Zwolnienie lekarskie, Obowiązki pracodawcy

Prawo pracy w sposób szczególny chroni kobiety będące w ciąży oraz karmiące piersią. W tym celu zostały skonstruowane zakazy dla pracodawców zatrudniających takie osoby. Czego dotyczą art. 176, 178, 179 Kodeksu pracy?

Każdy ubezpieczony ma obowiązek informowania o zmianie swojego miejsca pobytu w czasie przebywania na zwolnieniu lekarskim. Na powiadomienie ZUS-u i pracodawcy są 3 dni. Mimo to, wiele osób o tym obowiązku zapomina. Jakie są tego skutki?

Obowiązkiem pracownika przebywającego na zwolnieniu lekarskim jest poinformowanie przełożonych o chorobie i związanej z nią nieobecności. PIP ostrzega, że zaniedbanie tego obowiązku może prowadzić nawet do rozwiązania umowy o pracę z winy pracownika.

W 2024 r. lekarze wystawili prawie 9,5 tys. zaświadczeń lekarskich z tytułu niezdolności do pracy spowodowanej nadużyciem alkoholu. To niemal o połowę więcej niż w 2023 r. Zwolnienie lekarskie z kodem C najczęściej otrzymywały osoby w wieku 40-44 lat.

Od początku stycznia obowiązują zmiany związane z podwyżką minimalnego wynagrodzenia oraz przepisami dotyczącymi zasiłków chorobowych. Zmiany te przyniosły korzyści finansowe dla pracowników i nowe wyzwania dla pracodawców oraz ZUS. Wyższa płaca minimalna, która wynosi 4666 zł brutto, wpłynęła na wyższą podstawę wymiaru zasiłku chorobowego oraz na większe wypłaty podczas zwolnień lekarskich. Czy większe świadczenia chorobowe mogą sprzyjać nadużyciom? Eksperci podkreślają konieczność zaostrzenia kontroli.

Ile dni zwolnienia lekarskiego można wziąć po ustaniu zatrudnienia, by otrzymać za ten czas zasiłek chorobowy? Ile okres zasiłkowy trwa po ustaniu tytułu do ubezpieczenia chorobowego? Jaki jest limit? Jakie dokumenty do ZUS trzeba dostarczyć?

19 marca 2025 r. wejdzie w życie nowelizacja Kodeksu pracy. Od tego dnia pracownicy będą mogli ubiegać się o uzupełniający urlop macierzyński. W związku z tym zmienią się też niektóre rozporządzenia wykonawcze do Kodeksu pracy. Pracownicy zyskają nowe uprawnienia, ale dla pracodawców oznacza to dodatkowe obowiązki związane z dokumentacją pracowniczą. Zmienią się także przepisy dotyczące kodów ZUS.

Luką w przepisach kodeksu pracy jest brak uregulowania wprost takiej sytuacji: Pracownik ma jeszcze kilka dni zwolnienia lekarskie, ale uważa że jest już zdrowy. I chce wrócić do pracy. Dlaczego? Bo np. straci 2000 zł premii wynikowej za miesiąc albo kwartał. Pracownik chce więc wrócić do pracy wcześniej (niż wynika ze zwolnienia lekarskiego) i „załapać się” na premię. Deklaruje rezygnację z części zasiłku chorobowego. Co wtedy ma zrobić pracodawca?

Każdy pracodawca musi poznać nowe obowiązki w zakresie równości wynagrodzeń w świetle Dyrektywy UE 2023/970. Kiedy nowe przepisy wejdą w życie? Oto 8 najważniejszych postanowień wynikających z dyrektywy o równości i jawności wynagrodzeń.

Ze względów profilaktycznych pracodawca musi zapewnić nieodpłatne posiłki pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych. Niektórym pracownikom posiłki profilaktyczne przysługują przez cały rok, zaś innym mogą przysługiwać tylko zimą. Nie ma jednak możliwości, aby pracodawca zwolnił się z obowiązku zapewnienia posiłku profilaktycznego.

Trwają prace nad zmianą przepisów regulujących zasady kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy. Obecnie obowiązujące regulacje są zbyt ogólnikowe i niedostosowane do dzisiejszych potrzeb. Projektowana nowelizacja doprecyzuje prawa i obowiązki dotyczące kontroli zwolnień lekarskich.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje o wyłączeniu możliwości wystawiania e-ZLA z Pulpitu Lekarza. 

Z dniem śmierci pracownika stosunek pracy wygasa. Pracodawca powinien rozliczyć się z praw majątkowych ze stosunku pracy zmarłego oraz wypłacić odprawę pośmiertną. Jest to świadczenie pieniężne należne rodzinie zmarłego pracownika, które nie wchodzi do praw majątkowych ze stosunku pracy.

Podczas zwolnienia lekarskiego pracownikowi nie wolno wykonywać żadnej pracy zarobkowej. Ponadto nie może wykorzystywać zwolnienia w sposób niezgodny z jego celem. Czy to oznacza, że podczas choroby pracownik powinien zostać w domu i nie wolno mu wyjechać na urlop?

Z pewnością jednym z najtrudniejszych wyzwań dla pracodawców jest pozyskanie wyspecjalizowanej kadry pracowniczej na obecnie występującym tzw. rynku pracownika. Firmy zastanawiają się jak zachęcić specjalistów do aplikowania, nie inwestując w to dużego nakładu finansowego. Jednym z atrakcyjnych benefitów pracowniczych może zatem okazać się dofinansowanie do posiłku.  Kiedy pracodawca jest obowiązany do zapewniania posiłków regeneracyjnych, a kiedy może dobrowolnie taki zaoferować? 

Zmiany w zasiłku chorobowym od 2025 roku, będzie nie mała rewolucja, bo ZUS będzie płacił za L4 pracowników od pierwszego dnia nieobecności. Pracodawcy się cieszą, podatnicy mniej: świadczenia będą przecież wypłacane z naszych podatków. Takie są zapowiedzi, ale aktualnie pomimo obietnic w rządzie cisza.

ZUS kontroluje zwolnienia lekarskie. W I kwartale 2024 r. skontrolowano ponad 35 tys. osób na zwolnieniu lekarskim. Tysiące z nich zostało pozbawionych prawa do zasiłku.

Udział pracownika we własnym ślubie w czasie zwolnienia lekarskiego. Okazuje się, że udział pracownika we własnym ślubie w czasie zwolnienia lekarskiego zawierającego adnotację „chory może chodzić”, nie koliduje z obowiązkami pracowniczymi i nie może stanowić podstawy do rozwiązania umowy o pracę w trybie art. 52 § 1 KP. Czy jednak ZUS może żądać zwrotu zasiłku chorobowego?

Udział pracownika we własnym ślubie w czasie zwolnienia lekarskiego. Okazuje się, że udział pracownika we własnym ślubie w czasie zwolnienia lekarskiego zawierającego adnotację „chory może chodzić”, nie koliduje z obowiązkami pracowniczymi i nie może stanowić podstawy do rozwiązania umowy o pracę w trybie art. 52 § 1 KP. Czy jednak ZUS może żądać zwrotu zasiłku chorobowego?

Pracownik może wykorzystać zwolnienie od pracy z powodu działania siły wyższej w określonych sytuacjach. Kodeks pracy wymienia pilne sprawy rodzinne spowodowane chorobą lub wypadkiem, jeżeli jest niezbędna natychmiastowa obecność pracownika.

Posiłki profilaktyczne przysługują pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych. Zamiast posiłku w formie dania gorącego pracodawca może przekazać pracownikom bony, talony, kupony i inne dowody uprawniające do otrzymania produktów spożywczych lub posiłku.

Dodatkowe świadczenia gwarantowane przez prawo pracy czyli co oprócz wynagrodzenia pracodawca powinien wypłacać pracownikom w 2024 roku? Obowiązki wypłat pracodawców wynikają z przepisów dotyczących pracy zdalnej, bhp, podnoszenia kwalifikacji zawodowych, odpraw, zwolnień od pracy, PPK, zakazu konkurencji. 

Zwiększa się ilość nieobecności w pracy spowodowanych zaburzeniami psychicznymi i zaburzeniami zachowania. W ubiegłym roku lekarze wystawili ponad 1,4 mln zaświadczeń lekarskich z powodu zaburzeń zaliczających się do tej grupy. Najczęściej przyczyną absencji jest reakcja na ciężki stres.

Świadectwo pracy jest dokumentem wydawanym pracownikowi w związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy. Pracodawca powinien wydać ten dokument w określonym przepisami terminie. Konsekwencje jego niedochowania mogą być poważne!

Korzystanie ze zwolnienia chorobowego w nieprawidłowy sposób może mieć skutki finansowe. ZUS ma prawo wstrzymać wypłatę, a nawet żądać zwrotu wypłaconego zasiłku chorobowego. Kontrole ZUS pokazują, że większość ubezpieczonych w ZUS stosuje się do zaleceń lekarzy i prawidłowo korzysta ze zwolnień lekarskich, jednak część z pracowników, których zwolnienia chorobowe zostały sprawdzone musiała oddać pieniądze.