REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ginekolog: urlop macierzyński na poronienie to paradoks; adekwatne jest w tej sytuacji zwolnienie lekarskie

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Ginekolog: urlop macierzyński na poronienie to paradoks; adekwatne jest w tej sytuacji zwolnienie lekarskie
Ginekolog: urlop macierzyński na poronienie to paradoks; adekwatne jest w tej sytuacji zwolnienie lekarskie
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Polskie ustawodawstwo dot. skróconego urlopu macierzyńskiego może budzić kontrowersje i wywoływać problemy, wykraczające poza określenie płci płodu – uważa prof. Artur Ludwin, ginekolog. Wg niego ustawodawstwo jest wręcz paradoksalne w kilku aspektach, a zdolność kobiety do pracy po utracie ciąży lub dziecka powinien określić indywidualnie lekarz.

Wsparcie rodziców doświadczających utraty ciąży oraz śmierci dziecka tuż po urodzeniu

W Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej 24 lutego 2025 r. odbyło się pierwsze posiedzenie zespołu ds. opracowania rozwiązań w zakresie wsparcia rodziców doświadczających utraty ciąży oraz śmierci dziecka tuż po urodzeniu. Głównym celem jest analiza obowiązujących przepisów i wypracowanie rozwiązań zapewniających rodzicom realne wsparcie w tym trudnym czasie.

Zespół zajął się głównie obowiązującym wymogiem polskiego prawa, że świadczenia w postaci zasiłku pogrzebowego tudzież skróconego urlopu macierzyńskiego – do ośmiu tygodni - przysługuje tylko wówczas, kiedy znana jest płeć dziecka.

Zgodnie z informacją przekazaną przez MRPiPS każdego roku w Polsce około 30 tys. kobiet doświadcza poronienia lub rodzi martwe dziecko. "Niestety, na poziomie legislacyjnym wciąż występuje niezgodność terminologiczna oraz kolizja pomiędzy przepisami regulującymi kwestie uprawnień przysługujących rodzicom doświadczającym tej straty" - czytamy.

Podczas pierwszego posiedzenia zespołu ds. opracowania rozwiązań w zakresie wsparcia tych rodziców omówiono m.in. problem konieczności ustalenia płci dziecka jako warunku skorzystania z przysługujących uprawnień, takich jak skrócony urlop macierzyński czy zasiłek pogrzebowy. "Niestety, pomoc państwowa dla kobiety, która straciła ciążę jest dostępna jedynie w sytuacji, gdy możliwe jest ustalenie płci dziecka - czyli zaznaczenia jednej rubryczki w formularzu. To absurd" - powiedziała ministra Agnieszka Dziemianowicz-Bąk.

Pierwsze spotkanie rozpoczęło prace nad zdiagnozowaniem występujących problemów i wypracowaniem białej księgi. W dłuższej perspektywie – jak czytamy w komunikacie - taki dokument pomoże stworzyć warunki, które zapewnią, że "rodzice doświadczający życiowej tragedii nie będą mieli zmagać się z dodatkowymi trudnościami stworzonymi przez państwo".

Zespół, jak poinformowano, będzie kontynuował prace nad propozycjami zmian legislacyjnych, które zapewnią rodzicom przejrzyste i dostępne mechanizmy wsparcia.

PAP zwróciła się o opinię w tej sprawie do prof. Artura Ludwina, kierownika Katedry i Kliniki Ginekologii i Położnictwa WUM oraz do dr Bartosza Godka, ginekologa, który aktywnie udziela się w mediach społecznościowych.

REKLAMA

Autopromocja

Urlop macierzyński - nieadekwatny w przypadku poronienia

Prof. Ludwin w rozmowie z PAP zauważył, że określenie "urlop macierzyński" może być postrzegane jako z gruntu rzeczy nieadekwatne w sytuacji, gdy kobieta traci ciążę, a jej urlop nie służy opiece macierzyńskiej nad nowonarodzonym dzieckiem, lecz jest ustawowo określanym sztywno okresem przeznaczonym na rekonwalescencję organizmu kobiety.

Wskazał, że w rzeczywistości jest to przecież okres niezdolności do pracy, który może być różnej długości, w zależności od etapu, na jakim doszło do straty ciąży. "Poronienie wczesnej ciąży pod względem fizycznym wymaga znacznie krótszej rekonwalescencji niż strata dziecka w późniejszym etapie ciąży lub podczas porodu zabiegowego" - zaznaczył. Dodał, że indywidualny jest też czas potrzebny na przepracowanie takiego traumatycznego doświadczenia.

"W żadnym przypadku podczas skróconego urlopu macierzyńskiego kobieta, niestety nie może, z przyczyn niezależnych od siebie, pełnić opieki macierzyńskiej w stosunku do zmarłego dziecka. Stosowanie określenia urlop macierzyński jest w tym wypadku niewłaściwe i może wręcz wywoływać uczucie stygmatyzacji wśród kobiet, które doświadczyły straty, a przedkładają pracodawcy wniosek o urlop macierzyński" – podkreślił rozmówca PAP.

W jego ocenie, bardziej adekwatne wydaje się zwolnienie lekarskie, którego długość określa lekarz stosownie do kondycji fizycznej i psychicznej kobiety.

Problemy z ustaleniem płci utraconego płodu

Prof. Ludwin zauważył, że w przypadku młodszych ciąż, gdy niemożliwe jest "od ręki" ustalenie płci płodu, kobiety zmuszone są do opłacenia i zorganizowania badania genetycznego na własną rękę, aby móc wpisać do odpowiedniej rubryki, czy stracony płód miał być dziewczynką, czy chłopcem. "Z założenia wyklucza to niektóre grupy pacjentek, zwłaszcza te, które na takie badanie po prostu nie stać" – zaznaczył lekarz.

Wskazał, że niniejszy zapis dyskryminuje również poronienia, które dokonują się w domu, lub w innych sytuacjach, gdy niemożliwe jest pozyskanie materiału do dalszych badań. "Dziś z medycznego punktu widzenia preferujemy zachowawcze prowadzenie poronień, bez niepotrzebnej medykalizacji i procedur inwazyjnych, w trakcie których możliwe jest pozyskanie materiału do badań genetycznych" – poinformował.

Jego zdaniem, zapewne w założeniach ustawodawcy skrócony urlop macierzyński to uprawnienie, z którego powinny korzystać głównie kobiety po stracie bardziej zaawansowanych ciąż, gdy określenie płci wymaga jedynie oceny "na oko".

"Warto też wspomnieć o rzadkich przypadkach hermafrodytyzmu, utrudniającego ocenę płci nawet w przypadku ciąż donoszonych" - zauważył ginekolog.

Podkreślił, iż ma wątpliwości co do tego, czy rozszerzenie braku konieczności określania płci to dobry kierunek. "Dla przykładu: mamy ciąże wykrywane tylko biochemicznie. Tu także, na tym najwcześniejszym etapie, może dojść do straty ciąży, a jedynym objawem jest spadek oznaczeń hormonalnych i pod względem fizycznym organizm kobiety nie wymaga rekonwalescencji. Czy w takim przypadku też należy się urlop macierzyński?" – pytał.

Niezdolność do pracy w związku z utratą ciąży lub dziecka

Podkreślił, że jest zwolennikiem określania niezdolności do pracy w związku z utratą ciąży lub dziecka przez lekarza w każdym przypadku indywidualnie. "Ustawodawstwo w kwestiach zdrowotnych powinno być wolne od populizmu i jednocześnie nie generować nierówności" - dodał specjalista.

Jak zauważył prof. Artur Ludwin, z jednej strony, ze względu na związane trudności i obwarowania administracyjne obecnie mała liczba pacjentek decyduje się skorzystać z opcji tego urlopu, pozostając przy łatwiej dostępnym L4, opłacanym przez pracodawcę.

Kierownik Katedry i Kliniki Ginekologii i Położnictwa WUM zastanawia się, czy lobbowanie na rzecz łatwiejszej dostępności do "skróconego urlopu macierzyńskiego” nie jest przypadkiem stymulowane przez pracodawców, którzy nie chcą opłacać L4 kobietom, które straciły ciążę lub dziecko i z tego powodu nie są zdolne jeszcze do pracy. "Wprowadzenie takiej formy urlopu (bez konieczności określania płci dziecka – PAP) może wpłynąć na zmniejszenie liczby dni, w których pracodawca musi wypłacać wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy, zwłaszcza jeśli urlop ten nie wiązałby się z tak wysokimi kosztami jak tradycyjne zwolnienie lekarskie (L4)" - ocenił.

Podkreślił jednocześnie, że zdrowie fizyczne i psychiczne kobiety po poronieniu lub stracie dziecka "powinno być głównym czynnikiem decydującym o jej zdolności do pracy". "W idealnym scenariuszu, decyzja o urlopie powinna opierać się na indywidualnej ocenie lekarza, który weźmie pod uwagę zarówno stan fizyczny, jak i psychiczny kobiety" – zaakcentował specjalista. To, jak twierdzi, pozwoliłoby uniknąć sytuacji, w której kobieta jest zmuszona wrócić do pracy zbyt wcześnie, mimo że jej organizm lub psychika wciąż potrzebują czasu na regenerację.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Z kolei dr Bartosz Godek, ginekolog, powiedział w rozmowie z PAP że jeśli do poronienia dochodzi w pierwszym trymestrze ciąży, zwłaszcza przed 10 tygodniem, bardzo trudno jest określić płeć płodu. Wskazał, że "jedyną możliwością jest wykonanie badań genetycznych, które dotychczas nie były refundowane i pacjentka musiała zapłacić za nie sama".

Zapytany przez PAP o jego doświadczenia w tym zakresie odparł, że "oczywiście wiele kobiet wykonywało badania genetyczne, zwłaszcza w sytuacji poronień nawracających, by sprawdzić, jaka była ich przyczyna". Podkreślił jednocześnie, że czasem "dochodziło do kuriozalnych sytuacji, gdy jedyną przyczyną do badań genetycznych była konieczność ustalenia płci dziecka, by otrzymać świadczenie".

Dodał, iż wiązało się to z traumatycznym dla wielu pacjentek pozyskiwaniem materiału genetycznego w trakcie poronienia.

"Poronienie to bardzo ciężkie doświadczenie dla kobiety i jej partnera" – zaznaczył specjalista. W jego ocenie, bardzo ważne jest w takiej sytuacji wsparcie psychologiczne, a także opieka lekarza. "Świadomość, jakie mogą być przyczyny poronień, fachowa wiedza i wsparcie, pomagają przejść przez tą trudną sytuację" – podkreślił dr Godek.

Ginekolog zaznaczył, że na pewno każda kobieta powinna mieć możliwość, aby przeżyć żałobę i wyleczyć traumę, na co potrzeba czasu, by psychicznie i fizycznie mogła wrócić do pracy.

Oczywiście, jak zaakcentował, jest sprawą bardzo indywidualną, ile to będzie trwało. "Dla lekarza nie ma znaczenia, jaka będzie forma prawna takiego zwolnienia/urlopu, ważne by pacjentka miała możliwość odpocząć i dojść do siebie. Ale nazwa "urlop macierzyński" nie jest w tej sytuacji najbardziej trafna” – podkreślił Bartosz Godek.

Mira Suchodolska (PAP)
mir/ malk/

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: PAP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code
Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wynagrodzenia wzrosną nawet do 12 tys. zł brutto. Sprawdzamy, kto może liczyć na taką podwyżkę w budżetówce

To już pewne — część pracowników budżetówki w 2025 roku może liczyć na wynagrodzenie zbliżające się do 12 tys. zł brutto. Choć brzmi to jak rewolucja płacowa, w rzeczywistości podwyżki obejmą tylko wybrane grupy zawodowe. Kto skorzysta najwięcej? Czy to zapowiedź wyrównywania wynagrodzeń w sektorze publicznym, czy jedynie korekta inflacyjna dla wybranych?

Wielka Sobota: do której sklepy są otwarte? Od 1 tys. zł do 100 tys. zł kary dla pracodawcy [Ostrzeżenie PIP]

Wielka Sobota - do której sklepy są otwarte? PIP ostrzega pracodawców zatrudniających pracowników w Wielką Sobotę. 19 kwietnia 2025 r. pracownicy handlu nie mogą pracować ponad wskazany w przepisach czas. Do której godziny można pracować w Wielką Sobotę?

Rewolucja w naliczaniu stażu pracy od 2026 roku. Umowy zlecenia i działalność gospodarcza wliczane do uprawnień pracowniczych

Od 1 stycznia 2026 roku mają wejść w życie istotne zmiany w Kodeksie pracy, które wpłyną na sposób naliczania stażu pracy. Projektowana nowelizacja przewiduje, że do stażu pracy będą wliczane nie tylko okresy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, ale także inne formy aktywności zawodowej, takie jak umowy zlecenia, prowadzenie działalności gospodarczej czy służba w niektórych formacjach mundurowych. Zmiany te mają na celu zwiększenie uprawnień pracowniczych, w tym prawa do dłuższego urlopu wypoczynkowego, wyższych odpraw czy dodatków stażowych.

ZUS daje 1878,91 zł albo 1409,18 zł z tytułu niezdolności do pracy [WNIOSEK ERN]

Od 1 marca 2025 r. do 28lutego 2026 r. ZUS daje 1878,91 zł albo 1409,18 zł z tytułu niezdolności do pracy. Jakie są 3 rodzaje renty? Jak złożyć wniosek ERN? Czy potrzebne są dodatkowe dokumenty dla ZUS? Zakład tłumaczy zasady wyliczania wysokości renty z tytułu niezdolności do pracy.

REKLAMA

Skrócony tydzień pracy? Tak, ale z tym samym wynagrodzeniem

Agnieszka Dziemianowicz-Bąk poinformowała o zakończeniu pierwszego etapu analiz skrócenia tygodnia pracy. Według szefowej MRPiPS krótszy tydzień pracy jest oczekiwany, ale przy zachowaniu wysokości wynagrodzenia.

Wielki Piątek. Dla niektórych to dzień wolny od pracy

Od wielu lat trwa batalia o ustanowienie Wielkiego Piątku dniem wolnym od pracy. Dla większości pracowników jest to normalny dzień pracy. Niektórym jednak przysługuje wolne w ten dzień.

1636 zł albo i więcej odszkodowania za konkretne choroby zawodowe od ZUS

Choroby zawodowe są spowodowane szkodliwymi czynnikami występującymi w miejscu pracy lub sposobem wykonywania pracy. Wszystkie choroby zawodowe znajdują się w wykazie chorób zawodowych. Jednym ze świadczeń przysługujących z tytułu choroby zawodowej jest jednorazowe odszkodowanie. Od 1 kwietnia 2025 r. za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu przysługuje 1636 zł.

ZUS przyznaje 312,71 zł do 28 lutego 2026 r. Sprawdź, czy się należy.

312,71 zł z ZUS nie należy się każdemu. Warto jednak sprawdzić, jakie są osoby uprawnione. Świadczenie to otrzymuje się bowiem na wniosek, a nie z urzędu. Sprawdź, czy nie przepadają pieniądze z ZUS.

REKLAMA

ZUS przesuwa 13 emerytury. Kwietniowe wypłaty części emerytów

Kiedy jest wypłata 13 emerytury w 2025 roku? Część emerytów otrzymała już trzynastkę w kwietniu. Inni jeszcze czekają. Dlaczego ZUS przesuwa wypłatę dodatkowej emerytury?

Jawność wynagrodzeń – coś więcej niż wymóg prawny. Więcej korzyści, czy problemów?

We współczesnych realiach dynamicznych zmian na rynku pracy, przejrzystość wynagrodzeń staje się jednym z kluczowych elementów budowania zaufania i poczucia sprawiedliwości w organizacjach. Niestety, według analiz Enpulse niemal połowa Polaków czuje, że ich pensja jest nieadekwatna do wysiłku, jaki wkładają w wykonywanie obowiązków służbowych. Sytuacja może ulec zmianie już za rok, gdy zaczną obowiązywać unijne regulacje dotyczące jawności i równości płac.

REKLAMA