BHP: Bony, talony, kupony zamiast posiłku profilaktycznego. Kiedy i komu przysługują, kto wydaje

• Nieodpłatne posiłki profilaktyczne
• Bony zamiast posiłku profilaktycznego
• Porozumienie z zakładowymi organizacjami związkowymi

Nieodpłatne posiłki profilaktyczne

Pracodawca zatrudniający pracowników w warunkach szczególnie uciążliwych jest zobowiązany do zapewnienia im nieodpłatnie posiłków profilaktycznych.

Autopromocja

Posiłki profilaktyczne przysługują pracownikom wykonującym prace:

• związane z wysiłkiem fizycznym, powodującym w ciągu zmiany roboczej efektywny wydatek energetyczny organizmu powyżej 2000 kcal (8374 kJ) u mężczyzn i powyżej 1100 kcal (4605 kJ) u kobiet,

• związane z wysiłkiem fizycznym, powodującym w ciągu zmiany roboczej efektywny wydatek energetyczny organizmu powyżej 1500 kcal (6280 kJ) u mężczyzn i powyżej 1000 kcal (4187 kJ) u kobiet, wykonywane w pomieszczeniach zamkniętych, w których ze względów technologicznych utrzymuje się stale temperatura poniżej 10⁰C lub wskaźnik obciążenia termicznego (WBGT) wynosi powyżej 25⁰C,

• związane z wysiłkiem fizycznym, powodującym w ciągu zmiany roboczej efektywny wydatek energetyczny organizmu powyżej 1500 kcal (6280 kJ) u mężczyzn i powyżej 1000 kcal (4187 kJ) u kobiet, wykonywane na otwartej przestrzeni w okresie zimowym; za okres zimowy uważa się okres od dnia 1 listopada do dnia 31 marca,

• pod ziemią.

Ponadto posiłki profilaktyczne przysługują pracownikom zatrudnionym przy usuwaniu skutków klęsk żywiołowych i innych zdarzeń losowych.

Bony zamiast posiłku profilaktycznego

Co do zasady pracodawca nieodpłatnie zapewnia uprawnionym pracownikom posiłki wydawane ze względów profilaktycznych w formie jednego dania gorącego. 

Autopromocja

Monitor Bezpieczeństwa
i Higieny Pracy
Wydanie cyfrowe

Sprawdź

Przepisy dopuszczają jednak, żeby pracodawcy zapewniali pracownikom możliwość spożycia posiłku w czasie pracy w inny sposób niż tradycyjny. Dostępne są tutaj dwie opcje:

• przekazanie produktów umożliwiających przygotowanie posiłku we własnym zakresie, lub

• przekazanie bonów, talonów, kuponów oraz innych dowodów uprawniających do otrzymania na ich podstawie odpowiednich produktów lub posiłku.

Takie rozwiązanie może zastosować ten pracodawca, który ze względu na rodzaj wykonywanej przez pracowników pracy lub ze względów organizacyjnych nie ma możliwości zapewnienia im posiłków w miejscu pracy.

Niestety, przepisy umożliwiające zapewnienie posiłków za pośrednictwem bonów, kuponów lub talonów nie regulują kwestii czy powyższe dowody uprawniające do otrzymania produktów do posiłków mogą być dowodami różnego przeznaczenia i czy muszą być dowodami uprawniającymi wyłącznie do otrzymania posiłków lub produktów służących do ich przyrządzenia. 

Porozumienie z zakładowymi organizacjami związkowymi

Stanowiska pracy, na których zatrudnieni pracownicy powinni otrzymywać posiłki profilaktyczne, oraz szczegółowe zasady ich wydawania, a także warunki uzasadniające zapewnienie posiłków, ustala pracodawca w porozumieniu z zakładowymi organizacjami związkowymi. Jeżeli u danego pracodawcy nie działa zakładowa organizacja związkowa, pracodawca ustala powyższe kwestie po uzyskaniu opinii przedstawicieli pracowników. 

Wskazane jest, aby porozumienie odnosiło się też do kwestii związanych z wydawaniem bonów, talonów lub kuponów. Warto w nim określić nie tylko wykaz stanowisk uprawniających do otrzymywania bonów lub kuponów, ale również kwestie organizacyjne regulujące między innymi: 

Autopromocja

Wypadki przy pracy. Procedury i świadczenia

Sprawdź

• miejsce wydawania bonów, 

• częstotliwość ich wydawania, 

• osobę właściwą do wydawania bonów, 

• zasady postępowania w przypadku niemożności wykorzystania bonów zgodnie z przeznaczeniem w okresie, na który zostały udzielone. 

Podstawa prawna:

§ 1, § 2, § 3, § 5 rozporządzenia Rady Ministrów z 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów (Dz.U. Nr 60, poz. 279 ze zm.)