REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy udział w posiedzeniu rady nadzorczej skutkuje utratą prawa do zasiłku chorobowego

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Alicja Kozłowska
specjalista z zakresu kadr i wynagrodzeń
Czy udział w posiedzeniu rady nadzorczej skutkuje utratą prawa do zasiłku chorobowego
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Jeden z naszych pracowników przebywał na długotrwałym zwolnieniu lekarskim, a obecnie pobiera świadczenie rehabilitacyjne. Jednocześnie jest członkiem rady nadzorczej w naszej spółce i z tego tytułu podlega zgłoszeniu w ZUS. Funkcję tę pełni za zryczałtowanym wynagrodzeniem. W okresie niezdolności do pracy pracownik kilkukrotnie uczestniczył w posiedzeniach rady (zwoływane są tylko w razie potrzeby). Czy w związku z tym ZUS może pozbawić pracownika zasiłku i świadczenia rehabilitacyjnego?

RADA

Zasadniczo w tych okolicznościach ZUS nie powinien pozbawić pracownika zasiłku chorobowego i świadczenia rehabilitacyjnego. Państwa pracownik nie podejmuje bowiem pracy zarobkowej (nie został z nim nawiązany stosunek pracy ani inny stanowiący podstawę wykonywania pracy), lecz w zależności od potrzeb pełni funkcję społeczną (nie jest to systematyczne). Ocena tych okoliczności jest jednak kwestią indywidualną w razie ewentualnej kontroli ZUS i żądania zwrotu zasiłku. Jeżeli jednak udział pracownika w posiedzeniach rady nadzorczej ma charakter sporadyczny, to otrzymywanie wynagrodzenia za udział w posiedzeniach rady w trakcie pobierania zasiłku i świadczenia rehabilitacyjnego nie powoduje utraty do nich prawa. Szczegóły w uzasadnieniu. 

REKLAMA

Autopromocja

UZASADNIENIE

Przesłanki pozbawiające prawa do zasiłku z FUS. Ubezpieczony, który w okresie orzeczonej niezdolności do pracy wykonuje pracę zarobkową lub wykorzystuje zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia, traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres tego zwolnienia (art. 17 ust. 1 ustawy zasiłkowej). Są to dwie odrębne przesłanki, z których spełnienie jednej powoduje utratę prawa do świadczeń z tytułu niezdolności do pracy. W wyroku z 25 lutego 2014 r. (SK 18/13) Trybunał Konstytucyjny wskazał, że pracą zarobkową, o której mowa w powołanej wyżej regulacji ustawy zasiłkowej, jest każda aktywność ludzka, niezależnie od stosunku prawnego, w ramach której jest realizowana, skutkująca uzyskaniem dochodu. Ze względu na tę przesłankę nie ma znaczenia, czy konkretna praca jest podejmowana w celu zarobkowym, a więc czy osiągnięcie dochodu było głównym motywem jej podjęcia. W orzecznictwie dominuje stanowisko przypisujące zarobkowy charakter każdej działalności przynoszącej jakikolwiek dochód. Nie dotyczy to jedynie sporadycznych, incydentalnych i wymuszonych okolicznościami przejawów aktywności zawodowej. Natomiast w zakresie wykorzystywania zwolnienia od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia chodzi o takie działania, które są nieodpowiednie dla osoby chorej i mogą wydłużać okres pozostawania na zwolnieniu. Zaliczają się do tego również wszelkie działania utrudniające proces leczenia i rekonwalescencję.

Przykład

Pracownik pobierający świadczenie rehabilitacyjne jednocześnie pełni funkcję prokurenta w spółce z o.o. za wynagrodzeniem. W okresie rehabilitacji w styczniu i lutym 2023 r. pracownik miał wyznaczone zabiegi fizjoterapeutyczne (pracownik choruje na RZS). W związku z posiedzeniami zarządu, na które zapraszano pracownika, nie stawił się on na 12 z 15 zaleconych zabiegów. Należy uznać, że w tej sytuacji zachowanie pracownika utrudnia jego leczenie. W razie kontroli ZUS może zakwestionować prawo pracownika do świadczenia rehabilitacyjnego i zażądać jego zwrotu za cały okres, na który zostało przyznane. 

Zatem mimo że udział Państwa pracownika w posiedzeniach rady nadzorczej ma charakter społeczny, przy ewentualnej kontroli ZUS analizie może zostać poddany również wpływ tego udziału na proces leczenia pracownika. Istotne będzie też to, czy pełnienie tej funkcji ma stały, systematyczny charakter. Jeżeli tak, to takie działania pracownika mogą zostać uznane za wykonywanie pracy zarobkowej ze skutkiem w postaci pozbawienia prawa do świadczeń. Potwierdził to Sąd Najwyższy w wyroku z 20 stycznia 2005 r. (I UK 154/04, OSNP 2005/19/307):

SN

Członek rady nadzorczej, któremu przyznano wynagrodzenie z tego tytułu, które co ważniejsze pobierał, a zwłaszcza członek rady nadzorczej delegowany do stałego indywidualnego wykonywania czynności nadzorczych, pobierający z tego tytułu wynagrodzenie, świadczy więc "pracę zarobkową" w rozumieniu art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1974 r. i art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r.

Zasiłek zamiast wynagrodzenia. Przyznanie prawa do świadczeń z tytułu niezdolności do pracy zastępuje utracony zarobek. Nie można przyjąć, że w takiej sytuacji czasowe pozbawienie pracownika możliwości uzyskiwania dochodów powoduje konieczność uzupełnienia przez niego otrzymywanego zasiłku (zasadniczo wynosi 80% podstawy wymiaru), poprzez podejmowanie pracy za wynagrodzeniem bez względu na jego wysokość. 

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Sąd Najwyższy w postanowieniu z 25 sierpnia 2022 r. (III USK 522/21) podkreślił, że:

SN

Artykuł 17 ust. 1 ustawy zasiłkowej nie wprowadza jakichkolwiek kryteriów jego zastosowania odnoszących się do poziomu uzyskiwanych przychodów (dochodów) ubezpieczonego, pobierającego zasiłek chorobowy z tytułu niezdolności do pracy, które mogłyby wyłączać jego zastosowanie. Odmowa zastosowania tego przepisu pozostawiona jest zatem ocenie sądów rozpoznających konkretne sprawy z zakresu ubezpieczeń społecznych. Decydujące znaczenie ma bowiem kontekst sytuacyjny. 

Natomiast w wyroku z 28 kwietnia 2022 r. (II USKP 163/21) Sąd Najwyższy stwierdził, że organ rentowy (a także płatnik zasiłku będący m.in. pracodawcą) nie może pouczać ubezpieczonego o wszelkich możliwych do wyobrażenia sytuacjach, które mogłyby spowodować utratę prawa do zasiłku chorobowego. Ubezpieczony, który otrzymuje zwolnienie lekarskie z powodu niezdolności do pracy, ma świadomość, wynikającą z istoty tego zwolnienia, że w trakcie niezdolności do pracy nie powinien (i nie może) wykonywać działalności zarobkowej. Ze względu na oczywistość tej kwestii, nie powinno się w związku z tym wymagać specjalnego pouczenia.

Ważne

Przyznanie prawa do świadczeń z tytułu niezdolności do pracy zastępuje utracony zarobek, a więc pracownik powinien powstrzymać się w tym okresie od wykonywania każdej pracy zarobkowej. 

POWOŁANE ORZECZENIA SĄDÓW:

  • wyrok SN z 20 stycznia 2005 r. (I UK 154/04, OSNP 2005/19/307)
  • wyrok TK z 25 lutego 2014 r. (SK 18/13) 
  • wyrok SN z 28 kwietnia 2022 r. (II USKP 163/21)
  • postanowienie SN z 25 sierpnia 2022 r. (III USK 522/21)

Alicja Kozłowska
specjalista z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, praktyk z wieloletnim doświadczeniem

oprac. Wioleta Matela-Marszałek
Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Monitor Prawa Pracy i Ubezpieczeń

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code
Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Odmowa renty wdowiej: 7 powodów odmowy renty wdowiej przez ZUS

Otrzymałaś odmowę przyznania renty wdowiej przez ZUS? Sprawdź, jakie są najczęstsze powody niepozwalające na wypłatę nowego świadczenia. Jeśli nie zgadzasz się z rozstrzygnięciem Zakładu, możesz odwołać się do sądu.

Czy jesteśmy gotowi na skrócony tydzień pracy? Jak go sobie wyobrażamy?

Jak sobie wyobrażamy skrócony tydzień pracy? Mniej godzin, ale pięć dni w tygodniu? Więcej godzin i dodatkowy dzień wolny? Ale kiedy, w poniedziałek czy piątek, a może środę? Badacze z Uniwersytetu SWPS przyjrzeli się wyobrażeniom.

Renta wdowia - kiedy pierwsze wypłaty? Terminy wypłat ZUS w lipcu i sierpniu

Renta wdowia pozwala na łączenie dwóch świadczeń renty rodzinnej po zmarłym małżonku i świadczenia emerytalno-rentowego. Lipiec to termin pierwszych wypłat renty wdowiej. Kiedy dokładnie ZUS wypłaci świadczenie w lipcu i sierpniu 2025 r.?

Podwyżek w samorządzie ciąg dalszy. Z wyrównaniem od 1 lipca 2025 r. nowe maksymalne stawki wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego [projekt]

Podwyżek w samorządzie ciąg dalszy. Wielce prawdopodobne, że tak. Bo ma dojść do dostosowania poziomu maksymalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego oraz dodatku funkcyjnego do zmienionej kwoty bazowej, wynikającej z ustawy budżetowej na rok 2025. Zatem z wyrównaniem od 1 lipca 2025 r. mają obowiązywać nowe maksymalne stawki wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego w samorządzie.

REKLAMA

PIP: 350 tysięcy bezpłatnych porad rocznie dla pracodawców. Inspekcja pracy nie tylko kontroluje, ale i pomaga

Działalność PIP to nie tylko kontrole, ale i bezpłatne porady prawne dla pracodawców. Inspekcja pracy wydaje 350 tysięcy porad rocznie, które skierowane są wprost do osób zatrudniających pracowników. Warto korzystać z pomocy PIP.

Gdzie chcą pracować Polacy? Ranking 2025: wymarzonym miejscem pracy branża motoryzacyjna. Bije na głowę IT

Gdzie w 2025 roku chcą pracować Polacy? Oto ranking branż. Okazuje się, że wymarzonym miejscem pracy jest branża motoryzacyjna. Bije na głowę IT. Czym kierują się pracownicy przy wyborze branży, w której podejmują pracę?

Zmiany w stażu pracy od 2026 roku. Więcej praw dla 5 mln pracowników

Zmiany w stażu pracy, które wejdą w życie 1 stycznia 2026 roku to więcej praw dla nawet 5 mln pracowników w Polsce. Nowe przepisy oznaczają też realny wzrost kosztów pracy. Działy kadr i płac już powinny przygotowywać się do zmian.

Zmiana branży w 2025 – od czego zacząć i gdzie znaleźć ogłoszenia pracy?

Rynek pracy, jaki znaliśmy, właśnie przestaje istnieć. Dzieje się to na naszych oczach i tak naprawdę tempo zmian jest znacznie szybsze, niż przypuszczali eksperci. Choć brzmi to aż nadto dramatycznie, to jednak nie można zaprzeczyć, że wielu pracowników zmaga się aktualnie z poważnymi problemami zawodowymi, a pracodawcy dwoją się i troją, aby stworzyć nowe systemy zarządzania w rzeczywistości AI. Niektóre zawody już przestają istnieć lub przechodzą intensywne zmiany, u podstaw których znajdziemy wdrożenie czata GPT do codziennych obowiązków. Dla niektórych osób jedynym rozwiązaniem okazała się zmiana pracy, dla innych w grę wchodzi tylko zmiana branży. Przebranżowienie to współczesny odpowiednik ucieczki z tonącego statku - tylko w tym wypadku pracownik sam buduje swoją szalupę ratunkową. Zatem jak aktualnie wygląda temat zmiany branży? Jakie są powody? W którą stronę iść i gdzie szukać nowych zawodowych wyzwań?

REKLAMA

Składka zdrowotna 2025: ryczałt, karta podatkowa, podatek liniowy, zasady ogólne. Jaka jest podstawa wymiaru? Ile procent?

Jaka jest podstawa wymiaru składki oraz kwota składki zdrowotnej w 2025 roku dla niektórych grup ubezpieczonych? ZUS informuje o wysokości składki na ryczałcie, karcie podatkowej, przy zasadach ogólnych, podatku liniowym, podatku od kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej oraz dla osób współpracujących.

Do kiedy jest nabór firm i instytucji do pilotażu skróconego tygodnia pracy?

Pilotaż skróconego tygodnia pracy jest konieczny. Może się okazać, że powszechny zapis o krótszym czasie pracy będzie tragiczny dla polskiej gospodarki, firm i społeczeństwa. Do kiedy trwa nabór firm i instytucji do projektu?

REKLAMA