Tematy - Obowiązki pracodawcy - INFOR.PL

Co pracodawca powinien konsultować ze związkami zawodowymi?Zgodnie z przepisami prawa pracy związek zawodowy ma prawo do zajmowania stanowiska w wielu sprawach pracowniczych. Pracodawcy, u których działają zakładowe organizacje związkowe, muszą doskonale znać przypadki, w których współpraca z nimi jest konieczna. Pominięcie procedury konsultacyjnej przez pracodawcę może nieść ze sobą negatywne konsekwencje.

Dnia 17 czerwca 2013 r. weszły w życie zmiany dotyczące urlopu macierzyńskiego, a także wprowadzona została nowa instytucja – urlop rodzicielski, do skorzystania z której mają prawo zarówno matki, jak i ojcowie. Nowelizacja ta wprowadza też wiele nowych obowiązków dla pracodawców.

Układ zbiorowy pracy co do zasady wchodzi w życie z dniem zarejestrowania. Stronom układu przysługuje jednak uprawnienie do określenia innej daty, lecz nie może być to data poprzedzająca dzień rejestracji.

Prace szczególnie niebezpieczne wymieniają przepisy bhp. Określa je między innymi rozporządzenie w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Uznanie określonej pracy za pracę szczególnie niebezpieczną powoduje powstanie dodatkowych obowiązków pracodawcy.

Z pewnością większość pracowników jest świadoma faktu, iż w świetle polskiego prawa powszechnego nie można zwolnić pracownicy w ciąży. Nie jest również konieczne wskazywanie powodów, dla których zasada ta jest słuszna i ważna w świetle niepewnej sytuacji społeczno-gospodarczej naszego kraju. A jednak istnieją okoliczności, w których ciężarna pracownica może stracić pracę.

Jakie obowiązki ma pracodawca wobec pracownika przechodzącego na emeryturę lub rentę? W przypadku emerytur ustalanych na nowych zasadach pracodawca ma obowiązek prawidłowego wystawienia zaświadczeń niezbędnych do przyznania emerytury (renty) oraz obliczenia jej wysokości. Na niektórych pracodawcach ciąży również obowiązek udzielenia pomocy pracownikowi w celu skompletowania dokumentacji do przyznania świadczenia.

Zwolnienie dyscyplinarne jest to potoczne określenie rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika. W tym trybie może zostać rozwiązana przez pracodawcę każda umowa o pracę (na przykład: na czas określony, na zastępstwo, na okres próbny), z każdym pracownikiem, nawet szczególnie chronionym przez przepisy prawa pracy.

W myśl kodeksu pracy każda ze stron może rozwiązać za wypowiedzeniem umowę o pracę zawartą na okres próbny lub czas nieokreślony. Nie budzi wątpliwości, iż wypowiedzenie jest jednostronnym oświadczeniem woli. Aby wywarło skutek prawny, musi zostać dostarczone do adresata. Termin doręczenia ma doniosłe znaczenie, w szczególności kiedy pracownik chciałby odwołać się od skutków wypowiedzenia do sądu pracy.

Pracodawca jest zobowiązany dostarczyć pracownikom środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze. Środki ochrony indywidualnej to środki noszone bądź trzymane przez pracownika w celu jego ochrony przed jednym lub większą liczbą zagrożeń.

Szkolenia bhp, badania lekarskie, posiłki i napoje profilaktyczne, środki ochrony indywidualnej – o to musi zadbać pracodawca. Jednak to nie wszystkie obowiązki nałożone na pracodawcę przez przepisy BHP. Jakich działań ze strony pracodawcy wymaga ochrona zdrowia pracownika?

Kodeks pracy reguluje czas pracy pracownika. Przysługuje mu w każdej dobie prawo do co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku. Co dzieje się w sytuacji, gdy odpoczynek dobowy pracownika zostaje przerwany? Jak pracodawca powinien mu to zrekompensować?

Pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika, który nie przeszedł szkolenia w zakresie przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. Szkolenia BHP może przeprowadzać pracodawca lub jednostki organizacyjne prowadzące działalność szkoleniową w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy.

Stażysta z urzędu pracy nie zawiera z pracodawcą umowy o pracę, a świadczona w ramach stażu praca nie jest stosunkiem pracy. Stażystom przysługują jednak niektóre uprawnienia pracownicze. Pracodawcy muszą im zapewnić np. część świadczeń wynikających z przepisów bhp czy płatne dni wolne.

Cudzoziemcy mogą wykonywać pracę w Polsce, jeśli posiadają zezwolenie na pracę (chyba, że na mocy przepisów szczególnych nie potrzebują takiego zezwolenia) oraz przebywają legalnie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Brak zezwolenia na pracę i nielegalne przebywanie na terytorium kraju przez cudzoziemca pociąga za sobą dodatkowe obowiązki pracodawcy.

Wynagrodzenie osób zatrudnionych na podstawie umów cywilnoprawnych nie podlega ochronie na zasadach przewidzianych dla umów o pracę. W drodze wyjątku do tych potrąceń stosuje się jedynie przepisy dotyczące maksymalnych potrąceń.

Żaden przepis prawa pracy nie nakłada na pracownika bezwzględnego obowiązku uczestniczenia w każdym szkoleniu wskazanym przez pracodawcę. Pracownik nie może jednak odmówić uczestniczenia w szkoleniach obowiązkowych, takich jak np. szkolenia bhp. Odmowa wzięcia udziału w takim szkoleniu może być uznana za ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych. W przypadku dobrowolnych szkoleń/nauki ocena skutków ewentualnej odmowy przez pracownika wzięcia w nich udziału musi być każdorazowo oceniana indywidualnie, tj. w niektórych sytuacjach może stanowić podstawę do rozwiązania przez pracodawcę umowy o pracę za wypowiedzeniem.

Pracodawca ma obowiązek pouczyć pracownika o prawie ubiegania się o świadczenie rehabilitacyjne. Pracodawca jest także zobowiązany do sporządzenia i zgromadzenia dokumentacji dotyczącej świadczenia rehabilitacyjnego oraz, na prośbę pracownika, do przekazania wniosku o to świadczenie do jednostki ZUS. Kompletną dokumentację należy złożyć do ZUS na co najmniej 6 tygodni przed zakończeniem okresu zasiłkowego.

Pracodawca, który chce zatrudnić telepracownika, powinien wcześniej przygotować odpowiednie przepisy wewnątrzzakładowe. Należy do nich zaliczyć m.in. regulamin telepracy, który powinien określać np. sposób kontaktowania się pracodawcy z pracownikiem.

Wynagrodzenie jednego z naszych pracowników, zatrudnionego w pełnym wymiarze czasu pracy, było zajęte w trybie egzekucji sądowej w 2012 r. na zaspokojenie innych należności niż świadczenia alimentacyjne. Z osobą tą w 2012 r. została rozwiązana umowa o pracę za wypowiedzeniem. Sąd przywrócił tego pracownika do pracy i nakazał wypłatę wynagrodzenia za okres pozostawania bez pracy. Obecnie jesteśmy w posiadaniu pisma od komornika, który wznowił postępowanie egzekucyjne wobec tego pracownika. Czy dokonując potrącenia z wynagrodzenia powinniśmy zastosować kwotę wolną od potrąceń obliczoną z minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w 2012 r., czy w 2013 r.?

Zawarliśmy z pracownikiem umowę o pracę na czas określony od 1 stycznia do 31 października 2011 r. Po niej podpisaliśmy kolejną umowę na czas określony od 1 listopada 2011 r. do 31 grudnia 2012 r. Następnie zawarliśmy z pracownikiem umowę na czas określony od 1 stycznia do 31 grudnia 2013 r. Kiedy powinniśmy wydać świadectwo pracy? Czy powinniśmy zrobić to w styczniu 2013 r., kiedy minęły 2 lata od zawarcia pierwszej umowy o pracę?

Pracodawcy i zleceniodawcy są zobowiązani do poinformowania ZUS o zatrudnieniu emeryta lub rencisty oraz o kwocie przewidywanego osiągniętego przychodu. Należy to zrobić niezwłocznie po nawiązaniu współpracy z osobą pobierającą takie świadczenie. Po zakończeniu roku pracodawca (zleceniodawca) oraz pracownik (zleceniobiorca) do końca lutego każdego następnego roku muszą zawiadomić ZUS o wysokości uzyskanego przychodu za rok ubiegły.

Zgodnie z Kodeksem pracy wypłata ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy jest możliwa, gdy stosunek pracy z danym pracownikiem zostaje rozwiązany lub wygasa, a nie został wykorzystany przysługujący pracownikowi urlop wypoczynkowy.

Pracodawca, wypłacając pracownikowi wynagrodzenie co miesiąc, sporządza listę płac, potwierdzającą naliczenie wynagrodzenia wraz ze wszystkimi obciążeniami publiczno-prawnymi płaconymi zarówno przez pracodawcę, jak i pracownika. Jednak po jej sporządzeniu i wypłacie wynagrodzenia mogą nastąpić różne zdarzenia, powodujące zmianę wysokości należnego wynagrodzenia, np. niezdolność do pracy. Jeżeli takie zdarzenie będzie miało miejsce pod koniec miesiąca i pracownik dostarczy zaświadczenie lekarskie za okres, za który wypłacono pełne wynagrodzenie, to czy pracodawca powinien korygować listę płac?

Kodeks pracy wśród podmiotów odpowiedzialnych w danym zakładzie pracy za stan bezpieczeństwa i higieny pracy wprowadza dodatkową – obok pracodawcy – kategorię osób mogących ponosić taką odpowiedzialność. Są to osoby kierujące pracownikami, a problematykę tę reguluje art. 212 k.p.

Pracodawca może, bez zgody pracownika, dokonać potrącenia kwoty nadpłaconego wynagrodzenia, jeżeli nadpłata wynika z niezdolności do pracy powstałej po wypłacie wynagrodzenia. Jednak potrącenie nie jest dopuszczalne w sytuacji, gdy niezdolność do pracy trwa ponad 30 dni.

Przed pracownikami działów kadrowo-płacowych okres wzmożonej pracy, związanej m.in. z koniecznością terminowego sporządzenia i przekazania zatrudnionym osobom informacji podatkowych. Czas na przygotowanie PIT-11 i PIT-40 upływa 28 lutego 2013 r. Jeśli podatnik złożył płatnikowi wniosek o rozliczenie roczne na druku PIT-12, płatnik powinien we wskazanym terminie rozliczyć należny za niego podatek w PIT-40.

Pracodawca odpowiada za prawidłową organizację pracy i ustalenie grafików czasu pracy. Poprawne określenie tych elementów wymaga znajomości kilku wskaźników, m.in. wymiaru czasu pracy w poszczególnych miesiącach.

Stanowisko pracy ma być dostosowane zarówno do rodzaju wykonywanych przez pracownika zajęć, jak i do jego cech osobowych. Pomieszczenie musi też spełniać określone wymagania co do ogrzewania czy klimatyzacji.

Kodeks pracy przewiduje wypłatę wynagrodzenia minimum raz w miesiącu. Nie wyklucza to możliwości wypłacania wynagrodzeń pracowniczych z większą częstotliwością, np. co tydzień lub co 2 tygodnie; 2, 3 lub więcej razy w miesiącu. Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z 4 sierpnia 1999 r. podniósł, że strony stosunku pracy mogą wprowadzać do umowy o pracę dowolne ustalenia, pod warunkiem że nie będą one mniej korzystne dla pracownika niż obowiązujące normy prawne (art. 18 k.p.). Żaden przepis prawa ani charakter (natura) stosunku pracy lub zasady współżycia społecznego nie stoją na przeszkodzie, aby strony umowy o pracę uzgodniły wcześniejszy niż wynikający z art. 85 § 2 k.p. termin płatności wynagrodzenia za pracę (I PKN 191/99, OSNP 2000/22/814).

W przeważającej większości pracownicy będący w okresie wypowiedzenia świadczą pracę na rzecz pracodawcy. Jednak zdarzają się sytuacje, kiedy pracodawca z określonych przyczyn zechce zwolnić pracownika z tego obowiązku. W takiej sytuacji pracownik mimo nieświadczenia pracy powinien otrzymać wynagrodzenie. Nasuwa się pytanie, w jaki sposób należy obliczać wynagrodzenie za okres zwolnienia ze świadczenia pracy, gdyż przepisy nie regulują tej kwestii.

Obecnie można zawrzeć z tym samym pracownikiem dwie następujące po sobie umowy na czas określony, a trzecia z kolei powinna zostać zawarta już na czas nieokreślony. Inne regulacje w tym zakresie obowiązywały od 22 sierpnia 2009 r. do 31 grudnia 2011 r., kiedy do przedsiębiorców miała zastosowanie ustawa antykryzysowa. W czasie obowiązywania ustawy antykryzysowej można było podpisać z pracownikiem dowolną liczbę umów na czas określony, które łącznie nie mogły trwać dłużej niż 24 miesiące.

Obowiązek wypłaty wynagrodzenia ciąży na pracodawcy nawet wtedy, gdy pracownik przepracował tylko jeden dzień w miesiącu, a przez pozostałą jego część chorował. Szczególną sytuacją jest przypadek, gdy pracownik choruje 30 dni w miesiącu 31-dniowym.

Nasz pracownik niedługo osiągnie 65 lat i ma zamiar złożyć do ZUS wniosek o przyznanie emerytury. Czy jako pracodawca jesteśmy zobowiązani do skompletowania wniosku o emeryturę? Jeśli tak, to jakiego rodzaju dokumenty (zaświadczenia) będziemy zobowiązani wystawić pracownikowi w postępowaniu o przyznanie emerytury?

Od 24 stycznia br. obowiązuje nowy formularz DEK-I-u, w którym pracodawcy będą wykazywać ewentualne obniżenia wpłat na PFRON. Zmieniły się ponadto wzory istniejących deklaracji oraz informacji miesięcznych i rocznych. Z dotychczasowych formularzy pracodawcy powinni korzystać za miesiące do maja br. Do 20 lipca br. będą zmuszeni dokonać ich korekty. Ponadto rozszerzono kompetencje kontrolne PFRON w zakresie dofinansowania kosztów płacy zatrudnianych osób niepełnosprawnych.

Od 1 stycznia 2012 r. płatnicy składek nie mają już obowiązku przekazywania ubezpieczonym co miesiąc informacji o kwocie należnych za nich składek. Obecnie informacje o należnych za ubezpieczonego składkach płatnik ma obowiązek przekazać im w formie rocznego zestawienia, w którym dane muszą być przedstawione w podziale na poszczególne miesiące. Na żądanie ubezpieczonego informacja musi być przekazywana przez płatnika częściej, jednak nie częściej niż raz na miesiąc.

Plan urlopów powinien uwzględniać wszystkie rodzaje urlopów wypoczynkowych, a więc: bieżący, zaległy i uzupełniający (urlop wypoczynkowy w wyższym wymiarze, do którego pracownik nabędzie prawo w trakcie trwania roku kalendarzowego).

Czy osoba świadcząca pracę na podstawie np. umowy zlecenia będzie miała prawo do świadczeń z tytułu wypadku przy pracy.

Styczeń i luty to dla studentów okres sesji egzaminacyjnej i ferii zimowych. Dla pracodawców bardzo często jest to okres, kiedy przyjmują studentów na praktyki zawodowe, w związku z tym ciążą na nich dodatkowe obowiązki, np. zapewnienie bezpiecznych warunków odbywania praktyki.

Szczególne uregulowania w zakresie ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego dotyczą uczniów oraz studentów przed ukończeniem 26 lat, którzy są zatrudnieni na podstawie umów zlecenia, a także uczniów – pracowników, którzy w świetle przepisów prawa pracy są uznawani za pracowników młodocianych.

Kilku pracowników zwróciło się do nas o rozliczenie ich przychodów, które uzyskali w 2012 r. Terminem na złożenie oświadczenia w tym zakresie był 9 stycznia br., a osoby te wystąpiły o rozliczenie po tej dacie. Czy w tej sytuacji mamy obowiązek rozliczyć tych pracowników?

Jak pokazuje praktyka, przepisy ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych na tle różnych stanów faktycznych bywają niezwykle problematyczne. Każda ze stron, czy to związkowcy, czy to pracodawca stara się je interpretować z korzyścią dla siebie, co prowadzi w efekcie do wielu sporów.

Pracownik, którego wynagrodzenie za pracę zostało wypłacone z opóźnieniem, ma prawo żądać od pracodawcy wypłaty odsetek z tego tytułu. Jeżeli żaden akt wewnątrzzakładowy nie przewiduje korzystniejszych postanowień w zakresie wysokości odsetek przysługujących pracownikowi od pracodawcy za nieterminowe przekazanie wynagrodzenia, zatrudniony ma prawo do odsetek ustawowych.

Zdarza się, że prowadzeniem samochodów służbowych w firmie oprócz kierowców zajmują się również osoby będące na stanowiskach menedżerskich. Czy powinni przejść dodatkowe profilaktyczne badania lekarskie właściwe dla kierowców?

Pracodawca, który nie wydaje świadectwa pracy w terminie lub zamieszcza w nim wadliwe informacje, naraża się na proces o jego wydanie lub sprostowanie. Poważniejszą konsekwencją takiego uchybienia może być konieczność wypłaty byłemu pracownikowi odszkodowania.

Pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownicy, która urodziła dziecko i nie skorzystała z przysługującego jej urlopu macierzyńskiego. Jeżeli pracodawca podejmie taką decyzję, popełnia wykroczenie przeciwko prawom pracownika i musi liczyć się z tym, że w razie kontroli PIP może zostać ukarany grzywną w wysokości od 1 tys. do 30 tys. złotych.

Pracodawca, którego pracownik zmarł, musi wypłacić rodzinie odprawę. W pewnych sytuacjach pracodawca może uwolnić się od tego obowiązku. Stanie się tak np. w sytuacji, gdy pracodawca ubezpieczy pracownika na wypadek śmierci.

Obowiązki pracodawcy

Kiedy opinia, kiedy zgoda

Nowe obowiązki pracodawców w związku z wydłużeniem urlopów macierzyńskich od 17 czerwca 2013 r.

Układ zbiorowy pracy – wejście w życie

Prace szczególnie niebezpieczne

Rozwiązanie umowy o pracę z ciężarną pracownicą

Emerytury i renty - obowiązki pracodawcy

Zwolnienie dyscyplinarne - obowiązki pracodawcy

Doręczenie wypowiedzenia umowy o pracę

Środki ochrony indywidualnej

BHP – podstawowe informacje dla pracodawców

W jaki sposób pracodawca powinien udzielić równoważnego okresu odpoczynku, jeżeli doszło do jego naruszenia

Szkolenia BHP - kto je prowadzi

Stażysta z urzędu pracy - uprawnienia pracownicze

Zatrudnienie cudzoziemca – obowiązki

Potrącenia z umowy cywilnoprawnej

Jakie obowiązki ma pracodawca, gdy pracownik się dokształca

Jak prawidłowo sporządzić dokumentację do przyznania świadczenia rehabilitacyjnego

Ogólne zasady wprowadzania telepracy

Jaką kwotę wolną od potrąceń zastosować przy potrąceniu z wynagrodzenia za 2012 r. wypłaconego w 2013 r.

Kiedy trzeba wydać świadectwo pracy, jeżeli pierwszą umowę na czas określony zawarto przed nowelizacją przepisów

Zaświadczenia dla emerytów i rencistów o uzyskanym przychodzie – jakie obowiązki ma pracodawca

Na jakich zasadach pracodawca może korzystać z rzeczy pracownika

Kiedy Kodeks pracy umożliwia wypłatę ekwiwalentu za urlop?

Korekta listy płac - kiedy jest niezbędna

Odpowiedzialność kierowników za stan bhp w zakładzie pracy

Kiedy jest niezbędna korekta listy płac

Praktyczna instrukcja wypełniania PIT-11 i PIT-40 za 2012 r.

Rozliczenie roczne w PIT-11 i PIT-40 za 2012 r.

Wymiar czasu pracy w poszczególnych miesiącach 2013 r.

Jakie wymagania powinny spełniać pomieszczenia pracy

Częstotliwość wypłaty wynagrodzenia

Wypadek podczas dyżuru

Poznaj dwa sposoby obliczania wynagrodzenia za okres zwolnienia ze świadczenia pracy

Liczenie limitu umów na czas określony

Jak obliczyć wynagrodzenie za 1 dzień pracy

Jakie obowiązki ma pracodawca wobec pracownika ubiegającego się o przyznanie emerytury

Od 24 stycznia 2013 r. nowe uprawnienia kontrolne PFRON i zmiany we wzorach informacji i deklaracji wpłat

Jak sporządzić zbiorczą informację o składkach zapłaconych w 2012 r.

Plan urlopów - sporządź go prawidłowo

Wypadki osób wykonujących pracę na innej podstawie niż umowa o pracę

Student na praktyce

Jak prawidłowo sporządzić plan urlopów

Zatrudniasz ucznia lub studenta - oto obowiązki wobec ZUS

Czy można rozliczyć za pracownika podatek, jeżeli PIT-12 złożył on po terminie

Nieprzedstawienie informacji o stanie liczebnym związku przez organizację związkową

Jak naliczyć odsetki od nieterminowo wypłaconego wynagrodzenia za pracę

Badania lekarskie pracowników korzystających z samochodów służbowych

Kara za spóźnione wydanie świadectwa pracy

Czy można dopuścić do pracy pracownicę, która nie wykorzystała urlopu macierzyńskiego

Czy wypłata odprawy pośmiertnej jest obowiązkowa