Uprawnienia pracodawcy, Zwalnianie pracowników

W związku z trudnościami ekonomicznymi na rynku pracy można zaobserwować tendencję firm do rozwiązywania układów zbiorowych pracy. Pracodawca, podejmując taką próbę, powinien liczyć się ze skutkami, jakie się z tym wiążą.

Pracownik telefonii komórkowej zatrudniony w salonie sprzedaży dostał upomnienie od kierownika punktu za brak profesjonalizmu w obsługiwaniu klientów. Chodziło o nierzetelne udzielanie informacji o ofercie i wielokrotne wprowadzanie klientów w błąd przy zawieraniu umów o świadczenie usług telefonicznych. Powodowało to liczne reklamacje i zepsuło wizerunek firmy. Ponieważ pracownik nadal nie przykładał się do pracy, kierownik salonu postanowił wypowiedzieć mu z tego powodu umowę o pracę. W tym czasie pracownik jednak rozchorował się i był na zwolnieniu lekarskim, które trwało przez maksymalny okres zasiłkowy, tj. 182 dni. Następnie skorzystał z 2 miesięcy świadczenia rehabilitacyjnego i potem wrócił do pracy. Nastawienie pracownika do pracy nie uległo zmianie. Nadal nie przykłada się do swoich obowiązków, np. po długotrwałej nieobecności nie zapoznał się z nową ofertą naszej firmy, która stała się obowiązująca w czasie jego choroby, i nadal udziela klientom nierzetelnych informacji. Kierownik salonu ma wątpliwości, czy w takiej sytuacji może zwolnić pracownika. Czy w wypowiedzeniu umowy o pracę można podać temu pracownikowi, jako przyczynę zwolnienia go z pracy, zdarzenia, które miały miejsce kilka miesięcy temu?

W marcu 2012 r. rozwiązaliśmy umowę za porozumieniem stron z pracownicą, która wykorzystała cały przysługujący jej okres zasiłkowy. Po ustaniu zatrudnienia pracownica złożyła wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy. W grudniu 2012 r. uzyskała rentę. Czy z tego tytułu przysługuje jej od nas odprawa? Jeśli tak, to czy powinniśmy skorygować wydane wcześniej pracownicy świadectwo pracy i ZUS Rp-7, podając informację o wypłaconej odprawie?

Ze względu na zmiany organizacyjne w naszej firmie zmuszeni zostaliśmy dokonać redukcji etatów i zwolnić kilkanaście osób. Jednakże w okresie zwolnień złożyły też wypowiedzenia osoby, na których firmie bardzo zależało. Skłoniło mnie to do podjęcia próby wdrożenia procedury exit interview, by w przyszłości zapobiegać takim sytuacjom i mieć dodatkowe źródło informacji, jak doskonalić firmę. W jaki sposób powinnam do tego podejść?

Wypowiedzenie umowy o pracę zawartej z prezesem zarządu spółdzielni mieszkaniowej, dokonane po odwołaniu go z tej funkcji, powinno być poprzedzone konsultacją z zakładową organizacją związkową (uchwała Sądu Najwyższego z 7 grudnia 2012 r., II PZP 3/12).

W obliczu problemów finansowych pracodawcy często sięgają po radykalne rozwiązania, aby uratować przedsiębiorstwo przed bankructwem. Szukając oszczędności, obniżają wynagrodzenia lub zmniejszają liczbę zatrudnionych. Zanim jednak wręczy się pracownikom wypowiedzenia, warto rozważyć alternatywne rozwiązania.

Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy pracodawca może ukarać pracownika trzema rodzajami kar porządkowych: upomnieniem, naganą lub karą pieniężną. Pracodawca za każdy dzień nieusprawiedliwionej nieobecności może nałożyć na pracownika karę pieniężną w wysokości do jednodniowego wynagrodzenia. Natomiast w przypadku opuszczenia części dnia pracy stosuje się karę pieniężną do wysokości wynagrodzenia przypadającego za tę część dnia.

Zmiana terminów osiągania wieku uprawniającego do zakończenia aktywności zawodowej niesie za sobą również potrzebę dostosowania przepisów z ustaw pragmatycznych określających możliwość rozwiązania stosunku pracy z osobami wykonującymi zawody i prace wymagające szczególnych umiejętności.

Pracodawca prowadzący zakład pracy chronionej musi posiadać wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych w wysokości co najmniej 50%, a w tym posiadać co najmniej 20% ogółu zatrudnionych osób zaliczonych do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności. Jeżeli nie spełnia tego warunku, organ przyznający status ZPChr w drodze decyzji administracyjnej – wojewoda, wydaje decyzję o utracie tego statusu.

Aby doszło do rozwiązania umowy o pracę za porozumieniem stron, muszą zostać ustalone zarówno sam sposób rozwiązania umowy o pracę, jak i pozostałe warunki rozwiązania umowy o pracę. Takie stanowisko zajął Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z 4 listopada 2009 r. (I PK 94/09), w którym stwierdził, że „zawarcie przez strony stosunku pracy umowy w przedmiocie jego rozwiązania za porozumieniem wymaga zgodnych oświadczeń woli pracownika i pracodawcy, tak odnośnie do samego ustania łączącej ich więzi, jak i co do trybu i terminu dokonania tej czynności”.

Pracodawca może przeznaczyć część środków zgromadzonych w zakładowym funduszu świadczeń socjalnych na pożyczki związane z realizacją potrzeb mieszkaniowych pracowników. Zasady udzielania pomocy powinny być określone w regulaminie.

Zatrudniamy księgową i chcemy do jej umowy o pracę wprowadzić postanowienie o zakazie podjęcia przez nią jakiegokolwiek dodatkowego zatrudnienia. Podejrzewamy, że nie wyrazi ona na to zgody. Czy możemy jednostronnie zakazać jej dodatkowej pracy i rozwiązać umowę z jej winy w razie zlekceważenia tego zakazu?

Paradoksalnie – im bardziej oschłe jest rozstanie z pracownikiem, tym bardziej przebiega po ludzku. Pocieszanie, dobre rady na przyszłość, pozostawianie nadziei na powrót – to może mu tylko zaszkodzić.

Wydłużenie wieku emerytalnego, które będzie stopniowo następować od 1 stycznia 2013 r., spowoduje, że zmienią się okresy ochronne przed zwolnieniem z pracy pracowników w wieku przedemerytalnym. W wyniku wejścia w życie reformy emerytalnej ochrona przedemerytalna niektórych grup pracowników będzie dłuższa niż dotychczasowe 4 lata.

Jesteśmy dużą firmą produkcyjną, zatrudniającą około 200 pracowników. W związku z ciężką sytuacją finansową jesteśmy zmuszeni do rozwiązania umów o pracę z częścią pracowników. W stosunku do pozostałych pracowników planujemy zmianę ich warunków wynagradzania (zmniejszenie wynagrodzenia zasadniczego). W chwili obecnej 5 naszych pracownic jest w ciąży, zaś 18 pracowników osiągnęło wiek przedemerytalny. Czy pracownikom podlegającym szczególnej ochronie możemy zmienić na ich niekorzyść warunki wynagradzania? Jeżeli tak, to czy dodatek wyrównawczy możemy wypłacać im przez 6 miesięcy?

Przepisy wyraźnie wskazują, jakie dane obowiązkowo powinny się znaleźć w świadectwie pracy, a jakie można zamieścić w nim na żądanie pracownika. Formalny charakter świadectwa, ograniczający możliwość zamieszczania w nim dowolnych informacji, wynika z tego, że jego zapisy służą ustaleniu określonych uprawnień ze stosunku pracy i ubezpieczenia społecznego (art. 97 § 2 Kodeksu pracy). Ponadto zachodzi potrzeba chronienia danych osobowych pracownika i poszanowania jego dóbr osobistych, które mogłyby być naruszone przez umieszczanie w świadectwie dowolnych zapisów według uznania pracodawcy.

Żeby wypowiedzenie pracownikowi umowy o pracę odniosło pożądany skutek, należy wykonać określone czynności m.in. sprawdzić, czy zwalniany pracownik podlega ochronie przed zwolnieniami lub czy podpisał listę obecności. W przeciwnym razie pracodawca może mieć kłopoty w sądzie pracy w trakcie ewentualnego procesu z pracownikiem.

Zdarza się, że w trakcie trwania zatrudnienia, a nawet po jego ustaniu pracownicy dostarczają dokumenty potwierdzające staż pracy i wpływające na wymiar należnego im urlopu wypoczynkowego. W takim przypadku powstaje pytanie, czy pracodawca powinien uwzględnić te dokumenty i ponownie ustalić wymiar przysługującego urlopu oraz wypłacić ekwiwalent.

Pracownicy mają prawo do jednakowego wynagrodzenia za jednakową pracę lub za pracę o jednakowej wartości. Zasada ta obejmuje wszystkie składniki wynagrodzenia – zarówno wynagrodzenie zasadnicze, jak i wszelkiego rodzaju dodatki czy premie, bez względu na ich nazwę i charakter. Co więcej, dotyczy ona zarówno świadczeń pieniężnych, jak i niepieniężnych, związanych z pracą.

Przepisy Kodeksu pracy nie przewidują odrębnych rozwiązań w zakresie rozwiązania umowy z pracownicą w ciąży zatrudnioną na podstawie umowy w celu przygotowania zawodowego. Zatem ta grupa zatrudnionych podlega ogólnym zasadom dotyczącym ochrony zatrudnienia w okresie ciąży.

Obowiązkiem pracodawcy jest zapewnienie narzędzi niezbędnych do wykonywania pracy. Nie wyklucza to jednak używania przez pracowników ich własnych rzeczy, np. telefonu lub samochodu, jeśli pracodawca wypłaci ekwiwalent za ich używanie.

Pracodawca, likwidując działalność gospodarczą, musi rozwiązać łączące go z pracownikami umowy o pracę, co do zasady bowiem sama likwidacja działalności gospodarczej nie powoduje automatycznie rozwiązania stosunku pracy.

Pracownik może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia, gdy pracodawca dopuścił się wobec niego ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków. Jednak w przypadku gdy sąd uzna wypowiedzenie za niezasadne, pracodawcy przysługuje odszkodowanie.

Regulamin zwolnień grupowych stanowi źródło prawa pracy. Z tego powodu o jego treści pracodawca powinien poinformować pracowników w sposób zwyczajowo u niego przyjęty.