Tematy - Postępowanie przed sądem pracy

Zapisz się na newsletter

Wpisz poprawny e-mail

Roszczenia ze stosunku pracy są dochodzone w Niemczech przed sądami pracy, a nie jak w Polsce przed sądami powszechnymi.

W postępowaniu przed sądem pełnomocnikiem może być adwokat lub radca prawny w sprawach własności przemysłowej – rzecznik patentowy, a ponadto osoba sprawująca zarząd nad majątkiem lub interesami strony oraz osoba pozostająca ze stroną w stałym stosunku zlecenia, jeżeli przedmiot sprawy wchodzi w zakres tego zlecenia. Pełnomocnikiem może być zarówno współuczestnik sporu, jak i również rodzice, małżonek, rodzeństwo lub zstępni strony oraz osoby pozostające ze stroną w stosunku przysposobienia.

Umowa o pracę mimo swoich charakterystycznych cech stanowi jeden z kontraktów funkcjonujących w obrocie prawnym. Dlatego przy jej zawieraniu może także dochodzić do rozmaitych naruszeń prawa, które mogą mieć poważne skutki dla stosunku pracy.

Krąg osób mogących reprezentować pracownika przed sądem pracy choć jest szeroki, jednak jest ograniczony przez przepisy Kodeksu postępowania cywilnego. Niezachowanie określonych wymogów przez te przepisy może prowadzić do uchylenia, także korzystnego dla strony, wyroku.

REKLAMA

Pozew złożony przez pracownika przeciwko pracodawcy często jest elementem sporu, w którym wzajemne roszczenia wobec siebie zgłaszają obie strony stosunku pracy. W przypadku gdy pracownik złoży własny pozew, pracodawca – nie czekając na zakończenie tej sprawy – może złożyć pozew wzajemny. Jeżeli będzie on dopuszczalny, obydwie sprawy zostaną rozpoznane łącznie.

W kodeksie pracy wykroczenia zostały podzielone na 3 grupy. Pierwsza grupa jest związana z zatrudnieniem pracownika oraz przebiegiem jego zatrudnienia, druga sankcjonuje odpowiedzialność za naruszanie najbardziej podstawowych praw związanych ze stosunkiem pracy, tj. prawa do wynagrodzenia, odpoczynku i realizacji wyroków sądowych. Trzecia reguluje wykroczenia dotyczące naruszeń szeroko rozumianych przepisów z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy.

Pracownik i pracodawca, między którymi zaistniał spór, powinni dążyć do jego polubownego rozwiązania. Jeśli jednak nie jest to możliwe, stronom pozostaje droga sądowa. Przed wstąpieniem na ścieżkę procesową warto wiedzieć, jakie warunki trzeba spełnić, by móc dochodzić swoich praw przed sądem pracy, a także kto i w jakim zakresie może reprezentować stronę w postępowaniu.

Prawo do żądania wypłaty zaległych świadczeń pracowniczych jest ograniczone czasowo. Możliwość dochodzenia np. zaległego wynagrodzenia ulega przedawnieniu po upływie 3 lat od dnia, w którym świadczenie stało się wymagalne.

REKLAMA

Z powodu awarii systemu naliczającego płace jeden z naszych pracowników za lipiec br. otrzymał wynagrodzenie w potrójnej wysokości. Niezwłocznie po wykryciu błędu zwróciliśmy się do pracownika o dobrowolny zwrot nienależnie pobranej kwoty, proponując wpłatę w ratach miesięcznych w dogodnym dla niego terminie. Jednak pracownik odmówił. Jak powinniśmy postąpić w tej sytuacji?

Czy w razie sporu sądowego o wynagrodzenie za nadgodziny pracodawca może bronić się, że wypłacał świadczenie, które stanowiło ryczałt za nadgodziny, choć było inaczej nazwane, a więc pracownikowi nie należy się żadne dodatkowe wynagrodzenie?

Od większości decyzji wydawanych przez ZUS przysługuje odwołanie do sądów powszechnych. W przypadku decyzji w sprawach o umorzenie należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne należy najpierw dochodzić swoich praw, składając wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy.

W wyroku z 6 kwietnia 2011 roku (II UK 331/10) Sąd Najwyższy orzekł, że każda decyzja ZUS – także dotycząca interpretacji przepisów – może podlegać zaskarżeniu do sądu powszechnego, jeżeli jej rozpoznanie przez sąd w trybie określonym w Kodeksie postępowania cywilnego nie jest ustawowo wyłączone.

Monitoring w sklepie nagrywa m.in. pracę naszych pracowników. Okazało się, że jeden z kasjerów, zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, schował do portfela część pieniędzy z kasy – ukradł 170 zł. Naszym zdaniem pracownik popełnił przestępstwo, dlatego zwolniliśmy go dyscyplinarnie na podstawie art. 52 § 1 pkt 2 k.p. Teraz pracownik chce się odwołać do sądu, gdyż – jak twierdzi – nie mieliśmy podstaw do zwolnienia go z tego powodu i będzie żądał przywrócenia do pracy. Czy sąd może przywrócić go do pracy?

Od 1 kwietnia przestaną istnieć wydziały pracy w niektórych sądach rejonowych.

Brak odpowiedzi pracodawcy w ciągu 14 dni od wniesienia przez pracownika sprzeciwu od nałożonej na niego kary porządkowej oznacza, że pracodawca przyjął sprzeciw w sposób dorozumiany. Aby uniknąć takiego skutku, pracodawca powinien mieć dowód, że odrzucił sprzeciw w przewidzianym terminie.

Im bardziej szczegółowo pracodawca opisze w umowie o pracę rodzaj lub stanowisko pracownika, tym w przyszłości trudniej będzie je zmienić, nawet ze względu na potrzeby zakładu. Może to wymagać złożenia wypowiedzenia zmieniającego, zależnie od tego, jak bardzo zmiana odbiega od zapisów zawartych w umowie.

W wyjątkowych przypadkach sąd może narzucić pracodawcy, jakie wynagrodzenie ma co miesiąc wypłacać pracownikowi. Stanie się tak np. w sytuacji, gdy wynagrodzenie jest zbyt niskie i jest powodem dyskryminacji pracownika.

Pracownik ma siedem dni na odwołanie się do sądu od wypowiedzenia umowy o pracę. Żądanie przywrócenia do pracy lub odszkodowania należy złożyć w ciągu 14 dni. Odwołanie wniesione po terminie nie może zostać skutecznie rozpoznane, a sąd oddali roszczenia pracownika.

Nie zawsze roszczenie zwolnionego pracownika o przywrócenie do pracy zostanie przez sąd uwzględnione. Nawet jeżeli uzna on, że pracodawca rozwiązał umowę o pracę z naruszeniem prawa, może orzec, że powrót pracownika jest niecelowy czy niemożliwy – bo np. pogłębi trwający od dawna konflikt.

Polski pracodawca delegujący pracownika do innego państwa powinien pamiętać, że w razie sporu ten pracownik może dochodzić roszczeń przed sądem tego państwa. Zwiększy to koszty prowadzenia sprawy.

Przejęcie składników majątkowych upadłego zakładu i kontynuacja działalności tego samego rodzaju oznaczają także konieczność przejęcia pracowników upadłej firmy w trybie art. 231 Kodeksu pracy (wyrok Sądu Najwyższego z 3 grudnia 2010 r., I PK 101/10).

Mimo nieważności zawartej umowy o pracę strony mogą nawiązać umowny stosunek pracy przez czynności dorozumiane. Jest to możliwe przez dopuszczenie pracownika do pracy, przyjmowanie pracy przez pracodawcę i realizowanie takiego stosunku prawnego, który odpowiada cechom stosunku pracy określonym w art. 22 k.p. – orzekł SN.

Sąd ubezpieczeń społecznych jest związany decyzją ZUS, od której strona ani nie wniosła odwołania w sposób przewidziany w przepisach Kodeksu postępowania cywilnego, ani nie podważyła jej skuteczności w inny przewidziany przez prawo sposób. Zaniechanie złożenia odwołania od decyzji ZUS może mieć zatem bardzo niekorzystne skutki dla ubezpieczonego.

Terminowi „umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego” należy dla celów ubezpieczeń społecznych nadać znaczenie, które jest mu przypisane w przepisach prawa pracy. Orzekł tak Sąd Apelacyjny w Warszawie, rozstrzygając w interesującej sprawie zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych, zgodnie z pracowniczym schematem podlegania ubezpieczeniom społecznym, małżonki osoby prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą.

W sprawach z zakresu prawa pracy związek zawodowy nie może wytoczyć powództwa na rzecz pracownika ani wstąpić do postępowania bez jego zgody. Jednak członkostwo w związku zawodowym lub podjęcie się przez ten związek obrony praw i interesów pracownika na jego wniosek oznacza zgodę pracownika, chyba że sprzeciwi się on czynnościom procesowym związku zawodowego (uchwała Sądu Najwyższego z 9 grudnia 2010 r., II PZP 6/10).

Zdaniem Pracodawców RP brak sądowego nadzoru nad czynnościami kontrolnymi inspektorów PIP to bardzo poważne naruszenie konstytucyjnej zasady państwa prawa.

Od początku 2011 roku weszło w życie wiele nowych aktów prawnych. Niektóre z nich mogą mieć duże znaczenie dla osób zajmujących się prawem pracy.

Okoliczności przedstawione pracownikowi na uzasadnienie decyzji o rozwiązaniu stosunku pracy, a następnie ujawnione w postępowaniu sądowym, muszą być takie same, zaś pracodawca pozbawiony jest możliwości powoływania się przed organem rozstrzygającym spór na inne przyczyny mogące przemawiać za słusznością wypowiedzenia umowy – orzekł Sąd Najwyższy w wyroku z 19 kwietnia 2010 r.

Postępowanie kontrolne, wszczęte w dniu dostarczenia płatnikowi upoważnienia do przeprowadzenia kontroli, kończy się doręczeniem mu (bądź wysłaniem drogą pocztową) protokołu kontroli. Protokół zawiera wszystkie ustalenia dokonane w toku kontroli. Płatnik nie ma możliwości odwołania się od ustaleń protokołu do wyższej instancji – może jedynie wnieść do niego zastrzeżenia, jednak do zastrzeżeń tych odniesie się wyłącznie inspektor przeprowadzający postępowanie. Drogę do podważenia ustaleń kontroli daje dopiero decyzja ZUS, która kończy postępowanie przed organem rentowym i od której przysługuje płatnikowi odwołanie do sądu.

Prowadzę niewielką firmę. Zamierzam zatrudnić pracownika i powierzyć mu całe mienie firmy, którym do tej pory zarządzałem sam. Na jakiej zasadzie odpowiada pracownik za mienie powierzone i do jakiej wysokości? Czy jeśli pracownik wyrządzi mi szkodę, będę mógł potrącić jej wysokość bezpośrednio z jego wynagrodzenia?

Nie ma oficjalnego wzoru, jak należy formułować przyczynę rozwiązania umowy o pracę. Orzecznictwo wypracowało jednak katalog zasad zwyczajowych, którymi warto kierować się również, gdy jest nią utrata zaufania.

Przedsiębiorca, który czasowo zawiesi prowadzenie działalności gospodarczej, nie musi płacić składek na ZUS. Taka możliwość istnieje jednak dopiero od 20 września 2008 r. - powiedział Wojciech Andrusiewicz z biura prasowego ZUS.

Pracodawca może określić zasady udzielania oraz rozliczania zaliczek pieniężnych w obowiązujących u niego przepisach wewnętrznych, np. regulaminie wynagradzania lub układzie zbiorowym pracy.

Wypowiedziałem pracownikowi umowę o pracę. Od tej decyzji odwołał się do sądu pracy. Jednym z powołanych przez niego dowodów jest nagranie rozmowy za pomocą telefonu komórkowego. Czy sąd może dopuścić ten dowód, nawet w sytuacji gdy nie wiedziałem, że rozmowa jest nagrywana?

Dla pracodawcy odwołującego się od niekorzystnego orzeczenia sądu pracy istotna jest kwestia kosztów postępowania. Jeśli wartość przedmiotu sporu przekracza 50 000 zł, strona wnosząca odwołanie musi uiścić tzw. opłatę stosunkową w wysokości 5% od żądanej kwoty.

Sąd ocenia dowody według własnego uznania po wszechstronnym i wnikliwym zbadaniu zgromadzonego i przedstawionego przez strony materiału dowodowego.

Osoba niezadowolona z decyzji ZUS lub innego organu rentowego może złożyć od niej odwołanie do właściwego sądu. Pouczenie o tym uprawnieniu i sposobie jego realizacji powinno znajdować się w każdej decyzji.

Umowa o pracę może być zawarta przez wykonanie czynności faktycznych – np. przez podjęcie pracy i wypłacanie za nią wynagrodzenia. Praca ta może być wykonywana także na warunkach określonych w pierwotnej, nieważnej umowie o pracę, jeśli faktyczne wykonywanie pracy będzie się odbywało na warunkach akceptowanych przez obie strony stosunku pracy (wyrok Sądu Najwyższego z 7 kwietnia 2009 r., I PK 215/08).

W praktyce sądy często uwzględniają wnioski pracowników o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania od wypowiedzenia umowy, np. z powodu choroby uniemożliwiającej złożenie wniosku.

Ukaranie pracownika karą porządkową jest uzasadnioną i wystarczającą przyczyną wypowiedzenia umowy o pracę na czas nieokreślony. W postępowaniu sądowym dotyczącym wypowiedzenia pracownik nie może skutecznie kwestionować faktów stanowiących podstawę ukarania jako uzasadnionej przyczyny wypowiedzenia, jeżeli wcześniej nie odwołał się od kary do sądu (wyrok Sądu Najwyższego z 13 października 2008 r., II PK 62/08).

Między pracodawcą a pracownikiem może dojść do sporu w zakresie łączącego ich stosunku pracy. Mówimy wtedy o sporze indywidualnym, który należy wyraźnie odróżnić od sporu zbiorowego. Ten drugi toczy się między pracownikami reprezentowanymi przez związki zawodowe a pracodawcą lub grupą pracodawców i dotyczy zbiorowych warunków pracy, płacy lub innych świadczeń.