Tematy - Obowiązki pracownika, Emerytury - INFOR.PL

Wysokość emerytury pomostowej (przyznawanej za pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze) zależy od wysokości zarobków i długości stażu ubezpieczeniowego wnioskodawcy, a niekiedy również od kwoty składek emerytalnych zgromadzonych na indywidualnym koncie w ZUS. Istotne znaczenie ma także data zgłoszenia wniosku o przyznanie świadczenia.

Od 1 stycznia 2014 roku ulega wydłużeniu staż ubezpieczeniowy uprawniający kobiety do podwyższenia emerytury, aby osiągnęła ona wymiar emerytury najniższej.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych po raz kolejny musi zmierzyć się z możliwością wytoczenia pozwu zbiorowego. Dla ZUS-u nie będzie to pierwsza tego typu sytuacja, ponieważ pozew zbiorowy przeciwko tej instytucji wystosowali już, w innej sprawie, przedsiębiorcy, reprezentowani w owej głośnej sprawie przez jedną z krakowskich kancelarii prawnych.

Osoby, które wiek emerytalny osiągnęły w 2014 r. również będą mogły skorzystać z tzw. emerytury mieszanej, czyli obliczanej częściowo według starych, a częściowo według nowych zasad.

1 marca 2013 r. nastąpiła waloryzacja emerytur, w związku z czym obowiązują nowe kwoty najniższych emerytur i rent, a także dodatków oraz kwot maksymalnych zmniejszeń emerytur i rent z tytułu osiągania przychodu z działalności zarobkowej.

Wdowie przysługuje renta rodzinna w wysokości 85% świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu mężowi. W przypadku zbiegu prawa do własnej emerytury i renty po zmarłym mężu może wybrać tylko jedno z nich.

Gdy ubezpieczony spełnił wszystkie przesłanki do przyznania prawa do emerytury, a ZUS wydał decyzję odmowną, będzie musiał wypłacić emerytowi także odsetki ustawowe za opóźnienie w wypłacie. Nie dotyczy to sytuacji opóźnienia w przyznaniu lub wypłaceniu świadczenia, za które ZUS nie ponosi odpowiedzialności.

Emeryci i renciści mają obowiązek złożenia zaświadczenia o zarobkach z poprzedniego roku kalendarzowego. Termin zgłoszenia mija z końcem lutego.

Pobieram rentę wypadkową i od marca 2013 r. będzie mi również przysługiwało prawo do emerytury. Czy będę mogła pobierać oba te świadczenia, czy tylko jedno z nich?

Osoby uprawnione do emerytury lub renty, które uzyskiwały w 2012 r. przychód z działalności objętej obowiązkiem ubezpieczeń społecznych, muszą poinformować ZUS o wysokości tych zarobków i dostarczyć zaświadczenie płatnika składek lub – jeśli za siebie opłacają składki – własne oświadczenie.

Pracodawca ma prawo odsunąć pracownika od pełnionych obowiązków, jeśli ma uzasadnione podejrzenie stanu nietrzeźwości zatrudnionego. Pracownik, niezgadzający się z decyzją pracodawcy, może poprosić o zbadanie jego stanu trzeźwości, np. alkomatem znajdującym się w zakładzie pracy.

Żaden przepis prawa pracy nie nakłada na pracownika bezwzględnego obowiązku uczestniczenia w każdym szkoleniu wskazanym przez pracodawcę. Pracownik nie może jednak odmówić uczestniczenia w szkoleniach obowiązkowych, takich jak np. szkolenia bhp. Odmowa wzięcia udziału w takim szkoleniu może być uznana za ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych. W przypadku dobrowolnych szkoleń/nauki ocena skutków ewentualnej odmowy przez pracownika wzięcia w nich udziału musi być każdorazowo oceniana indywidualnie, tj. w niektórych sytuacjach może stanowić podstawę do rozwiązania przez pracodawcę umowy o pracę za wypowiedzeniem.

Pracodawca, który chce zatrudnić telepracownika, powinien wcześniej przygotować odpowiednie przepisy wewnątrzzakładowe. Należy do nich zaliczyć m.in. regulamin telepracy, który powinien określać np. sposób kontaktowania się pracodawcy z pracownikiem.

Pracownicze Programy Emerytalne są dobrowolną formą grupowego oszczędzania na emeryturę, organizowaną przez pracodawcę przy współudziale pracowników. Są tworzone w ramach dobrowolnego III filaru systemu emerytalnego. Środki zgromadzone w ramach PPE są własnością uczestnika programu i mogą podlegać wypłacie lub wypłacie transferowej.

W trakcie roku kalendarzowego świadczeniobiorcy (emeryci lub renciści) są zobowiązani zawiadomić ZUS (właściwy według miejsca zamieszkania) o podjęciu działalności zarobkowej i o wysokości osiąganego dochodu. Można tego dokonać na formularzu ZUS Rw-73 lub w innej formie, np. przez złożenie pisma, oświadczenia. Ważne, aby w zawiadomieniu umieścić informację, od kiedy została podjęta dodatkowa praca zarobkowa i jaka jest wysokość przychodu. Natomiast po upływie roku kalendarzowego, do końca lutego, świadczeniobiorcy powinni poinformować również o wysokości uzyskanego dochodu w poprzednim roku kalendarzowym.

Pracodawcy i zleceniodawcy są zobowiązani do poinformowania ZUS o zatrudnieniu emeryta lub rencisty oraz o kwocie przewidywanego osiągniętego przychodu. Należy to zrobić niezwłocznie po nawiązaniu współpracy z osobą pobierającą takie świadczenie. Po zakończeniu roku pracodawca (zleceniodawca) oraz pracownik (zleceniobiorca) do końca lutego każdego następnego roku muszą zawiadomić ZUS o wysokości uzyskanego przychodu za rok ubiegły.

Nowelizacja z 11 maja 2012 r. (tzw. ustawa wiekowa) wprowadziła nie tylko zmiany związane z podwyższeniem wieku emerytalnego wymaganego do uzyskania emerytury. Ustawa ta zmodyfikowała również w pewnym stopniu zasady ustalania wysokości świadczeń.

Osoby, które do końca 2012 r. nie ukończyły dotychczas obowiązującego wieku emerytalnego, przejdą na emeryturę w wieku odpowiednio podwyższonym. Później niż pod rządami poprzednich przepisów uprawnienia emerytalne uzyskają też rolnicy, sędziowie i prokuratorzy.

Zatrudniamy pracownika urodzonego we wrześniu 1949 r. Zamierzał on przejść na emeryturę po ukończeniu 65 lat we wrześniu 2014 r. Jednak w związku z wejściem w życie od 1 stycznia 2013 r. nowych przepisów, wiek, w którym będzie mógł uzyskać to świadczenie, wyniesie 65 lat i 7 miesięcy. Słyszeliśmy, że dla osób, które będą miały wydłużony wiek emerytalny, zostały przewidziane emerytury częściowe. W jakim wieku będzie można uzyskać to świadczenie i czy z tej możliwości może skorzystać również nasz pracownik?

Wykonywanie niektórych rodzajów prac wymaga spełnienia przez pracowników dodatkowych wymogów sanitarnych. Taka sytuacja ma miejsce np. podczas czynności, przy których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia na inne osoby.

Od stycznia 2013 r. obowiązują zmienione zasady ustalania wysokości emerytur i rent. Stracą na nich emeryci, którzy pobierali wcześniejszą emeryturę, a zyskają osoby ubiegające się o rentę z tytułu niezdolności do pracy.

Osoby, którym ZUS zawiesił z powodu kontynuowania stosunku pracy emeryturę przyznaną przed 2011 r., mogą ubiegać się o podjęcie jej wypłaty. W tym celu do 22 lutego 2013 r. (czyli 3 miesiące od ogłoszenia wyroku Trybunału Konstytucyjnego, jeśli w sprawie zapadł prawomocny wyrok) należy złożyć skargę o wznowienie postępowania do właściwego sądu pracy i ubezpieczeń społecznych.

Nasz pracownik niedługo osiągnie 65 lat i ma zamiar złożyć do ZUS wniosek o przyznanie emerytury. Czy jako pracodawca jesteśmy zobowiązani do skompletowania wniosku o emeryturę? Jeśli tak, to jakiego rodzaju dokumenty (zaświadczenia) będziemy zobowiązani wystawić pracownikowi w postępowaniu o przyznanie emerytury?

31 stycznia 2013 r. odbędzie się kolejne (a pierwsze w tym roku) losowanie do otwartych funduszy emerytalnych, które dotyczyć będzie ok. 200 tys. osób. Tym razem będzie to losowanie w cudzysłowie, bo tylko jeden otwarty fundusz emerytalny (Amplico) spełnił kryteria udziału w tym wydarzeniu.

Kilku pracowników zwróciło się do nas o rozliczenie ich przychodów, które uzyskali w 2012 r. Terminem na złożenie oświadczenia w tym zakresie był 9 stycznia br., a osoby te wystąpiły o rozliczenie po tej dacie. Czy w tej sytuacji mamy obowiązek rozliczyć tych pracowników?

Ustalenie wysokości emerytury prawie zawsze jest uzależnione od dostarczenia przez wnioskodawcę określonych dokumentów. Muszą one potwierdzać okresy składkowe i nieskładkowe oraz wysokość uzyskiwanych wynagrodzeń.

Chcemy zatrudnić na umowę-zlecenie osobę, która jest emerytem, ale nie ukończyła powszechnego wieku emerytalnego. Osoba ta jest zatrudniona u innego pracodawcy na umowę o pracę w wymiarze 1/3 etatu z wynagrodzeniem 1200 zł brutto. Jakie składki (finansowane przez płatnika i ubezpieczonego) powinniśmy opłacać za tę osobę z tytułu zawartego zlecenia, jeśli wynagrodzenie zostało określone w wysokości 500 zł brutto? Czy kwota ma w tym przypadku znaczenie dla obowiązku składkowego?

Na mocy ustawy z 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw osoby, które nie ukończyły jeszcze powszechnego wieku emerytalnego (odpowiednio wydłużonego na podstawie tej noweli), będą mogły wcześniej nabyć uprawnienia emerytalne. Świadczenie, które ZUS im przyzna, to tzw. emerytura częściowa.

Zmiana terminów osiągania wieku uprawniającego do zakończenia aktywności zawodowej niesie za sobą również potrzebę dostosowania przepisów z ustaw pragmatycznych określających możliwość rozwiązania stosunku pracy z osobami wykonującymi zawody i prace wymagające szczególnych umiejętności.

Kieruję przedsiębiorstwem usługowym zatrudniającym 30 pracowników, którzy w większości korzystają przy wykonywaniu swojej pracy z komputerów. Od kiedy firma rozwinęła się poza rynek lokalny, jestem zmuszony do częstszych wyjazdów. Niestety, zauważyłem, że w tym czasie efektywność pracowników spada. Wiąże się to najczęściej z poświęcaniem czasu na surfowanie po sieci w celach innych niż praca. Jest to w ostatnich latach problem większości firm nie tylko w Polsce. Jak temu zaradzić?

Nieudzielenie przez zakładową organizację związkową informacji o wszystkich pracownikach korzystających z jej obrony, żądanej przez pracodawcę bez rzeczowej potrzeby, nie zwalnia pracodawcy z obowiązku współdziałania z tą organizacją w indywidualnych sprawach ze stosunku pracy (uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z 21 listopada 2012 r., III PZP 6/12).

Chcemy upoważnić do dokonywania czynności z zakresu prawa pracy oprócz pracodawcy także inne osoby. Czy osobą upoważnioną mogą być tylko osoby zatrudnione w naszym zakładzie, czy również spoza zakładu, np. żona właściciela firmy? Jak powinno wyglądać takie upoważnienie?

Jestem kadrową w przedsiębiorstwie autobusowym. W lutym 2013 r. jeden z kierowców zamierza zgłosić wniosek o przyznanie emerytury pomostowej i odejść z pracy. Pracuje u nas w szczególnych warunkach nieprzerwanie od 1995 r. Od 1 stycznia 2009 r. jest to praca o szczególnym charakterze, wymieniona w załączniku nr 2 do ustawy pomostowej. W jaki sposób powinniśmy potwierdzić mu okres wykonywania pracy „szczególnej” w latach 1995–2008 oraz po 2008 r.? Czy powinniśmy wyłączyć okresy, w których pracownik faktycznie nie wykonywał wspomnianej pracy, gdyż np. przebywał na zwolnieniu lekarskim?

Zatrudniamy księgową i chcemy do jej umowy o pracę wprowadzić postanowienie o zakazie podjęcia przez nią jakiegokolwiek dodatkowego zatrudnienia. Podejrzewamy, że nie wyrazi ona na to zgody. Czy możemy jednostronnie zakazać jej dodatkowej pracy i rozwiązać umowę z jej winy w razie zlekceważenia tego zakazu?

Uzyskanie emerytury jest na ogół uzależnione od złożenia wniosku o to świadczenie. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy ZUS przyznaje z urzędu emeryturę osobie pobierającej rentę z tytułu niezdolności do pracy.

Nie ma jednoznacznych regulacji dotyczących tego, od jakiego momentu należy liczyć czas pracy pracownika. Dlatego kwestie te powinny znaleźć się w przepisach wewnętrznych.

Wystąpienie z wnioskiem o przyznanie emerytury wiąże się z koniecznością zgromadzenia dokumentacji, niejednokrotnie dotyczącej odległych lat zatrudnienia. Pracodawca ma obowiązek udzielić przyszłemu emerytowi pomocy w tym zakresie. Oprócz tego pracodawca musi sporządzić zaświadczenie o zatrudnieniu i wysokości osiągniętych przez pracownika zarobków (najczęściej na formularzu ZUS Rp-7), a także przygotować i – za zgodą pracownika – przesłać do ZUS wniosek o przyznanie emerytury. Poniżej przedstawiamy krok po kroku, jak sprawnie i bezproblemowo przejść przez formalności związane z ubieganiem się w ZUS o przyznanie świadczenia emerytalnego.

Wydłużenie wieku emerytalnego, które będzie stopniowo następować od 1 stycznia 2013 r., spowoduje, że zmienią się okresy ochronne przed zwolnieniem z pracy pracowników w wieku przedemerytalnym. W wyniku wejścia w życie reformy emerytalnej ochrona przedemerytalna niektórych grup pracowników będzie dłuższa niż dotychczasowe 4 lata.

Zatrudniam kadrową. Czy osoba prowadząca sprawy kadrowe powinna podpisać oświadczenie o przestrzeganiu przepisów ustawy o ochronie danych osobowych?

Przepisy prawa pracy nie zabraniają zatrudnienia u tego samego pracodawcy na więcej niż jednym etacie. Wymaga to jednak spełnienia dodatkowych warunków, by nie narazić się na zarzut obchodzenia przepisów prawa.

Zmiany w urlopach wypoczynkowych, nowa norma czasu pracy pracowników niepełnosprawnych, większe kary za zatrudnianie cudzoziemców i wreszcie powrót do zasad liczenia czasu pracy z 2010 r. – to najważniejsze ze zmian w prawie pracy w 2012 r.

Niezadowalająca wysokość świadczeń emerytalnych i rentowych sprawia, że emeryci i renciści bardzo często podejmują zatrudnienie w celu uzyskania dodatkowych dochodów. Liczne są również przypadki, gdy mimo ustalenia przez organ rentowy prawa do emerytury lub renty, świadczeniobiorca kontynuuje już wcześniej podjęte zatrudnienie. Okoliczność posiadania ustalonego prawa do emerytury lub renty nie oznacza jednak, że z tytułu zatrudnienia nie ma obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne. Z reguły bowiem zatrudnienie emeryta lub rencisty pociąga za sobą obowiązek opłacania tych składek. Dotyczy to zarówno zatrudnienia w ramach stosunku pracy, jak i niepracowniczego stosunku zatrudnienia.

Od 1 marca 2012 r. do końca lutego 2013 r. kwota bazowa wynosi 2974,69 zł. Kwota bazowa wynosi 100% przeciętnego wynagrodzenia pomniejszonego o potrącane od ubezpieczonych składki na ubezpieczenia społeczne w roku kalendarzowym poprzedzającym termin waloryzacji. Kwota bazowa ustalana jest corocznie i obowiązuje od 1 marca każdego roku kalendarzowego do końca lutego następnego roku kalendarzowego.

W 1999 r. przesłaliśmy do ZUS komplet dokumentacji niezbędnej do ustalenia kapitału początkowego dla jednego z naszych pracowników, którego zatrudniamy nieprzerwanie od 1975 r. Wśród przekazanych dokumentów były zaświadczenia na druku ZUS Rp-7, dokumentujące jego wynagrodzenia za lata 1980–1998. Nie potwierdzaliśmy wtedy zarobków za okres sprzed 1980 r., gdyż ZUS i tak nie mógł ich uwzględnić przy ustalaniu 10 najkorzystniejszych lat ubezpieczenia. W 2000 r. pracownik otrzymał decyzję ustalającą kapitał początkowy. Po ukończeniu w styczniu 2013 r. 60 lat zamierza on ubiegać się o wcześniejszą emeryturę z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach. Czy w związku z ostatnimi zmianami w zasadach ustalania kapitału początkowego może on ubiegać się o przeliczenie tego kapitału przed nabyciem uprawnień emerytalnych? Czy w celu dokonania tego przeliczenia, a także ustalenia wysokości emerytury powinniśmy potwierdzić dodatkowo zarobki pracownika za lata 1975–1979 oraz za okres po 1998 r.?

Nasza pracownica niebawem ukończy 60 lat i ma zamiar złożyć wniosek o emeryturę. W związku z tym rozpoczęła kompletowanie dokumentacji niezbędnej do ustalenia prawa do emerytury oraz jej wysokości. Okazało się, że jej dawny zakład pracy, w którym uzyskiwała wysokie zarobki, został zlikwidowany. Czy istnieje możliwość ustalenia, gdzie obecnie znajduje się dokumentacja osobowo-płacowa pracowników tego zakładu pracy?

Od 1 stycznia 2013 r. wejdzie w życie ustawa z 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw. Nowelizacja ta przewiduje stopniowe wydłużanie wieku, w którym można przejść na emeryturę wypłacaną przez ZUS, wynoszącego obecnie 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Na dotychczasowych zasadach będą mogli przejść na emeryturę przede wszystkim ci ubezpieczeni, którzy obecnie obowiązujący wiek ukończą najpóźniej 31 grudnia 2012 r.

Samochód służbowy oprócz tego, że jest narzędziem pracy, często służy pracownikom w celach prywatnych. Jeśli jest leasingowany, pracodawca powinien wypisać stosowne upoważnienie do korzystania. W ewidencji przebiegu pojazdu pracownik powinien wskazać liczbę przejechanych kilometrów ze wskazaniem celu używania pojazdu.

Obowiązki pracownika, Emerytury

Wysokość emerytury pomostowej

Emerytury 2014 - dłuższy staż ubezpieczeniowy dla kobiet

Pozew zbiorowy przeciwko ZUS

Emerytura mieszana w 2014 roku

Emerytury 2013 - waloryzacja

Emerytura i renta po zmarłym małżonku - wybór

ZUS płaci odsetki za opóźnienie w wypłacie

Zaświadczenie o zarobkach emerytów i rencistów

Czy można pobierać rentę wypadkową w razie nabycia prawa do emerytury

Przychody emerytów i rencistów w 2012 r. – obowiązki wobec ZUS

Ocena trzeźwości pracownika

Jakie obowiązki ma pracodawca, gdy pracownik się dokształca

Ogólne zasady wprowadzania telepracy

PPE - dodatkowy dochód dla emeryta

Pamiętaj o wystawieniu zaświadczenia dla emeryta

Zaświadczenia dla emerytów i rencistów o uzyskanym przychodzie – jakie obowiązki ma pracodawca

Na jakich zasadach pracodawca może korzystać z rzeczy pracownika

Kto straci, a kto zyska na reformie emerytalnej

Emerytura w dotychczasowym i podwyższonym wieku emerytalnym

Emerytura częściowa dla pracownika

Kiedy pracownik musi wykonać badania sanitarno-epidemiologiczne

Zmiany w ustalaniu wysokości emerytur i rent

Skargę na wznowienie postępowania w sprawie wypłaty zawieszonej emerytury należy złożyć do 22 lutego 2013 r.

Jakie obowiązki ma pracodawca wobec pracownika ubiegającego się o przyznanie emerytury

Losowanie do OFE 2013

Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe – ogólne zasady

Czy można rozliczyć za pracownika podatek, jeżeli PIT-12 złożył on po terminie

Dokumenty wymagane do ustalenia wysokości emerytury

Jakie składki należy opłacać za emeryta-zleceniobiorcę

Emerytura częściowa - kto może z niej skorzystać

Możliwość zwolnień niektórych pracowników a wiek emerytalny

Co to jest cyberslacking?

Czy związek zawodowy musi informować pracodawcę o wszystkich pracownikach, których reprezentuje

Kto może zostać upoważniony do dokonywania czynności z zakresu prawa pracy

Jak wykazać, że pracownik pracował w szczególnych warunkach lub wykonywał pracę o szczególnym charakterze

Kiedy można zakazać pracownikowi dodatkowego zatrudnienia

Krótki przewodnik, jak uzyskać emeryturę

Od kiedy liczyć czas pracy

Jak uzyskać emeryturę – krok po kroku

Jakich pracowników w wieku przedemerytalnym nie będzie można zwolnić po zmianie przepisów

Czy kadrowa powinna podpisać oświadczenie o ochronie danych osobowych

Praca na dwóch etatach u tego samego pracodawcy

Przegląd najważniejszych zmian w prawie pracy w 2012 r.

Zatrudniasz emeryta lub rencistę - sprawdź, jakie składki za niego płacić

Kwota bazowa 2012 / 2013 dla celów emerytalnych

Czy po zmianach w ustalaniu kapitału początkowego pracodawca ma dodatkowe obowiązki wobec pracownika przechodzącego na emeryturę

Naruszenie zakazu konkurencji

Gdzie należy szukać dokumentacji niezbędnej do ubiegania się o emeryturę

Kogo nie dotyczy wydłużony wiek emerytalny

Samochód służbowy wykorzystywany w prywatnych celach