowaniu orzekł o przywróceniu mnie do pracy, zasądzając jednocześnie na moją rzecz wynagrodzenie za trzy miesiące. Za jaki okres pozostawania bez pracy sąd może mi przyznać wynagrodzenie oraz czy będą od niego ewentualnie odprowadzane składki ZUS? Jaki okres powinien zostać wykazany na świadectwie pracy, gdy w przyszłości zostanie rozwiązana umowa o pracę? Ponadto, jaki jest obecnie mój wymiar urlopu?

Kodeks pracy nakłada na pracodawcę, który chce wypowiedzieć umowę o pracę zawartą na czas nieokreślony obowiązek uzasadnienia takiego wypowiedzenia. Powszechnie przyjmuje się, że takie uzasadnienie musi nastąpić na piśmie, ale jednak niekoniecznie.

Pracodawca jest zobowiązany chronić dane osobowe nie tylko tych osób, które u niego pracują, ale również tych, które chce zatrudnić. Proces rekrutacji również objęty jest obowiązkiem ochrony danych, pomimo iż zakres danych jest znacznie węższy.

Kodeks pracy daje pracodawcom możliwość swobody zatrudniania pracowników w oparciu o takie umowy, jakie w danej chwili są dla niech najbardziej korzystne. Takie postępowanie nie zawsze idzie w parze z korzyścią dla pracownika.

Urlop wychowawczy jest przysługującym pracownicy urlopem bezpłatnym, którego okres powinien być wykorzystany na opiekę nad urodzonym dzieckiem. Maksymalnie może on trwać trzy lata, do czasu ukończenia przez dziecko czterech lat. Aby z niego skorzystać należy złożyć do pracodawcy odpowiedni wniosek.

Prawa pracownika

Nagroda uznaniowa a czasowe zawieszenie układu zbiorowego pracy

Nadgodziny nawet bez wyraźnej zgody pracodawcy - porada

Czy staż pracy może być kryterium przyznania pomocy z ZFŚS?

Czy skonfliktowany pracownik zostanie przywrócony do pracy?

Czy pracodawca musi uzasadnić różnice w wynagrodzeniu pracowników?

Bez badań kontrolnych nie można udzielić urlopu

Jak często przerwy na papierosa?

Jaki jest maksymalny okres trwania umowy zlecenia?

Czy tylko wyrok skazujący uzasadnia zwolnienie z pracy?

Czy mogę zwolnić pracownika który nie wykonał pracy z powodu choroby?

Zakaz dyskryminowania pracownika na wychowawczym

Czy ustalony regulamin premiowania zawsze obowiązuje?

Czy pracodawca może monitorować pracę pracowników?

Czy pracodawca musi zapewnić klimatyzację?

Spóźnienie w wypłacie odszkodowania a zakaz konkurencji

Jakie obowiązki ma pracodawca w stosunku do rady pracowniczej?

Jak przyśpieszyć zwolnienie pracownika?

Kiedy można zwolnić kobietę w ciąży?

Do jakiego sądu złożyć pozew w prawie pracy?

Wykorzystywanie komputera służbowego do celów prywatnych

Urlop wypoczynkowy pracowników tymczasowych

Jak udowodnić prawo do urlopu okolicznościowego?

Przywrócenie do pracy a urlop wypoczynkowy - porada

Odpracowywanie spóźnień a wynagrodzenie - porada

Co z ekwiwalentem za urlop po śmierci pracownika?

Ile powinna wynosić przerwa obiadowa dla pracowników?

Czy można wysłać pracownika na zaległy urlop?

Nie wszystkie dane osobowe dostępne dla pracodawcy

Czy wiesz, że długoletnia umowa na czas określony jest niedozwolona?

Miejsce pracy a siedziba zakładu pracy - porada

Rozwiązanie umowy w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego

Jak wygląda procedura nakładania kar porządkowych?

O rodzaju umowy decyduje jej treść a nie nazwa

Czy za pracę w nadgodzinach przysługuje dodatkowe wynagrodzenie lub czas wolny?

Posiłki i napoje także zimą

Kiedy praca dozwolona jest w niedziele i święta?

Urlop bezpłatny a zasiłek dla bezrobotnych

Czy PIP ujawni dane pracownika?

Jakie są zasady pobierania zasiłku macierzyńskiego w przypadku przyjęcia dziecka na wychowanie?

Jakie są zasady pobierania zasiłku macierzyńskiego w przypadku zgonu dziecka?

Na jakich zasadach udzielany jest urlop w wymiarze godzinowym?

Jak wyglądają szczegółowe unormowania dotyczące urlopu ojcowskiego?

Jaki urlop przysługuje po pięciu miesiącach pracy?

Jaki zasiłek macierzyński po urodzeniu dziecka w czasie urlopu wypoczynkowego?

Jak obliczyć urlop pracownika powracającego do pracy?

Konsekwencje przywrócenia do pracy po wypowiedzeniu umowy - porada

Czy ustnie można uzasadnić wypowiedzenia umowy na czas nieokreślony?

Zatrudnianie a ochrona danych osobowych

Co z przerwą między umowami o pracę?

Jak prawidłowo wypełnić wniosek o urlop wychowawczy?