REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Telepraca transgraniczna. Jak skorzystać z Porozumienia ramowego, którego stroną jest ZUS

Telepraca transgraniczna
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Telepraca transgraniczna to praca zdalna świadczona przez pracownika na rzecz pracodawcy, którego siedziba znajduje się w innym państwie niż państwo zamieszkania pracownika. Zakład Ubezpieczeń Społecznych jest stroną porozumienia ramowego instytucji zabezpieczenia społecznego krajów Unii Europejskiej w sprawie telepracy transgranicznej. Porozumienie umożliwia ustalenie, prawo jakiego kraju stosuje się w danym przypadku telepracy transgranicznej. Co trzeba zrobić, żeby zostać objętym działaniem Porozumienia ramowego?
rozwiń >

Telepraca transgraniczna to przedmiot Porozumienia ramowego w sprawie stosowania art. 16 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 883/2004 w przypadkach zwyczajowej telepracy transgranicznej. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przystąpił do Porozumienia z dniem 1 lipca 2023 r.  W celu skorzystania z zapisów Porozumienia ramowego trzeba złożyć do ZUS wniosek US-36.

REKLAMA

Autopromocja
Ważne

Telepraca transgraniczna dla celów porozumienia oznacza pracę zdalną (telepracę) wykonywaną z państwa zamieszkania przy zachowaniu połączenia cyfrowego ze środowiskiem pracy pracodawcy, którego siedziba znajduje się w państwie innym niż państwo zamieszkania.

Cel Porozumienia ramowego

Porozumienie umożliwia ustalenie ustawodawstwa właściwego państwa siedziby pracodawcy, pomimo wykonywania w państwie zamieszkania znacznej części pracy. Tym samym po spełnieniu odpowiednich warunków, porozumienie umożliwia zastosowanie wyjątku względem rt.. 13 ust. 1 lit. a) rozporządzenia (WE) nr 883/20041.

Kogo dotyczą zapisy Porozumienia

Porozumienie ramowe dotyczy pracowników, zwyczajowo pracujących w różnych państwach członkowskich, mających pracodawcę lub pracodawców w jednym państwie członkowskim (innym niż ich państwo zamieszkania) i wykonujących część pracy w państwie zamieszkania w formie telepracy transgranicznej w wymiarze co najmniej 25%, ale poniżej 50% całkowitego czasu pracy.

Porozumienie nie obejmuje osób:

  • normalnie wykonujących w państwie zamieszkania aktywność inną niż telepraca transgraniczna (np. jednocześnie pracujących tam stacjonarnie), lub
  • normalnie wykonujących aktywność w państwie innym niż państwo zamieszkania 
    i państwo siedziby (tj. gdy zaangażowane jest jeszcze inne państwo), lub
  • wykonujących działalność na własny rachunek.

Strony Porozumienia

Osoba zainteresowana może zostać objęta zakresem porozumienia, jeśli miejsce jej zamieszkania znajduje się w państwie, które również przystąpiło do porozumienia ramowego. Jednocześnie siedziba pracodawcy tej osoby musi znajdować się w jednym z pozostałych państw, które podpisały porozumienie.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Aktualna lista państw sygnatariuszy:

  • Austria od 1 lipca 2023 r.
  • Belgia od 1 lipca 2023 r.
  • Chorwacja od 1 lipca 2023 r.
  • Republika Czeska od 1 lipca 2023 r.
  • Finlandia od 1 lipca 2023 r.
  • Francja od 1 lipca 2023 r.
  • Hiszpania od 1 lipca 2023 r.
  • Holandia od 1 lipca 2023 r.
  • Liechtenstein od 1 lipca 2023 r.
  • Luksemburg od 1 lipca 2023 r.
  • Malta od 1 lipca 2023 r.
  • Niemcy od 1 lipca 2023 r.
  • Norwegia od 1 lipca 2023 r.
  • Polska od 1 lipca 2023 r.
  • Portugalia od 1 lipca 2023 r.
  • Słowacja od 1 lipca 2023 r.
  • Słowenia od 1 września 2023 r.
  • Szwajcaria od 1 lipca 2023 r.
  • Szwecja od 1 lipca 2023 r.

Wykaz zawiera również informacje, od kiedy porozumienie ws. telepracy obowiązuje dane państwo – co jest istotne dla określenia daty „od” dla indywidualnego porozumienia wyjątkowego w sprawie konkretnej osoby zainteresowanej.

Jak zawnioskować o objęcie zakresem Porozumienia

Osoby zainteresowane zatrudnione u polskich pracodawców lub sami polscy pracodawcy, aby skorzystać z zapisów porozumienia, powinny wystąpić do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z wnioskiem US-36. Wniosek można złożyć za pośrednictwem portalu PUE ZUS lub w formie papierowej. Wniosek będzie rozpatrywany przez Oddział ZUS w Kielcach.

Po ustaleniu, że zainteresowany spełnia warunki określone Porozumieniem i otrzymaniu o tym stosownej informacji z Oddziału ZUS w Kielcach, należy wystąpić z wnioskiem o wydanie dokumentu A1, który potwierdza zastosowanie polskiego ustawodawstwa. Wniosek US-34 jest dostępny do wypełnienia za pośrednictwem portalu PUE ZUS. Wniosek będzie obsługiwany przez Oddział ZUS właściwy ze względu na siedzibę pracodawcy.

Jak prawidłowo wypełnić wniosek US-36 i jakie dokumenty załączyć

W bloku dotyczącym powodu złożenia wniosku US-36 zainteresowany powinien zaznaczyć checkbox z powodem „Inny” i następnie jako podstawę wystąpienia z wnioskiem wpisać:  „porozumienie ws. telepracy”. W tym samym polu należy podać informację o wymiarze telepracy wykonywanej w państwie zamieszkania oraz ewentualnej innej aktywności wykonywanej w tym państwie.

Ważne

Do wniosku należy dołączyć umowę, na podstawie której praca jest wykonywana za granicą oraz ewentualnie inne dokumenty mogące potwierdzać wykonywanie pracy w formie telepracy w oświadczonym wymiarze. Ww. informacje mogą być również przekazane w formie załącznika do wniosku US-36.

Jak postąpić w sytuacji wykonywania pracy dla podmiotu zagranicznego

Osoby zainteresowane, wykonujące telepracę na terenie Polski w związku z zatrudnieniem u zagranicznych pracodawców, mogą wystąpić, o objecie ich zapisami porozumienia – do instytucji zabezpieczenia społecznego w państwie siedziby pracodawcy (o ile to państwo przystąpiło do porozumienia). Z wnioskiem do instytucji zagranicznej może wystąpić również zagraniczny pracodawca.

Przykład

Karol, obywatel Polski mieszkający w Niemczech, jest zatrudniony u polskiego pracodawcy jako programista. Pracodawca zgodził się, aby Karol wykonywał pracę według schematu: 2 dni telepracy w domu w Niemczech (40%) i 3 dni w tygodniu praca w biurze w Polsce (60%). Taki schemat został ustalony na 20 miesięcy. Karol pracuje na służbowym laptopie, ale podczas telepracy jest bezpośrednio podłączony do środowiska IT klienta swojego pracodawcy. Natomiast do sieci swojego pracodawcy łączy się tylko przez 30 minut rano, zajmując się sprawami kadrowymi i pocztą wewnętrzną. Jego sytuacja może być objęta zapisami porozumienia ws. telepracy, ponieważ:

  • praca wykonywana jest na terenie dwóch państw będących sygnatariuszami porozumienia (Polska, Niemcy);
  • wymiar czasu pracy wykonywany w formie telepracy wynosi 40% ogólnego czasu pracy, a więc nie przekracza ustalonego zakresu (co najmniej 25%, ale poniżej 50%);
  • laptop pracownika jest podłączony do środowiska informatycznego pracodawcy (30 min. rano), a w pozostałym czasie do środowiska IT klienta pracodawcy.

Telepraca jako delegowanie

Jeśli spełnione zostaną wszystkie klasyczne warunki delegowania, telepracę wykonywaną w imieniu pracodawcy w innym państwie członkowskim można uznać za objętą art. 12 rozporządzenia (WE) nr 883/2004. Może to dotyczyć wyłącznie przypadków, w których telepraca w innym państwie członkowskim jest ograniczona w czasie i nie jest częścią zwyczajowego schematu pracy (w tym przypadku należy wziąć pod uwagę zastosowanie art. 13 rozporządzenia podstawowego). Zgodnie z taką interpretacją telepraca na podstawie art. 12 ust. 1 rozporządzenia nr 883/2004 będzie wyraźnie uzgodniona (formalnie lub nieformalnie) między pracodawcą a pracownikiem oraz powinna być wykonywana w pełnym wymiarze czasu pracy, tj. 100% czasu pracy w miejscu delegowania.

Przykład

Pracownik, pozostaje w miejscu wakacyjnym i rozpoczyna tam telepracę przez określony czas (np. miesiąc), po czym ma zamiar powrócić do miejsca zamieszkania i wznowić pracę w państwie zatrudnienia.

Ciągła telepraca w pełnym wymiarze czasu, bez żadnego ograniczenia czasowego co do zasady nie będzie objęta art. 12 rozporządzenia nr 883/2004, o ile nie ma charakteru doraźnego lub tymczasowego i ma trwać dłużej niż 24 miesiące. W takim przypadku zastosowanie będzie miał art. 11 ust. 3 lit. a) rozporządzenia nr 883/2004, czyli zasada ogólna dotycząca podlegania ustawodawstwu w miejscu faktycznego wykonywania pracy.

Telepraca w ramach wykonywania pracy w kilku państwach

Jeżeli telepraca uzgodniona między pracodawcą a pracownikiem stanowi część normalnego trybu pracy, a praca jest wykonywana w więcej niż jednym państwie członkowskim, wówczas zastosowanie może mieć art. 13 rozporządzenia podstawowego. Dotyczyć to może sytuacji przykładowo cotygodniowej zmiany między pracą w siedzibie pracodawcy a telepracą, ale również dłuższych odstępów czasu (np. jeden tydzień co sześć tygodni).

W przypadku wykonywania telepracy transgranicznej, która nie spełnia warunków do zastosowania art. 12 i 13 rozporządzenia nr 883/2004 oraz porozumienia ws. telepracy, ubezpieczony lub pracodawca mogą wystąpić o zastosowanie innego ustawodawstwa, poprzez złożenie wniosku
o zawarcie porozumienia wyjątkowego na podstawie art. 16 ust. 1 rozporządzenia podstawowego.

Oprac. Piotr T. Szymański
Źródło: ZUS

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code
Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wiek emerytalny 40 lat dla kobiet i 45 dla mężczyzn. To możliwe, bo Senat podjął uchwałę 13 marca 2025 r. w tej sprawie

Większość z nas może być zdezorientowana. Raz pisze i mówi się o podwyższeniu wieku emerytalnego, raz o zrównaniu, a tym razem o obniżeniu. Czy to możliwe, żeby w Polsce wiek emerytalny wynosił dla kobiet 40 lat a dla mężczyzn 45 lat. Tak, oczywiście, to możliwe. Senat proponuje wejście w życie przepisów już od 1 stycznia 2026 r.

Nowe obowiązki pracodawców od 2026 r. Temperatura w miejscu pracy [Rozporządzenie]

Co z maksymalną temperaturą w miejscu pracy? Jak zostanie uregulowana w nowych przepisach rozporządzenia? Wejdzie w życie w 2025 czy 2026 roku? Jakie nowe obowiązki czekają pracodawców w związku z nowymi przepisami bhp?

W 2025 r. do 15 tys. mieszkań społecznych na tani najem. Jest projekt

Jest już projekt ustawy o zmianie ustawy o społecznych formach rozwoju mieszkalnictwa oraz niektórych innych ustaw. Trwają właśnie konsultacje społeczne. Oznacza to między innymi, że prawdopodobnie jeszcze w 2025 r. będzie do 15 tys. mieszkań społecznych na tani najem. Projekt dotyczy wprowadzenia rozwiązań ułatwiających realizację lokalnej polityki mieszkaniowej, wsparcia budownictwa dla rodzin niedysponujących dochodami pozwalającymi na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych na rynku komercyjnym.

ZUS podaje jeszcze 2 terminy wypłaty wyższych emerytur w marcu 2025 r.

Większość emerytów otrzymało już podwyżkę świadczeń emerytalnych. ZUS podaje jeszcze 2 terminy wypłaty wyższych emerytur w marcu 2025 roku. Jeden z nich jest już jutro - w piątek 20 marca.

REKLAMA

Jakiego poziomu języka angielskiego wymaga się od stażysty, a jakiego od prezesa? [Oferty pracy]

Język angielski wymagany jest w większości ofert pracy. Zwykle nie dotyczy tylko pracy fizycznej. Jak pracodawcy określają pożądany poziom języka angielskiego u kandydata do pracy? Czy różni się w zależności od stanowiska, na jakie poszukuje się pracownika? Jaka znajomość angielskiego wymagana jest od stażysty, a jaka od prezesa?

Najem senioralny: to prawdziwy hit dla seniorów na 2025 r. Znamy szczegóły od Minister do spraw Polityki Senioralnej

Minister do spraw Polityki Senioralnej - Marzena Okła-Drewnowicz wyszła już na początku 2025 r. z inicjatywą uregulowania najmu senioralnego. To byłby ogromny przywilej dla milionów seniorów w Polsce, którzy naprawdę potrzebują tego wsparcia, aby móc funkcjonować jak reszta społeczeństwa. Znamy szczegóły tego pomysłu.

Kiedy szofer stał się kierowcą, czyli jak powstawało polskie słownictwo fachowe?

"Kierowca" zamiast "szofer", "płatnik" zamiast "trasat"... Pierwsze dekady XX w. to rodzenie się polskiego słownictwa fachowego. Decyzją władz postanowiono pozbyć się z polszczyzny nadmiaru germanizmów i rusycyzmów. Organizowano nawet konkursy.

Nowe rozporządzenie dotyczące wniosku o uzupełniający urlop macierzyński

Od 19 marca 2025 r. obowiązuje nowelizacja Kodeksu pracy wprowadzająca uzupełniający urlop macierzyński. Opublikowano przepisy wykonawcze – jednym z nich jest rozporządzenie w sprawie wniosków dotyczących uprawnień pracowników związanych z rodzicielstwem oraz dokumentów dołączanych do takich wniosków.

REKLAMA

Dokumentacja pracownicza związana z uzupełniającym urlopem macierzyńskim

Od 19 marca 2025 r. obowiązuje nowelizacja Kodeksu pracy wprowadzająca uzupełniający urlop macierzyński. Opublikowano przepisy wykonawcze – jednym z nich jest rozporządzenie dotyczące dokumentacji pracowniczej.

Nowelizacja Kodeksu pracy: 9 przykładów na świadczenie rodzicielskie 1000 zł [19 marca 2025 r.]

REKLAMA