W jaki sposób pracodawca powinien udzielić równoważnego okresu odpoczynku, jeżeli doszło do jego naruszenia

PROBLEM

Zatrudniony na naszym osiedlu konserwator świadczy pracę w godzinach od 6.00 do 14.00. W poniedziałek, w związku z awarią pompy wodnej, został wezwany do pracy o godzinie 23.00. W tej sytuacji został przerwany dobowy odpoczynek konserwatora. Jak należy mu to zrekompensować?

RADA

Naruszenie dobowego odpoczynku powoduje, że powinni Państwo udzielić pracownikowi równoważnego okresu odpoczynku. Sposób jego udzielenia zależy od pracodawcy. Zgodnie ze stanowiskiem resortu pracy, powinno to nastąpić bezpośrednio po ostatnim okresie wykonywania pracy w tej dobie, w której nastąpiło naruszenie odpoczynku. Oznacza to, że po zakończeniu naprawy pompy należy udzielić pracownikowi co najmniej 11-godzinnego odpoczynku dobowego, co zmniejszy wymiar jego czasu pracy we wtorek. Natomiast zgodnie ze stanowiskiem GIP, odpowiednie przedłużenie dobowego odpoczynku o niewykorzystane godziny powinno nastąpić dopiero w kolejnej dobie pracowniczej.

Zobacz również serwis: Odpowiedzialność, prawa i obowiązki

UZASADNIENIE

Przepisy prawa pracy nie określają, jak należy udzielać pracownikom równoważnego okresu odpoczynku. W związku z tym w przypadku naruszenia przez pracodawcę przepisów o dobowym odpoczynku funkcjonują obecnie dwa odmienne stanowiska dotyczące sposobu udzielenia pracownikowi równoważnego odpoczynku, prezentowane przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej oraz Państwową Inspekcję Pracy.

Zdaniem ministerstwa, równoważny okres odpoczynku powinien być udzielony bezpośrednio po ostatnim okresie świadczenia pracy w dobie, w której doszło do naruszenia odpoczynku, w wymiarze, który dopełni okres odpoczynku po zakończeniu pracy – do 11 godzin (stanowisko Departamentu Prawa Pracy MPiPS pismo nr DPR-III-079–575/TW/07). W ocenie MPiPS, w razie naruszenia nieprzerwanego odpoczynku dobowego pracownik może rozpocząć pracę w kolejnej dobie pracowniczej dopiero po upływie kolejnych 11 godzin odpoczynku. W wyjątkowych przypadkach zaś, kiedy nie ma możliwości udzielenia równoważnego okresu bezpośrednio po zakończeniu świadczenia pracy, dopuszczalna jest możliwość udzielenia równoważnego okresu odpoczynku w innej dobie pracowniczej, jako dodatkowy okres niezależny od okresu odpoczynku w danej dobie. Wtedy jego wymiar będzie odpowiadał liczbie godzin, o jaką naruszono dobowy okres odpoczynku. Przykładowo, jeśli pracownik odpoczywał np. 9 godzin, a nie 11 godzin, to trzeba mu oddać 2 godziny. O taką liczbę godzin zostanie obniżony wymiar czasu pracy w danej dobie pracowniczej. W ocenie MPiPS, udzielenie równoważnego okresu odpoczynku – zarówno w przypadku udzielania go bezpośrednio po zakończeniu pracy w danej dobie pracowniczej, jak i wtedy, gdy jest udzielony w innej dobie pracowniczej – może polegać wyłącznie na obniżeniu wymiaru czasu pracy w takiej dobie. Zatem równoważny okres odpoczynku spowoduje zwiększenie okresu odpoczynku przewidzianego w rozkładzie czasu pracy pracownika w innej dobie pracowniczej.