Tematy - Czas pracy, Orzecznictwo SN - INFOR.PL

Przypadający w najbliższa niedzielę, 23 maja, pierwszy dzień Zielonych Świątek jest dniem wolnym od pracy. Oznacza to, że pracownicy placówek handlowych funkcjonujących w niedzielę powinni mieć w tym dniu wolne.

W Sejmie znajduje się poselski projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy i zmianie ustawy o dniach wolnych od pracy.

Jestem właścicielką niewielkiej firmy. Ostatnio zatrudniłam dwóch pracowników. Podobno mam obowiązek prowadzić ewidencję ich czasu pracy. Jak prawidłowo prowadzić taką ewidencję i jakie informacje powinny w niej zostać zawarte? Czy wystarczy, jeśli pracownicy podpisują listę obecności?

Dniem wolnym od pracy jest pierwszy dzień Zielonych Świątek. Święto to zawsze przypada w niedzielę. Zatem pracownicy zatrudnieni w placówkach handlowych, które funkcjonują w niedzielę, powinni mieć w tym roku wolne 23 maja. W ten dzień przypada bowiem w 2010 r. święto Zielonych Świątek.

Kierowca naszej firmy wykonujący przewozy samochodami ciężarowymi czasami pracuje 15 godzin na dobę. Praca powyżej 10 godzin to dla niego godziny nadliczbowe. Czy na podstawie obowiązujących przepisów można tyle pracować jednego dnia? Czy nie naruszamy w jego przypadku minimalnego odpoczynku dobowego oraz maksymalnego wymiaru czasu pracy w transporcie drogowym?

Polskie Normy nie są przepisami bhp, tj. przepisami prawa pracy. Nie można jednak organom administracji stawiać zarzutu naruszenia prawa przez odwołanie się do Polskiej Normy, która w sposób optymalny zapewnia realizację spoczywającego na pracodawcy obowiązku stworzenia pracownikom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy.(Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 6 maja 2008 r., sygn. akt I OSK 785/07)

Dodatkowy ryczałt, przyznany przez pracodawcę społecznemu inspektorowi pracy, powinien być traktowany jak normalne wynagrodzenie. W razie potrzeby pracownik może spierać się o nie przed sądem powszechnym - stwierdził w uchwale Sąd Najwyższy.

Przedstawiciele pracodawców z Komisji Trójstronnej (KT) pozytywnie oceniają 12-miesięczny okres rozliczeniowy czasu pracy, który został wprowadzony w tzw. pakiecie antykryzysowym. Związkowcy mają do niego zastrzeżenia. Rozwiązanie to zastosowało dotychczas 664 firm.

Święto Państwowe 1 maja przypada w tym roku w sobotę. Oznacza to, że pracownikowi przysługuje z tego tytułu dzień wolny.

Choć 1 i 3 maja to dni wolne od pracy, niektóre sklepy będą otwarte. Handlować w nich mogą jednak tylko właściciele lub osoby zatrudnione na umowę zlecenie. Pracownicy zatrudnieni na stałe mają w tym czasie wolne.

Pracownik, którego rozkład czasu pracy obejmuje w każdej dobie co najmniej 3 godziny pracy w porze nocnej lub którego co najmniej 1/4 czasu pracy w okresie rozliczeniowym przypada na porę nocną, jest pracującym w nocy.

Zgodnie rozporządzeniem Ministra Pracy I Polityki Socjalnej z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie zakresu prowadzenia przez pracodawców dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz sposobu prowadzenia akt osobowych pracownika, w aktach tych muszą się znaleźć informacje dotyczące obniżenia wymiaru czasu pracy w związku z urlopem wychowawczym pracownika.

Pracownik, który jest zatrudniony na pełny etat w systemie podstawowym od poniedziałku do piątku, został wezwany do pracy w święto 5 kwietnia 2010 r. (drugi dzień Wielkiejnocy) z powodu konieczności usunięcia awarii. Pracował w godzinach od 10.00 do 13.00. Czy za pracę w święto należy mu się cały dzień wolny, nawet gdy taka praca trwała 3 godziny? W jaki sposób zrekompensować pracownikowi pracę w święto, jeżeli nie udzielimy mu dnia wolnego? Czy prawidłowo postąpiliśmy wzywając do pracy pracownika w celu usunięcia awarii w święto?

Otrzymanie przez pracownika odprawy z tytułu przejścia na rentę z powodu niezdolności do pracy wyklucza nabycie przez tego pracownika prawa do kolejnej odprawy z tytułu przejścia na emeryturę lub prawa do odprawy uzupełniającej, stanowiącej różnicę wysokości odprawy emerytalnej i wysokości otrzymanej odprawy rentowej (uchwała Sądu Najwyższego z 18 marca 2010 r., II PZP 1/10).

Od 3 kwietnia 2010 r. wprowadzono nową definicję podróży służbowej dla kierowców. Po zmianie przepisów przy ustalaniu, czy kierowca przebywa w podróży służbowej, nie ma znaczenia, jak określono jego miejsce pracy. Zgodnie z nową regulacją, podróżą służbową kierowcy jest bowiem każdy wyjazd poza miejscowość, w której znajduje się siedziba pracodawcy, jego filia, przedstawicielstwo lub oddział.

Nasz pracownik zatrudniony jako kierowca jest wynagradzany stawką miesięczną zasadniczą w wysokości 2050 zł. W marcu br. przepracował odpowiednio:● w niedziele: 17 godzin,● w dni wolne od pracy (soboty): 27 godzin 30 min,● przekroczenie dobowe w pozostałe dni tygodnia wynosiło: 21 godzin 30 min (nie były to godziny nocne),● w porze nocnej: 6 godzin.W naszej firmie jest przyjęty miesięczny okres rozliczeniowy czasu pracy. Niedziele są dla zatrudnionych dniami wolnymi od pracy. Praca w dniach wolnych nie przekroczyła normy dobowej czasu pracy (8 godzin). Jakie wynagrodzenie przysługuje kierowcy za pracę w poszczególnych godzinach nadliczbowych oraz za pracę w nocy?

W przypadku niewypłacalności pracodawcy poszkodowany w wypadku pracownik nie uzyska odszkodowań zasądzonych z tytułu tego wypadku z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Może liczyć jedynie na świadczenia z ZUS.(Wyrok Sądu Najwyższego z 4 sierpnia 2009 r., sygn. akt I PK 1/09)

Premia regulaminowa zasadniczo nie wchodzi do podstawy wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego za okres po ustaniu pracowniczego tytułu do ubezpieczenia chorobowego.

Pracownica w ciąży w związku ze zmniejszeniem jej wymiaru czasu pracy z powodu przebywania w odmiennym stanie może pracować jedynie 8 godzin. Zachowuje ona wówczas prawo do wynagrodzenia za czas nieprzepracowany.

Podstawy wymiaru składek nie stanowią diety i inne należności z tytułu podróży służbowej pracownika – zarówno krajowej, jak i zagranicznej, ale tylko do wysokości określonej przepisami. W sytuacji gdy pracodawca wypłaca delegowanym pracownikom świadczenia w wyższej wysokości lub dodatkowe świadczenia poza określonymi w przepisach, od nadwyżki należności i/lub dodatkowych świadczeń musi naliczyć składki.

Moja firma funkcjonuje 7 dni w tygodniu, a pracownicy pracują w systemie zmianowym. Z tego względu mają oni ruchome dni wolne od pracy. Jak udzielać dni wolnych pracownikowi, który np. schodzi ze zmiany roboczej trwającej w godz. od 22.00 do 6.00? Czy osoba ta może rozpocząć pracę w kolejnym dniu o godz. 6.00?

Odmowa przeniesienia do pracy w innej miejscowości przy niezmienionych warunkach płacowych może być uznana za współprzyczynę rozwiązania umowy o pracę wykluczającą zastosowanie przepisów o rozwiązywaniu stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Pracownik w takim przypadku nie otrzyma odprawy (wyrok Sądu Najwyższego z 12 sierpnia 2009 r., II PK 38/09).

Kwota bazowa, przyjęta do ustalenia wcześniej przyznanej renty z tytułu niezdolności do pracy jest podstawą do obliczenia renty rodzinnej po zmarłym pracowniku.

Najnowsze orzecznictwo Sądu Najwyższego w sprawach pracowniczych:

Norma pracy, mówiąc najogólniej to podstawowe czynności, jakie pracownik musi wykonać w określonym czasie pracy, przy normalnych warunkach pracy.

Pracownik zwolniony wadliwie i z przyczyn uznanych za dyskryminujące ma prawo – niezależnie od odszkodowania lub przywrócenia do pracy – domagać się od pracodawcy także odszkodowania z tytułu naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu.

Niezaakceptowanie przez podwładnego przeniesienia na nowe stanowisko może skutkować np. rozwiązaniem z nim umowy o pracę, jeżeli przeniesienie było konieczne ze względów zdrowotnych oraz podyktowane wymogiem zawartym w Kodeksie pracy.

Niektórzy pracownicy naszego zakładu pracują w podstawowym systemie czasu pracy przez 5 dni w tygodniu od wtorku do soboty. Poniedziałki i niedziele mają wolne. Czy powinniśmy oddać tym pracownikom dodatkowy dzień wolny za jedno ze świąt wielkanocnych, które przypada w poniedziałek 5 kwietnia br.? Jak w takim przypadku postąpić z niepełnoetatowcami, którzy mają wolne niedziele, poniedziałki, wtorki i środy, a pracują w pozostałe dni?

Ustalony ryczałt za godziny nadliczbowe przysługuje pracownikowi także wówczas, gdy w danym miesiącu przepracował mniej nadgodzin, niż wynikałoby to z kwoty ryczałtu.

Kierowca powracając z trasy, niekiedy przez krótki czas (np. 30 minut) prowadzi pojazd w porze, która jest przyjęta w firmie jako pora nocna. Jest to sytuacja nieprzewidywalna przed rozpoczęciem przewozu (wynika przede wszystkim z sytuacji na drodze). W takich dniach jego czas pracy wykracza nieznacznie poza dopuszczalne maksymalnie 10 godzin, kiedy może pracować kierowca, gdy nawet niewielka część jego pracy odbywa się w nocy. Czy ograniczenie czasu pracy kierowcy w porze nocnej dotyczy tylko zwykłego czasu pracy, czy powinno być liczone wraz z godzinami nadliczbowymi?

Zadaniowy czas pracy może być wprowadzony, gdy praca m.in. wykonywana jest poza normalnym rytmem funkcjonowania zakładu pracy. Nie oznacza to jednak, że pracownikom pracującym nieregularnie nie należy się wynagrodzenie za przepracowane nadgodziny.

Decyzja organu kontrolującego oprócz treści powinna zawierać określenie podstawy prawnej, termin usunięcia stwierdzonych uchybień oraz pouczenie o przysługujących podmiotowi kontrolowanemu środkach odwoławczych.

Zgon przewlekle chorego pracownika, który nie był spowodowany wykonywaniem prac dla niego zabronionych, nie może być uznany za skutek wypadku przy pracy, gdy podstawową przyczyną śmierci okaże się wspomniana choroba. Jednak odpowiedzialny za nakazanie choremu wykonania zabronionej pracy kierownik lub pracodawca może być pociągnięty do odpowiedzialności karnej.(Wyrok Sądu Najwyższego z 18 sierpnia 2009 r., sygn. akt I PK 18/09)

Zatrudniamy pracowników w systemie podstawowym czasu pracy na 3 zmiany (w godz. 6.00–14.00, 14.00–22.00 i 22.00–6.00). Czy w przypadku zmiany czasu z zimowego na letni, która nastąpi 28 marca br., pracownikom tym należy wypłacić wynagrodzenie również za jedną nieprzepracowaną godzinę wynikającą z przesunięcia czasu z godz. 2.00 na godz. 3.00? Czy pracownikom pracującym w nocy podczas zmiany czasu przysługuje dodatek za pracę w nocy za 7 czy 8 godzin? Pora nocna w zakładzie jest ustalona między godz. 22.00 a 6.00.

Pracownik zarządzający zakładem pracy, mający orzeczoną niepełnosprawność w stopniu umiarkowanym lub znacznym, który świadczy pracę ponad normy skrócone (7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo), pracuje w nadgodzinach i ma prawo do wynagrodzenia lub czasu wolnego za pracę nadliczbową (wyrok Sądu Najwyższego z 2 października 2008 r., I PK 64/08).

Wychowawca zatrudniony w placówce opiekuńczo-wychowawczej, podlegający ustawie z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych, ma prawo od 1 stycznia 2009 r. do 1/2 wynagrodzenia w okresie zawieszenia w pełnieniu obowiązków służbowych (uchwała Sądu Najwyższego z 14 stycznia 2010 r., III PZP 4/09).

Sąd pracy mimo stwierdzenia wadliwości dokonanego rozwiązania umowy, może nie uwzględnić żądania pracownika o przywrócenie do pracy i zamiast tego zasądzić na jego rzecz odszkodowanie. Sąd może bowiem uznać, że przywrócenie do pracy byłoby niecelowe lub niemożliwe.

Klauzula zasad współżycia społecznego umożliwia uniknięcie sytuacji, w których stosowanie prawa doprowadziłoby do skutków niemożliwych do zaakceptowania z uwagi na cel regulacji lub normy moralne.

Chcemy, aby jeden z pracowników pracował w soboty, z zachowaniem 40-godzinnego tygodnia pracy. Czy możemy stworzyć mu indywidualny rozkład czasu pracy? Co możemy zrobić, jeśli odmówi przyjęcia?

Każdy z pracowników–rodziców opiekujących się dzieckiem w wieku do 14 lat może wnioskować o ustalenie indywidualnego rozkładu czasu pracy niezależnie od tego, czy pracują w tej samej czy różnych firmach.

Minimalne, nieprzerwane odpoczynki, jakie przysługują pracownikom, są to obowiązkowe odcinki czasu wolne od pracy zawodowej. Wynoszą przynajmniej 11 godzin w ciągu doby oraz 35 godzin w skali tygodnia (art. 132 i 133 Kodeksu pracy). Poza nielicznymi wyjątkami przełożony nie ma prawa wówczas wzywać pracownika do pracy w godzinach nadliczbowych czy wyznaczać mu dyżurów, choćby w domu.

Świadczenie ma charakter uznaniowy tylko wtedy, gdy regulamin wynagradzania nie określa warunków przyznania świadczenia albo gdy warunki przyznania świadczenia są określone w sposób na tyle ogólny, że uniemożliwiają kontrolę ich spełnienia. Premia uznaniowa lub nagroda pieniężna jest świadczeniem czysto uznaniowym. Skoro przyznanie oraz ustalenie jej wysokości pozostaje wyłącznie w gestii pracodawcy, to zbędne jest ustalenie przez pracodawcę regulaminu przyznawania nagród (wyrok Sądu Najwyższego z 9 lipca 2009 r., II PK 232/08).

Każdy pracownik uzyskuje prawo do dodatku do wynagrodzenia po przekroczeniu dobowej lub tygodniowej normy czasu pracy bądź przedłużonego dobowego wymiaru czasu pracy, bez względu na to, czy pracuje na pełny lub niepełny etat.

Pracodawca może żądać od pracownika zwrotu nienależnego świadczenia, ale tylko pod warunkiem wykazania, że pracownik wiedział lub powinien przypuszczać, iż sporne świadczenie od pracodawcy się nie należy.

Likwidacja pracodawcy uzasadnia rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem ze wszystkimi pracownikami podlegającymi szczególnej ochronie (np. z kobietą w ciąży). Jednak przyczyna ta musi być wyraźnie wskazana w piśmie pracodawcy o wypowiedzeniu. Brak pouczenia o odwołaniu w piśmie pracodawcy w sprawie wypowiedzenia umowy o pracę stanowi przesłankę przywrócenia terminu w razie złożenia odwołania do sądu po upływie 7 dni od doręczenia wypowiedzenia (wyrok Sądu Najwyższego z 3 grudnia 2009 r., II PK 147/09).

Obowiązkiem pracownika jest pozostawanie w dyspozycji pracodawcy przez czas pracy, do którego zobowiązał się, zawierając umowę o pracę. Jednak w razie szczególnych potrzeb pracodawca ma możliwość wezwania pracownika do pracy poza wyznaczonymi godzinami pracy.

Pracodawca prowadzi ewidencję czasu pracy pracownika do celów prawidłowego ustalenia jego wynagrodzenia i innych świadczeń związanych z pracą.

W polskim ustawodawstwie istnieją pewne uprzywilejowane grupy pracowników, w stosunku do których nie można stosować żadnych innych poza podstawowym systemów czasu pracy.

W obecnych czasach praca w niedziele i święta stała się niemal powszechna. Pracownik ma jednak prawo do dni wolnych za dni pracy w te szczególne dni.

Czas pracy, Orzecznictwo SN

Niedziela dniem wolnym od pracy dla pracowników handlu

Dodatkowy dzień wolny od pracy w Święto Trzech Króli

Ewidencja czasu pracy pracownika

W niedzielę 23 maja pracownicy zatrudnieni w handlu powinni mieć wolne

Czy kierowca może przepracować w jednym dniu 15 godzin

Czy normy PN mają moc przepisów prawa?

Ryczałt dla społecznego inspektora pracy jak wynagrodzenie

12-miesięczny okres rozliczeniowy czasu pracy

Dzień wolny za Święto Państwowe 1 maja

1 i 3 maja pracownicy sklepów mają dni wolne od pracy

Zatrudnianie pracowników w nocy

Dokumenty związane z obniżeniem wymiaru czasu pracy

Jaka rekompensata przysługuje pracownikowi za pracę w święto

Dzień wolny za święto

Czy odchodzący na emeryturę pracownik ma prawo do odprawy uzupełniającej

Podróż służbowa kierowcy po zmianach

Jak obliczyć wynagrodzenie kierowcy za miesiąc, w którym wystąpiły nadgodziny

Należności wypadkowe – nie z FGŚP

Zasiłek chorobowy po ustaniu zatrudnienia

Obowiązki pracodawcy wobec kobiet w ciąży

Zagraniczna podróż służbowa

Jak udzielać dni wolnych pracownikom pracującym na zmiany

Czy pracownik, który z powodu odmowy przeniesienia do pracy w innej miejscowości straci pracę, ma prawo do odprawy z tytułu zwolnień grupowych

Renta rodzinna po zmarłym renciście

Wyrok SN: Nauczyciel akademicki nie ma prawa do zasiłku chorobowego

Czym jest norma pracy?

Odszkodowania dla pracownika – za dyskryminację i nieprawidłowe zwolnienie

Konsekwencje odmowy wykonania polecenia pracodawcy

Komu trzeba oddać dodatkowy dzień wolny za poniedziałek wielkanocny

Ryczałt za pracę w godzinach nadliczbowych

Czy ograniczenie czasu pracy kierowcy w związku z pracą w porze nocnej dotyczy łącznego czasu pracy z godzinami nadliczbowymi

Godziny nadliczbowe w zadaniowym systemie czasu pracy

Jak PIP dokumentuje kontrolę

Choroba może wykluczyć wypadek przy pracy

Czy za nieprzepracowaną godzinę z powodu zmiany czasu z zimowego na letni pracownikom przysługuje wynagrodzenie

Czy członek zarządu spółki będący osobą niepełnosprawną ma prawo do nadgodzin

Czy wychowawcy placówki opiekuńczo-wychowawczej przysługuje wynagrodzenie za okres zawieszenia w obowiązkach służbowych

Kiedy przywrócenie pracownika do pracy może być uznane za niecelowe

Zastosowanie klauzuli zasad współżycia społecznego przez sądy pracy

Indywidualny rozkład czasu pracy

Indywidualny rozkład czasu pracy w ustawie antykryzysowej

Rozliczanie okresów odpoczynku pracowników

Czy pracodawca może określić w regulaminie zasady przyznawania premii uznaniowej

Nadgodziny przy niepełnym etacie

Zwrot nienależnego świadczenia od pracownika

Czy likwidacja pracodawcy uzasadnia rozwiązanie umowy o pracę z pracownicą w ciąży

Komu nie można zlecić godzin nadliczbowych

Ewidencja czasu pracy (art. 149)

Ograniczenie czasu pracy niektórych grup pracowników (art. 148)

Praca w niedziele i święta (art. 147)