REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Obowiązki pracodawcy wobec kobiet w ciąży

Beata Superson-Polowiec

REKLAMA

Pracownica w ciąży w związku ze zmniejszeniem jej wymiaru czasu pracy z powodu przebywania w odmiennym stanie może pracować jedynie 8 godzin. Zachowuje ona wówczas prawo do wynagrodzenia za czas nieprzepracowany.

Przepisy prawa pracy nakładają na pracodawcę wiele obowiązków, jeżeli pracownica jest w ciąży. Do szczególnych zobowiązań należą te dotyczące czasu pracy.

REKLAMA

Autopromocja

Czas pracy pracownic w ciąży nie może przekraczać 8 godzin:

  • w równoważnym czasie pracy,
  • przy pracy polegającej na dozorze urządzeń lub związanej z częściowym pozostawianiem w pogotowiu do pracy,
  • przy pracy związanej z pilnowaniem mienia lub ochroną osób albo w zakładowych strażach pożarnych i zakładowych służbach ratowniczych,
  • w ruchu ciągłym,
  • przy stosowaniu skróconego tygodnia pracy,
  • przy pracy weekendowej (art. 148 pkt 2 k.p.).

Zakaz pracy powyżej 8 godzin dziennie jest zakazem bezwzględnym. W związku z tym pracodawca ma obowiązek zwolnić ze świadczenia pracy pracownicę po 8 godzinach pracy nawet wtedy, gdy sama wnosi o pozwolenie na pracę ponad 8 godzin na dobę. Zakaz ten obowiązuje od momentu stwierdzenia ciąży i powzięciu przez pracodawcę informacji o ciąży pracownicy.

Ponadto pracodawca nie może zatrudniać pracownicy spodziewającej się dziecka w przerywanym systemie czasu pracy, bez jej zgody (art. 139 k.p.). Jest to zakaz o charakterze względnym (gdy pracownica wyrazi zgodę na pracę w przerywanym systemie czasu pracy, zakaz ten nie obowiązuje).

Badania profilaktyczne pracowników >>

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Praca w godzinach nadliczbowych i w porze nocnej

REKLAMA

Pracownicy w ciąży nie wolno zatrudniać w godzinach nadliczbowych ani w porze nocnej. Praca w godzinach nadliczbowych to praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy, a także ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy. Natomiast praca nocna obejmuje 8 godzin (między godzinami 21.00 a 7.00). Przy czym pracodawca w regulaminie powinien określić, w jakich godzinach występuje pora nocna w jego zakładzie pracy.

Zakaz pracy pracownicy w ciąży w godzinach nadliczbowych oraz w porze nocnej obowiązuje od chwili przedłożenia przez nią zaświadczenia lekarskiego stwierdzającego stan ciąży. Zakazy te mają charakter bezwzględnie obowiązujący, w związku z tym pracodawca nie może dopuścić kobiety do takiej pracy, nawet gdyby sama zgłosiła taką chęć.


Od 1 stycznia 2004 r. pracodawca zatrudniający pracownicę w porze nocnej jest zobowiązany na okres ciąży zmienić jej rozkład czasu pracy w sposób umożliwiający wykonywanie pracy poza porą nocną, a jeżeli jest to niemożliwe lub niecelowe, przenieść pracownicę do innej pracy, której wykonywanie nie wymaga pracy w porze nocnej. Jeżeli brak jest z kolei takich możliwości, pracodawca jest zobowiązany zwolnić pracownicę na czas niezbędny z obowiązku świadczenia pracy (art. 1781 k.p.).

Kwestia przeniesienia pracownicy do innej pracy jest dosyć problematyczna ze względu na brak jednoznacznego wskazania, czy „inna praca” ma odpowiadać kwalifikacjom pracownicy czy nie. Stosowanie literalnej wykładni wprowadza w tym przypadku zbyt duże uproszczenie. Biorąc pod uwagę, że pracownica zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju, a więc oddaje do dyspozycji pracodawcy określone kwalifikacje, należałoby się opowiedzieć za stanowiskiem, że przeniesienie powinno odpowiadać rodzajowi i poziomowi kwalifikacji pracownicy.

Podróże służbowe

Obowiązkiem pracodawcy jest również dopilnowanie, aby pracownicy w ciąży nie delegować poza stałe miejsce pracy bez jej zgody (jest to zakaz o charakterze względnym). Przez pojęcie „delegowanie pracownicy poza stałe miejsce pracy” należy rozumieć zarówno delegowanie pracownicy w ciąży poza miejscowość, w której kobieta jest zatrudniona, jak i delegowanie kobiety poza stałe miejsce pracy w tej samej miejscowości, jeżeli jest ono połączone z dłuższym lub niedogodnym dojazdem. Przepis nie konkretyzuje formy, w jakiej zgoda ma być udzielona, a także tego, czy ma mieć charakter generalny, czy wymagana jest każdorazowo. Wydaje się, że ze względów dowodowych zgoda powinna być udzielana każdorazowo na piśmie.

Udzielanie urlopów i powrót do pracy

Pracodawca dopuszcza pracownika po zakończeniu urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu macierzyńskiego lub dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego do pracy na dotychczasowym stanowisku, a jeżeli nie jest to możliwe – na stanowisku równorzędnym zajmowanym przed rozpoczęciem urlopu lub na innym stanowisku odpowiadającym jego kwalifikacjom zawodowym, za wynagrodzeniem, jakie otrzymywałby, gdyby nie korzystał z urlopu (art. 1832 k.p.).

Wynagrodzenie nie powinno być niższe od tego, które otrzymywał przed rozpoczęciem urlopu. Powinno jednak uwzględniać ewentualne zmiany, jakie nastąpiły podczas przebywania pracownika na urlopie, np. obniżenie wynagrodzenia wszystkim pracownikom. Pracodawca powinien wtedy dokonać wypowiedzenia zmieniającego warunki płacy lub dojść do porozumienia z pracownikiem.

Normy automatycznego zwolnienia pracownika >>

Pracodawca jest również zobowiązany na wniosek pracownicy udzielić jej urlopu wypoczynkowego bezpośrednio po urlopie macierzyńskim. Dotyczy to także pracownika–ojca wychowującego dziecko, który korzysta z urlopu macierzyńskiego (art. 163 § 3 k.p.).

Natomiast pracownik zatrudniony co najmniej 6 miesięcy ma prawo do udzielenia mu na wniosek urlopu wychowawczego w wymiarze do 3 lat w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez nie 4. roku życia (art. 186 § 1 k.p.).

WAŻNE!

Rodzice dziecka spełniający warunki do korzystania z urlopu wychowawczego mogą jednocześnie korzystać z takiego urlopu przez okres nieprzekraczający 3 miesięcy.

Gdy kobieta karmi dziecko piersią

Podstawowym obowiązkiem pracodawcy wobec kobiety karmiącej piersią jest udzielanie jej czasu wolnego na karmienie. Pracownica ma prawo do 2 półgodzinnych przerw w pracy, które podlegają wliczaniu do czasu pracy. Pracownica karmiąca więcej niż jedno dziecko ma prawo do 2 przerw w pracy, każda po 45 minut. Jeżeli pracownica złoży wniosek o udzielenie tych przerw łącznie, pracodawca jest zobowiązany udzielić ich w sposób łączny. Przerwy na karmienie nie przysługują pracownicy zatrudnionej przez czas krótszy niż 4 godziny dziennie, a przy zatrudnieniu nieprzekraczającym 6 godzin dziennie przysługuje jej jedna przerwa na karmienie.

W przypadku gdy pracodawca zatrudnia pracownicę karmiącą dziecko piersią przy pracach uznawanych za szczególnie uciążliwe lub szkodliwe dla zdrowia, wzbronionych lub niebezpiecznych, jest zobowiązany przenieść ją do innej pracy, a jeżeli nie jest to możliwe, zwolnić ją na czas niezbędny z obowiązku świadczenia pracy.

Podstawa prawna:

  • art. 139, 148, 163 § 3, art. 1781, 1832, 186 § 1 Kodeksu pracy.
Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Jak określać wynagrodzenie w umowie o pracę

Prawidłowo sporządzona umowa o pracę powinna określać wynagrodzenie odpowiadające rodzajowi pracy, ze wskazaniem składników wynagrodzenia. Wskazane przez strony wynagrodzenie jest jednym z obligatoryjnych elementów umowy o pracę.

Przerwy w pracy dla osób niepełnosprawnych w 2025 r.

Przerwy w pracy dla osób niepełnosprawnych w 2025 r. Jakie przerwy należą się pracownikom posiadającym orzeczenie o niepełnosprawności? Co w przypadku obsługi komputera? Czy przerwy wliczają się do czasu pracy?

Czy można nie płacić za godziny nadliczbowe?

Przepisy prawa pracy dopuszczają, aby niektórzy pracownicy nie mieli prawa do rekompensaty za pracę w godzinach nadliczbowych. Są jednak sytuacje, gdy z winy pracodawcy taka rekompensata jednak im przysługuje. O jakich pracowników chodzi?

Co daje II stopień niepełnosprawności w 2025 r.?

Zgodnie z ustawą o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych wyróżnia się trzy stopnie niepełnosprawności: znaczny, umiarkowany i lekki stopień niepełnosprawności. Kiedyś używało się określeń I,II i III grupa inwalidzka.

REKLAMA

1550 zł dofinansowania do zatrudnienia osób niepełnosprawnych z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności. Trzeba wypełnić Wn-D i dołączyć INF-D-P

1550 zł dofinansowania do zatrudnienia osób niepełnosprawnych z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności. Trzeba wypełnić Wn-D i dołączyć INF-D-P. Można wystąpić z korektą wniosku i otrzymać wyższe dofinansowanie z wyrównaniem od lipca 2024 r.

Webinar: Rodzicielstwo po nowemu, czyli zmiany w Kodeksie pracy 2025 + certyfikat gwarantowany

Praktyczny webinar „Rodzicielstwo po nowemu, czyli zmiany w Kodeksie pracy 2025” poprowadzi Aleksander Kuźniar, prawnik, specjalista z zakresu prawa pracy oraz ochrony danych osobowych, ekspert INFORAKADEMII. Uczestnicy dowiedzą się, kiedy i na jakich warunkach pracownicy mogą skorzystać z uzupełniającego urlopu macierzyńskiego oraz co musi się znaleźć we wniosku o jego udzielenie. Każdy z uczestników otrzyma imienny certyfikat i dostęp do retransmisji webinaru wraz z materiałami dodatkowymi.

Wzrosną wynagrodzenia pracowników samorządowych. Podwyżki z wyrównaniem od stycznia 2025 r.

W 2025 r. wzrosną wynagrodzenia osób zatrudnionych w samorządach na podstawie wyboru oraz powołania. Zwiększą się także stawki minimalnego poziomu wynagrodzenia zasadniczego pracowników samorządowych zatrudnionych na podstawie umowy o pracę.

Do 28 lutego emeryci i renciści muszą rozliczyć dodatkowe przychody

ZUS przypomina o obowiązku rozliczenia dodatkowych przychodów przez osoby, które pobierają emeryturę lub rentę, mimo że nie osiągnęły wieku emerytalnego, a w zeszłym roku dorabiały do swojego świadczenia. Termin mija 28 lutego 2025 r.

REKLAMA

Najniższa emerytura, renta rodzinna i socjalna: 1878,91 zł brutto od 1 marca. Waloryzacja 2025 - emerytury i renty wzrosną o 5,5 proc.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej poinformowało 12 lutego 2025 r., że od 1 marca 2025 roku emerytury i renty zostaną zwaloryzowane o wskaźnik 105,5%. Oznacza to, że renty i emerytury wzrosną o 5,5 procent.

Od 1 marca 2025 r. zwiększy się wynagrodzenie pracowników młodocianych

Od 1 marca 2025 r. zwiększy się wynagrodzenie pracowników młodocianych. To efekt wzrostu przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w czwartym kwartale 2024 r.

REKLAMA