Prawo pracy, ZUS

W dzisiejszym dynamicznym środowisku gospodarczym niezwykle istotne jest zrozumienie wpływu nowych technologii, takich jak automatyzacja i sztuczna inteligencja (SI), na rynki pracy i prawa pracownicze. Postęp technologiczny rewolucjonizuje sposoby wykonywania pracy, tworząc nowe możliwości i wyzwania zarówno dla pracodawców, jak i pracowników. 

Ostrzegamy przed fałszywymi wiadomościami rozsyłanymi przez oszustów w celu wyłudzenia danych. Nie należy klikać w podejrzane linki zarówno mailowe, jak i w wiadomościach SMS ani pobierać załączników niewiadomego pochodzenia.

Początek 2023 r. stał pod znakiem uchwalania i wprowadzania w życie wielu nowych przepisów prawa pracy. O najważniejszych zmianach w Kodeksie pracy rozmawialiśmy z Przemysławem Workiem, rzecznikiem Okręgowego Inspektoratu Pracy w Warszawie, starszym inspektorem pracy. W drugiej części naszej rozmowy poruszyliśmy m.in. tematy dotyczące pracy zdalnej, kontroli trzeźwości i zatrudniania obywateli Ukrainy.

Prawo pracy jest obszerną dziedziną prawa, która reguluje stosunki między pracodawcami a pracownikami. Ma na celu ochronę pracowników i zapewnienie im uczciwych warunków zatrudnienia. 

W dniu 18 maja 2023 r. mija termin na składanie wniosków o dofinansowanie w ramach konkursu ogłoszonego przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych na projekty dotyczące utrzymania zdolności do pracy przez cały okres aktywności zawodowej pracownika oraz na poprawę BHP.

Początek 2023 r. stał pod znakiem uchwalania i wprowadzania w życie wielu nowych przepisów prawa pracy. O najważniejszych zmianach w Kodeksie pracy rozmawialiśmy z Przemysławem Workiem, rzecznikiem Okręgowego Inspektoratu Pracy w Warszawie, starszym inspektorem pracy. 

Sąd Najwyższy uchylił wyrok bielskiego sądu niekorzystny dla byłych pracowników firmy budowlanej, którzy żądali od pracodawcy sprostowania świadectw pracy i przyznania odprawy za zwolnienia grupowe. To konsekwencja skargi nadzwyczajnej, którą złożył Prokurator Generalny.

ZUS informuje, że w związku z koniecznością przeprowadzenia prac serwisowych 3 maja od godziny 9:00 do godziny 13:00 mogą wystąpić ograniczenia w dostępie do portalu Platformy Usług Elektronicznych i poszczególnych jego funkcji.

Sytuacja na rynku pracy przełożyła się na dobrą kondycję finansową Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Wskaźnik pokrycia wydatków wpływami ze składek i ich pochodnych w 2022 r. osiągnął rekordowy poziom 85 proc. – był to najlepszy wynik od 1999 r.

Seniorzy, którzy ukończyli 100 lat mogą liczyć na dodatkową emeryturę. Jest to świadczenie honorowe wypłacane co miesiąc wraz z emeryturą lub rentą.

Od 2023 roku dostępna jest elektroniczna wersja legitymacji emeryta-rencisty – mLegitymacja. Świadczeniobiorcy mogą się nią posługiwać, jeśli dodadzą ją w aplikacji mObywatel. To bardzo wygodny sposób, by każdy emeryt i rencista miał dokument zawsze przy sobie na własnym urządzeniu mobilnym, np. telefonie. –Z tej możliwości skorzystało już blisko 380 tys. świadczeniobiorców ZUS – mówi prof. Gertruda Uścińska, prezes ZUS.

Praca zdalna to forma zatrudnienia, w której pracownik wykonuje swoje obowiązki poza siedzibą firmy, zazwyczaj z domu lub innego miejsca poza biurem. Jakie są zalety tej formy zatrudnienia? Czy praca ma wady, a jeśli tak – to jakie?

Choć obowiązującą formą zatrudnienia w polskim prawie jest umowa o pracę, to wiele firm preferuje umowy cywilnoprawne: umowę o dzieło oraz umowę zlecenie. Szczególnie popularna jest ta ostatnia - to opłacalne rozwiązanie dla uczniów i studentów do 26. roku życia. Czy warto pracować na umowie zlecenie? Jakie są wady oraz zalety tej formy zatrudnienia?

Praca zdalna wykonywana przez niektórych pracowników firmy może prowadzić do podziałów wśród personelu, różnego traktowania pracowników stacjonarnych i zdalnych, a nawet dyskryminacji. Ustawodawca przewidział takie niebezpieczeństwa i wprowadził przepisy, które mają do nich nie dopuścić.

Praca zdalna na nowych zasadach jest już możliwa. Przepisy Kodeksu pracy, które regulują ten rodzaj pracy weszły w życie 7 kwietnia. Zarazem wykreślono z Kodeksu przepisy dotyczące telepracy. Co to jest praca zdalna? Kiedy można uzgodnić wykonywanie pracy zdalnej? Jak określa się zasady wykonywania pracy zdalnej?

Przepisy o pracy zdalnej, które wchodzą w życie 7 kwietnia, nakładają na pracodawców sporo nowych obowiązków. Będą oni musieli m.in. przygotować regulamin pracy zdalnej, a także pokrywać niektóre koszty ponoszone przez pracowników wykonujących swoje obowiązki z domu.

W celu skutecznej realizacji obowiązku oceny ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy zdalnej zaleca się określenie (w konsultacji z pracownikami i/lub ich przedstawicielami) oraz udokumentowanie zasad realizacji działań odnoszących się do oceny ryzyka zawodowego na tych stanowiskach.

Praca zdalna nie zawsze jest możliwa. Kodeks pracy wymaga, by praca zdalna była wykonywana zgodnie z wymogami bezpieczeństwa i higieny pracy, a także wskazuje prace, które nie mogą być wykonywane w trybie pracy zdalnej. Między innymi wykluczone jest, by podczas pracy zdalnej stosowane były niebezpieczne czynniki chemiczne. Jakie przepisy określają, które czynniki chemiczne mogą być niebezpieczne?

Pracodawca będzie miał prawo przeprowadzać kontrole pracowników zdalnych – wynika z nowelizacji Kodeksu pracy, która wchodzi w życie 7 kwietnia. Eksperci wyjaśniają, w jakim zakresie i pod jakimi warunkami będzie to możliwe.

Wymiar pracy zdalnej wykonywanej okazjonalnie wynosi nie więcej niż 24 dni w roku kalendarzowym. Jest on niezależny od okresu przepracowanego w danym roku kalendarzowym, wymiaru czasu pracy pracownika oraz liczby godzin wynikających z rozkładu czasu pracy w dniu, w którym pracownik wykonuje pracę w tym trybie.

ZUS walczy z nieuczciwymi firmami transportowymi. W związku z przypadkami nieuczciwych zachowań w firmach transportowych Zakład Ubezpieczeń Społecznych zdecydował się na podjęcie bardziej stanowczych kroków. Przewoźnicy muszą teraz udzielić odpowiedzi na szczegółowe pytania dotyczące swojej działalności oraz przesłać dokumenty związane z ustaleniem podstawy wymiaru składek.  W wielu odnotowanych przez Grupę Inelo sytuacjach przewoźnicy otrzymali zawiadomienia o wszczęciu postępowania administracyjnego w związku z artykułem 123 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Czy aplikacja monitorująca ekran pracownika w trakcie wykonywania przez niego obowiązków służbowych będzie dopuszczalna w świetle nowych przepisów o pracy zdalnej?

Kiedy wypłata 13-stek? Ile wynosi 13-stka w 2023 r.? Komu przysługuje dodatkowe roczne świadczenie? Jakie są zasady wypłaty 13-stek? 

Przerwy w pracy. Nowelizacja Kodeksu pracy wprowadza również zmiany dotyczące przerw, jakie należą się pracownikowi w ciągu dnia pracy. Kiedy przysługują przerwy w pracy? Jaka jest ich długość? Od czego zależą przerwy w pracy?

Prezydent RP w dniu 23 marca 2023 r. podpisał ustawę z dnia 9 marca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks Pracy oraz niektórych innych ustaw (dalej: ustawa). Ustawa wprowadza bardzo ważne zmiany w ustawie z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2022 r. poz. 1510 ze zmianami, dalej: KP). Jakie uprawnienia zyskają pracownicy, a jakie obowiązki będą mieli pracodawcy już od kwietnia 2023 r.?