Jak wnieść do sądu odwołanie od decyzji ZUS

Odwołanie od decyzji organów rentowych wnosi się na piśmie do organu, który wydał decyzję, lub do protokołu sporządzonego przez ten organ, w terminie miesiąca od doręczenia odpisu decyzji. Organ rentowy przekazuje niezwłocznie odwołanie wraz z aktami sprawy do sądu. Jeżeli jednak uzna odwołanie w całości za słuszne, może zmienić lub uchylić zaskarżoną decyzję. W tym wypadku odwołaniu nie nadaje się dalszego biegu (art. 477⁹ § 1 i 2 k.p.c.).

A zatem odwołanie wnosi się nie bezpośrednio do sądu, ale za pośrednictwem organu, który wydał zaskarżaną decyzję.

Ponadto ubezpieczony może również wnieść odwołanie bezpośrednio do protokołu w sądzie właściwym do rozpoznania sprawy albo w sądzie właściwym dla jego miejsca zamieszkania. W takim przypadku sąd, do którego wniesiono odwołanie, niezwłocznie przekazuje protokół organowi, od którego pochodzi zaskarżona decyzja. Jeśli jednak sąd ten jest właściwy do jego rozpoznania, to przewodniczący niezwłocznie zażąda akt sprawy i nada bieg odwołaniu, przesyłając odpis protokołu organowi, od którego pochodzi zaskarżona decyzja.

Warto podkreślić, że odwołanie przysługuje tylko od decyzji ZUS. Nie można natomiast skutecznie wnosić odwołania np. od pisma informującego ubezpieczonego o jego prawach lub obowiązkach. Ponadto treść decyzji ZUS wyznacza zakres postępowania przed sądem. Podobnie wskazywał Sąd Najwyższy w wyroku z 23 listopada 1999 r. stwierdzając, że dochodzenie przed sądem prawa do świadczenia z ubezpieczenia społecznego, które nie było przedmiotem decyzji organu rentowego, jest niedopuszczalne (II UK 204/99). Wyjątek od tej zasady jest przewidziany w art. 477⁹ § 4 k.p.c. Przepis ten pozwala na wystąpienie z odwołaniem wobec milczenia ZUS w ciągu 2 miesięcy od daty zgłoszenia mu żądania. Jest to tzw. skarga na bezczynność organu.

Wcześniejsza emerytura >>

Jeżeli zaś ubezpieczony zgłosił nowe żądanie, dotychczas nierozpoznane przez ZUS, to sąd przyjmuje to żądanie do protokołu i przekazuje go do rozpoznania ZUS (art. 477¹⁰ § 2 k.p.c.). A zatem, gdyby w toku procesu osoba niezadowolona z decyzji ZUS zgłosiła nowe roszczenie, które dotąd nie było rozstrzygnięte przez ZUS, to sąd nie może go rozpoznać i zobowiązany jest przyjąć to żądanie do protokołu, a następnie przesłać ten protokół do ZUS, który powinien wydać w tym zakresie stosowną decyzję (wyrok SN z 25 maja 1999 r. II UKN 622/98).

Termin na wniesienie odwołania

Odwołanie od decyzji ZUS można złożyć tylko w ciągu miesiąca od dnia otrzymania decyzji. Przekroczenie tego terminu skutkuje odrzuceniem odwołania przez sąd, chyba że przekroczenie terminu nie jest nadmierne i nastąpiło z przyczyn niezależnych od odwołującego się. Natomiast w sytuacji gdy ZUS nie wydał decyzji w terminie 2 miesięcy, licząc od dnia zgłoszenia roszczenia w sposób przepisany, odwołanie można wnieść w każdym czasie po upływie tego terminu. A zatem w razie milczenia ZUS, mimo prawidłowo zgłoszonego roszczenia, osoba żądająca wydania decyzji może w każdym czasie wystąpić z odwołaniem do sądu.